"Đoàn kết trong khối ASEAN là điều kiện tiên quyết"

Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho biết Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 22 là Hội nghị Cấp cao đầu tiên trong năm 2013 với chủ đề “ASEAN - Người dân và tương lai của chúng ta.” Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu sẽ tham dự Hội nghị.

Dự kiến, tại Hội nghị, các nhà Lãnh đạo ASEAN sẽ bàn về 4 chủ đề chính: định hướng và ưu tiên của ASEAN trong năm 2013, định hướng của ASEAN từ nay đến năm 2015 và sau năm 2015; đẩy nhanh tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN; phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN trong các vấn đề quan trọng của khu vực và cấu trúc khu vực đang định hình; các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nhấn mạnh trong những năm qua, ASEAN đã chứng tỏ là một nhân tố quan trọng, không thể thiếu đối với hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, các đối tác đối thoại luôn ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các diễn đàn và khuôn khổ hợp tác khu vực. Để xây dựng môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, đoàn kết và phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN chính là điều kiện tiên quyết.

Bên cạnh mục tiêu xây dựng Cộng đồng, trong năm 2013, ASEAN tiếp tục đề cao tăng cường đoàn kết và phát huy vai trò chủ đạo của Hiệp hội trong xử lý các vấn đề quan trọng liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

Để thực hiện được mục tiêu đó, Thứ trưởng nhấn mạnh ASEAN phải tập trung vào các vấn đề: tuân thủ Hiến chương ASEAN, xác định các trọng tâm ưu tiên chung của ASEAN và khu vực cũng như của các nước, luôn thực hiện nguyên tắc tham vấn rộng rãi; xây dựng đồng thuận trong ASEAN, đặc biệt cần kết hợp hài hòa giữa lợi ích quốc gia với lợi ích của ASEAN và khu vực.

Trên cơ sở các nguyên tắc đã có, ASEAN chủ động đề ra các định hướng, trọng tâm ưu tiên của khu vực về hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác phát triển; xây dựng một mạng lưới các diễn đàn, khuôn khổ hợp tác, chủ động định hướng nội dung và ưu tiên của các diễn đàn này; khuyến khích các đối tác đóng góp xây dựng và tham gia tích cực vào hợp tác phát triển ở khu vực, nhất là xử lý các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực.

Khẳng định vai trò và trách nhiệm của Việt Nam trong ASEAN, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho rằng, trong thời gian qua, Việt Nam đã chủ động tham gia một cách có trách nhiệm vào các hoạt động của ASEAN, sẵn sàng cùng ASEAN ứng phó với các thách thức đang nổi lên và các vấn đề an ninh phi truyền thống, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững ở khu vực, cũng như vì các mục tiêu chung là hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển.

Trả lời câu hỏi các nhà Lãnh đạo ASEAN dự kiến sẽ tập trung thảo luận khía cạnh gì trong vấn đề Biển Đông tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 22, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho biết trong bối cảnh thời gian gần đây có những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN vừa qua (từ ngày 10 đến 11-4), các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN cho rằng Hiệp hội cần phải tiếp tục phát huy vai trò và tiếng nói của mình trong vấn đề Biển Đông. Vì vậy, tại Hội nghị cấp cao ASEAN sắp tới, các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ phải tìm kiếm các biện pháp bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông.

Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho rằng ASEAN cần bảo đảm thực hiện các nguyên tắc và cam kết đã đề ra trong Tuyên bố Nguyên tắc 6 điểm về Biển Đông của ASEAN, Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Tuyên bố chung ASEAN - Trung Quốc đưa ra tại Lễ kỷ niệm 10 năm DOC.

Đồng thời, ASEAN cần giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển năm 1982 của Liên hợp quốc; sớm có Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Trong khi chờ đợi các giải pháp lâu dài, các bên liên quan cần kiềm chế, không làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông./.