Một số kết quả quan trọng đạt được trong nhiệm kỳ 2010 - 2015

Tỉnh Nghệ An có nhiều tiềm năng thuận lợi với diện tích rộng, địa hình đa dạng, có nhiều tài nguyên khoáng sản, nguồn lao động dồi dào. Tỉnh có truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng lâu đời, là đất hiếu học, là quê hương phong trào Xô-viết Nghệ Tĩnh. Đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên trung, có ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần trách nhiệm cao. Nhưng, Nghệ An cũng là địa bàn có thời tiết rất khắc nghiệt; địa hình cách trở, miền núi nhiều, đầu mối cơ sở nhiều, đối tượng chính sách đông, kinh tế chưa phát triển, số hộ nghèo còn cao.

Trong nhiệm kỳ qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Nghệ An đã phát huy truyền thống quê hương cách mạng, giữ vững đoàn kết, khắc phục khó khăn, tích cực khai thác các nguồn lực, tập trung thực hiện các lĩnh vực, các chương trình trọng tâm, đạt được nhiều kết quả quan trọng, nổi bật: hoàn thành đạt và vượt 28/34 chỉ tiêu chủ yếu mà Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVII đã đề ra, trong đó lĩnh vực kinh tế đạt 5/9 chỉ tiêu; văn hóa xã hội: 14/15 chỉ tiêu; môi trường: 4/4 chỉ tiêu; quốc phòng an ninh: 3/3 chỉ tiêu; xây dựng Đảng: 2/3 chỉ tiêu.

Lĩnh vực kinh tế tiếp tục tăng trưởng nhanh, có sự thay đổi về mọi mặt, phát triển theo hướng bền vững. Bình quân tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) giai đoạn 2011 - 2015 đạt 7,89%. GRDP bình quân đầu người năm 2015 đạt 29 triệu đồng, tăng gần 2 lần so với năm 2010. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng: công nghiệp - xây dựng ổn định và tăng trưởng; dịch vụ, thương mại phát triển nhanh, đa dạng và hiệu quả; sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp phát triển và có mức tăng trưởng khá. Dự kiến thu ngân sách năm 2015 đạt 10.034 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần so với đầu nhiệm kỳ, đạt mục tiêu đề ra. Thu hút đầu tư có bước chuyển biến mạnh, nhiều công trình, dự án lớn được triển khai, tạo tiền đề chuyển biến cục diện kinh tế của tỉnh để phát triển nhanh hơn trong nhiệm kỳ tới, như dự án Xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ của VSIP Nghệ An, Nhà máy Xi-măng Sông Lam 1 và Sông Lam 2, Nhà máy Sữa TH, Nhà máy Chế biến thực phẩm Massan, Nhà máy Chế biến cá Royal Food, Nhà máy Điện tử BSE..., các dự án đô thị, bệnh viện, trung tâm thương mại lớn...

Hệ thống kết cấu hạ tầng được tập trung đầu tư xây dựng phát triển nhanh. Đã hoàn thành 230km các tuyến quốc lộ, 300km tỉnh lộ, 3.272km đường giao thông nông thôn và các tuyến đường khác. Nhiều công trình giao thông quan trọng được đầu tư xây dựng, hoàn thành, như nâng cấp mở rộng quốc lộ 1A, đường Tây Nghệ An, cầu Bến Thủy 2; hoàn thành mục tiêu đưa đường ô-tô đến trung tâm các xã, bản vùng sâu, vùng xa; 100% số xã có điện lưới. Cảng hàng không Vinh được điều chỉnh quy hoạch thành cảng hàng không quốc tế, là sân bay có lượng hành khách nội địa tăng trưởng cao nhất cả nước. Cảng Cửa Lò được nạo vét luồng đáp ứng cho tàu có trọng tải trên 1 vạn tấn ra vào...

Diện mạo đô thị và nông thôn ngày càng khang trang, đổi mới. Xây dựng nông thôn mới đạt được nhiều kết quả quan trọng, đến nay đã có 114 xã (chiếm 27% số xã) đạt chuẩn tiêu chí xã nông thôn mới.

Văn hóa xã hội có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân tiếp tục được cải thiện. Giáo dục đào tạo đứng trong số các tỉnh tốp đầu của cả nước; công tác quy hoạch, xây dựng mạng lưới trường học được triển khai đồng bộ, có hiệu quả; chất lượng giáo dục đào tạo được nâng lên. Hệ thống các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, dân số, gia đình, trẻ em có nhiều tiến bộ. Hệ thống bệnh viện, các cơ sở y tế phát triển nhanh, rộng khắp, toàn tỉnh có 42 bệnh viện với hơn 7.000 giường bệnh, có những bệnh viện lớn, như Bệnh viện Đa khoa với 700 giường, Bệnh viện Quốc tế với 500 giường; xã hội hóa y tế phát triển tốt, có 10 bệnh viện tư nhân, chiếm 1/4 tổng số bệnh viện toàn tỉnh. Thực hiện tốt các chính sách xã hội, xóa đói, giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 8%, vượt mục tiêu (10%) nghị quyết đề ra. Hệ thống ngân hàng trên địa bàn có 34 chi nhánh và 1 hội sở, huy động vốn 6 tháng đầu năm 2015 được 71.600 tỷ đồng, đứng thứ 8 trong số các tỉnh của cả nước, dư nợ 116.000 tỷ đồng, đứng thứ 3 cả nước, nợ xấu 1,4%. Xuất khẩu lao động của Nghệ An đứng đầu cả nước về số lượng.

Hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao diễn ra khá sôi nổi, rộng khắp. Công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hoá với phát triển du lịch, dịch vụ được quan tâm. Dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Hệ thống thông tin, báo chí, xuất bản tiếp tục được củng cố và phát triển.

Công tác quốc phòng, an ninh được tăng cường, chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; không để xảy ra “điểm nóng”, hạn chế tối đa khiếu kiện đông người và đơn, thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp lên tỉnh và Trung ương. Giữ gìn và phát huy mối quan hệ hữu nghị đặc biệt với các địa phương giáp biên của nước bạn Lào...

Công tác xây dựng Đảng có nhiều tiến bộ và đạt được những kết quả quan trọng. Việc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” gắn với thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đạt được một số kết quả bước đầu, góp phần ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng lên; hệ thống tổ chức đảng từ tỉnh đến cơ sở được củng cố và phát triển. Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng được chú trọng, tạo chuyển biến tích cực cả về chất lượng lẫn hiệu quả. Công tác dân vận được đổi mới theo hướng chỉ đạo xây dựng các mô hình, điển hình, sâu sát cơ sở, yên dân, tạo đồng thuận xã hội nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ qua đang mở ra một diện mạo mới cho tỉnh Nghệ An trước thời cơ, thách thức của nền kinh tế hội nhập, tạo nền tảng để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trong thời gian tới.

Những khó khăn, tồn tại, bất cập cần tháo gỡ

Kết cấu hạ tầng vẫn còn khó khăn, yếu kém, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tình trạng nghiện hút, buôn bán ma túy đang là lực cản quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tỉnh Nghệ An ở xa các cực tăng trưởng của cả nước, nên khả năng liên kết trong chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm chưa thực sự thuận lợi, sức thu hút đầu tư còn hạn chế. Quy mô nền kinh tế của tỉnh còn nhỏ, hạn hẹp về nguồn lực đầu tư phát triển. Nhiều khu vực trong tỉnh còn rất khó khăn, hạ tầng kinh tế - xã hội yếu kém, mức sống của nhân dân còn thấp.

Tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu còn chậm và chưa bền vững; năng suất lao động thấp; chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh thấp, chưa tương xứng với tiềm năng, cơ hội và yêu cầu phát triển của tỉnh. Thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp chưa tương xứng tiềm năng và đang đặt ra thách thức đối với sự phát triển trước hội nhập quốc tế. Một số vấn đề bức xúc thuộc lĩnh vực văn hóa - xã hội, an ninh trật tự vẫn chưa được giải quyết tốt. Thu nhập bình quân đầu người của tỉnh mới chỉ bằng khoảng 70% mức bình quân chung của cả nước.

Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số tổ chức đảng và đảng viên chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Việc thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị ở một số nơi còn hình thức, chưa thành nhiệm vụ thường xuyên. Việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng có mặt còn hạn chế, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên vẫn tồn tại. Phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong các doanh nghiêp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tại vùng đặc thù, nhất là tại các nơi chưa có chi bộ, chưa có đảng viên còn chậm.

Công tác dân vận chính quyền ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức. Hoạt động của hội đồng nhân dân một số nơi còn hình thức, chất lượng kỳ họp chưa cao. Ủy ban nhân dân một số nơi chưa thực sự chủ động trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, điều hành phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Công tác cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng, lãng phí tuy có tiến bộ nhưng chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra. Một bộ phận cán bộ, công chức có trình độ, năng lực, phẩm chất chưa ngang tầm nhiệm vụ. Một số có biểu hiện cửa quyền, nhũng nhiễu, quan liêu, vi phạm các quy định của pháp luật.

Hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân có lúc, có nơi còn mang tính hình thức, hành chính hoá, thiếu sâu sát cơ sở, chưa coi trọng việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt động phù hợp với tình hình mới; năng lực tập hợp, vận động nhân dân còn hạn chế.

Một số nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới

Trong những năm tới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Nghệ An xác định tiếp tục đổi mới mạnh mẽ trên cơ sở phát huy những thành quả của giai đoạn 2010 - 2015, lợi thế và truyền thống của quê hương cách mạng, tranh thủ nắm bắt thuận lợi, thời cơ, khắc phục khó khăn, thách thức, đoàn kết thống nhất, nỗ lực phấn đấu, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 31-7-2013, của Bộ Chính trị và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2015 - 2020 đề ra.

Về phát triển kinh tế: Tập trung phát triển 3 vùng kinh tế trọng điểm tạo động lực cho toàn tỉnh và 5 trụ cột kinh tế làm đột phá kinh tế trong nhiệm kỳ tới. Thực hiện cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển nhanh, bền vững. Cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng hiện đại, chú trọng phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, thân thiện với môi trường; phát huy lợi thế tự nhiên, tài nguyên văn hóa phong phú để phát triển du lịch và các ngành dịch vụ thành ngành kinh tế quan trọng; hiện đại hóa ngành nông nghiệp dựa trên các chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực, kết hợp công nghiệp chế biến hiện đại với sản xuất nông, lâm, thủy sản, theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, gắn với xây dựng nông thôn mới.

Tập trung ưu tiên nguồn lực cho 3 vùng trọng điểm để tạo thành các cực tăng trưởng: Thành phố Vinh - Cửa Lò - các huyện đông nam gắn với vùng Nam Nghệ An - Bắc Hà Tĩnh; Hoàng Mai - Quỳnh Lưu gắn với vùng Nam Thanh Hóa - Bắc Nghệ An; Tân Kỳ - Đô Lương - Nghĩa Đàn - Thái Hoà - Quỳ Hợp gắn với miền Tây Nghệ An.

Trong thời gian tới, tiếp tục tập trung thực hiện 5 mũi đột phá về kinh tế là: 1- Tập trung phát triển nông, lâm, ngư nghiệp bằng cách ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến; 2- Phát triển công nghiệp công nghệ cao và công nghiệp chế biến, tạo ra nhiều sản phẩm chủ lực có sức cạnh tranh cao trong nước và quốc tế, như xi-măng, tôn thép, đá trắng, đá granít, thiếc, dệt may, công nghiệp công nghệ cao, dược liệu, bia, sữa, mía đường, cam, thực phẩm...; 3- Phát triển du lịch, dịch vụ trọng tâm là phát triển du lịch biển, đảo gắn với du lịch văn hóa lịch sử, tâm linh, du lịch sinh thái và các dịch vụ đào tạo nguồn nhân lực, tài chính ngân hàng, y tế, thông tin truyền thông, xuất khẩu hàng hóa; 4- Đẩy mạnh phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng và mạng lưới đô thị đồng bộ và hiện đại; 5- Đẩy mạnh cải cách thể chế kinh tế mà trọng tâm là cải cách hành chính tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng nhằm thu hút đầu tư và phát triển doanh nghiệp.

Về lĩnh vực phát triển văn hoá - xã hội: Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở mọi cấp học, nhất là tại các huyện miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Nâng cấp cả về quy mô, chất lượng đào tạo các trường đại học và cao đẳng hiện có. Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống giáo dục chuyên nghiệp và giáo dục nghề nghiệp, bảo đảm đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu giáo dục nghề nghiệp của vùng Bắc Trung Bộ; đưa thành phố Vinh và thị xã Cửa Lò thành Trung tâm giáo dục - đào tạo của vùng Bắc Trung Bộ.

Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, gắn với đặc điểm văn hóa và con người Nghệ An, làm nền tảng phát triển kinh tế - xã hội. Từng bước hoàn thiện hệ thống thiết chế văn hóa từ tỉnh xuống cơ sở. Hoàn chỉnh và triển khai quy hoạch tổng thể và bảo tồn hệ thống di tích lịch sử văn hóa gắn với phát triển kinh tế, du lịch. Xây dựng các công trình văn hóa, trung tâm nghệ thuật biểu diễn quy mô lớn tầm khu vực. Thực hiện Chương trình hành động quốc gia về bảo tồn và phát huy di sản dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh là văn hóa phi vật thể của nhân loại. Củng cố và nâng cao chất lượng phong trào thể dục thể thao quần chúng, đồng thời tập trung vào các môn thể thao thành tích cao, nhất là các môn có lợi thế của tỉnh.

Công tác chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân phấn đấu đạt và vượt các chỉ tiêu đã đề ra trong Chiến lược chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân giai đoạn 2011 - 2020, sớm đưa Nghệ An trở thành trung tâm y tế kỹ thuật cao của khu vực Bắc Trung Bộ. Tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật khám, chữa bệnh chất lượng cao, từng bước đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh. Chú trọng tăng cường nhân lực y tế cho khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Kết hợp hài hòa giữa củng cố mạng lưới y tế cơ sở với phát triển y tế chuyên sâu, giữa phát triển y tế công lập với y tế ngoài công lập, giữa y học hiện đại với y học cổ truyền.

Thực hiện tốt vấn đề giải quyết việc làm và bảo đảm an sinh xã hội. Đẩy mạnh thực hiện các ch¬ương trình phát triển kinh tế gắn với giải quyết việc làm cho người lao động, đồng thời nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và chuyển dịch mạnh cơ cấu lao động ở khu vực nông thôn. Tập trung cao cho công tác xuất khẩu lao động. Thực hiện có hiệu quả các chương trình giảm nghèo, các hoạt động bảo trợ và an sinh xã hội. Thực hiện đầy đủ và kịp thời các chính sách với người có công. Đẩy mạnh công tác phòng, chống các tệ nạn xã hội.

Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW về phát triển khoa học và công nghệ, xây dựng Nghệ An thành trung tâm khoa học và công nghệ vùng Bắc Trung Bộ, có tầm ảnh hưởng đến các tỉnh trong khu vực.

Về quốc phòng, an ninh: Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh. Chủ động phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. Đẩy mạnh công tác tấn công trấn áp các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, không để hình thành các tổ chức tội phạm hoạt động theo kiểu “xã hội đen”. Giảm thiểu tai nạn giao thông. Tăng cường phòng, chống và kiểm soát ma túy, giảm số người nghiện và địa bàn phức tạp về ma túy.

Về công tác đối ngoại: Tăng cường hội nhập khu vực và quốc tế. Tiếp tục củng cố, tăng cường hợp tác với các đối tác truyền thống, đồng thời xúc tiến thiết lập quan hệ hợp tác, hữu nghị với các đối tác mới. Giữ gìn và phát huy truyền thống đoàn kết, tình hữu nghị đặc biệt với các địa phương giáp biên của nước bạn Lào. Mở rộng và thiết lập quan hệ hợp tác với các địa phương của các nước trong cộng đồng ASEAN. Tăng cường quan hệ hợp tác, hữu nghị với các nước và các địa phương trong cả nước.

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị: Tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp hoạt động nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các loại hình tổ chức đảng. Xây dựng đội ngũ đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu, có trách nhiệm cao trong công việc, có phẩm chất, đạo đức cách mạng, ý thức tổ chức kỷ luật và năng lực hoàn thành nhiệm vụ. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực và phẩm chất, ngang tầm nhiệm vụ mới. Tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp và chi bộ. Thực hiện tốt công tác dân vận của cả hệ thống chính trị. Kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí.

Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Chú trọng chất lượng việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gắn với chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Tiếp tục đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và điều hành của chính quyền các cấp. Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm, kỹ năng, phẩm chất của cán bộ, công chức, đặc biệt là người đứng đầu. Tiếp tục đổi mới công tác vận động nhân dân của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc./.