Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương chủ trì họp báo.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên, sự việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam đã tác động đến nhiệm vụ đảm bảo an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế, xã hội đất nước. Trước sự việc nghiêm trọng và những diễn biến ngày càng phức tạp, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp đấu tranh và yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan ra khỏi vùng biển Việt Nam; bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội và giúp đỡ, hỗ trợ doanh nghiệp bị thiệt hại do các hành vi vi phạm pháp luật gây ra tại một số địa phương.

Trả lời câu hỏi về khả năng sử dụng các biện pháp pháp lý trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nêu rõ chủ trương của Việt Nam nhất quán sử dụng các biện pháp hòa bình. Lãnh đạo Việt Nam sẽ cân nhắc việc sử dụng các biện pháp pháp lý theo luật pháp quốc tế nhằm bảo vệ chủ quyền thiêng liêng và lợi ích chính đáng của mình. Về ảnh hưởng vụ việc này tới mối quan hệ kinh tế, thương mại Việt Nam - Trung Quốc, Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên, lãnh đạo các bộ, ngành cho rằng: là hai nước láng giềng có nền kinh tế đang phát triển, đặc biệt Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới nên hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, du lịch Việt Nam - Trung Quốc là hoàn toàn tự nhiên trên nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi. Việt Nam chủ trương tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư bình đẳng, cùng có lợi với Trung Quốc; đồng thời Việt Nam đang triển khai thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, mở rộng thị trường, đàm phán và tham gia nhiều khuôn khổ hợp tác mới, trong đó có nhiều hiệp định thương mại tự do với các đối tác lớn trên thế giới. Việc mở rộng và đa dạng hóa thị trường, tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với tất cả các đối tác trên thế giới nhằm giảm rủi ro, lệ thuộc của Việt Nam vào một thị trường nhất định, giúp nền kinh tế Việt Nam phát triển ổn định, bền vững.

Lãnh đạo các bộ, ngành chủ trì họp báo còn trả lời các câu hỏi khác của các nhà báo như việc thông qua Nghị định về hỗ trợ ngư dân đóng tàu đánh bắt xa bờ, về việc truy tố, xét xử các phần tử gây rối, vi phạm pháp luật lợi dụng tình cảm yêu nước của người dân kích động biểu tình trái pháp luật, về việc thực hiện áp giá trần đối với một số sản phẩm sữa,…

Thông cáo báo chí về phiên họp Chính phủ nêu nhận định việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam là hành vi vi phạm nghiêm trọng chủ quyền trên biển của Việt Nam; vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982; vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC); trái với thỏa thuận cấp cao giữa hai Đảng, Nhà nước Việt Nam - Trung Quốc. Những hành động của Trung Quốc trên vùng biển Việt Nam trong gần 1 tháng qua là cực kỳ nguy hiểm, đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hợp tác và phát triển ở khu vực và thế giới.

Phản ứng trước sự việc này, Việt Nam đã hết sức kiềm chế, chân thành bày tỏ mọi thiện chí, sử dụng mọi kênh đối thoại; đến nay đã có hơn 30 cuộc giao thiệp với các cấp khác nhau của Trung Quốc để phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan và các tàu vũ trang, tàu quân sự ra khỏi vùng biển của Việt Nam. Tuy nhiên, Trung Quốc không những không đáp ứng yêu cầu chính đáng của Việt Nam mà còn vu khống, đổ lỗi cho Việt Nam và tiếp tục dùng sức mạnh, gia tăng các hành động uy hiếp, xâm phạm ngày càng nguy hiểm và nghiêm trọng hơn. Các tàu hộ tống bảo vệ giàn khoan của Trung Quốc đã rất hung hăng bắn vòi nước có cường độ mạnh và đâm húc thẳng vào các tàu công vụ, tàu dân sự của Việt Nam, gây hư hại nhiều tàu và làm nhiều người bị thương.

Tại một số địa phương, đã xuất hiện biểu tình tự phát của người dân phản đối hành động xâm phạm này của Trung Quốc. Lợi dụng việc biểu thị tinh thần yêu nước của người dân, một số người đã có hành vi quá khích, kích động, vi phạm pháp luật, phá hoại tài sản của Nhà nước, cá nhân, doanh nghiệp, nhất là một số doanh nghiệp đầu tư nước ngoài và chống người thi hành công vụ, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an toàn xã hội và môi trường đầu tư kinh doanh. Chính phủ đã chỉ đạo kịp thời, kiên quyết, kiên trì đấu tranh, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan ra khỏi vùng biển của Việt Nam; đồng thời, tăng cường bảo đảm an ninh trật tự; kiên quyết ngăn chặn và không để xảy ra biểu tình trái pháp luật, xử lý nghiêm minh những người có hành vi vi phạm; tuyên truyền, vận động nhân dân không tham gia biểu tình trái pháp luật; kịp thời thực hiện các giải pháp giúp đỡ, hỗ trợ các doanh nghiệp bị thiệt hại, nhất là doanh nghiệp đầu tư nước ngoài... Đến thời điểm này, đa số các doanh nghiệp đã trở lại hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: “Việt Nam tiếp tục kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của mình bằng biện pháp hòa bình”, bao gồm: (1) Sử dụng các lực lượng thực thi pháp luật trên thực địa để bảo vệ và khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam; (2) Đấu tranh bằng con đường chính trị, ngoại giao, kiên quyết yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển Việt Nam; (3) Đấu tranh bằng dư luận, thông tin trung thực cho nhân dân và cộng đồng quốc tế hiểu rõ hành vi xâm phạm của Trung Quốc cũng như các biện pháp đấu tranh hòa bình của Việt Nam; kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế của Trung Quốc./.