Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng tại Đảng bộ thành phố Hà Nội thời gian qua

Hơn nửa nhiệm kỳ qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đã thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, với nhiều cách làm sáng tạo và quyết liệt, nỗ lực, quyết tâm thực hiện, đưa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết của Trung ương, nghị quyết của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Thủ đô, Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII của Đảng bộ thành phố đi vào cuộc sống.

Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy được triển khai thực hiện đồng bộ. Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy được triển khai thực hiện toàn diện đồng bộ, đạt nhiều kết quả quan trọng.

Trong đó, công tác chính trị, tư tưởng được nâng cao chất lượng gắn với thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và thực hiện có hiệu quả Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa XI, XII, XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Việc triển khai, thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018, của Bộ Chính trị khóa XII, “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” được tiến hành chủ động, có hiệu quả. Phát động hai giải báo chí về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị của thành phố và về phát triển văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, thu hút đông đảo các cơ quan báo chí ở Trung ương, địa phương; các nhà báo, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia, hưởng ứng; tạo sức lan tỏa tốt trong xã hội.

Công tác củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng được chú trọng. Sắp xếp, củng cố, hoàn thiện mô hình tổ chức đảng đồng bộ với hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở, với phương châm thận trọng, từng bước, khoa học, đúng quy định gắn với làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, thực hiện chính sách cán bộ. Đảng bộ Hà Nội gương mẫu, đi đầu thực hiện nghiêm túc, bài bản, khoa học, dân chủ các nghị quyết của Trung ương và Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Sau sắp xếp giữ được ổn định tình hình và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của thành phố. Đặc biệt là thực hiện tốt nội dung Nghị quyết số 97/2019/QH14, ngày 27-11-2019, của Quốc hội, về “Thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội”.

Công tác cán bộ có nhiều đổi mới, sáng tạo, hiệu quả. Hà Nội đã thực hiện đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ, từ đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đến bố trí, sắp xếp, luân chuyển và thực hiện chính sách cán bộ. Trong đó, Thành ủy Hà Nội luôn quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo chức danh, đào tạo kỹ năng thực tiễn cho cán bộ nguồn quy hoạch; ban hành Quyết định số 1841-QĐ/TU, ngày 28-10-2021, của Thành ủy Hà Nội, “Về việc ban hành Quy định đánh giá, xếp loại hằng tháng đối với cán bộ, công chức, viên chức, lao động hợp đồng trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội”, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi công vụ, nâng cao ý thức trách nhiệm, tinh thần thái độ phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, đảng viên công chức, viên chức.

Đảng bộ thành phố Hà Nội thực hiện sắp xếp, củng cố, kiện toàn các đảng ủy trực thuộc Thành ủy Hà Nội giảm từ 59 đảng bộ, xuống còn 50 đảng bộ; sắp xếp giảm 5 đơn vị hành chính cấp xã, 79/119 ban chỉ đạo của Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố, 21/26 ban quản lý dự án và 121/401 đơn vị sự nghiệp công lập.

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Đề án số 06-ĐA/TU, ngày 24-9-2013, về “Kiện toàn, sắp xếp tổ chức đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị trên địa bàn dân cư, tổ dân phố, thôn, xóm ở xã, phường, thị trấn thuộc thành phố Hà Nội”; Đề án số 21-ĐA/TU, ngày 16-9-2019, của Ban Thường vụ Thành ủy, về “Sắp xếp, bố trí kiêm nhiệm các chức danh người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và ở thôn, tổ dân phố trên địa bàn thành phố Hà Nội”, rà soát, sắp xếp giảm 2.708 thôn, tổ dân phố (tỷ lệ 34,0%), giảm 8.900 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Đặc biệt, phương thức lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội và các cấp ủy được đổi mới mạnh mẽ, vừa toàn diện, vừa xác định rõ trọng tâm, trọng điểm. Hà Nội đã ban hành một số nghị quyết chuyên đề có tính đột phá để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đạt nhiều kết quả tích cực. Truyền thống đoàn kết, thống nhất, hợp tác, trách nhiệm, bản lĩnh trong cấp ủy và tổ chức đảng các cấp được giữ vững và phát huy, nhất là trong những thời điểm khó khăn, khi có sự biến động về lãnh đạo chủ chốt hay khi gặp thiên tai, dịch bệnh nghiêm trọng,...

Một số bài học kinh nghiệm

Một là, luôn quán triệt và chấp hành nghiêm túc, đồng thời vận dụng sáng tạo, có hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào tình hình thực tiễn của Thủ đô; chủ động, tích cực, tranh thủ sự phối hợp, giúp đỡ của các ban, bộ, ngành trung ương, các tỉnh, thành phố; có cơ chế khai thác, phát huy hiệu quả các nguồn lực, nhất là nguồn lực tri thức từ các cơ quan trung ương và trong xã hội để triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nhất là đối với những nhiệm vụ lớn, khó khăn, phức tạp. Phát huy vai trò, hiệu quả công tác đối ngoại, mở rộng quan hệ quốc tế, với phương châm đa dạng hóa, đa phương hóa, hợp tác đầu tư và phát triển.

Hai là, kế thừa và phát huy truyền thống đoàn kết, hợp tác, trách nhiệm của Đảng bộ thành phố; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; chú trọng việc quán triệt, tuyên truyền, nhằm nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm, tạo sự thống nhất, đoàn kết của đội ngũ cán bộ, đảng viên, sự đồng thuận cao trong nhân dân; khơi dậy lòng tự hào, ý chí, khát vọng vươn lên, tinh thần thi đua lao động, sáng tạo, tạo động lực và tinh thần, không khí phấn khởi trong thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVII đã đề ra.

Ba là, coi trọng đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo của các cấp ủy, vừa toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, lựa chọn trúng và đúng những vấn đề quan trọng của thành phố; chú trọng quản lý phát triển xã hội theo hướng hài hòa, bền vững; chủ động dự báo, định hướng tư tưởng, phân tích, đánh giá những vấn đề phức tạp, rủi ro để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết, xử lý kịp thời; đề cao tính nêu gương, tự phê bình và phê bình; kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa hình thức; đề cao tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đảm nhận những việc mới, việc khó; quyết liệt chỉ đạo khắc phục những hạn chế, khuyết điểm.

Bốn là, thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; phát huy dân chủ trong Đảng và trong xã hội, gắn liền với kỷ luật, kỷ cương, gắn bó mật thiết với nhân dân, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng; lắng nghe, tiếp thu ý kiến xây dựng và phản biện của nhân dân để kịp thời bổ sung, điều chỉnh chủ trương, chính sách, biện pháp phù hợp; gắn kết chặt chẽ, thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ theo phương châm “Phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, xây dựng văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên”.

Năm là, chú trọng công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học, thường xuyên sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, khen thưởng, nhân rộng gương điển hình; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ; phát huy vai trò, trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu của người đứng đầu cấp ủy và chính quyền các cấp, đơn vị, của đội ngũ cán bộ, đảng viên; thường xuyên coi trọng và tăng cường kiểm tra, giám sát, phòng ngừa và xử lý nghiêm minh vi phạm, góp phần nâng cao kỷ luật, kỷ cương, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.

Một số giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới

Thứ nhất, tăng cường công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh.

Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, củng cố và giữ vững niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cương lĩnh, đường lối của Đảng; giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận xã hội và niềm tin của nhân dân với Đảng. Ðổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức, phương pháp công tác giáo dục lý luận chính trị, giáo dục truyền thống, công tác tuyên truyền, khoa giáo, văn hóa - văn nghệ, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội, quản lý báo chí, xuất bản và dự báo, đấu tranh, phản bác có hiệu quả đối với các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động, phần tử cơ hội và bất mãn chính trị trên nhiều phương diện, nhất là trên không gian mạng. Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng chính trị của Đảng.

Tiếp tục chỉ đạo thực hiện kiên trì, kiên quyết, có hiệu quả Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa XI, XII, XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, gắn với việc tiếp tục đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức, xây dựng Đảng; chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, đề cao tính nêu gương, nhất là người đứng đầu, gắn bó mật thiết với nhân dân, siết chặt kỷ luật, kỷ cương công vụ, nâng cao tinh thần trách nhiệm và văn hóa ứng xử với người dân và doanh nghiệp, chống quan liêu, sách nhiễu, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đoàn kết, phát huy dân chủ; coi trọng kiểm tra việc sửa chữa, khắc phục hạn chế, khuyết điểm. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, đề cao danh dự, lòng tự trọng của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động Thủ đô. Kịp thời biểu dương những tấm gương về đạo đức, lối sống, cũng như đấu tranh với các biểu hiện lệch lạc; xử lý nghiêm những hành vi vi phạm đạo đức, lối sống; thường xuyên lắng nghe, đối thoại với cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới, sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị các cấp.

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ sắp xếp, kiện toàn tổ chức, bộ máy hệ thống chính trị các cấp, bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Thành ủy Hà Nội trực tiếp, thống nhất chỉ đạo tổ chức bộ máy, biên chế, tiền lương của toàn hệ thống chính trị. Thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả chủ trương thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị tại các quận và thị xã Sơn Tây.

Tiếp tục rà soát, sắp xếp, kiện toàn, tinh gọn đầu mối, nhất là bên trong các đơn vị, tổ chức của hệ thống chính trị gắn với tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Quy định cụ thể tiêu chuẩn vị trí việc làm, chức danh, chức vụ cho từng đối tượng cán bộ, công chức, viên chức. Đổi mới phương thức tuyển dụng, quản lý, đánh giá và sử dụng công chức, viên chức của thành phố. Thực hiện tốt quy định của Trung ương về cải cách chính sách tiền lương và bảo hiểm xã hội. Đẩy mạnh cải cách hành chính trong Đảng, rà soát, sửa đổi, hoàn thiện các quy trình công tác và quy định, nhằm tăng cường quản lý chặt chẽ cán bộ, đảng viên; tạo sự đoàn kết, thống nhất, đồng thuận trong xã hội, củng cố niềm tin của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân với Đảng, Nhà nước, với Đảng bộ và chính quyền thành phố.

Thứ ba, đổi mới phương thức hoạt động, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên thực sự tiên phong, gương mẫu.

Thường xuyên củng cố, kiện toàn tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh phù hợp với việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Bổ sung, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của một số loại hình tổ chức cơ sở đảng; thực hiện nghiêm quy chế làm việc và nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện nghị quyết của cấp ủy các cấp. Tạo chuyển biến căn bản trong xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng yếu kém; tăng cường công tác tiếp dân, đối thoại của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong việc giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo; đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng sinh hoạt chi bộ. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc kiểm điểm tự phê bình và phê bình, nâng cao chất lượng công tác đánh giá chất lượng tổ chức đảng và đảng viên. Nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên mới; tăng cường công tác giáo dục, rèn luyện, quản lý đảng viên; thường xuyên rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng.

Thứ tư, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới, làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ.

Rà soát, bổ sung, hoàn thiện các quy chế, quy định về công tác cán bộ; tập trung sửa đổi, hoàn thiện quy định tiêu chuẩn các chức danh cán bộ bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong hệ thống chính trị. Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp, bố trí, sử dụng cán bộ, đặc biệt là đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, cán bộ trẻ, cán bộ nữ. Đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền gắn với kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ quyền lực trong công tác cán bộ, nhất là đối với người đứng đầu. Tiếp tục thực hiện tốt công tác đánh giá cán bộ, không để lọt những người cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, chạy chức, chạy quyền vào đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý; đồng thời, không bỏ sót những người có đức, có tài. Xây dựng, hoàn thiện và thực hiện cơ chế cạnh tranh lành mạnh, công khai, minh bạch, dân chủ trong bổ nhiệm, đề bạt cán bộ và tuyển dụng công chức, viên chức để thu hút người thực sự có đức, có tài vào làm việc trong các tổ chức của hệ thống chính trị.

Thứ năm, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.

Mỗi cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp phải xây dựng và tổ chức thực hiện nghiêm túc các chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát toàn khóa, hằng năm. Người đứng đầu cấp ủy phải xác định trách nhiệm của mình trực tiếp, thường xuyên lãnh đạo và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát.

Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức kiểm tra, giám sát. Triển khai đồng bộ, hiệu quả các biện pháp kiểm tra, giám sát, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, lấy xây là chính. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chủ trương, nghị quyết của các cấp ủy; việc lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị, thực hiện chức trách, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Chú trọng kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, đảng viên ở những địa bàn, lĩnh vực có vị trí, vai trò quan trọng, nhạy cảm, tác động đến nhiệm vụ chính trị của thành phố và cơ sở, có nhiều đơn thư, dư luận phản ánh tiêu cực. Công khai kết quả kiểm tra, giám sát và xử lý kỷ luật đối với tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có sai phạm.

Thứ sáu, đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng hoạt động công tác dân vận.

Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, phong trào “Dân vận khéo”, gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy trong việc thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở; cụ thể hóa phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan nhà nước các cấp trong việc thực hiện công tác dân vận. Xây dựng đội ngũ cán bộ gần dân, tin dân, trọng dân, hiểu dân, học dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với nhân dân. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của các cơ quan nhà nước đối với công tác dân tộc, công tác tín ngưỡng, tôn giáo. Vận động các tổ chức, chức sắc, tín đồ các tôn giáo sống tốt đời đẹp đạo; tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, nhân đạo, từ thiện,… góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, ổn định chính trị, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh ở Thủ đô.

Thứ bảy, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nội chính, cải cách tư pháp; đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân, trước hết là người đứng đầu. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; đẩy mạnh điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án các vụ án, vụ việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Chú trọng công tác tiếp dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo; phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ quan dân cử trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Thứ tám, tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy.

Đổi mới, nâng cao năng lực dự báo, tầm nhìn chiến lược trong xây dựng, ban hành các chủ trương, nghị quyết, chương trình, kế hoạch, đề án công tác của Thành ủy Hà Nội và cấp ủy các cấp. Chú trọng việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện, đôn đốc, kiểm tra, đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm công tác chỉ đạo, gắn với đẩy mạnh cải cách hành chính, khắc phục bệnh bảo thủ, quan liêu, trì trệ,… Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, cách làm, tính chủ động, sáng tạo, quyết liệt, hiệu quả, thích ứng với mô hình tổ chức mới và phù hợp với tình hình thực tiễn của Thủ đô. Đề cao vai trò, trách nhiệm nêu gương, thực hiện “nói đi đôi với làm”, thống nhất tư tưởng và hành động, khắc phục tình trạng độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa dân và các biểu hiện suy thoái, tiêu cực./.