1- Một tiềm năng không hề nhỏ

Năm 2004, quần đảo Cát Bà đã được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới với tổng diện tích 26.241 ha. Đây là lá phổi xanh của thành phố Hải Phòng và toàn bộ khu vực kinh tế trọng điểm Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Nơi đây có diện tích rừng tập trung lớn với hơn 11.814 ha có giá trị đa dạng sinh học vô cùng phong phú, với nhiều hệ sinh thái đặc thù như rừng mưa nhiệt đới trên quần đảo đá vôi, rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển, hệ thống hang động, tùng áng … Cát Bà có hàng trăm bãi biển lớn nhỏ đẹp và lãng mạn như: Cát Cò, Cát Tiên, Ba trái đào, Vạn Bội ..., nhiều vụng, vịnh như: Cát Bà, Lan Hạ, Tùng Thu ... là địa điểm lý tưởng cho việc xúc tiến các hoạt động tham quan, nghỉ dưỡng, phát triển du lịch với đẳng cấp quốc tế. Đây là những tiềm năng rất lớn để Cát Bà phát triển.

Với những món quà vô giá được thiên nhiên ban tặng, với vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh trong thế trận phòng thủ của thành phố và cả nước, với vị trí địa kinh tế hết sức quan trọng, với những tiềm năng và lợi thế sẵn có về kinh tế biển, du lịch và thuỷ sản; huyện đảo Cát Hải đã nhận được sự quan tâm của Trung ương và thành phố thông qua Nghị quyết 32-NQ/TW ngày 05 tháng 8 năm 2003 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá; Nghị quyết 16-NQ/TƯ ngày 27 tháng 01 năm 2004 của Ban Thường vụ Thành uỷ Hải Phòng về xây dựng và phát triển huyện Cát Hải đến năm 2020. Hiện nay, huyện đảo Cát Hải đang tập trung cao cho công tác giải phóng mặt bằng để triển khai dự án đường Tân Vũ - Lạch huyện, cầu Đình Vũ - Cát Hải và Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng với công suất hàng qua Cảng giai đoạn 1 là 100 triệu tấn/năm; giai đoạn 3 là 300 triệu tấn/năm. Với quyết tâm cao của Trung ương và thành phố Hải Phòng, đến năm 2014 đường cao tốc 5B Hà Nội - Hải Phòng sẽ được nối dài tới Cảng tại Lạch huyện; khi đó huyện đảo Cát Hải sẽ có một vị thế mới, xứng đáng là trọng điểm kinh tế biển của thành phố Hải Phòng và vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.

Những thuận lợi, cơ hội lớn và những thách thức không nhỏ đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện đảo trong công cuộc xây dựng và phát triển hiện nay, đòi hỏi Đảng bộ chính quyền nhân dân địa phương phải cố gắng nhiều.

Bên cạnh những thuận lợi đó, cùng chịu tác động bởi những khó khăn chung của đất nước và thành phố trong điều kiện phải đối mặt với kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, an ninh chủ quyền thềm lục địa ở Biển Đông, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch…, sự phát triển của huyện đảo Cát Hải còn nhiều khó khăn, thách thức như: nền tảng kinh tế và văn hoá, xã hội của huyện có điểm xuất phát thấp, kết cấu cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, giao thông đi lại đã có sự chuyển biến tích cực song vẫn còn ảnh hưởng làm hạn chế tốc độ phát triển kinh tế, xã hội. Tác động của biến đổi khí hậu, dịch bệnh, sự phát triển của du lịch Cát Bà và nuôi trồng thuỷ sản trên các vịnh tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực tới vệ sinh môi trường trên biển, nguồn tài nguyên biển gần bờ ngày càng cạn kiệt, nguồn vốn đầu tư cho phát triển còn hạn chế. Các quy hoạch chi tiết chưa được hoàn thiện, cơ chế ưu đãi đầu tư riêng chưa có nên chưa thu hút được nhiều nguồn, đối tượng vào đầu tư.

2- Phát triển kinh tế, chú trọng công tác xã hội

  Xác định du lịch là tiềm năng, lợi thế, là mũi nhọn của nền kinh tế huyện đảo; trong những năm qua, Đảng bộ và chính quyền địa phương đã tập trung cao trong chỉ đạo, điều hành đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch và tăng cường công tác quản lý Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi để các thành phần kinh tế tiếp tục đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở lưu trú cũng như phát triển dịch vụ vận tải nâng cao năng lực và chất lượng phục vụ du khách. Huyện đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tập trung đôn đốc, tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án nâng cấp, mở rộng đường xuyên đảo, đường điện 110 KV, xây dựng Nhà chờ bến tàu khách, các công trình công cộng tại trung tâm du lịch, bãi tắm Tùng Thu, Pháo đài thần công tại điểm cao 177 nên số lượng khách du lịch đến với Cát Bà năm 2010 tăng 12% so với năm 2009, đây là năm thứ hai liên tiếp du lịch huyện đảo đón trên một triệu lượt khách, doanh thu từ du lịch đạt 369,8 tỷ đồng. Đến đầu năm 2011, toàn huyện đã có 146 cơ sở lưu trú, tăng 24 cơ sở lưu trú so với năm 2010, trong đó có 02 khách sạn với quy mô và chất lượng tương đương 3 sao đã được đưa vào khai thác là khách sạn Hùng Long Harbour và khách sạn Sea Pearl, Công ty cổ phần phát triển Hải Phòng đã đưa vào khai thác tuyến liên vận thuỷ bộ Cát Bà - Cái Viềng - Bến Bính, hoạt động du lịch cộng đồng ở xã Việt Hải, Xuân Đám tiếp tục được phát huy, khách du lịch đến Cát Bà đạt 43% kế hoạch, doanh thu từ du lịch đạt 214,6 tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ năm 2010.

Mặt khác, thuỷ sản được duy trì và phát triển ổn định ở cả hai khu vực khai thác và nuôi trồng. Giá trị sản xuất thuỷ sản là 357,5 tỉ đồng, đạt 102% kế hoạch, tăng 6% so với năm 2009. Tính hết 6 tháng đầu năm 2011, sản lượng thuỷ sản đạt 56% kế hoạch, tăng 45% so với cùng kỳ năm 2010, giá trị sản xuất thuỷ sản đạt 258,5 tỉ đồng, bằng 55% kế hoạch, tăng 68% so với cùng kỳ năm 2010. Công tác quy hoạch khu vực nuôi trồng thuỷ sản trên các vịnh Cát Bà được quan tâm, chú trọng. Huyện đã thành lập Tổ công tác, xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện Quyết định 1572/QĐ-UBND của thành phố với trọng tâm là xây dựng quy hoạch chi tiết và tổ chức sắp xếp lại khu vực nuôi trồng thuỷ sản trên các vịnh Cát Bà gắn với xử lý các bè đóng mới.

Xây dựng cơ bản ở đây đã hoàn thành kế hoạch năm 2010 với 43 công trình và hạng mục công trình được phê duyệt có tổng mức đầu tư 40,891 tỉ đồng; trong đó có 30 công trình đã hoàn thành và đưa vào sử dụng đáp ứng được các yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Năm 2010, huyện đã giải ngân 40 tỷ đồng cho các công trình, dự án do huyện quyết định đầu tư.

Về văn hoá - xã hội cũng có nhiều chuyển biến, tiến bộ từ huyện tới cơ sở, công tác thông tin cổ động, các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể thao quần chúng đã được triển khai tích cực, nghiêm túc, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ tuyên truyền chào mừng đại hội Đảng các cấp và kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, thành phố và địa phương. Toàn huyện có 25/44 làng, tổ dân phố có nhà văn hoá và 33 đội văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên phục vụ tốt nhu cầu văn hoá tinh thần cho nhân dân ở cơ sở. Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá"  tiếp tục được quan tâm đẩy mạnh. Năm 2010, huyện có 33/59 khu dân cư đạt chuẩn khu dân cư tiên tiến, 05 khu dân cư tiên tiến 3 năm liên tục và 16/44 làng, tổ dân phố đạt danh hiệu làng, tổ dân phố văn hoá 5 năm liên tục. Phát thanh truyền hình đã đưa tin kịp thời về tình hình địa phương, nhất là những hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội quan trọng diễn ra trên địa bàn; cơ bản duy trì ổn định chất lượng chuyển tiếp các chương trình phát thanh, truyền hình của Trung ương và thành phố phục vụ nhu cầu nghe, nhìn của nhân dân.

Giáo dục đào tạo tiếp tục có chuyển biến tích cực, cơ sở vật chất, trang thiết bị giáo dục được quan tâm đầu tư, nâng cấp, quy mô trường lớp được củng cố, giữ vững và phát triển. Năm học 2010 - 2011 vừa qua, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông đạt 100%, tốt nghiệp bổ túc trung học phổ thông đạt 97% và đủ điều kiện tốt nghiệp trung học cơ sở đạt 99,8%. Tỷ lệ học sinh khá, giỏi tăng và học sinh yếu, kém giảm so với năm học trước. Các kỳ thi giáo viên, thi học sinh giỏi cấp huyện, tốt nghiệp trung học phổ thông và xét tốt nghiệp trung học cơ sở được tổ chức an toàn, đúng quy chế. Nhiều giáo viên, học sinh ở các cấp học được tham gia hội thi cấp thành phố và đạt giải cao, toàn huyện hiện có 5 trường đạt chuẩn quốc gia.

Về chế độ, chính sách, xã hội đã đảm bảo đúng đối tượng và quy định của Nhà nước; tạo điều kiện cho 1.592 hộ gia đình vay vốn ưu đãi với tổng số tiền gần 17 tỷ đồng để phát triển kinh tế và giải quyết việc làm. Công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân đã có nhiều cố gắng trong tổ chức cấp cứu, điều trị cho bệnh nhân tuyến huyện, góp phần giảm bớt sự quá tải cho tuyến trên và khó khăn cho người bệnh, toàn huyện có 12/13 trạm y tế đã duy trì thực hiện tốt 10 chuẩn quốc gia về y tế xã. Công tác dân số - kế hoạch hoá gia đình tiếp tục được quan tâm với trọng tâm là tập trung tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của nhân dân về chăm sóc sức khoẻ sinh sản, kế hoạch hoá gia đình. Công tác nhân đạo, từ thiện được các cấp, các ngành triển khai tích cực với nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực động viên, giúp đỡ những người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người khuyết tật, nạn nhân chất độc da cam.

3- Giữ gìn an ninh, quốc phòng, biển đảo

Đáng chú ý là nhiệm vụ quốc phòng, an ninh được các lực lượng đóng quân trên địa bàn duy trì nghiêm túc chế độ thường trực sẵn sàng chiến đấu, chủ động phối kết hợp chặt chẽ, triển khai có hiệu quả các phương án, kế hoạch bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an ninh vùng biển đảo của địa phương, không để xảy ra tình huống đột xuất, bất ngờ, nhất là trong thời gian diễn ra đại hội Đảng các cấp và kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, thành phố. Chỉ đạo triển khai tổ chức thành công các cuộc diễn tập phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn, diễn tập chiến đấu trị an ở cơ sở, hoàn thành 100% chỉ tiêu giao nhận quân hằng năm, tổng kết 10 năm công tác giáo dục quốc phòng, an ninh, sơ kết 5 năm thực hiện công tác phòng không nhân dân; hoàn thành kế hoạch huấn luyện hằng năm cho các đối tượng; tham gia các lớp huấn luyện cấp trên đạt kết quả tốt.

Công tác bảo vệ chủ quyền an ninh biển đảo được thường xuyên chú trọng, công tác tuần tra, kiểm soát trên biển, bảo đảm an ninh trật tự ở các khu vực neo đậu, bến bãi, qua đó đã bắt giữ và xử lý nhiều vụ việc tàng trữ kích điện, ma tuý, khai thác, bơm đổ cát trái phép trên vịnh Lan Hạ.

Huyện ủy và Ủy ban nhân dân huyện đã tổ chức nhiều đợt cao điểm thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và thực hiện Nghị định 36/2009/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo, Quyết định 95/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cấm sản xuất, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán, đốt và thả “Đèn trời”; tập trung triển khai các kế hoạch về bảo đảm an ninh trật tự và đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm; tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát trật tự an toàn giao thông đường bộ, đường thuỷ nội địa. Trong năm 2010 vừa qua, lực lượng an ninh đã phá được 02 chuyên án về cướp tài sản và trộm cắp xe máy; bắt và vận động ra đầu thú 05 đối tượng truy nã; lập hồ sơ đưa 19 đối tượng vào Trường giáo dưỡng, cơ sở chữa bệnh bắt buộc và 22 đối tượng vào diện giáo dục tại xã, thị trấn; bắt giữ và xử lý 584 trường hợp vi phạm Luật giao thông đường bộ và 18 trường hợp vi phạm Luật giao thông đường thuỷ nội địa.

Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và chủ quyền an ninh biển đảo được giữ vững, an ninh nông thôn ổn định. Chương trình quốc gia phòng chống tội phạm, phòng chống ma tuý và các tệ nạn xã hội khác được triển khai tốt; đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và đấu tranh phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội và các vi phạm pháp luật. Duy trì thực hiện nghiêm túc công tác kiểm soát, nắm chắc tình hình hoạt động của các phương tiện thuỷ trong khu vực biên giới biển, đảo. Tập trung đấu tranh có hiệu quả đối với các loại tội phạm buôn lậu trốn thuế, sử dụng thuốc nổ, te kích điện đánh bắt thuỷ sản, vận chuyển, tàng trữ trái phép ma tuý, hàng hoá; tích cực và chủ động nắm chắc tình hình trên biển thông qua hoạt động của khối tàu vươn khơi; duy trì an ninh trật tự ở các khu vực neo đậu và đảm bảo an toàn cho người, phương tiện hoạt động trong khu vực biên giới biển; tổ chức cứu nạn an toàn cho nhiều trường hợp tai nạn trên biển. Nâng cao sức mạnh tổng hợp của nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, biên phòng toàn dân. Đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền nâng cao ý thức cảnh giác tới toàn thể cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân đối với những nguy cơ gây mất ổn định xã hội và đấu tranh làm thất bại âm mưu “Diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch.

Có thể nói thành công về phát triển kinh tế - xã hội ở huyện đảo Cát Hải là nhờ có sự lãnh đạo sâu sát của Thành ủy Hải Phòng, sự quan tâm của Trung ương, nhưng quan trọng nhất là sự lãnh đạo của Huyện ủy,Ủy ban nhân dân đặc biệt sự cố gắng của nhân dân lao động đã đoàn kết cần cù vượt khó vươn lên. Đáng chú ý là sự thống nhất phối hợp của các cấp các ngành có liên quan từ trung ương đến cơ sở đã tạo nên sức mạnh rất to lớn... Tất cả những yếu tố nêu trên đã và đang cũng như sẽ đưa Cát Hải từng bước vươn lên vững chắc trên con đường xây dựng cuộc sống mới.

Phát huy tiềm năng, lợi thế, vượt qua khó khăn, thách thức, đạt được những thành tích to lớn, có ý nghĩa quan trọng về kinh tế xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh biển đảo trong những năm qua, Ban Thường vụ Huyện uỷ Cát Hải nêu cao quyết tâm trong lãnh đạo, điều hành, quán triệt tới toàn Đảng bộ, các cấp chính quyền và nhân dân huyện đảo về tầm quan trọng của hai nhiệm vụ chiến lược, giữa phát triển kinh tế, xã hội với xây dựng, củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng huyện đảo thành khu vực phòng thủ vững chắc, pháo đài bất khả xâm phạm; ngăn chặn, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch trên địa bàn huyện đảo./.