Khai mạc phiên họp thứ 42 Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Kiến nghị miễn, giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp

Theo Tờ trình về việc ban hành bổ sung một số giải pháp về thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cá nhân góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế năm 2011 do Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh trình bày, hiện nay nền kinh tế nước ta còn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức: tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm chậm lại, thấp hơn kế hoạch và cùng kỳ năm trước, lạm phát tuy có giảm nhưng vẫn ở mức cao, lãi suất cao, giá cả nguyên nhiên vật liệu đầu vào tăng cao ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh; thị trường chứng khoán sụt giảm; đời sống của người lao động gặp khó khăn... Vì vậy, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ổn định đời sống người lao động, Chính phủ trình Quốc hội giải pháp về miễn, giảm thuế.

Chính phủ trình Quốc hội cho phép miễn, giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2011 đối với doanh nghiệp thuộc đối tượng được gia hạn nộp thuế trong năm 2011.

Giảm 50% mức thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp từ quý III/2011 đến hết năm 2011 đối với các cá nhân, hộ kinh doanh nhà trọ, phòng trọ cho thuê đối với công nhân, sinh viên, học sinh; hộ, cá nhân chăm sóc trông giữ trẻ; hộ, cá nhân, tổ chức cung ứng suất ăn ca cho công nhân với điều kiện hộ, cá nhân, tổ chức này giữ ổn định mức giá cho thuê, giá trông giữ trẻ và cung ứng suất ăn ca như cuối năm 2010.

Về thuế thu nhập cá nhân, Tờ trình của Chính phủ đề nghị miễn thuế thu nhập cá nhân từ ngày 1-8-2011 đến 31-12-2011 đối với cổ tức được chia cho cá nhân từ hoạt động đầu tư vào thị trường chứng khoán. Nhưng không miễn thuế cho cổ tức được chia từ các ngân hàng cổ phần, quỹ đầu tư tài chính, các tổ chức tín dụng.

Miễn thuế thu nhập cá nhân từ ngày 1-8-2011 đến 31-12-2011 đối với cá nhân có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công và từ kinh doanh đến mức phải chịu thuế thu nhập cá nhân ở bậc 1 của Biểu thuế lũy tiến từng phần theo quy định của Luật này. Các cá nhân thuộc diện được miễn thuế bao gồm: cá nhân không có người phụ thuộc có thu nhập từ trên 4 triệu đồng đến 9 triệu đồng/ tháng; cá nhân có một người phụ thuộc có thu nhập từ 5,6 triệu đồng đến 10,6 triệu đồng/ tháng; cá nhân có hai người phụ thuộc có thu nhập từ trên 7,2 triệu đồng đến 12,2 triệu đồng/ tháng.

Báo cáo thẩm tra sơ bộ về xem xét đề nghị của Chính phủ về việc miễn, giảm, giãn thuế trong năm 2011 do Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Phùng Quốc Hiển trình bày cơ bản nhất trí với những nội dung đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc áp dụng các giải pháp miễn, giảm thuế tại thời điểm hiện nay cần được cân nhắc, xem xét thận trọng. Vì theo Tờ trình của Chính phủ, mục tiêu miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, cá nhân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế. Tuy nhiên, mục tiêu này khó có thể đạt được vì việc hỗ trợ thuế cho các doanh nghiệp không giải quyết được tận gốc khó khăn của doanh nghiệp, vấn đề lớn nhất hiện nay doanh nghiệp đang gặp phải là thiếu vốn và khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay và mức lãi suất vay hiện nay quá cao.

Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát

Thảo luận nội dung của Tờ trình, đa số Ủy viên Ủy ban đồng tình với tờ trình của Chính phủ và cho rằng việc áp dụng kịp thời các giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển, giảm bớt khó khăn cho người lao động là cần thiết. Tuy nhiên, nhiều đại biểu băn khoăn: việc miễn, giảm thuế có nên đánh đồng, cào bằng chung cho các chủ thể, hay cần rà soát, phân loại để tập trung cho các đối tượng khó khăn hơn. Đồng thời, việc miễn, giảm thuế cần đi kèm với các biện pháp kiểm soát hữu hiệu.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Hà Văn Hiền cho rằng: Rút kinh nghiệm khi thực hiện chính sách kích thích kinh tế thì việc thực hiện giãn, giảm, miễn thuế này cần phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát, để chính sách này đến đúng đối tượng thụ hưởng và không bị lợi dụng. Nếu chúng ta không có kiểm soát hợp lý thì sẽ làm cho chính sách của chúng ta bị méo mó, mất hiệu quả.

Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai đồng tình với những đề xuất của Chính phủ và đề nghị: về lâu dài, không nên đưa chính sách xã hội vào chính sách thuế mà trợ cấp trực tiếp cho đối tượng được thụ hưởng như chính sách bảo hiểm y tế hiện nay.

Đề cập đến những lo ngại về việc chính sách thuế có thể bị lợi dụng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc K’sor Phước quan ngại, nếu làm không chặt chẽ, rà soát thường xuyên thì sẽ làm méo mó và mất hiệu quả của chính sách thuế.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh cho rằng, kinh nghiệm năm 2009 cho thấy, việc miễn, giảm, giãn thuế được thực hiện tốt. Cơ quan chức năng kiểm tra lại toàn bộ quá trình thực hiện công việc này.

Theo phương án của Chính phủ, miễn, giảm, giãn thuế sẽ tác động đến thu ngân sách khoảng 13 nghìn 300 tỉ đồng. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội Nguyễn Văn Thuận cho rằng, việc miễn, giảm với số lượng như dự kiến chỉ bằng 1/10 số miễn, giảm, giãn thuế so với năm 2009; và số tiền giãn thuế chỉ bằng 1/3 so với số tiền giãn thuế năm 2009, nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ đến cân đối ngân sách nhà nước.

“Đánh giá tác động đến ngân sách thì Chính phủ có phương án bù đắp nào. Chúng ta sẽ tiết kiệm chi hay cắt một số khoản? Tôi nghĩ rằng, chủ trương này nếu đưa ra trình Quốc hội thì phải giải trình cho kỹ. Nếu là tác động đến ngân sách Nhà nước, tác động đến đời sống của nhân dân thì phải tính toán kỹ cái được và mất của chính sách này” - Ông Nguyễn Văn Thuận đề xuất.

Tờ trình này của Chính phủ sẽ được trình tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XIII, khai mạc ngày 21-7 tới đây./.