Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 5-3 đến ngày 11-3-2012)

1. Tổ chức thành công Diễn đàn Việt Nam đầu tiên ở Mỹ

Ngày 5-3-2012, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ đã chính thức thành lập Diễn đàn Việt Nam (Vietnam Forum) và tổ chức thành công cuộc trao đổi bàn tròn đầu tiên về chính sách đối ngoại Việt Nam dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội XI của Đảng. Diễn đàn Việt Nam được thành lập nhằm tăng cường trao đổi về các chủ đề liên quan đến Việt Nam và quan hệ Việt Nam - Mỹ. Đây cũng là kênh để Đại sứ quán Việt Nam mở rộng quan hệ với các học giả, các nhà họach định chính sách và lắng nghe ý kiến của họ về các vấn đề có liên quan đến an ninh và phát triển của Việt Nam. Buổi tọa đàm bàn tròn diễn ra tại “Nhà Việt Nam” (Trụ sở Đại sứ quán ở thủ đô Washington). Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Quốc Cường đã trình bày các mục tiêu đối ngoại của Việt Nam đến năm 2020 và nêu bật những điểm mới trong đường lối, chính sách đối ngoại của Đại hội XI, đặc biệt là chủ trương hội nhập quốc tế, triển khai đồng bộ, toàn diện các họat động đối ngoại, Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế… Các đại biểu tham dự đánh giá cao Diễn đàn Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, coi đây là kênh trao đổi thực chất và hữu ích cho những người quan tâm đến khu vực nói chung, Việt Nam nói riêng và quan hệ Việt - Mỹ. Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ sẽ tiếp tục định kỳ tổ chức các cuộc trao đổi về các chủ đề quan trọng đối với an ninh và phát triển của Việt Nam và khu vực trong những tháng tới, trong đó mời các nhà nghiên cứu, họach định chính sách trong nước, ASEAN và Mỹ đến với Diễn đàn Việt Nam.

2. Ấn Độ và Trung Quốc tiến hành vòng đàm phán đầu tiên về vấn đề biên giới

Từ ngày 5 đến ngày 6-3-2012, các nhóm chuyên gia Ấn Độ và Trung Quốc đã tiến hành vòng đàm phán đầu tiên giải quyết vấn đề biên giới giữa hai nước tại thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc. Phía Ấn Độ, Thứ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Gautam Bambawale dẫn đầu đoàn đại biểu nước này cùng các đại diện Bộ Nội vụ, Bộ Quốc phòng, lực lượng cảnh sát biên giới Ấn Độ... Phía Trung Quốc có ông Đặng Trung Hoa, Vụ trưởng Vụ các vấn đề biển và biên giới, đại diện Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng tham gia. Theo Bộ Ngoại giao Ấn Độ, các cuộc tiếp xúc đã được tổ chức với tinh thần xây dựng và hòa thuận trên định hướng tiếp tục duy trì hòa bình và ổn định tại các khu vực biên giới Ấn Độ - Trung Quốc. Hai bên thống nhất quy tắc thiết lập cơ chế làm việc, theo đó có thể tổ chức từ một đến hai cuộc đàm phán hằng năm. Trong trường hợp khẩn cấp có thể tham vấn lẫn nhau thông qua các cuộc đối thoại hoặc điện thoại cũng như sử dụng công nghệ Video. Hai bên đã xem xét thực trạng các vấn đề biên giới Ấn Độ - Trung Quốc và thống nhất tiến tới các thoả thuận nhằm duy trì hoà bình và ổn định tại khu vực. Hai bên cũng nhấn mạnh sự cần thiết tiếp tục nỗ lực và thảo luận các biện pháp xây dựng lòng tin giữa hai nước. Cuộc gặp lần thứ hai sẽ được tổ chức tại Ấn Độ vào thời điểm thích hợp.

3. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thảo luận dự thảo nghị quyết mới về Syria

Ngày 6-3-2012, các thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm Nga, Trung Quốc, Mỹ, Anh và Pháp cùng quốc gia Arập duy nhất trong 15 thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an là Morocco đã họp kín để thảo luận về một dự thảo nghị quyết do Mỹ soạn thảo, theo đó kêu gọi chấm dứt các cuộc xung đột đẫm máu ở Syria. Theo dự thảo nghị quyết này, chính quyền Syria cần ngăn chặn bạo lực ngay lập tức, rút các lực lượng an ninh khỏi những thành phố điểm nóng và trả tự do những người chống đối đã bị bắt. Dự thảo cũng kêu gọi lực lượng đối lập "kềm chế mọi hình thức bạo lực" một khi những điều kiện trên đạt được. Sau cuộc họp kéo dài 1 tiếng rưỡi, các bên tham dự không đưa ra bình luận chi tiết. Cùng ngày, Tổng thống Mỹ B.Obama mô tả tình trạng bạo lực ở Syria là "thương tâm", song cũng cảnh báo khó có giải pháp đơn giản nào có thể giải quyết vấn đề này và một hành động quân sự đơn phương sẽ là "sai lầm". Chính quyền Washington đang tập trung vào các biện pháp ngoại giao và chính trị, hơn là hành động can thiệp quân sự. Trong khi đó, Đại sứ Anh tại Syria Simon Collis - người đã cùng các nhân viên ngoại giao nước này rời Damas hồi tuần trước - cho biết Anh không có kế hoạch vũ trang cho các nhóm chống đối ở Syria. Đại sứ này cũng cho rằng chế độ của Tổng thống B.Assad sẽ sụp đổ trước cuối năm nay khi Damas giống như "một con đập với nhiều vết nứt và sức ép đang gia tăng". Bộ Ngoại giao Tây Ban Nha cũng cho biết ngừng mọi hoạt động ngoại giao của đại sứ quán nước này ở Syria do lo ngại vấn đề an ninh. Tại Damas, Tổng thống Syria B.Assad tuyên bố quyết tâm đẩy mạnh các biện pháp cải cách và đấu tranh chống "chủ nghĩa khủng bố".

4. Chi tiêu quân sự châu Á vượt châu Âu trong 2012

Ngày 7-3-2012, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London (Anh) đã đưa ra đánh giá thường niên sức mạnh quân sự của quân đội các nước trên thế giới, qua đó cho biết trong năm 2012, chi tiêu quân sự của châu Á sẽ lần đầu tiên vượt châu Âu. IISS nói rằng sự thay đổi của sức mạnh kinh tế toàn cầu đã ngày càng được phản ánh qua chi tiêu quốc phòng. Trả lời tại cuộc họp báo để bắt đầu bản báo cáo “Cán cân quân sự 2012”, Tổng Giám đốc IISS John Chipman cho biết dù các mức chi tiêu tính trên đầu người tại châu Á thấp hơn hẳn tại châu Âu nhưng cứ theo xu hướng hiện tại, chi tiêu quốc phòng châu Á nhiều khả năng sẽ vượt Châu Âu trong năm 2012. Báo cáo trên cho biết Trung Quốc là nước đứng đầu tại châu Á và sẽ thực hiện một chương trình hiện đại hóa lực lượng cũng như vũ khí quân sự nhờ sự phát triển kinh tế nhanh chóng. Trong khi đó, ngân sách quốc phòng tại châu Âu đã bị cắt giảm do hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế, kể cả Anh - nước chi tiêu quân sự nhiều nhất Lục địa già - đã phải cắt giảm tới 30% chi tiêu quốc phòng.

5. Thủ tướng V.Putin đắc cử tổng thống Nga

Thủ tướng Vladimir Putin tái đắc cử Tổng thống với tỷ lệ 63,6% số phiếu ủng hộ

Ngày 7-3-2012, Chủ tịch Ủy ban bầu cử Trung ương (SIK) Vladimir Churov tuyên bố đương kim Thủ tướng Vladimir Putin, ứng cử viên tổng thống, đã đắc cử ngay trong vòng bỏ phiếu đầu tiên của cuộc bầu cử tổng thống Liên bang Nga diễn ra ngày 4-3 với 63,75% số phiếu ủng hộ. Về thứ hai là Chủ tịch Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên bang Nga (KPRF) Ghennady Zyuganov được 17,19% số phiếu; Tỷ phú Mikhail Prokhorov được 7,82% số phiếu, Chủ tịch đảng Tự do Dân chủ (LDPR) Vladimir Ghirinovsky được 6,23% số phiếu, thủ lĩnh Đảng Nước Nga công bằng (SR) Sergey Mironovđược 3,84% số phiếu bầu. Có 65,3% trong tổng số gần 109 triệu cử tri Nga đã đi bỏ phiếu trong ngày 4-3. Theo đánh giá của đông đảo quan sát viên quốc tế, trước hết từ Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG), và các quan sát viên trong nước, cuộc bầu cử tổng thống Nga ngày 4-3 đã diễn ra trung thực, dân chủ và tự do. Mặc dù đã xảy ra một số hành động vi phạm trong ngày bỏ phiếu 4-3, nhưng nhìn chung chúng không ảnh hưởng đến kết quả bầu cử. Phát biểu sau khi biết rõ kết quả kiểm phiếu sơ bộ, ông V.Putin cam kết sẽ tiếp tục làm việc vì lợi ích của đất nước, đồng thời khẳng định toàn bộ chương trình tranh cử của ông sẽ được đưa vào cuộc sống một cách nhất quán trong 6 năm ông đảm đương cương vị nguyên thủ quốc gia Liên bang Nga sắp tới. Hàng loạt cuộc míttinh và dạ hội đã được tổ chức mừng ứng cử viên kiêm Thủ tướng đương nhiệm V.Putin đắc cử tổng thống. Tổng thống các nước cũng đã gửi điện chúc mừng ông V.Putin.

6. Đạt bước tiến trong thực hiện mục tiêu thiên niên kỷ

Ngày 8-3-2012, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon nhấn mạnh, tập trung tài chính và hợp tác phát triển đã dẫn đến những bước tiến lớn trong nỗ lực toàn cầu nhằm đạt được các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDG). Theo ước tính của Ngân hàng thế giới, mục tiêu giảm một nửa số người nghèo cùng cực đã đạt được từ năm 2010. Số người này đã giảm tại tất cả các khu vực trên thế giới, kể cả tại châu Phi, khu vực khó khăn nhất. Còn theo một báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa ra đầu tuần, thế giới cũng đã đạt mục tiêu giảm một nửa số người không được tiếp cận nước sạch. Theo ông Ban Ki-moon, có những tiến bộ trong cuộc chiến chống bệnh lao khi số người chết vì căn bệnh này giảm 40% so với năm 1990. Số người chết vì bệnh sốt rét cũng giảm gần một phần ba trong thập kỷ qua. Số trẻ em trai và gái được tuyển vào tiểu học ngang bằng nhau. Mục tiêu cải thiện cuộc sống của ít nhất 100 triệu người dân tại các khu ổ chuột cũng đã đạt được 10 năm trước so với thời hạn năm 2020. Các MDG không chỉ mang lại những kết quả tốt hơn, mà cả những cách thức phân chia tốt hơn để dẫn đến trách nhiệm lớn hơn. Tuy nhiên, Tổng Thư ký Liên hợp quốc cũng lưu ý rằng thế giới vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, như sự phát triển chênh lệch giữa các nước và khu vực, hay ngay bên trong mỗi khu vực và quốc gia.

7. OPEC giảm dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ

Ngày 9-3-2012, tổ chức các nước Xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã cắt giảm dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ toàn cầu năm 2012 do lo ngại tình hình kinh tế tại các nước phát triển và giá dầu thế giới cao. Đây là lần thứ hai trong vòng 2 tháng qua, OPEC cắt giảm dự báo tăng trưởng dầu do triển vọng kinh tế toàn cầu vẫn ảm đạm. Trong báo cáo tháng 3-2012, OPEC cho biết hiện nhu cầu dầu mỏ thế giới chỉ vào khoảng 88,63 triệu thùng/ngày, giảm so với dự báo cách đây một tháng là 88,76 triệu thùng/ngày. Tuy nhiên, con số này vẫn cao hơn nhu cầu dầu mỏ thế giới năm 2011 là 87,77 triệu thùng/ngày. Theo báo cáo trên, tốc độ tăng trưởng kinh tế yếu của các nước thành viên OPEC đã tác động tiêu cực tới nhu cầu dầu thế giới và tạo sự bất ổn cho tốc độ tăng trưởng năng lượng. Mặc dù các số liệu thống kê của Mỹ đã cho thấy các họa t động kinh tế đã khả quan hơn trong quý I-2012, song cuộc khủng hoảng nợ châu Âu và giá dầu cao hơn chính là nguyên nhân khiến nhu cầu tiêu thụ năng lượng sẽ giảm trong những tháng còn lại của năm 2012. Báo cáo cho biết ngoài những nguyên nhân trên, các yếu tố địa chính trị như căng thẳng về chương trình hạt nhân của Iran làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến có thể xảy ra với Israel, diễn biến tiêu cực về cuộc khủng hoảng nợ châu Âu đã đẩy giá dầu thế giới tăng 5,1% trong tháng 2-2012 lên 117,48 USD/thùng, mức cao nhất kể từ tháng 4-2011.

8. Quốc hội Croatia phê chuẩn hiệp định gia nhập Liên minh châu Âu

Ngày 9-3-2012, với 136 phiếu thuận (chiếm 100% đại biểu dự phiên họp bất thường) Quốc hội Croatia đã nhất trí phê chuẩn hiệp định gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào ngày 1-7-2013 tới. Ngoài các thành viên chính phủ, đại diện đại sứ quán các nước EU đã tham dự phiên họp này của Quốc hội Croatia. Croatia đã nộp đơn xin gia nhập EU từ năm 2003, song đến năm 2005 nước này mới bắt đầu tiến trình đàm phán và ngày 9-12-2011 mới ký hiệp định gia nhập EU tại Brussels. Tuy nhiên, để gia nhập EU, Croatia cần nhận được sự đồng ý của Quốc hội toàn bộ 27 nước thành viên liên minh này. Hiện đã có quốc hội Slovakia, Hungaria, Bulgaria, Italy và Malta phê chuẩn hiệp định về Croatia gia nhập EU vào giữa năm tới. Croatia cũng đã tiến hành trưng cầu ý dân vào tháng 1 vừa qua với kết quả hơn 66% dân chúng nước này ủng hộ việc gia nhập EU. Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Zoran Milanovic khẳng định việc gia nhập EU sẽ góp phần để Croatia tăng cường an ninh quốc gia, phát triển đi lên và nâng cao hơn nữa đời sống của dân chúng. Croatia là nước Cộng hòa thứ hai thuộc LB Nam Tư cũ gia nhập EU sau khi Slovenia trở thành thành viên của liên minh này năm 2004. Các nước Cộng hòa khác gồm Serbia, Montenegro, Macedonia, Bosnia-Herzegovina cũng đang muốn gia nhập EU.

9. Mỹ Latinh phản đối loại Cuba khỏi Hội nghị OAS

Một loạt nước Mỹ Latin đã lên tiếng chỉ trích việc loại Cuba khỏi Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức các nước châu Mỹ

Ngày 10-3-2012, hai ngày sau khi quyết định không mời Cuba tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS) do thiếu sự đồng thuận được đưa ra, một loạt nước Mỹ Latinh đã lên tiếng chỉ trích việc loại quốc đảo này khỏi sự kiện quan trọng nhất của các nước ở Tây Bán cầu. Ngoại trưởng Peru Rafael Rocangliolo nêu rõ việc có nước cố tình muốn Cuba đứng ngoài Hội nghị OAS cho thấy sự mâu thuẫn trong việc tuyên truyền với quốc tế về một hội nghị của các nước châu Mỹ, nhưng một quốc gia nằm trong khu vực này lại bị đẩy ra ngoài. Ngoại trưởng Uruguay Luis Almago cũng chỉ trích việc Cuba một lần nữa bị loại khỏi Hội nghị OAS và cho rằng điều này là không thể chấp nhận được khi tất cả các nước trong khu vực đều tham gia. Trong khi đó, Phó Tổng thống Ecuador Leni Moreno tuyên bố Tổng thống Rafael Correa sẽ đánh giá kỹ lưỡng vấn đề trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, tuy nhiên, Ecuador vẫn khẳng định lập trường ủng hộ Cuba và phản đối những phát biểu của các quan chức Mỹ không đồng ý mời Cuba tham dự Hội nghị OAS. Mexico cũng lên tiếng ủng hộ Cuba...

10. Nga và Liên đoàn Arab đạt được thỏa thuận về Syria

Ngày 10-3-2012, Nga và Liên đoàn Arab (AL) đạt được thỏa thuận 5 điểm về vấn đề Syria nhằm ngăn chặn cuộc nổi dậy kéo dài gần một năm qua leo thang thành cuộc nội chiến toàn diện. Cùng ngày tại Cairo, trong cuộc họp với người đồng cấp từ Liên đoàn Arab là Ngoại trưởng Qatar Hamad bin Jassim Al-Thani, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, nội dung kế họach bao gồm năm bước: các bên đàm phán chấm dứt bạo lực; kiểm soát tình hình; cung cấp viện trợ nhân đạo cho người dân Syria; hỗ trợ đặc phái viên của Liên hợp quốc Kofi Annan, thực thi nhiệm vụ tại quốc gia và bỏ phiếu trắng đối với các nỗ lực can thiệp từ bên ngoài. Ngoại trưởng Qatar Al-Thani cho biết, các ngoại trưởng dự họp đã nhất trí thiết lập một cơ chế “giám sát khách quan” về tình hình ở Syria, đồng thời nhất trí không có sự can thiệp của nước ngoài vào Syria. Cùng ngày, các ngoại trưởng Liên minh châu Âu (EU) cũng đã bác bỏ một giải pháp quân sự tại Syria, đồng thời tái khẳng định việc Tổng thống Syria B.Assad phải đơn phương ra lệnh chấm dứt các vụ bạo lực. Trong khi đó, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại EU, bà Catherine Ashton nhấn mạnh EU sẽ tiếp tục xem xét việc áp đặt thêm các lệnh trừng phạt Syria và ưu tiên trong chương trình nghị sự của EU hiện nay là giành được sự ủng hộ của Nga và Trung Quốc về dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc dự kiến được thảo luận tại New York vào ngày 12-3-2012. Giới phân tích nhận định, cho dù các bên liên quan đạt được những thỏa thuận song tình hình tại Syria vẫn có những diễn biến phức tạp.

11. Moody’s tuyên bố Hy Lạp bị vỡ nợ

Hãng xếp hạng tín dụng Moody’s đánh giá hành động hoán đổi trái phiếu kỷ lục của Hy Lạp là đồng nghĩa với tình trạng vỡ nợ

Ngày 10-3-2012, hãng xếp hạng tín dụng Moody’s đã đưa ra đánh giá hành động hoán đổi trái phiếu kỷ lục của Hy Lạp là đồng nghĩa với tình trạng vỡ nợ. Tuyên bố của Moody’s đưa ra sau khi Athens đạt được thỏa thuận với các chủ nợ tư nhân nhằm hoán đổi trái phiếu, giảm 107 tỉ euro (104 tỉ USD) nợ cho nước này. Moody’s chỉ ra rằng, ngay cả khi chỉ 85,8% những người nắm giữ trái phiếu hợp pháp của Hy Lạp đồng ý hoán đổi, theo các điều khoản quy định, Hy Lạp vẫn có thể buộc các chủ nợ còn lại chấp thuận. Tổ chức xếp hạng này ước tính, tổng thiệt hại của các chủ nợ có thể tương đương 70% khoản đầu tư, tính theo giá trị tài sản ròng của khoản nợ.Việc hoán đổi kiểu này là một thỏa thuận “tồi tệ”, cho thấy Hy Lạp vỡ nợ. Theo lý giải của Moody's, việc hoán đổi không khác gì một hành động để giảm nhẹ nghĩa vụ tài chính của con nợ. Nhờ đó, Hy Lạp có thể né tránh được việc trả nợ trong tương lai. Trước đó, Hy Lạp đã bị Moody's hạ xếp hạng tín nhiệm xuống mức thấp nhất. Do vậy, việc tuyên bố Hy Lạp vỡ nợ cũng không làm thay đổi xếp hạng của Moody's. Tuy nhiên, cơ quan này khẳng định vẫn tiếp tục xem xét lại tác động các khoản giảm nợ của Hy Lạp cũng như gói cứu trợ thứ 2 từ khu vực euro. Trong khi đó, một tổ chức xếp hạng tín nhiệm khác là Fitch cũng vừa thay đổi xếp hạng tín nhiệm của Hy Lạp sau khi thỏa thuận hoán đổi trái phiếu được Chính phủ Athens công bố. Fitch hạ tín nhiệm vỡ nợ ngoại tệ và nội tệ dài hạn của Hy Lạp (IDRs) từ bậc “C” xuống “vỡ nợ hạn chế” (RD).

12. Lễ tưởng niệm 1 năm sau thảm họa kép tại Nhật Bản

Ngày 11-3-2012, đúng 14 giờ 46' theo giờ địa phương, cả nước Nhật Bản đã lặng đi trong phút tưởng niệm những người thiệt mạng và bị mất tích trong thảm họa kép động đất - sóng thần xảy ra cách đây đúng một năm. Tại thủ đô Tokyo, lễ tưởng niệm đã được tổ chức trọng thể tại Nhà hát Quốc gia với sự tham dự của Nhật Hoàng Akihito và Hoàng hậu Michiko, Thủ tướng Yoshihiko Noda, các quan chức chính phủ, nghị sĩ Quốc hội, Chủ tịch Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO) Tsunehisa Katsumata và đại diện những gia đình có người thân thiệt mạng trong thảm họa. Trong diễn văn tại buổi lễ, Thủ tướng Noda cam kết tiếp tục các nỗ lực nhằm đẩy nhanh tiến trình tái thiết tại các khu vực bị động đất - sóng thần tàn phá. Sau phát biểu của Thủ tướng Noda, Nhật hoàng Akihito - người vừa trải qua cuộc phẫu thuật tim, cũng có bài diễn văn tưởng nhớ những nạn nhân thiệt mạng và mất tích trong thảm họa động đất - sóng thần, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn của người dân Nhật Bản đối với sự ủng hộ và giúp đỡ quý báu của cộng đồng quốc tế trong quá trình khắc phục hậu quả thiên tai và tái thiết những vùng bị tàn phá. Cùng lúc, các hoạt động tưởng niệm và cầu siêu cho những người xấu số cũng được tổ chức tại ba tỉnh Đông Bắc Nhật Bản chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong trận động đất - sóng thần là Iwate, Miyagi và Fukushima. Hàng trăm gia đình Nhật Bản đã tập trung tại các thị trấn và những ngôi làng nằm dọc bờ biển vùng Đông Bắc đề tưởng nhớ những người thân đã bị sóng thần cuốn trôi.Trong thời khắc linh thiêng đó, các hoạt động công cộng và vui chơi giải trí trên khắp đất nước Nhật Bản đã được tạm dừng để tưởng nhớ những nạn nhân của thảm họa. Các nhà lãnh đạo và người dân của nhiều nước trên thế giới đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Chính phủ Nhật Bản và người dân xứ sở Mặt Trời mọc trước giờ phút tưởng niệm này.

Ngày 11-3-2011 đã đi vào lịch sử đau thương của đất nước Nhật Bản khi có tới 16.000 người thiệt mạng và 3.000 người mất tích trong trận siêu động đất mạnh 9 độ ríchte kèm theo những cột sóng thần cao hàng chục mét cuốn sâu vào trong đất liền và tàn phá nhiều khu vực ở vùng Đông Bắc. Hơn 383.000 ngôi nhà đã bị cuốn trôi và hiện vẫn còn tới 344.000 người phải sống trong các khu nhà tạm. Thảm họa động đất - sóng thần còn gây ra cuộc khủng hoảng hạt nhân tồi tệ nhất trên thế giới kể từ sau thảm họa Chernobyl năm 1986, buộc khoảng 160.000 người sống quanh nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 phải sơ tán để tránh nhiễm xạ. Dù đã có nhiều nỗ lực vượt bậc, song cho đến nay công tác khắc phục hậu quả vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Trong suốt một năm qua, chính phủ và người dân Nhật Bản đã kiên cường vươn lên để xây dựng một đất nước Nhật Bản mới tươi sáng hơn và mạnh mẽ hơn./.