Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp cơ sở - CDCI là sáng kiến đột phá của Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh, nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, góp phần thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của tỉnh.

Năm 2021 là năm thứ 5 Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh triển khai bộ chỉ số CDCI với 1.000 doanh nghiệp tham gia đánh giá, khảo sát, gồm 540 doanh nghiệp trong tỉnh, 460 doanh nghiệp ngoài tỉnh, theo hình thức trực tuyến và khảo sát qua email. Từ năm 2017 đến nay, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã có 3 lần giữ vị trí quán quân CDCI, gồm các năm: 2017, 2019 và 2021.

Năm 2021, cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu đã trải qua một năm đặc biệt khó khăn, khi có tới 91% số doanh nghiệp được khảo sát cho rằng phải chịu tác động rất tiêu cực do đại dịch COVID-19 gây ra. Trong bối cảnh đó, những doanh nghiệp làm thủ tục thông quan qua Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đều cảm nhận được sự đồng hành và chia sẻ khó khăn rất chủ động từ phía đơn vị.

Đầu tiên là Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã gặp gỡ, đối thoại để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của doanh nghiệp. Tiếp đó là lãnh đạo đơn vị cũng chỉ đạo rất quyết liệt các đội nghiệp vụ để luôn ưu tiên tạo thuận lợi tối đa, nhanh chóng nhất trong khâu tiếp nhận thủ tục hải quan đối với hàng hóa, từ chuẩn bị hồ sơ đến hỗ trợ xác định mã số, thuế suất hàng hóa, giúp doanh nghiệp mở tờ khai và nộp thuế thuận lợi và bố trí phân công cán bộ tinh thông nghiệp vụ để hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp theo ngành hàng. 

Năm 2021 cũng là năm ghi nhận sự đột phá mạnh mẽ của Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái khi tháo gỡ được rất nhiều “điểm nghẽn” cho các doanh nghiệp nhập khẩu hàng máy móc, thiết bị mỏ, ô tô tải, sơ mi rơ mooc. Thông qua trao đổi và làm việc với nhóm các doanh nghiệp này, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã nhận thấy một loạt những bất cập cần có hướng khắc phục ngay như: Chi phí vận tải, bốc xếp tại Móng Cái cao hơn Lạng Sơn; chi phí vận chuyển nội địa từ cửa khẩu về kho doanh nghiệp nhiều hơn do quãng đường vận chuyển xa; thiếu lái xe trung chuyển, hiện chỉ có khoảng 200 lái xe trung chuyển Việt Nam trong khi nhu cầu hiện tại phải cần đến 400 lái xe.

Để giải quyết các bài toán trên, lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã kiên trì vận động các doanh nghiệp bằng những cam kết cụ thể, từ khâu mở tờ khai đến khâu thông quan để hàng hóa của doanh nghiệp được thông quan một cách nhanh chóng nhất, giải quyết đến cùng các điểm nghẽn nói trên, đảm bảo tổng chi phí từ cửa khẩu Móng Cái về kho doanh nghiệp tương đồng với Lạng Sơn. Ngoài ra, đơn vị đã tranh thủ sự chỉ đạo của Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh, sự ủng hộ vào cuộc của thành phố Móng Cái, tham mưu tổ chức thành công cuộc họp bàn các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhập khẩu ô tô, máy móc thiết bị.

Cụ thể, lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã làm việc với Cục Thương vụ Đông Hưng (Trung Quốc) hỗ trợ doanh nghiệp kinh doanh vận tải giải quyết nhanh thủ tục cấp phép cho các phương tiện vận tải Trung Quốc qua cầu Bắc Luân II sang địa điểm kiểm tra tập trung của Công ty Cổ phần quốc tế Tân Đại Dương và phương tiện vận tải Việt Nam qua cầu Bắc Luân II sang Trung Quốc... Qua đó, việc giao nhận hàng hóa nhập khẩu bảo đảm thông quan nhanh chóng, hạn chế việc lưu xe làm tăng chi phí phát sinh cho doanh nghiệp.

Chi cục cũng làm việc trực tiếp với từng ngành chức năng liên quan như biên phòng, cảnh sát giao thông, y tế, trạm quá cảnh, ban quản lý cửa khẩu Móng Cái... để tạo sự đồng thuận, thống nhất chủ trương, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp nhập khẩu và ưu tiên về chi phí bốc xếp hàng hóa, chi phí xe ra, vào bãi đối với một số doanh nghiệp thuộc diện thu hút theo danh sách do Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đề xuất.

Với những cách làm linh hoạt, hiệu quả nên mặc dù chịu tác động ảnh hưởng rất lớn của dịch COVID-19 nhưng Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái vẫn giữ được đà tăng trưởng. Chỉ tính riêng tháng 11-2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã thu hút được thêm 8 doanh nghiệp lớn về làm thủ tục, đưa số thu ngân sách nhà nước đạt 268 tỷ đồng. Đây là số thu kỷ lục trong 1 tháng lớn nhất từ trước đến nay, khi trung bình các tháng trước đó chỉ đạt khoảng 170 tỷ đồng.

Tính đến hết ngày 15-12-2021, tổng số tờ khai của Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đạt gần 49.000 tờ (tăng 19% so với cùng kỳ 2020), kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 3,72 tỷ USD (tăng 39% so với cùng kỳ 2020), thu ngân sách nhà nước đạt 1.185 tỷ đồng (tăng 6,4% so với cùng kỳ năm 2020). Dự kiến đến hết năm 2021, đơn vị đạt và vượt chỉ tiêu giao với số thu khoảng 1.315 tỷ đồng (vượt 6% chỉ tiêu được giao).

Biến thách thức thành cơ hội và không ngại tháo gỡ điểm nghẽn cho các doanh nghiệp trong hoạt động thông quan, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã không ngừng kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh, bình đẳng, nhận được nhiều đánh giá tích cực từ phía cộng đồng doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu qua địa bàn.

Với điểm số 92,46, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã bứt phá thành công lên vị trí quán quân CDCI 2021 và cá nhân đồng chí Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái đã ghi dấu ấn đậm nét ở vai trò người lãnh đạo có chất lượng quản lý, điều hành xuất sắc nhất khi đã luôn quyết liệt, sáng tạo trong công tác điều hành và truyền lửa cải cách cho cán bộ công chức trong toàn chi cục.

Khẳng định về quyết tâm tiếp tục dẫn đầu chỉ số CDCI năm 2022, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái Phạm Quốc Hưng cho biết: đây là động lực để đơn vị tiếp tục cải cách và vượt lên chính mình. Cán bộ, đảng viên Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái luôn xác định cần phấn đấu hơn nữa. Bởi thực tế cho thấy, thu hút doanh nghiệp về đã khó, giữ chân doanh nghiệp ở lại lâu dài còn khó hơn.

Do đó, năm 2022, đơn vị sẽ tiếp tục kiên trì, sáng tạo, luôn theo dõi, bám sát tình hình thực tế, nâng cao khả năng dự báo, phát hiện những diễn biến mới, những vấn đề lớn, quan trọng phát sinh để kịp thời đề ra chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tế. Công tác đồng hành cùng doanh nghiệp sẽ được chú trọng hàng đầu để giải quyết dứt điểm những tồn tại, vướng mắc, ách tắc, tạo đột phá, từ đó giữ chân doanh nghiệp cũ, thu hút doanh nghiệp mới./.