Tối 29-8, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội), Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức Lễ chào mừng giáo sư Ngô Bảo Châu đoạt giải thưởng Fields 2010.

Mặc dù phải đến 20 giờ, lễ vinh danh giáo sư Ngô Bảo Châu mới chính thức bắt đầu, nhưng trước đó hơn 2 giờ đồng hồ, không khí xung quanh Trung tâm Hội nghị Quốc gia đã nóng lên. Hàng trăm học sinh, sinh viên đã tập trung rất đông trước cửa với hy vọng được trực tiếp “diện kiến” giáo sư Ngô Bảo Châu.

Em Nguyễn Văn Hưng, học sinh trường phổ thông trung học Chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội phấn khởi cho hay: “Em đến từ 6 rưỡi để mong có được chỗ gần sân khấu để nhìn giáo sư thật rõ.”

Em Ngô Văn Sở, sinh viên trường Đại học Quốc gia Hà Nội sốt ruột đứng đợi ở đầu đường Phạm Hùng cùng nhóm bạn. “Tối nay em muốn được tận mắt nhìn thấy thiên tài toán học của nước ta và nghe những chia sẻ của giáo sư,” Sở hồ hởi.

Mặc dù đến sớm như vậy, nhưng nhiều người vẫn phải đứng ngoài do lượng ghế trong trung tâm có hạn. Cho đến khoảng 19 giờ 15 phút, Ban tổ chức buộc phải hạn chế khách mời. Rất nhiều người không thể vào được bên trong phải buồn bã ra về.

Bên trong, toàn bộ hội trường cũng đã được "phủ kín" bởi gần 4.000 sinh viên, học sinh và khách mời.

“Việt Nam cần có nhiều Ngô Bảo Châu"

Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhiệt liệt chúc mừng giáo sư Ngô Bảo Châu và gia đình; chúc mừng các nhà khoa học, các thầy cô giáo, các trường, các viện nghiên cứu của Việt Nam cũng như của nước ngoài đã có công giáo dục đào tạo giáo sư Ngô Bảo Châu, chúc mừng ngành toán học Việt Nam và nền giáo dục Việt Nam.

Thủ tướng nhấn mạnh vinh quang này là công lao, là sự nỗ lực phấn đấu và là niềm tự hào của giáo sư Ngô Bảo Châu. Đây còn là niềm tự hào của gia đình giáo sư, của những cơ sở giáo dục, cơ quan nghiên cứu, của các thầy cô giáo, các nhà khoa học Việt Nam, Pháp và Hoa Kỳ đã có công giáo dục đào tạo giáo sư Ngô Bảo Châu.

Đây còn là niềm tự hào của ngành toán học Việt Nam, của nền giáo dục Việt Nam và của cả dân tộc Việt Nam. Với giải thưởng cao quý này, giáo sư Ngô Bảo Châu đã làm rạng danh đất nước, rạng danh con người và trí tuệ Việt Nam, góp phần làm cho thế giới biết đến Việt Nam không chỉ như một tấm gương về đấu tranh anh dũng giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, một Việt Nam hội nhập và phát triển thành công, mà còn là một Việt Nam có khả năng chinh phục những đỉnh cao của khoa học.

Chính phủ đã giao các cơ quan chức năng khẩn trương hoàn tất các thủ tục theo quy định của pháp luật để có hình thức khen thưởng xứng đáng của Nhà nước Việt Nam cho giáo sư Ngô Bảo Châu, Thủ tướng cho biết.

Tại buổi lễ trọng thể và thân tình này, Thủ tướng bày tỏ lời cảm ơn chân thành đến gia đình giáo sư Ngô Bảo Châu, đến các thầy cô giáo, những người đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, cống hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp giáo dục Việt Nam, khơi dậy và nuôi dưỡng lòng say mê học tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện nhân cách, phát triển tài năng cho các thế hệ trẻ, các thế hệ học trò, trong đó có giáo sư Ngô Bảo Châu.

Thủ tướng cũng bày tỏ lời cảm ơn đến Chính phủ Pháp, đến các giáo sư, các nhà khoa học Pháp, Hoa Kỳ và bạn bè quốc tế đã dành cho Việt Nam sự giúp đỡ có hiệu quả trong việc phát triển sự nghiệp giáo dục và đã có công lớn giúp tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng và phát triển tài năng Ngô Bảo Châu để có được giải thưởng Fields cao quý như ngày hôm nay.

Thủ tướng nêu rõ ngày nay, toán học không chỉ là chìa khóa để phát triển các ngành khoa học khác, mà còn có những ứng dụng trực tiếp và quan trọng vào cuộc sống. Phát triển toán học là tiền đề để phát triển nền khoa học cơ bản của Việt Nam, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học.

Đảng và Nhà nước Việt Nam đã dành sự quan tâm lớn để thúc đẩy phát triển mạnh mẽ ngành toán học và các tài năng toán học của Việt Nam. Ngày 17-8 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển toán học giai đoạn 2010 đến 2020,” trong đó có một nội dung quan trọng là thành lập Viện nghiên cứu cao cấp về toán. Đây thực sự là một cơ hội và điều kiện để phát triển nhanh và toàn diện hơn nữa ngành toán học ở Việt Nam.

Thủ tướng đánh giá cao trong thời gian qua, mặc dù phải tập trung vào việc nghiên cứu, giảng dạy ở nước ngoài, giáo sư Ngô Bảo Châu vẫn dành nhiều thời gian tham gia hoạt động giảng dạy và nghiên cứu toán học tại Việt Nam; làm cầu nối giao lưu, học hỏi giữa các sinh viên, nhà nghiên cứu trẻ Việt Nam với các nhà toán học hàng đầu thế giới.

Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo sư thực hiện ý nguyện của mình là đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp phát triển ngành toán học Việt Nam và qua đó góp phần thiết thực vào công cuộc xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng phồn vinh, giàu đẹp.

Thủ tướng nhấn mạnh giải thưởng cao quý của giáo sư Ngô Bảo Châu là nguồn động viên khích lệ mạnh mẽ, là tấm gương về sự nỗ lực vươn lên trong học tập và nghiên cứu khoa học đối với các nhà khoa học trẻ Việt Nam.

Giải thưởng này, cùng với nhiều giải thưởng và nhiều thành tích trong các lĩnh vực khác mà các thế hệ Việt Nam đã giành được đã phần nào hiện thực hóa lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu trong thư gửi các em học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em.”

Thủ tướng cũng nhấn mạnh để thu hẹp khoảng cách phát triển với thế giới, để không bị tụt hậu trong cạnh tranh quốc tế, Việt Nam cần có nhiều Ngô Bảo Châu và chúng ta còn cần có một xã hội học tập với tất cả mọi người đều có cơ hội vươn lên tri thức hiện đại và phát huy tối đa năng lực sáng tạo của mình.
 
Thủ tướng mong muốn thế hệ trẻ Việt Nam noi gương giáo sư Ngô Bảo Châu, tự tin dấn thân vào khoa học, dũng cảm, bền bỉ đương đầu với những thách thức khó khăn để học tập, nghiên cứu, sáng tạo với kết quả cao nhất...

"Vinh dự chung của cả nền toán học Việt Nam"

Ngay sau khi trên hai màn hình lớn chiếu lại khoảnh khắc Ngô Bảo Châu được vinh dự nhận giải thưởng Fields, những tràng pháo tay không ngớt đã vang lên khắp hội trường.

Đáp lại tấm lòng của Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu, giáo sư Ngô Bảo Châu bày tỏ lòng cảm kích đối với sự quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, các thầy, cô giáo trong và ngoài nước để giáo sư nhận được giải thưởng cao quý này. Giáo sư bày tỏ lòng biết ơn với cộng đồng toán học Việt Nam đã nuôi dưỡng giáo sư từ những ngày bắt đầu chập chững bước vào môi trường toán học.

Giáo sư đánh giá giải thưởng của cá nhân giáo sư cũng là vinh dự chung của cả nền toán học Việt Nam và cho rằng: “Nhiệm vụ của người làm khoa học không chỉ là chuyên môn mà còn là đem lại cho những người trẻ tuổi, không phân biệt quốc gia, dân tộc có thể phát triền tiềm năng trong khoa học và cả trong cuộc sống. Tôi chúc những bạn trẻ luôn giữ được niềm tin, niềm say mê để đi tiếp trên con đường mà mình đã chọn”./.