Trong phiên họp ngày 9-5 về tình hình Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na, Hội đồng Bảo an (HĐBA) đã cảnh báo nước này đang đối mặt với nguy cơ rơi vào một cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ khi chấm dứt cuộc nội chiến năm 1995, bắt nguồn từ tình trạng không có chính phủ và không có triển vọng thành lập được một chính phủ mới cũng như nền kinh tế trì trệ.

Đại diện cấp cao của Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na, ông Va-len-tin In-h-cô (Valentin Inzko), cho biết nước Cộng hòa Xéc-bi-a, trong thành phần Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na, đã quyết định trưng cầu dân ý trong tháng Sáu tới về quyền lực của Đại diện cấp cao, các thể chế nhà nước và tòa án của Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na. Hành động này được cho là vi phạm nghiêm trọng Hiệp định hoà bình Đâytơn (Dayton) về thành lập nước Cộng hòa Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na, tác động nghiêm trọng đến chức năng và sự bền vững của nước này. Cộng hoà Xéc-bi-a công khai chất vấn về sự toàn vẹn và chủ quyền lãnh thổ cũng như các thể chế Nhà nước đồng thời kêu gọi loại bỏ các thể chế này cũng như giải tán nước CH Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na.

Ông Va-len-tin In-h-cô cũng nhấn mạnh 7 tháng sau cuộc bầu cử, tiến trình lập pháp ở Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na vẫn bị ngưng trệ. Tình hình hiện nay ở nước này là tranh chấp giữa nền chính trị dựa trên sắc tộc và mô hình hướng tới dân sự hơn. Các đảng chính trị của người Crô-a-ti-a đã tách khỏi LB Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na và từ chối hợp tác với chính quyền liên bang này. Liên bang đang đứng trước nguy cơ chia rẽ và li khai đe dọa sự tồn tại của thực thể này trong thành phần nước CH Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na.

Theo Hiệp định hoà bình Đây-tơn ký năm 1995, Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na gồm hai chủ thể hợp thành là Cộng hòa Xéc-bi-a và Liên bang Hồi giáo Crô-a-ti-a. Hai chủ thể này có quân đội, cảnh sát, chính phủ và quốc hội riêng biệt. Đứng đầu chính quyền trung ương là Hội đồng Tổng thống gồm 3 Tổng thống đại diện cho 3 cộng đồng sắc tộc là Crô-a-ti-a, Xéc-bi-a và Hồi giáo. Chức Chủ tịch Hội đồng Tổng thống do một trong 3 tổng thống luân phiên nắm giữ./.