Hạ nhiệt vàng - chủ trương đúng nhưng hành động chưa kịp thời

TCCSĐT - Ngày 10-11, chỉ một ngày sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho phép nhập khẩu vàng, giá vàng đã giảm xuống gần 2 triệu đồng/lượng, còn 36 triệu đồng/lượng. Đây là minh chứng rất rõ ràng rằng NHNN hoàn toàn có thể kiểm soát được thị trường nhạy cảm này. Vấn đề chỉ là NHNN cần tính đến và triển khai kịp thời những biện pháp trước mắt và lâu dài để chống đầu cơ. Xung quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Cao Sỹ Kiêm, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia.

PV: Theo ông đâu là những nguyên nhân chính khiến giá vàng trong nước bị đẩy lên cao?

Có 3 nguyên nhân khiến giá vàng trong nước biến động tăng cao là: giá vàng thế giới tăng (giá vàng thế giới chỉ trong một ngày đã tăng tới 18 USD/ounce); chi phí nhập vàng tăng do tỷ giá tăng; và yếu tố đầu cơ, tâm lý người dân. Tình hình vừa qua cho thấy, khi cơn sốt giá bắt đầu thì đã xuất hiện yếu tố “làm giá”. Một số cửa hàng khi thấy người đến mua đông đã đóng cửa, ngừng giao dịch, tạo ra tâm lý “khan cung giả tạo”. Và người mua thì càng đổ xô đi mua khi giá cao, giá thấp thì đẩy bán ra. Đây là tình trạng ngược với nước ngoài,Ở Việt Nam có một trạng thái khi giá cao thì tập trung mua, khi giá thấp lại đẩy đi. Điều này trái ngược với thị trường thế giới, các nhà đầu tư nước ngoài thường chỉ mua vào khi giá thấp, và chờ giá cao thì đẩy đi. Đây là yếu tố khiến thị trường thêm rối loạn.

PV: Vậy để tránh cho người dân không bị kéo vào cuộc đua nâng giá này, theo ông, cần có biện pháp gì?

Khi đã xác định rõ nguyên nhân, theo tôi, chúng ta có thể giải quyết được. Đối với những nguyên nhân do thị trường thế giới thì bất khả kháng nhưng những nguyên nhân trong nước, đặc biệt là nguyên nhân từ tâm lý người dân thì không khó giải quyết. Chỉ cần chúng ta chủ động thông tin kịp thời, minh bạch, trong lúc nước sôi lửa bỏng chỉ cần ngay lập tức hành động thì người dân sẽ không bị tác động tâm lý, chạy theo tin đồn.

PV: Năm trước NHNN cũng cho phép nhập khẩu vàng khi giá vàng đã lên cao, và kinh nghiệm được rút ra là nếu NHNN hành động trước khi giá vàng trong nước tách rời giá thế giới thì mới thực sự có tác dụng. Năm nay câu chuyện lại được lặp lại, ông nhìn nhận thế nào về vấn đề này?

Đây đúng như câu chuyện năm trước. Trong điều hành, quản lý, dự báo, phán đoán là công tác khó khăn nhất nhưng dù sao vẫn phải có phán đoán, đó là yêu cầu của nhà lập chính sách, nhà chỉ đạo. Chính sách phải đón đầu, xử lý trước, còn để sau khi giá vàng đã lên cao, nhất là khi đã lên quá cao rồi mới hành động thì hiệu quả, tác dụng sẽ hạn chế. Thậm chí nếu giải quyết sau, nhất là lại nửa vời, không đủ “liều lượng” thì tác hại sẽ nhân lên, lòng tin giảm xuống.

Phải thấy là chủ trương đưa ra không chậm nhưng hành động thì chậm, chưa kịp thời. Chúng ta chủ trương ổn định vàng, USD, lãi suất là đúng, kịp thời nhưng triển khai không kịp thời làm hạn chế hiệu quả. Ví như vừa qua, khi thấy vàng có dấu hiệu tăng thì nên cho phép nhập vàng ngay, hay khi USD bắt đầu lên cần can thiệp, xử lý công khai ngay thì hiệu quả sẽ khác. Thực tế, người dân chỉ nhìn vào hành động, nếu thấy có khả năng giải quyết sẽ không bị kéo vào cuộc đua khiến giá càng tăng. Đối với các nhà đầu tư, chỉ cần thấy Nhà nước chưa hành động ngay thì lập tức họ sẽ lợi dụng, dẫu chỉ là trong thời điểm ngắn để tác động lên giá, còn nếu thấy Nhà nước vào cuộc thì họ lập tức buông ngay. Vừa qua giá vàng, USD tăng mạnh chính là vì họ thấy Nhà nước chưa hành động ngay.

PV: Có thể thấy sau quyết định cho nhập vàng của NHNN, thị trường vàng trong nước đang có những diễn biến tích cực. So với kỷ lục 38,2 triệu đồng/lượng thiết lập vào chiều hôm qua, giá vàng đã giảm khoảng 2 triệu đồng/lượng. Khoảng cách giữa giá mua và bán vàng tại Hà Nội cũng đã được thu hẹp về 250.000 đồng/lượng, từ mức 400.000-500.000 đồng/lượng vào đầu giờ sáng ngày 10-11.

Điều đó khẳng định, NHNN hoàn toàn có thể ngăn chặn được tình trạng giá vàng tăng. Vấn đề là chỉ cần hành động nhanh hơn, đúng thời điểm hơn.

PV: Việc NHNN cho phép nhập khẩu vàng liệu có ảnh hưởng tới tỷ giá USD, bởi theo phân tích giá vàng tăng vừa qua chính là nguyên nhân kéo theo tỷ giá đồng USD tăng?

NHNN chỉ cấp cô-ta, chứ không cung cấp đô la cho các doanh nghiệp nhập vàng. Nhà đầu tư sẽ huy động với giá người ta chấp nhận được, điều này rất tốt và có khả năng thực thi. Thậm chí, nếu thực hiện được tốt sẽ có tác dụng điều hòa thị trường. Nhà đầu tư phải tự cân đối để nhập vàng. Điều này sẽ góp phần điều hòa thị trường, vì khi nhà đầu tư rút USD về để nhập vàng thì tự nhiên thị trường được cân đối lại.

PV: Xin cảm ơn ông.