Phóng viên Vietnam+ đã có cuộc trao đổi với đồng chí Nguyễn Thị Cúc, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam về vấn đề này.

Tất nhiên, chúng ta cũng phải quan tâm là việc hướng dẫn thi hành luật. Theo quy định, tất cả các khoản tiền phạt không được hạch toán vào chi phí trước thuế. Như thế, với mức 0,07%/ngày, mức lãi suất sẽ là khoảng 25%/năm, nặng nề quá với doanh nghiệp. Trong khi nếu để 0,05% mức lãi suất chỉ khoảng 18%/năm. Bởi thế, chúng ta nên bàn xem để 0,05% hay 0,07%. Nếu là 0,07%  thì nên để doanh nghiệp hạch toán vào chi phí.

Thực tế đang có tình trạng giá thực một đằng nhưng doanh nghiệp lại nâng giá lên một nẻo, hay chuyện doanh nghiệp báo giá làm sao lỗ ở Việt Nam nhưng lãi ở công ty mẹ. Bởi thế, để tránh tình trạng này thì cơ quan thu thuế, người nộp thuế thỏa thuận giá trước để công khai giá, đảm bảo chống chuyển giá, tránh tình trạng lỗ giả lãi thật. 

Đây là nội dung mới mà các nước đã có nhưng Việt Nam thì chưa và tôi nghĩ, quy định này sẽ có hiệu quả.

Ngoài ra, theo tôi, hành vi nào là gian lận và trốn thuế thì cần phải hướng dẫn chuẩn xác hơn. Trước đây chúng ta đã có quy định rồi nhưng chưa hợp với thực tế. Ví dụ hành vi không kê khai quyết toán thuế trong phạm vi 90 ngày là coi hành vi không trung thực để phạt thì hơi nặng. Thực ra doanh nghiệp vẫn hạch toán bình thường, chỉ là nộp chậm. Bởi thế, những hành vi thế nào là gian lận, trốn thuế cần hướng dẫn chuẩn xác hơn, cần quy định thành các nhóm hành vi, nhóm nào phạt 1 lần, nhóm nào 2 lần.

Tôi cho rằng đây là biện pháp tháo gỡ khó khăn về vốn cho doanh nghiệp, mức phạt cũng đã đề nghị giảm bớt. Tuy nhiên theo tôi, cần xem xét là với các trường hợp  chưa thực hiện cưỡng chế này thì ngân hàng có đủ điều kiện đảm bảo tính an toàn, tin cậy hay không.

Với thuế xuất nhập khẩu thu tại cửa khẩu, có nhiều doanh nghiệp lợi dụng ân hạn thời gian nộp thuế bỏ trốn. Như thế, chúng ta không thể thu hồi được khoản thuế đã ân hạn. Quy định mới cũng đề cập về việc bảo lãnh. Doanh nghiệp muốn không phải nộp thuế ngay thì phải được đảm bảo còn tồn tại và hải quan có thể thu thuế được. Như hiện nay, chúng ta ân hạn mà không nắm được cụ thể thì khi tìm đến nhiều doanh nghiệp thậm chí không còn ở địa chỉ đó nữa.