Ủy viên Quốc vụ Mã Khải nhấn mạnh các bộ ngành của chính phủ đang tập trung quá nhiều vào những vấn đề vi mô. Tình trạng chồng chéo chức năng thường dẫn đến đùn đẩy trách nhiệm giữa các bộ ngành. Chính quyền trung ương gặp khó khăn do tình trạng trùng lặp chức năng, quản lý chồng chéo, kém hiệu quả và quan liêu trong khi việc giám sát quyền lực hành chính lại chưa hoàn toàn được thực hiện đầy đủ. Nhiệm vụ lớn nhất của kế hoạch cải cách lần này là thay đổi, sắp xếp lại hợp lý các chức năng của chính phủ.

Đây sẽ là lần cải cách cơ cấu thứ 7 của Chính phủ Trung Quốc trong ba thập niên qua. Theo kế hoạch, số bộ sẽ giảm từ 27 xuống 25 trong khi một số cơ quan, ban ngành được cơ cấu lại. Bộ Đường sắt Trung Quốc, từ lâu là tâm điểm của nhiều tranh cãi khi vừa là nhà cung cấp dịch vụ đường sắt vừa là tổ chức giám sát, sẽ được giải thể thành những bộ phận thương mại và hành chính. Đây được đánh giá là một bước ngoặt lớn đối với ngành đường sắt Trung Quốc. Bộ Y tế cùng Ủy ban Dân số và kế hoạch hóa gia đình sẽ sáp nhập thành Ủy ban Kế hoạch hóa gia đình và ytế quốc gia.

Kế hoạch cũng đề xuất tái cơ cấu Cục Hải dương quốc gia Trung Quốc để đặt các lực lượng thực thi pháp luật biển, hiện nằm trong nhiều bộ khác nhau, dưới sự quản lý thống nhất của một cơ quan duy nhất.

Bên cạnh đó, Cục Dược phẩm và thực phẩm quốc gia sẽ được nâng cấp thành một tổng cục nhằm tập trung, cải thiện hơn nữa vấn đề an toàn thuốc và thực phẩm. Cục Năng lượng quốc gia cũng sẽ được cơ cấu lại để sắp xếp hợp lý hơn hệ thống quản lý và hành chính của lĩnh vực năng lượng. Ngoài ra, hai cơ quan quản lý truyền thông là Tổng cục Báo chí và xuất bản cùng Cục Phát thanh, truyền hình, điện ảnh quốc gia sẽ sáp nhập thành một, phụ trách toàn bộ các lĩnh vực truyền hình, điện ảnh, phát thanh, xuất bản và báo chí của Trung Quốc.

Ủy viên Quốc vụ Mã Khải nêu rõ kế hoạch mà Chính phủ Trung Quốc đề xuất nhằm mục tiêu xây dựng một chính phủ hiệu quả, dựa trên luật pháp với phân chia rõ ràng quyền lực, phân phối hợp lý nguồn lực và các trách nhiệm được định rõ. Trong nỗ lực thúc đẩy công bằng xã hội và cung cấp các dịch vụ công chất lượng hơn, kế hoạch của Chính phủ Trung Quốc đã chỉ ra những vấn đề lớn trong hệ thống chức năng của chính phủ trung ương hiện nay, đồng thời nêu lên phương hướng, những nguyên tắc và ưu tiên trong chuyển đổi chức năng các bộ.

Kế hoạch cải cách cơ cấu chính phủ được công bố trong bối cảnh dư luận Trung Quốc kêu gọi nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động của nhà nước. Trong báo cáo công tác chính phủ tại phiên khai mạc kỳ họp thứ nhất Quốc hội Trung Quốc khóa 12 ngày 5-3 vừa qua, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo cũng đã thừa nhận việc chuyển đổi các chức năng chính phủ đã không được tiến hành trọn vẹn với một số bộ ngành dễ xảy ra tình trạng tham nhũng. Ông Ôn Gia Bảo nhấn mạnh chính quyền trung ương nhận thức rõ đang phải đối mặt với những khó khăn và thách thức trong phát triển xã hội và kinh tế. Thủ tướng Trung Quốc cam kết tiếp tục chuyển đổi các chức năng chính phủ, phân tách quản lý hành chính khỏi quản lý doanh nghiệp, tài sản quốc gia, các thể chế công và các tổ chức xã hội để xây dựng một chính phủ hiệu quả, trong sạch, được cơ cấu tốt./.