Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa người Sán Dìu
TCCS - Những năm gần đây, các địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có người Sán Dìu sinh sống đã phát huy tốt nét văn hóa riêng qua việc tổ chức các lễ hội và thành lập các câu lạc bộ hát Soọng cô, truyền dạy cho lớp trẻ thêm tự hào về truyền thống dân tộc mình.
Đầu tháng 11-2022, huyện Tiên Yên diễn ra Lễ hội Đền Đức ông Hoàng Cần và Ngày hội Văn hóa, Thể thao dân tộc Sán Dìu năm 2022. Lễ hội có nhiều hoạt động đặc sắc, mang đậm nét văn hóa của người Sán Dìu như Lễ đại phan, Lễ cúng cơm mới của người Sán Dìu, biểu diễn trích đoạn đám cưới của người Sán Dìu, thi ẩm thực truyền thống của người Sán Dìu, chương trình giao lưu văn nghệ, biểu diễn hát dân ca Soọng cô, trình diễn trang phục nam, nữ người dân tộc Sán Dìu; đồng thời trưng bày một số vật dụng và giới thiệu, bán các sản phẩm truyền thống đặc trưng của người dân tộc Sán Dìu...Lễ hội Đền Đức ông Hoàng Cần và Ngày hội Văn hóa, Thể thao dân tộc Sán Dìu huyện Tiên Yên năm 2022 không chỉ bó hẹp ở xã Hải Lạng hay huyện Tiên Yên mà còn đón tiếp nhiều du khách đại diện cộng đồng dân tộc Sán Dìu các tỉnh, thành phố khác như Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Tuyên Quang, Hà Nội và xã Bình Dân (huyện Vân Đồn), phường Quang Hanh (thành phố Cẩm Phả). Các đoàn tham dự giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao, hát Soọng cô, biểu diễn trang phục Sán Dìu.
Người Sán Dìu ở Tiên Yên chỉ có khoảng 2.000 hộ, sống chủ yếu ở các xã Hải Lạng, Đông Hải, Đông Ngũ. Tuy nhiên, họ lại có một nền văn hóa lâu đời, trong đó có các làn điệu Soọng cô đang được huyện Tiên Yên tích cực bảo tồn. Xã Hải Lạng thành lập Câu lạc bộ hát Soọng cô từ năm 2019. Ông Ngô Văn Quyền, Chủ nhiệm Câu lạc bộ cho biết: “Câu lạc bộ đã khôi phục lại hát Soọng cô của người Sán Dìu một thời bị chìm lắng xuống. Hát Soọng cô thể hiện tâm tư, nguyện vọng của con người qua nhiều thể loại như: Hát ru, hát đồng dao, hát giao duyên, hát đám cưới, hát chúc thọ, hát mừng nhà mới, hát chúc tết. Hát Soọng cô không bị giới hạn thời gian, không gian, vui lúc nào người ta hát lúc đó, hát bên bờ suối, bên bờ ruộng cạn, khi địu con trên lưng lên nương...Từ năm 2018, huyện Tiên Yên đã rất chú trọng khôi phục lại văn hóa của người Sán Dìu, trong đó có hát Soọng cô như thành lập các câu lạc bộhát Soọng cô, mở các lớp truyền dạy trong lớp trẻ và mở rộng giao lưu sang các huyện bạn, tỉnh bạn lối hát giao duyên này. Xã Bình Dân, huyện Vân Đồn có hơn 90% là người dân tộc Sán Dìu. Từ năm 2016, xã đã thành lập Câu lạc bộhát Soọng cô xã Bình Dân gồm 23 thành viên. Câu lạc bộcó 4 nghệ nhân dân gian Việt Nam là các ông, bà Tô Thị Tạ, Trương Thị Choong, Trương Thị Chúc, Tô Văn Quảng. Các nghệ nhân rất tích cực truyền dạy lại cho thế hệ sau những làn điệu, câu hát mang đậm bản sắc dân tộc.
Ngày 26-6-2020,Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn ban hành Quyết định số 2427/QĐ-UBND về phê duyệt Đề án Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân gian truyền thống của dân tộc Sán Dìu huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2020-2022. Đề án được cấp ủy, chính quyền huyện xác định là nhiệm vụ quan trọng, nhân dân hưởng ứng tích cực. Huyện Vân Đồn triển khai nhiều hoạt động như khôi phục miếu thờ Thành hoàng làng, bảo tồn nhà văn hóa dân tộc, bảo tồn trang phục truyền thống, văn hóa ẩm thực truyền thống và bảo tồn cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao mà chỉ có ở vùng đồng bào dân tộc Sán Dìu sinh sống. Các hoạt động khác như bảo tồn các làn điệu Soọng cô, trò chơi dân gian, ngữ văn dân gian và tiếng nói, chữ viết, nghề thủ công truyền thống, lễ cấp sắc, vũ điệu hành quang, dân ca, dân vũ và lễ hội Đại Phan... cũng được chú trọng. Huyện Vân Đồn còn xây dựng Trung tâm Văn hóa xã kết hợp với nhà truyền thống dân tộc Sán Dìu tại xã Bình Dân, tổng mức đầu tư gần 10 tỷ đồng. Cuối tháng 11-2021, huyện đã tổ chức tổ chức Ngày hội văn hóa tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Sán Dìu với quy mô lớn. Ngày hội có các hoạt động nghệ thuật diễn xướng hát Soọng cô, múa hành quang, lễ leo dao, lễ lội than và một số trò chơi dân gian…Ở thành phố Cẩm Phả, tuy cộng đồng người Sán Dìu chỉ chiếm con số rất ít, nhưng cũng thành lập được Câu lạc bộ hát Soọng cô, gồm 30 thành viên hoạt động hiệu quả. Câu lạc bộ giành giải ba tại Giao lưu, liên hoan dân ca Sán Dìu các tỉnh phía Bắc năm 2019 tại huyện Vân Đồn. Bà Trương Thị Lê, Chủ nhiệm CLB còn tham gia tổ chức và truyền dạy nhiều buổi cho học sinh người dân tộc Sán Dìu về hát Soọng cô và việc học, dạy tiếng Sán Dìu được đưa vào chương trình học ngoại khóa của Trường Trung học cơ sở Suối khoáng Quang Hanh (thành phố Cẩm Phả).
Hát Soọng cô là sinh hoạt văn hóa cộng đồng có ý nghĩa, mang lại niềm vui và hăng say trong lao động sản xuất, tạo nên tình cảm gắn bó với quê hương, làng bản và đồng bào người Sán Dìu. Với những nét đặc sắc riêng, người Sán Dìu đã phát huy và bảo tồn được văn hóa truyền thống, phong tục tập quán tới đông đảo các thế hệ thanh niên trẻ và mọi người trong và ngoài huyện biết đến.Do đó, cần khuyến khích các thế hệ trẻ sinh hoạt câu lạc bộ,; đồng thời sưu tầm, dàn dựng lồng ghép các tiết mục hát Sọong cô vào các chương trình biểu diễn văn hóa nghệ thuậtđể bảo tồn và phát huy giá trị của điệu hát Sọong cô trong đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân./.
Chuyển đổi số y tế ở tỉnh Quảng Ninh: Lĩnh vực ưu tiên hàng đầu  (05/11/2022)
Thị xã Đông Triều với mục tiêu xây dựng thành phố hiện đại, văn minh  (04/11/2022)
Phát huy thế mạnh du lịch biển đảo, làm mới sản phẩm du lịch ở Cô Tô  (04/11/2022)
Góp phần xây dựng văn minh đô thị ở tỉnh Quảng Ninh  (02/11/2022)
Hiệu quả từ nguồn vốn tín dụng chính sách ở thành phố Móng Cái  (01/11/2022)
- Học tập và làm theo Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quyết tâm xây dựng tỉnh Hà Nam giàu đẹp, văn minh
- Tác động của điều kiện tự nhiên - xã hội đến công tác đấu tranh phản, bác quan điểm sai trái, thù địch trên địa bàn tỉnh Bắc Giang hiện nay
- Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng với phương hướng và giải pháp trọng tâm tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng
- Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh Nghệ An theo tinh thần Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị
- Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa: Bảy mươi lăm năm xây dựng và phát triển
-
Thế giới: Vấn đề sự kiện
Tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến thế giới, khu vực và Việt Nam -
Kinh tế
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa : Quan niệm và giải pháp phát triển -
Thế giới: Vấn đề sự kiện
Một số lý giải về cuộc xung đột Nga - Ukraine hiện nay và tính toán chiến lược của các bên -
Quốc phòng - An ninh - Đối ngoại
Liên hợp quốc và những đóng góp của Việt Nam -
Nghiên cứu - Trao đổi
Quan điểm của C. Mác về lực lượng sản xuất và vấn đề bổ sung, phát triển quan điểm này trong giai đoạn hiện nay