Phát biểu tại phiên thảo luận "Các hình thức hợp tác an ninh mới ở châu Á" ngày 30-5-2015 trong khuôn khổ Đối thoại Shangri La lần thứ 14, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani đã nêu đề xuất của nước này về "Sáng kiến Đối thoại Shangri La" nhằm tăng cường an ninh hàng hải trong khu vực.
Cụ thể, sáng kiến này sẽ tập trung vào ba yếu tố chính: hoàn thiện các quy tắc chung và pháp luật trên biển trong khu vực nhằm thúc đẩy việc đảm bảo an toàn và tự do hàng hải, hàng không; thúc đẩy các cuộc tập trận chung và xem xét những biện pháp phòng ngừa tai nạn liên quan đến tàu ngầm.

Để đảm bảo sự an toàn của vùng biển khu vực như là một tâm điểm chiến lược của các tuyến đường biển, sáng kiến của Nhật Bản cho rằng nâng cao khả năng nhận thức về lĩnh vực hàng hải, hàng không vũ trụ cho các nước Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là rất quan trọng và nhấn mạnh đến việc xây dựng một hệ thống radar có thể giám sát và kiểm soát không gian vũ trụ khu vực.

Nhật Bản còn chú trọng đến việc nâng cao năng lực ứng phó thiên tai của các quốc gia, nhất là nâng cao khả năng phối hợp giữa các trung tâm phòng chống thiên tai, tinh giản thủ tục để có thể nhanh chóng triển khai các máy bay cứu trợ khẩn cấp đến khu vực bị thiên tai.

Liên quan đến vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng Gen Nakatani cũng nhấn mạnh Trung Quốc cần hành xử như một cường quốc có trách nhiệm, đồng thời kêu gọi các quốc gia trong khu vực cần hợp tác với nhau trên cơ sở bình đẳng mà không gây sức ép để đảm bảo hòa bình và ổn định của khu vực cho các thế hệ tương lai.

Bộ trưởng Nhật Bản bày tỏ mối quan ngại của Tokyo cũng như các nước trong khu vực trước những hành động xây dựng với tốc độ nhanh chóng và quy mô lớn của Trung Quốc tại Biển Đông, cho rằng với hành động này, Bắc Kinh đang cố gắng thay đổi hiện trạng ở Biển Đông.

Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Nakatani cho rằng thách thức an ninh sẽ không bao giờ được giải quyết hoặc biến mất nếu như không có sự giám sát của cộng đồng quốc tế, dẫn đến trật tự sẽ bị rối loạn và hòa bình, ổn định sẽ bị phá vỡ.

Nhật Bản yêu cầu các quốc gia thực hiện các hành động dựa trên luật pháp quốc tế, không sử dụng vũ lực hoặc ép buộc các nước khác theo yêu cầu của mình, đồng thời phải tìm cách giải quyết các tranh chấp dựa trên các biện pháp hòa bình.

Ông Gen Nakatani cũng khẳng định cam kết của Chính phủ Nhật Bản trong việc đóng góp tích cực hơn vào hòa bình và ổn định khu vực cũng như trên thế giới, dựa trên các nguyên tắc hợp tác quốc tế./.