Thanh Hóa phát huy sức mạnh tổng hợp, thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội

Mai Văn Ninh Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hóa
16:05, ngày 04-04-2013
TCCS - Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, với tinh thần đoàn kết nhất trí, chung sức chung lòng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa đang phát huy cao độ sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu đến năm 2015 đưa Thanh Hóa đạt mức thu nhập bình quân của cả nước và đến năm 2020 trở thành tỉnh tiên tiến.

Kết quả quan trọng từ những chủ trương đúng đắn

Thanh Hóa nằm ở cửa ngõ nối liền Bắc Bộ với Trung Bộ, nơi có các tuyến giao thông huyết mạch của cả nước đi qua gồm đường sắt, đường bộ, đường biển, có cửa khẩu quốc tế với Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào và cảng nước sâu Nghi Sơn. Là một trong số ít tỉnh của cả nước có cả 3 vùng kinh tế: miền núi, đồng bằng và ven biển, với nguồn tài nguyên thiên nhiên đa dạng và nguồn lao động dồi dào. Thanh Hóa có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời, với hơn 1.500 di tích lịch sử, văn hóa, nổi bật là di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ, Khu di tích lịch sử Lam Kinh, Hàm Rồng; có các bãi biển đẹp, như Sầm Sơn, Hải Hòa, Hải Tiến; Vườn quốc gia Bến En và các khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hu, Pù Luông,... Thanh Hóa có tiềm năng và lợi thế để phát triển về kinh tế - xã hội. 

Mặc dù với xuất phát điểm của nền kinh tế thấp, kết cấu hạ tầng còn khó khăn, lại cách xa các trung tâm kinh tế, ít được hưởng tác động lan tỏa của các vùng kinh tế trọng điểm của cả nước, nhưng với sự quan tâm giúp đỡ của Trung ương Đảng, Chính phủ, các bộ, ban, ngành Trung ương, cùng với sự nỗ lực cố gắng của cấp ủy, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, những năm qua, Thanh Hóa đã có bước phát triển nhanh, vị thế của tỉnh ngày càng được cải thiện và nâng cao. Tốc độ tăng trưởng kinh tế hằng năm giai đoạn 2006 - 2010 đạt 11,3%; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Sản lượng lương thực hằng năm đạt trên 1,5 triệu tấn. Huy động vốn đầu tư phát triển đạt trên 85 nghìn tỷ đồng, gấp hơn 4 lần giai đoạn trước; kết cấu hạ tầng được tập trung đầu tư. Khu kinh tế Nghi Sơn được thành lập với cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư thông thoáng, tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư. Lĩnh vực văn hóa, xã hội có nhiều chuyển biến tiến bộ. Đời sống vật chất và văn hóa tinh thần của nhân dân ngày càng được cải thiện. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng và đảng viên được nâng lên. Dân chủ ở cơ sở được phát huy; khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm.

Kế thừa và phát huy những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ qua, đánh giá sát, đúng thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức trong những năm tới, Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa đã xác định mục tiêu đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 là: nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, huy động tối đa và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, tạo bước đột phá về tốc độ, chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của nền kinh tế; tăng cường đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; tạo sự chuyển biến rõ nét về chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh xã hội hóa, nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa - xã hội; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân; tăng cường bảo vệ tài nguyên, môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu; kết hợp tốt giữa phát triển kinh tế - xã hội với giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh; phấn đấu đến năm 2015 đạt mức thu nhập bình quân của cả nước, đến năm 2020 trở thành tỉnh tiên tiến.

Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu và định hướng nêu trên, Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh đã xác định 9 nhóm giải pháp chủ yếu cần tập trung chỉ đạo thực hiện là: 1- Đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh; phát huy mạnh mẽ tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, miền, các thành phần kinh tế; tạo bước chuyển biến rõ nét về chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao tốc độ và chất lượng tăng trưởng; 2- Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư; huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn cho đầu tư phát triển; từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội theo hướng đồng bộ, hiện đại; 3- Đẩy mạnh xã hội hóa, nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, văn hóa - xã hội, y tế, thể dục thể thao; nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân; 4- Tăng cường bảo vệ, cải thiện môi trường; khai thác, sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên theo hướng bền vững; chủ động ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu; 5- Tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh, nâng cao chất lượng hoạt động của các ngành nội chính; bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; tăng cường công tác đối ngoại, chủ động hội nhập, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội; 6- Tăng cường công tác xây dựng Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng và đảng viên; đổi mới phương thức lãnh đạo và lề lối làm việc của cấp ủy và các tổ chức đảng; 7- Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đẩy mạnh cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; 8- Nâng cao chất lượng công tác dân vận; đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội; 9- Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Trên cơ sở Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh, Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh và ban hành 5 Chương trình trọng tâm thực hiện Nghị quyết, gồm: 1- Chương trình phát triển Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp; 2- Chương trình phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới; 3- Chương trình phát triển kinh tế - xã hội miền Tây Thanh Hóa; 4- Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng biển; 5- Chương trình phát triển nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, Tỉnh ủy cũng đã ban hành một số nghị quyết chuyên đề nhằm cụ thể hóa và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết Đại hội, như Nghị quyết số 02-NQ/TU về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011 - 2015; Nghị quyết số 04-NQ/TU về tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ và đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ đáp ứng yêu cầu đưa Thanh Hóa thành tỉnh tiên tiến vào năm 2020. Trên cơ sở đó, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội đã cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch hành động, đề án, cơ chế chính sách và các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm để tổ chức triển khai thực hiện.

Qua gần 2 năm tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết, tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hóa bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực. Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2011 đạt 12,3%; năm 2012 ước đạt 10,5%, tuy chưa đạt kế hoạch đề ra nhưng là mức tăng trưởng khá trong điều kiện còn nhiều khó khăn. Quy mô của nền kinh tế gấp 2 lần so với năm 2005. GDP bình quân đầu ngư¬ời năm 2012 ¬ước đạt 1.050 USD. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng khai thác tốt hơn tiềm năng, lợi thế so sánh của tỉnh và phù hợp với nhu cầu thị trường. Môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện đáng kể, chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh đã tăng 20 bậc, từ vị trí 44 năm 2010 lên vị trí 24 năm 2011, phản ánh rõ nét hiệu quả của các chủ trương, chính sách và sự lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của tỉnh trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Một số chỉ tiêu về kinh tế đã đạt kết quả quan trọng, như sản lượng lương thực hằng năm đạt trên 1,6 triệu tấn; huy động vốn đầu tư phát triển, kim ngạch xuất khẩu tăng khá so với cùng kỳ; thu ngân sách nhà nước đạt kế hoạch đề ra. Các hoạt động văn hóa - xã hội tiếp tục chuyển biến theo hướng nâng cao chất lượng, chuẩn hóa và xã hội hóa; một số vấn đề xã hội bức xúc kéo dài đã được giải quyết; nhiều tiến bộ khoa học công nghệ được ứng dụng có hiệu quả vào sản xuất và đời sống. Công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm được quan tâm. Các chính sách an sinh xã hội được thực hiện đầy đủ, kịp thời; tỷ lệ hộ nghèo hằng năm giảm trên 3%; đời sống của nhân dân tiếp tục được nâng lên. Công tác đối ngoại, xúc tiến đầu tư được tăng cường. Chương trình xây dựng nông thôn mới đạt được kết quả bước đầu tích cực. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; cải cách hành chính và xây dựng hệ thống chính trị tiếp tục được coi trọng.

Quyết tâm phấn đấu trở thành tỉnh tiên tiến

Để phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh đã đề ra đòi hỏi sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Bên cạnh việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt, sáng tạo các chủ trương, định hướng lớn của Trung ương, nhất là Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 khóa XI “Về tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng”, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, của các bộ, ngành Trung ương và kiên trì thực hiện các giải pháp đã đề ra trong Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh, Thanh Hóa tập trung thực hiện tốt một số giải pháp trọng tâm sau:

Một là, thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế của tỉnh theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; xây dựng và triển khai thực hiện Đề án tái cơ cấu nền kinh tế của tỉnh, bảo đảm phù hợp với mục tiêu, định hướng đề ra, trọng tâm là điều chỉnh cơ cấu ngành kinh tế đáp ứng yêu cầu của đổi mới mô hình tăng trưởng đi đôi với nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh và chuyển dịch cơ cấu theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Định hướng điều chỉnh cơ cấu ngành kinh tế là lấy chuyển dịch cơ cấu nội bộ các ngành nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ theo hướng tăng dần tỷ trọng các phân ngành có giá trị gia tăng cao, có thị trường tiêu thụ và có khả năng cạnh tranh dựa vào lợi thế so sánh của tỉnh để chuyển dịch cơ cấu.

Hai là, tập trung rà soát, điều chỉnh, bổ sung và nâng cao chất lượng các loại quy hoạch. Đây là một trong những nhiệm vụ có tính chiến lược, lâu dài, phải đi trước một bước nhằm bảo đảm cho sự phát triển nhanh và bền vững trong những năm tới. Trước hết, nghiên cứu rà soát, bổ sung, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Trên cơ sở đó, tiến hành rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch phát triển vùng, ngành, lĩnh vực, sản phẩm chủ yếu, quy hoạch phát triển đô thị mà trọng tâm là khu vực thành phố Thanh Hóa, các thị xã Bỉm Sơn, Sầm Sơn, đô thị Ngọc Lặc và huyện Tĩnh Gia. Nghiên cứu mở rộng quy hoạch Khu kinh tế Nghi Sơn, đáp ứng nhu cầu phát triển trong những năm tới. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, bảo đảm kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư phát triển được thực hiện theo quy hoạch; công bố công khai các quy hoạch, nhất là quy hoạch xây dựng, quy hoạch phát triển đô thị, quy hoạch sử dụng đất để nhà đầu tư, doanh nghiệp và nhân dân biết, thực hiện và giám sát thực hiện quy hoạch.

Ba là, tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, bình đẳng, hấp dẫn; huy động tối đa các nguồn lực để đầu tư, tạo bước đột phá trong xây dựng kết cấu hạ tầng theo hướng đồng bộ, hiện đại. 

Các cấp, các ngành cần tập trung thực hiện tốt Nghị quyết số 02/NQ-TU của Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và Chương trình hành động nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh, phấn đấu đến năm 2015, Thanh Hóa được xếp vào tốp 10 tỉnh, thành phố có chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh cao nhất của cả nước. Trọng tâm của giải pháp này là tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, thực hiện tốt hơn nữa cải cách hành chính trong các lĩnh vực đất đai, đầu tư xây dựng, thành lập doanh nghiệp, thuế, hải quan,… theo hướng rút ngắn thời gian, giảm bớt đầu mối giải quyết thủ tục hành chính theo mô hình “một cửa”, “một cửa liên thông”, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tổ chức, công dân.

Triển khai thực hiện đồng bộ, linh hoạt các giải pháp huy động vốn, đặc biệt là vốn của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, vốn ODA, vốn đầu tư theo các hình thức BT, BTO, BOT, PPP,... đáp ứng nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển. Đổi mới nội dung, phương thức vận động xúc tiến đầu tư theo hướng nâng cao hiệu quả, thiết thực; mở rộng quan hệ hợp tác với các tổ chức tài chính lớn, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty để vận động tài trợ, kêu gọi đầu tư các dự án trên địa bàn tỉnh. 

Tập trung đầu tư các công trình hạ tầng giao thông, thủy lợi, cấp điện, cấp thoát nước, truyền tải điện, viễn thông. Tích cực đấu mối với các bộ, ngành Trung ương để trong những năm tới đầu tư hoàn thành các dự án nâng cấp, mở rộng các quốc lộ: 1A, 45, 47, 10, 15A, 217; triển khai thực hiện dự án đường bộ cao tốc đoạn qua Thanh Hóa; đầu tư cụm cảng nước sâu Nghi Sơn theo quy hoạch, đáp ứng yêu cầu phát triển Khu kinh tế Nghi Sơn và vùng Nam Thanh - Bắc Nghệ. Đồng thời, đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng Khu kinh tế Nghi Sơn, các khu công nghiệp và hạ tầng thiết yếu tại thành phố Thanh Hóa, các thị xã, đô thị Ngọc Lặc; khởi công xây dựng Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn và hoàn thành đầu tư Sân bay Sao Vàng phục vụ vận tải dân dụng.

Bốn là, đẩy mạnh công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Đổi mới công tác dự báo cung - cầu lao động theo hướng khoa học, phù hợp với điều kiện thực tế, làm cơ sở định hướng cho các cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh xây dựng kế hoạch đào tạo, đáp ứng nhu cầu của xã hội.

Nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích xã hội hóa nhằm huy động các nguồn lực để đầu tư nâng cấp, mở rộng cơ sở vật chất, trang thiết bị và đào tạo nâng cao trình độ đội ngũ nhà giáo cho các cơ sở đào tạo trên địa bàn. Thực hiện có hiệu quả Quy hoạch phát triển nhân lực tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2011 - 2020 và Chương trình phát triển nguồn nhân lực đến năm 2015. Tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở đào tạo lớn, có uy tín mở chi nhánh đào tạo tại Thanh Hóa. Khuyến khích phát triển các hình thức liên kết đào tạo giữa cơ sở sử dụng lao động và cơ sở đào tạo; đẩy mạnh đào tạo theo nhu cầu, đào tạo theo hợp đồng, đáp ứng nhu cầu lao động cả về cơ cấu, số lượng và trình độ.

Năm là, để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ nêu trên, việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành quyết liệt, linh hoạt và phù hợp với tình hình thực tế có vai trò hết sức quan trọng, đòi hỏi các cấp, các ngành phải xác định rõ quyết tâm chính trị, nỗ lực phấn đấu ở mức cao nhất; tiếp tục đổi mới phương thức chỉ đạo, điều hành, tác phong, lề lối làm việc, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính; chú trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ và các tổ chức cơ sở đảng, gắn với việc thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, coi đây là khâu đột phá, là nhân tố quyết định việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết đã đề ra./.