Từng bước hướng tới Cộng đồng ASEAN năm 2015

Phát biểu tại hội nghị, Tổng Thư ký Lê Lương Minh đã đánh giá cao APEC và Chính phủ In-đô-nê-xi-a, nước chủ nhà đồng thời là Chủ tịch APEC năm 2013, đã tạo cơ hội cho Ban Thư ký ASEAN có thể giới thiệu về những nỗ lực, kết quả cũng như những bài học, kinh nghiệm của mình trong quá trình hướng tới Ngôi nhà chung vào năm 2015, nhất là kể từ MRT APEC năm 2012 tại Ca-dan (Kazan, Nga).

Tổng Thư ký Lê Lương Minh nêu rõ nhân kỷ niệm 45 năm tồn tại và phát triển của ASEAN vào năm ngoái, các nhà lãnh đạo Hiệp hội đã một lần nữa khẳng định cam kết hướng tới một Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và bảo đảm một cấu trúc và môi trường khu vực mang tính chất xây dựng cho phát triển. Một trong những kết quả nổi bật nhất của ASEAN trong năm 2012 là việc khởi động các cuộc đàm phán về Hiệp định quan hệ đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) giữa 10 nước thành viên của khối với 6 đối tác Hiệp định thương mại tự do (FTA), bao gồm Ô-xtrây-li-a, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.

Tổng Thư ký Lê Lương Minh cho biết ASEAN với chương trình hành động “Người dân của chúng ta - Tương lai của chúng ta”, đã đề ra và đang theo đuổi các ưu tiên thiết lập cơ chế hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) ASEAN, nâng cao khả năng cạnh tranh của ASEAN, khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp trẻ trong ASEAN, củng cố mối quan hệ với các đối tác đối thoại và thành lập mạng lưới kinh doanh ASEAN.

Kể từ MRT APEC năm 2012 tại Ca-dan, mức độ hoàn thành Kế hoạch chi tiết Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đã được nâng lên, từ 67,9% lên 77,5% hiện nay. ASEAN đang tăng cường nỗ lực thực hiện các biện pháp nhằm đạt được các mục tiêu đề ra cho Kế hoạch chi tiết AEC, và hiện đã dỡ bỏ được 99% biểu thuế quan giữa ASEAN-6 (bao gồm In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Bru-nây, Thái Lan, Phi-líp-pin và Xin-ga-po). ASEAN cũng đang cố gắng thiết lập hệ thống chứng chỉ khu vực vào năm 2015, và trước mắt trong năm 2013, ASEAN sẽ hoàn thành các cuộc đàm phán về cam kết dịch vụ trọn gói lần thứ 9, cam kết dịch vụ tài chính trọn gói lần thứ 6, và cam kết dịch vụ vận tải đường không trọn gói lần thứ 8, nhằm tiếp tục thúc đẩy tự do hóa trong các lĩnh vực thương mại và dịch vụ trong khuôn khổ Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ (AFAS).

Tổng Thư ký Lê Lương Minh nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của việc các nước thành viên ký Hiệp định ASEAN về dịch chuyển nhân lực (MNP) hồi tháng 11-2012 để thúc đẩy hơn nữa dòng chảy nhân lực trong thương mại hàng hóa, dịch vụ và đầu tư trong khu vực, và liên quan đến lĩnh vực này còn có Hiệp định công nhận lẫn nhau (MRA) về các chuyên gia du lịch.

Theo Tổng Thư ký Lê Lương Minh, với Hiệp định Đầu tư Toàn diện ASEAN (ACIA) bắt đầu có hiệu lực trong năm ngoái, ASEAN hiện đang tập trung nỗ lực vào việc thực hiện hiệu quả ACIA, nhất là về tự do hóa, xúc tiến, tạo điều kiện thuận lợi và bảo vệ đầu tư. ASEAN cũng đang dành ưu tiên cho việc thu hẹp khoảng cách phát triển ở mỗi nước và giữa các nước thành viên, tăng cường hỗ trợ khu vực tư nhân và các SME phát triển.

Đề cập tới mối quan hệ giữa ASEAN và APEC, Tổng Thư ký Lê Lương Minh cho rằng với việc cùng đang phải đối mặt với những thách thức khu vực và toàn cầu chung, hai bên cần tăng cường hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm cũng như các sáng kiến kết nối và hội nhập, trong đó trước hết là hai Ban Thư ký với vai trì điều phối, hướng tới hoàn thành các mục tiêu xây dựng cộng đồng của ASEAN và APEC./.