1- Công tác tuyên giáo là bộ phận cấu thành trong toàn bộ hoạt động của Đảng. Đây là lĩnh vực trọng yếu của công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, góp phần quan trọng vào việc hình thành cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn của Đảng, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến quần chúng nhân dân, đưa chủ trương, đường lối, chính sách ấy thành hành động cách mạng một cách tự giác của đông đảo quần chúng nhân dân, tạo thành các cao trào cách mạng, đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Tám mươi lăm năm qua, ngành tuyên giáo của Đảng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ đất nước.

Trong sự nghiệp đổi mới đất nước ngày nay, công tác tuyên giáo của Đảng đã tiếp tục phát huy, làm tốt vai trò trên mặt trận tư tưởng, lý luận. Đã cung cấp những luận cứ khoa học, góp phần hình thành hệ thống các luận điểm mới trong đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; giáo dục, tuyên truyền có hiệu quả chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chú trọng nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước; tham mưu xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; góp phần phát triển lý luận về con người, xác định con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực trong quá trình phát triển; phản bác kịp thời những luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới của Đảng.

Những thành tựu trong 85 năm qua của công tác tuyên giáo của Đảng có dấu ấn đậm nét của lớp lớp các thế hệ cán bộ ngành tuyên giáo. Đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo của Đảng không chỉ lớn mạnh về số lượng, về lực lượng và “binh chủng”; dày dạn kinh nghiệm thực tiễn, được kinh qua thử thách, khó khăn, mà còn được tổ chức chặt chẽ, có hệ thống rộng khắp từ trung ương tới cơ sở, với những phương tiện và điều kiện hoạt động ngày càng hiệu quả.

Trong thời gian tới, tình hình thế giới, trong nước sẽ tiếp tục có những diễn biến mới phức tạp khó lường. Tình hình kinh tế - xã hội nước ta bên cạnh thành tựu lớn cũng xuất hiện những khó khăn và thách thức mới, các tệ nạn xã hội như tham nhũng, hối lộ, ma túy, mại dâm... tiếp tục diễn biến phức tạp, sự phân hóa giàu nghèo gia tăng. Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Lợi dụng những khó khăn này, các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, sử dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” hòng làm thay đổi chế độ chính trị nước ta, đã tác động đến tư tưởng trong Đảng và trong xã hội, đặc biệt là thời điểm trước thềm Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.

Bối cảnh của tình hình mới đó đòi hỏi công tác tuyên giáo phải đổi mới nội dung, phương thức hoạt động mới để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Chính vì vậy, việc xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo có bản lĩnh chính trị, tư tưởng vững vàng; có phẩm chất đạo đức, lối sống trong sáng, lành mạnh; tinh thông, nhanh nhạy và sáng tạo, có phương pháp làm việc khoa học… xứng đáng là “người chiến sĩ trên mặt trận tuyên giáo của Đảng”, có vai trò vô cùng quan trọng trong tình hình hiện nay.

Để xây dựng đội ngũ cán bộ tuyên giáo đáp ứng yêu cầu của giai đoạn cách mạng hiện nay, cần bảo đảm các tiêu chí về phẩm chất, năng lực cơ bản sau:

Thứ nhất, có bản lĩnh chính trị, tư tưởng chính trị vững vàng, đạo đức lối sống trong sáng, lành mạnh, có “tâm” và “tầm”.

Là cầu nối giữa nhân dân với Đảng, người gieo niềm tin của nhân dân đối với Đảng, vì vậy, bản thân các cán bộ làm công tác tư tưởng của tất cả các “binh chủng” đều phải thực sự là tấm gương sáng về bản lĩnh chính trị, tư tưởng, sự kiên định vững vàng và đạo đức, lối sống để nâng cao tính đảng, tính chiến đấu và tính thuyết phục của công tác tuyên giáo. Cán bộ làm công tác tuyên giáo không được xa rời quan điểm của Đảng; đứng trước khó khăn của cách mạng không bị tác động, ảnh hưởng của những cám dỗ từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường, của các âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Mỗi bài viết, bài nói đều phải theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng để tạo sự thống nhất về chính trị, tư tưởng trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội, để giải thích cho quần chúng nhân dân hiểu biết đúng đắn những hiện tượng và sự kiện của đời sống xã hội.

Công tác tuyên giáo là một khoa học tổng hợp, bao hàm nhiều phương diện, lĩnh vực khác nhau: tư tưởng, lý luận, tuyên truyền, giáo dục và đào tạo dạy nghề, báo chí - xuất bản, văn hóa - văn nghệ, điều tra dư luận xã hội… Để công tác tuyên giáo đạt hiệu quả cao, mỗi cán bộ tuyên giáo phải có sự hội tụ giữa cái tâm say mê, nhiệt huyết, gắn bó với công việc và tầm của tri thức khoa học.

Tâm của mỗi cán bộ tuyên giáo thể hiện rõ trong sự kiên định với lý tưởng, với quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng; là bản lĩnh vững vàng trước cám dỗ của cơ chế thị trường; dũng cảm trong đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, chống quan điểm sai trái, thù địch; trong sáng, lành mạnh trong lối sống.

Tầm lại thể hiện ở sự am hiểu sâu sắc, ở trình độ chuyên môn khoa học được đào tạo cơ bản trên một nền tảng văn hóa vững chắc. Tầm của người cán bộ tuyên giáo ngày nay thể hiện sự nhạy bén, chủ động, sáng tạo trong mọi hoàn cảnh, dám nghĩ, dám làm trong đổi mới nội dung, phương thức công tác tuyên giáo; sự thông thạo trong ứng dụng khoa học, công nghệ vào công việc một cách hiệu quả; có nhãn quan dự báo tình hình và nắm bắt kịp thời diễn biến tư tưởng, tâm trạng xã hội.

Ở mỗi lĩnh vực khác nhau của công tác tuyên giáo lại có những đòi hỏi, những năng lực và phẩm chất đặc thù riêng. Cán bộ lý luận chính trị phải “thông” cả về lý luận và thực tiễn; có khả năng nắm vững và vận dụng lý luận, nhất là vận dụng vào công tác của mình một cách có hiệu quả. Nắm chắc lý luận với những luận cứ khoa học mới biết điểm yếu trong các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch để đấu tranh, phản bác lại bằng sự đanh thép và chặt chẽ của lý luận, sự sáng rõ của thực tiễn cách mạng. Cán bộ làm công tác báo cáo viên, tuyên truyền miệng phải biết kết hợp giữa nói, viết và nghe. Để đưa đường lối, chủ trương của Đảng đến với đông đảo các tầng lớp nhân dân cần phải nắm chắc, nói tốt, nói đúng; viết cho nhuần nhuyễn, cho chặt chẽ cũng là để nói thuyết phục hơn; và cuối cùng là để nắm được những nhu cầu thông tin, nắm được những phản hồi của đối tượng tiếp nhận về bài tuyên truyền của mình thì cần phải biết lắng nghe… Có như vậy, mỗi cán bộ tuyên giáo mới thực sự là những chuyên gia trong mỗi lĩnh vực cụ thể, góp phần đưa ra những ý kiến tham mưu chính xác, nhạy bén, linh hoạt, hiệu quả cho công tác tuyên giáo của Đảng.

Thứ hai, cán bộ tuyên giáo phải có lòng say mê và tâm huyết nghề nghiệp

Công tác tuyên giáo của Đảng hiện nay diễn ra trong điều kiện có nhiều thuận lợi và cũng không ít khó khăn, phức tạp và nhạy cảm. Trong khi yêu cầu, nhiệm vụ ngày một cao nhưng chế độ, chính sách và điều kiện làm việc còn bất cập, chưa tương xứng.

Trong điều kiện đó, để hoàn thành tốt nhiệm vụ rất cần lòng say mê và tâm huyết nghề nghiệp. Đây là động lực khơi nguồn sáng tạo trong công việc của cá nhân, thúc đẩy mạnh mẽ việc trau dồi tri thức, chuyên môn, nghiệp vụ để mang tiếng nói của Đảng đến với nhân dân, định hướng thông tin, dư luận xã hội một cách nhanh chóng và kịp thời.

Thứ ba, cán bộ tuyên giáo phải bám sát thực tiễn và gắn bó mật thiết với nhân dân

Công tác tuyên giáo phải gắn với thực tiễn cuộc sống. Cán bộ làm công tác tuyên giáo phải đi sâu, đi sát thực tế, để kịp thời giải đáp những vấn đề do thực tiễn đặt ra. Đắm mình vào thực tiễn, gần gũi với nhân dân, cán bộ tuyên giáo mới có thể phát hiện được những diễn biến tư tưởng, tâm trạng xã hội nảy sinh, những “điểm nóng”, những tình huống tư tưởng, trên cơ sở đó kịp thời tham mưu, đề xuất những dự báo, giải pháp công tác tư tưởng, công tác tuyên giáo. Hướng mạnh về cơ sở, cán bộ tuyên giáo mới có thể nhìn thấy rõ hơn những nhân tố mới, những kinh nghiệm hay để tổng kết và phổ biến rộng rãi trong toàn xã hội. Gắn với thực tiễn cũng chính là để mỗi cán bộ tuyên giáo phát hiện, đánh giá hiệu quả đi vào cuộc sống của các nghị quyết của Đảng ra sao, có gì cần khắc phục, cần sửa chữa, bổ sung. Có như vậy, hoạt động của đội ngũ cán bộ tuyên giáo mới sinh động, giàu sức sống và có tính thuyết phục.

Thứ tư, cán bộ tuyên giáo cần có phương pháp, tác phong làm việc khoa học.

Đối với công tác tuyên giáo, người cán bộ có phương pháp, tác phong làm việc khoa học khi đáp ứng được các yêu cầu: luôn lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm cơ sở để giải thích cho quần chúng nhân dân; luôn phản ánh đúng đắn hiện thực khách quan, nhìn thẳng vào sự thật, bằng quan điểm của Đảng, nói cho quần chúng biết rõ sự thật và hướng họ hành động đúng; không “tô hồng”, không “bôi đen” sự vật, hiện tượng; khi đề cập, lý giải hoặc phân tích các sự kiện và hiện tượng luôn đặt trong mối quan hệ biện chứng giữa những điều kiện, không gian, thời gian nhất định, vạch rõ quá trình phát triển, biến đổi, chỉ rõ bản chất và cách giải quyết phù hợp để mang lại hiệu quả cao; tiến hành các hoạt động tư tưởng bài bản, chặt chẽ, có nghiên cứu đối tượng, có sự vận dụng tích hợp những thành tựu mới của khoa học tâm lý, khoa học sư phạm, tổng kết kinh nghiệm công tác tuyên giáo của Đảng ta, tạo một cơ sở khoa học vững chắc cho công tác tuyên giáo.

2- Để xây dựng đội ngũ cán bộ tuyên giáo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay, cần tập trung thực hiện tốt các giải pháp cơ bản sau:

Một là, tiếp tục hoàn thiện chiến lược xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới. Trong đào tạo, bồi dưỡng phải chú ý đào tạo, bồi dưỡng cả về chính trị, tư tưởng, chuyên môn, nghiệp vụ, góp phần xây dựng một đội ngũ cán bộ tuyên giáo là những chuyên gia giỏi trên từng lĩnh vực công tác. Bảo đảm tính khoa học trong xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo, bảo đảm sự nối tiếp, đan xen giữa các thế hệ. Muốn vậy, ngay từ khâu tuyển chọn cho đến khâu tuyển dụng, bố trí, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật đối với cán bộ làm công tác tuyên giáo cũng phải được tiến hành một cách công bằng, khách quan, công tâm. Tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ tuyên giáo được tham gia các khóa học tập dài hạn, ngắn hạn về cả chuyên môn nghiệp vụ và lý luận chính trị. Các cấp ủy đảng từ Trung ương tới địa phương cần lập kế hoạch dài hạn và hằng năm, khẩn trương thực hiện nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo nhằm bảo đảm cán bộ chuyên trách làm công tác tuyên giáo phải được đào tạo bài bản, chính quy, có khả năng phát triển lâu dài bằng nghề nghiệp, đồng thời tạo nguồn cho cán bộ của Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị.

Hai là, khuyến khích và tạo điều kiện cho cán bộ tuyên giáo chủ động, sáng tạo trong đổi mới, phương thức hoạt động. Cổ vũ các phương thức hoạt động theo nhóm để có nhiều sáng kiến dự báo, giải pháp xử lý các tình huống tư tưởng; sử dụng triệt để những tiện ích, công nghệ thông tin hiện đại trong công tác tuyên giáo, trong phê phán, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch…

Ba là, thực hiện tốt công tác luân chuyển, tạo điều kiện cho cán bộ làm công tác tuyên giáo được rèn luyện và trưởng thành qua thực tiễn. Để làm tốt việc này, cần tổ chức đánh giá toàn diện thực trạng đội ngũ cán bộ tuyên giáo từ trung ương đến cơ sở, dự kiến nhu cầu, khả năng tạo nguồn và phát triển đội ngũ, chủ động xây dựng và thực hiện luân chuyển cán bộ giữa các cơ quan làm công tác tuyên giáo ở trung ương, luân chuyển cán bộ tuyên giáo ở trung ương về địa phương và đưa cán bộ từ địa phương luân chuyển về trung ương công tác.

Bốn là, ban hành và thực hiện một số chế độ, chính sách phù hợp đối với đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo, nhất là đội ngũ cán bộ chuyên trách. Đây là một trong những giải pháp quan trọng. Có cơ chế, chính sách phù hợp không chỉ hấp dẫn được những cán bộ có trình độ, chuyên môn giỏi mà còn khuyến khích sự sáng tạo, đề cao trách nhiệm cá nhân; thu hút nhân tài vào làm việc trong ngành tuyên giáo của Đảng./.