44 năm trước, với sự động viên sức người, sức của to lớn của cả nước, quân và dân miền Nam đã tiến hành ba mặt trận tiến công cùng với các cuộc nổi dậy ở Đồng bằng sông Cửu Long, đã giành thắng lợi trọn vẹn, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Sau hơn 4 thập kỷ đồng lòng, chung sức xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, Thành phố Hồ Chí Minh đã có những bước phát triển mạnh mẽ, có những đóng góp quan trọng trong công cuộc xây dựng, đổi mới của đất nước.

Cùng cả nước thực hiện đổi mới, hội nhập

44 năm sau ngày giải phóng, Thành phố Hồ Chí Minh đã có sự phát triển vượt bậc trên mọi lĩnh vực, đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện, tạo sự chuyển biến căn bản trong đời sống xã hội, góp phần quan trọng vào thành tựu chung của vùng và cả nước.

Mười năm đầu (1975-1985), Thành phố đã vượt qua một giai đoạn đầy khó khăn và phức tạp của những năm sau giải phóng; đã giữ vững chính quyền, hình thành quan hệ sản xuất mới, ổn định và duy trì sản xuất trong bối cảnh đất nước bị đe dọa bởi chiến tranh biên giới.

Ba mươi năm tiếp theo, kể từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986), Thành phố luôn giữ vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư, tạo nguồn ngân sách và giải quyết các vấn đề xã hội.

Kinh tế tăng trưởng liên tục

Từ khi tiến hành đổi mới, kinh tế thành phố tăng trưởng liên tục. Đặc biệt, giai đoạn 1991-2010, Thành phố là một trong rất ít địa phương có tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) bình quân hai con số trong suốt 20 năm. Trong giai đoạn 2011-2015, GDP của Thành phố ước đạt 9,6%, cao hơn 1,6 lần tốc độ tăng trưởng chung của cả nước. Năm 2016, GDP Thành phố đạt 8,05%, năm 2017 đạt 8,25% và năm 2018 đạt 8,3%. Quy mô kinh tế của Thành phố hiện chiếm gần 1/4 quy mô kinh tế của cả nước, đóng góp trên 30% nguồn thu ngân sách quốc gia.

Thành phố Hồ Chí Minh hiện là trung tâm thương mại-dịch vụ lớn của cả nước với hơn 25% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ; là cái nôi xuất khẩu với hơn 36% kim ngạch; là trung tâm công nghiệp của khu vực phía Nam và cả nước với nhiều cơ sở công nghiệp hiện đại, đa dạng ngành nghề. Thành phố cũng là địa phương đầu tiên trong cả nước xây dựng khu chế xuất, cùng với trên 10 khu công nghiệp đang đóng vai trò quan trọng trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đây cũng là nơi đi đầu trong công nghệ thông tin, công nghiệp công nghệ cao.

Đặc biệt, Thành phố Hồ Chí Minh luôn là một trong những địa phương dẫn đầu trong thu hút đầu tư nước ngoài. Tính đến hết năm 2018, Thành phố đã thu hút được 45 tỷ USD, (chiếm 13,2% tổng vốn đầu tư của cả nước) góp phần quan trọng trong việc dịch chuyển cơ cấu nội bộ ngành kinh tế theo hướng tập trung vào những sản phẩm có giá trị gia tăng cao; đồng thời, tạo ra công ăn việc làm và nâng cao trình độ lao động trong nước thông qua việc chuyển giao các công nghệ tiên tiến, hiện đại của thế giới...

Nhờ đó, GDP bình quân đầu người của Thành phố liên tục tăng nhanh, nếu như giai đoạn 1995-1996 chỉ đạt 712 USD thì đến nay đã đạt trên là 5.500 USD, dự kiến đến năm 2020 là 9.800 USD.

Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân không ngừng nâng cao

Song song với phát triển kinh tế, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ngày càng được cải thiện và không ngừng nâng cao. Các hoạt động văn hóa, xã hội được quan tâm đầu tư, chất lượng phục vụ tốt. Công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân có nhiều tiến bộ. Ngành y tế Thành phố luôn chú trọng phát triển chuyên khoa sâu, áp dụng kỹ thuật mới trong khám và điều trị; là trung tâm của cả nước và trong khu vực về nghiên cứu khoa học, ứng dụng kỹ thuật cao trong thăm khám và điều trị bệnh.

Cùng với đó, giáo dục-đào tạo không ngừng phát triển. Thành phố là địa phương đi đầu cả nước về phổ cập giáo dục, đến nay đã hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục bậc trung học phổ thông, nâng cao mặt bằng dân trí, giảm khoảng cách giữa giáo dục nội thành và ngoại thành. Việc phát triển khoa học-công nghệ cũng tập trung cho mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của thành phố, đi sâu ứng dụng trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, xây dựng… tạo ra nhiều sản phẩm, dịch vụ có chất lượng và sức cạnh tranh cao…

Diện mạo mới của một thành phố năng động và phát triển

Sau ngày giải phóng, Thành phố Hồ Chí Minh đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, mang lại diện mạo mới cho thành phố với những công trình hiện đại.

Nhiều khu đô thị mới, hiện đại được đầu tư xây dựng, như: khu đô thị Phú Mỹ Hưng, khu đô thị mới Thủ Thiêm, khu đô thị Tây Bắc... Nhiều tuyến đường được xây dựng (đường Nguyễn Văn Linh, đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương, cầu Phú Mỹ, cầu Thủ Thiêm, cầu Sài Gòn 2, đường Võ Văn Kiệt...), hàng loạt cầu vượt, hầm chui được đưa vào sử dụng giúp rút ngắn khoảng cách di chuyển, hạn chế ùn tắc giao thông; Công trình thi công đường sắt đô thị đầu tiên tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên cũng đã thành hình, dự kiến sẽ đưa vào sử dụng vào năm 2020.

Cùng với đó, Thành phố cũng đã đầu tư cải tạo hệ thống kênh rạch trên địa bàn và đạt nhiều kết quả tốt…

Hướng đến đô thị thông minh

Năm 2017, Thành phố đã công bố đề án “Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh thành đô thị thông minh giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến 2025”. Đề án hướng tới việc đảm bảo môi trường sống thoải mái, tích cực và an toàn. Người dân có thể được hưởng thụ các tiện ích, như: sử dụng năng lượng với chi phí thấp, hệ thống giao thông công cộng tiện lợi, dịch vụ y tế tốt, trường học chất lượng, không khí trong lành, nguồn nước sạch, tỷ lệ tội phạm thấp, các hoạt động vui chơi giải trí đa dạng…; Người lao động sẽ được hưởng các dịch vụ hạ tầng cơ bản, đảm bảo cạnh tranh trên thương trường thế giới như kết nối internet băng thông rộng…

Để thực hiện Đề án, Thành phố đã và đang triển khai 4 trụ cột lớn: Xây dựng kho dữ liệu dùng chung và phát triển hệ sinh thái dữ liệu mở; Xây dựng trung tâm điều hành đô thị thông minh; Phát triển một trung tâm mô phỏng và dự báo kinh tế-xã hội; Xây dựng trung tâm an toàn thông tin để bảo vệ thành phố.

Theo lãnh đạo thành phố, hiện Trung tâm điều hành đô thị thông minh đã hoàn thành giai đọan I và đi vào hoạt động. Việc xây dựng 2 trụ cột đầu tiên dự kiến sẽ hoàn thành cơ bản vào nửa đầu năm 2019. Các trụ cột khác sẽ hoàn thành trong năm 2020./.