Cuốn sách đã khẳng định một lần nữa Hà Nội là mảnh đất “địa linh nhân kiệt”, luôn có sức cuốn hút những người con ưu tú nhất của đất nước qua các thời đại xây dựng cơ nghiệp gắn với Thăng Long - Hà Nội.

“Cuộc sát hạch nghiêm khắc” là tên gọi phần I của cuốn sách, trong đó đề cập đến Hà Nội khi mở rộng địa giới hành chính với “Dấu ấn năm mở rộng”. Niềm tin về một Hà Nội không chỉ đất rộng, người đông mà qua chặng đường phát triển Hà Nội sẽ là một “Hà Nội trên tầm cao mới”, sánh vai với thủ đô các nước trong khu vực và trên thế giới là nội dung xuyên suốt phần đầu cuốn sách.

Phần II cuốn sách có tựa đề “Trên bệ phóng nghìn năm” lấy dấu mốc Năm Đại lễ mừng Thủ đô tròn 1.000 năm tuổi làm điểm tựa. Từ điểm tựa này với sự tích tụ ngàn năm hào khí Thăng Long - Hà Nội, với tâm huyết của lớp lớp những con người ưu tú đã tạo nên một “Tầm vóc Hà Nội”, một “Vị thế Việt Nam”. Trải nghiệm với từng ngày Hà Nội chuyển mình, tác giả đã cho ta thấy những thành tựu không nhỏ của cả một thời kỳ Hà Nội nỗ lực đổi mới, đó là những thứ mà mỗi người Hà Nội có thể nhìn thấy hằng ngày nhưng có thể chưa cảm nhận được hết. Và với ông, đó chính là một “cuộc kiến tạo mang hưng khí thời đại”.

Đề cập đến sự phát triển của Hà Nội những năm gần đây, tác giả đã thể hiện những trăn trở về văn hóa Hà Nội. Theo ông, mỗi công dân Thủ đô ngoài hộ khẩu còn cần “căn cước văn hóa”. Căn cước ấy chính là hình ảnh thanh lịch, hào hoa, tinh tế và nhân ái, người Hà Nội phải biết làm giàu tâm hồn và góp phần làm đẹp Thủ đô.

Phần III với tựa đề “Dòng văn hiến bất tận” đã thực sự khiến người đọc được lắng hồn với lịch sử ngàn năm, với truyền thống văn hiến vốn đã trở thành đặc trưng của Hà Nội; từ đó người đọc cũng được khơi dậy những cảm xúc, gợi lên những suy tư về một Hà Nội hôm nay. Những diễn biến trong thời đại mở cửa, hội nhập là khó tránh khỏi nhưng nếu mỗi người chúng ta đều thấu hiểu được những giá trị của văn hóa Hà Nội, cảm nhận được cốt cách, tinh thần người Hà Nội thì chúng ta vẫn có thể gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa đó.

Mỗi câu hỏi tác giả đặt ra đều như một thông điệp thiết tha khơi nóng xúc cảm của mỗi công dân Thủ đô - hãy hưởng ứng, hãy hành động vì một Hà Nội tươi đẹp hơn./.