Những kết quả đạt được

Nhiệm kỳ 2015 - 2020, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chương trình số 08-CTr/TU, ngày 26-4-2016, về “Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo bước chuyển mạnh về kỷ luật, kỷ cương, ý thức trách nhiệm, chất lượng phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2016 - 2020”. Đây chính là động lực và cơ sở để Hà Nội đạt nhiều kết quả tích cực trong cải cách hành chính (CCHC).

Năm 2019, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội ban hành Chỉ thị số 02/CT-UBND, về thực hiện chủ đề công tác năm 2019 “Năm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị”, xác định nội dung trọng tâm là rà soát, sắp xếp, kiện toàn, tinh gọn đầu mối các tổ chức của hệ thống chính trị; tăng cường thanh tra, kiểm tra đột xuất và xử lý cán bộ, công chức, viên chức thiếu trách nhiệm trong thực thi công vụ. Hai giải pháp trên được xem là khâu đột phá, đã và đang phát huy hiệu quả thiết thực khi có sự tương tác của quy tắc ứng xử đang được áp dụng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thực tế cũng cho thấy những hạn chế, yếu kém cần được khắc phục kịp thời. Ví dụ như trong Chỉ thị số 02, UBND thành phố Hà Nội chỉ rõ: Việc quản lý, điều hành của bộ máy hành chính ở một số cấp, ngành, lĩnh vực chưa quyết liệt; năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, ý thức kỷ luật chưa cao, làm việc chưa hết trách nhiệm, có lúc, có nơi còn gây phiền hà đối với người dân và doanh nghiệp.

Thực hiện những chủ trương trên, ngay ở thời điểm đó, Hà Nội đã kết nối in-tơ-nét đến tất cả các xã, phường, thị trấn, đồng thời bảo đảm trang bị công nghệ thông tin đến cấp xã để triển khai hệ thống dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4; triển khai cổng dịch vụ công trực tuyến dùng chung cung cấp các dịch vụ công mức 3, 4 trên nền tảng thống nhất đồng bộ tại 30 quận, huyện, 584 xã, phường, thị trấn. Nhờ đó, Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả trong thực hiện chỉ tiêu cải cách hành chính. Từ đây, nền hành chính của thành phố Hà Nội dần nhận được sự hài lòng và niềm tin của người dân vào kết quả thực thi công vụ của chính quyền các cấp ở Hà Nội cũng đã dần tăng lên theo thời gian. Một điểm đáng lưu ý là, trong thời điểm đó, để thực hiện cải cách hành chính, thành phố Hà Nội đã chủ trương tinh giản biên chế từ vài năm trước. Theo kế hoạch năm 2019, biên chế công chức của thành phố Hà Nội phân bổ cho các cơ quan, đơn vị trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, đề án vị trí việc làm và công việc được giao sẽ giảm 2%, đúng theo số biên chế Bộ Nội vụ giao.

Trước đó, vào cuối năm 2018, UBND thành phố đã trình Hội đồng nhân dân thành phố ban hành Nghị quyết số 14/NQ-HĐND, ngày 5-12-2018, “Về tổng biên chế hành chính, sự nghiệp thành phố Hà Nội năm 2019” và quyết định giao biên chế cho các cơ quan, đơn vị. Theo đó, Hà Nội tiếp tục đổi mới sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật và sự lãnh đạo, chỉ đạo điều hành ở tất cả các ngành, các cấp thuộc thành phố, trình Thường trực Thành ủy phương án sắp xếp các ban quản lý dự án và Trung tâm nghiên cứu kiến trúc thuộc Sở Quy hoạch kiến trúc sang Viện Quy hoạch xây dựng. Trong 6 tháng đầu năm 2019, thành phố Hà Nội đã phê chuẩn 21.568.890.000 tỷ đồng từ nguồn ngân sách địa phương để chi trả cho 181 người thuộc đối tượng tinh giản biên chế. Riêng trong quý I, UBND thành phố Hà Nội phê duyệt danh sách và kinh phí về nghỉ hưu trước tuổi theo quy định tại Nghị định số 26/2015/NĐ-CP, ngày 9-3-2015, của Chính phủ (đợt 1 năm 2019) đối với 12 trường hợp, tổng kinh phí chi trả là 712,190 triệu đồng.

Để có kết quả trên, thời gian qua, thành phố Hà Nội đã tổ chức hơn 12 đợt tinh giản biên chế cho gần 700 người. Chỉ tính trong 8 tháng đầu năm 2018, thành phố đã thực hiện chuyển đổi vị trí công tác đối với 792 công chức, viên chức trong các cơ quan, đơn vị thuộc thành phố (trong đó, các quận, huyện, thị xã có 320 trường hợp; sở, ban, ngành thành phố có 110 trường hợp; đơn vị hiệp quản có 362 trường hợp). Một trong những biện pháp nổi bật, đáng ghi nhận của Hà Nội ở thời điểm đó là tăng cường kiểm tra không báo trước. Nội dung kiểm tra đột xuất, không báo trước rất rộng, như việc tổ chức triển khai các nhiệm vụ được Thành ủy, UBND thành phố giao; việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; việc bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, bộ thủ tục hành chính; quy trình, quy chế làm việc của các cơ quan, đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ được giao; thực hiện các quy định về tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công đối với cá nhân và tổ chức, trong đó tập trung kiểm tra việc giải quyết hồ sơ hành chính của cá nhân, tổ chức theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông; việc tuân thủ nội quy, quy chế của cơ quan, đơn vị; thực hiện các quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau kiểm tra của đoàn kiểm tra công vụ thành phố.

Năm 2018, thành phố đã tiến hành kiểm tra 22 cơ quan, đơn vị bao gồm: 4 sở, 4 quận, 2 huyện và 12 xã, phường, thị trấn. Chỉ tính riêng sau Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, ngay từ sáng ngày làm việc đầu tiên (ngày mồng 7 Tết), đoàn kiểm tra đã thực hiện kiểm tra công vụ đối với 11 cơ quan, đơn vị. Sang năm 2019, Chỉ thị số 02 của UBND thành phố Hà Nội đã chỉ rõ những khiếm khuyết trong công tác thanh tra, kiểm tra: Công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm kỷ luật của một số cơ quan, đơn vị cơ sở chưa thường xuyên, kết quả còn hạn chế, chưa có biện pháp, chế tài đủ mạnh trong việc ngăn chặn, xử lý kịp thời các vi phạm và biểu hiện tiêu cực xảy ra trên địa bàn. Thế nên, trong kế hoạch kiểm tra, Hà Nội đã quán triệt quan điểm “5 rõ”: (rõ người, rõ việc, rõ quy trình, rõ trách nhiệm và rõ hiệu quả) cùng chủ trương “một việc - một đầu mối xuyên suốt” để khắc phục những hạn chế đã xác định.

Qua kiểm tra đột xuất, không báo trước, thành phố Hà Nội đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương rà soát toàn bộ sổ sách ghi chép việc tiếp dân, phân loại lại các đơn thư theo đúng quy định; có văn bản xin lỗi công dân đối với trường hợp phân loại, xử lý đơn thư sai. Các vấn đề liên quan đến việc tiếp công dân; xử lý và giải quyết đơn thư; tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính của người dân, doanh nghiệp luôn được chú trọng đưa vào lịch trình kiểm tra đột xuất của các đoàn. Không chỉ UBND thành phố kiểm tra, mà các quận, huyện cũng phải tổ chức kiểm tra các phường và cơ quan chức năng trực thuộc.

Kết quả kiểm tra (bao gồm cả những mặt làm tốt và chưa tốt) được đưa xuống cơ sở qua hệ thống đường công văn điện tử rất nhanh chóng. Đây được xem là một trong những giải pháp quyết liệt để tạo ra sự đột biến trong nâng cao chất lượng cải cách hành chính và ý thức thực thi công vụ. Trên cơ sở báo cáo kết quả kiểm tra của Sở Nội vụ về công tác cải cách hành chính, UBND thành phố Hà Nội yêu cầu các sở, ban, ngành; UBND quận, huyện, thị xã chấm dứt triệt để việc sử dụng lao động hợp đồng làm công tác chuyên môn tại cơ quan, đơn vị. Việc xét duyệt, tổ chức các lớp bồi dưỡng, đào tạo của thành phố hằng năm cần có thẩm định, xem xét sát với yêu cầu thực tế và năng lực thực hiện của đơn vị; tránh lãng phí. Quá trình kiểm tra định kỳ và đột xuất là cơ sở để theo dõi, đôn đốc, tổng hợp tiến độ thực hiện của các đơn vị, địa phương và qua đó, cũng giúp cho UBND thành phố có căn cứ để kịp thời điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.

Tiếp tục đưa cải cách hành chính vào chiều sâu

Thực hiện mục tiêu tiếp tục đưa cải cách hành chính vào chiều sâu, mới đây, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 4512/QĐ-UBND, về việc thành lập Hội đồng thẩm định, đánh giá xác định chỉ số cải cách hành chính năm 2021 của các sở và cơ quan tương đương sở, UBND các quận, huyện, thị xã thuộc thành phố Hà Nội. Hội đồng làm việc theo chế độ tập thể, thẩm định báo cáo kết quả tự đánh giá, chấm điểm công tác CCHC năm 2021 của các sở, cơ quan tương đương sở và UBND các quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố; thẩm định điểm tự chấm của các sở và cơ quan tương đương sở, UBND các quận, huyện, thị xã và quyết định điểm đánh giá theo từng nội dung, tiêu chí, tiêu chí thành phần được quy định trong chỉ số đánh giá kết quả cải cách hành chính đối với từng cơ quan, đơn vị. Đồng thời, hội đồng cũng sẽ xem xét kết quả điều tra xã hội học xác định chỉ số đánh giá kết quả cải cách hành chính năm 2021 của các sở và cơ quan tương đương sở, UBND các quận, huyện, thị xã; trình UBND thành phố phê duyệt và công bố chỉ số đánh giá kết quả cải cách hành chính năm 2021 của các sở và cơ quan tương đương sở, UBND các quận, huyện, thị xã.

Đầu năm 2021 đến nay, với nỗ lực đồng bộ từ thành phố tới cơ sở, công tác CCHC của Thủ đô đã từng bước phấn đấu đạt mức độ hài lòng về giải quyết thủ tục hành chính đạt tối thiểu 85%, tối thiểu 99% hồ sơ hành chính được trả kết quả đúng hạn, trước hạn… Trước đó, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 5743/QĐ-UBND, ngày 29-12-2020, về việc ban hành Kế hoạch cải cách hành chính nhà nước năm 2021. Theo đó, một số chỉ tiêu cụ thể được xác định là: Phấn đấu mức độ hài lòng của người dân, tổ chức và doanh nghiệp về giải quyết thủ tục hành chính của thành phố đạt tối thiểu 85%; tối thiểu 99% số hồ sơ được trả kết quả giải quyết đúng hạn, trước hạn; 100% cán bộ cấp xã được bồi dưỡng, nâng cao năng lực, nhận thức đầy đủ về Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index), Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI), Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính (SIPAS)…

Hiện nay, nhiều đơn vị, địa phương của Hà Nội đã tăng cường các giải pháp cụ thể, góp sức thực hiện mục tiêu chung của thành phố và phấn đấu để người dân, doanh nghiệp hài lòng. Tại quận Long Biên, khi một công dân chào đời, cùng lúc nhận được 3 kết quả, gồm giấy khai sinh, đăng ký thường trú và thẻ bảo hiểm y tế, còn có Thư chúc mừng của Chủ tịch UBND phường. Điều này thể hiện sự trọng dân, yêu dân và lo cho dân của chính quyền. Nhiều năm nay, quận Long Biên là một trong những đơn vị đi đầu về cải cách hành chính. Các UBND phường trong quận duy trì những cách thức phục vụ rất được nhân dân tin tưởng, như trả kết quả tại nhà đối với một số thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực tư pháp, lao động - thương binh và xã hội. Hiện nay, cách làm và mô hình này cũng được nhiều đơn vị, như Sở Giao thông - Vận tải; Sở Kế hoạch và Đầu tư; Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Bảo hiểm xã hội thành phố… đẩy mạnh thực hiện.

Phường Phúc La, quận Hà Đông duy trì việc gửi thư chúc mừng các trường hợp đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn. Phường cũng chú trọng nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng giao tiếp của cán bộ bộ phận “một cửa”. Trong năm 2020, UBND phường đã tiếp nhận và giải quyết 8.737 hồ sơ, 100% hồ sơ được giải quyết đúng hạn và trước hạn. Đến nay, để tạo thuận lợi cho người dân, từ quận đến các phường ở Hà Đông đã nỗ lực đơn giản hóa thủ tục hành chính. Có 88,7% số thủ tục hành chính được rút ngắn thời gian thực hiện so với quy định ở cấp quận và ở cấp phường là 90%. Việc rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính đã tiết kiệm chi phí, giảm thời gian cho cá nhân, tổ chức và nhận được sự đồng tình, đánh giá cao của công dân.

Nhằm tăng sự tương tác giữa chính quyền với người dân, UBND huyện Chương Mỹ đã xây dựng trang “Chính quyền điện tử huyện Chương Mỹ” trên ứng dụng Zalo, kết nối với Cổng dịch vụ công thực hiện các phần việc: Nộp hồ sơ trực tuyến; trao đổi, hỏi đáp, phản ánh, kiến nghị về thủ tục hành chính; đánh giá mức độ hài lòng của người dân. Ngoài ra, trang này còn có một số tính năng, như hỗ trợ trực tuyến đường dây nóng, thăm dò ý kiến khảo sát đối với người dân, tổ chức trên địa bàn. Sau 5 tháng hoạt động, trang tin thu hút hơn 2.000 người quan tâm; đồng thời, đã hỗ trợ trực tuyến và hỗ trợ thông qua đường dây nóng về thủ tục hành chính cho gần 500 người dân, tổ chức.

Những chủ trương cải cách hành chính của Hà Nội đang ngày càng hiện hữu bằng kết quả cụ thể, hướng tới phục vụ cá nhân, tập thể ngày càng tốt hơn. Điều này không chỉ giúp cho tổ chức bộ máy hành chính của thành phố ngày càng tinh, gọn, mạnh, mà còn hoạt động hiệu lực, hiệu quả và nhận được sự tin tưởng, hài lòng ngày càng cao của nhân dân trên địa bàn Thủ đô./.