TCCS - Ngày 19-12-2019, tại Hà Nội, Tạp chí Cộng sản phối hợp với Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Nâng cao trách nhiệm công vụ, đẩy mạnh dân vận chính quyền phục vụ phát triển kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội trong điều kiện mới”. Chủ trì Hội thảo có các đồng chí: TS. Nguyễn Đức Chung, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội; PGS, TS. Đoàn Minh Huấn, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản.

Đồng chí TS. Nguyễn Đức Chung, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phát biểu đề dẫn_Ảnh: Đình Quyết

Tham dự Hội thảo còn có đại điện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương, các nhà khoa học, các đại biểu đến từ các sở, ban, ngành, quận, huyện của Hà Nội, các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, đồng chí Nguyễn Đức Chung, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội khẳng định, Hà Nội đang hướng tới xây dựng một nền hành chính phục vụ, hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả, kỷ cương, minh bạch và liêm chính, trong đó đặc biệt đề cao trách nhiệm công vụ, đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức. Với mục tiêu lấy người dân và doanh nghiệp làm trọng tâm để phục vụ, trong thời gian qua, tất cả hệ thống chính trị của thành phố quyết tâm thực hiện việc tăng cường trật tự, kỷ cương hành chính; nâng cao vai trò nêu gương, đạo đức công vụ, tinh thần, thái độ, ý thức, văn hóa ứng xử của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức các cấp tại công sở, nơi cư trú và công cộng, lấy đó là cốt lõi để lan tỏa, nhân rộng ra các tầng lớp nhân dân, từng bước xây dựng trật tự, kỷ cương trong xã hội. Năm 2017, thành phố Hà Nội đã lựa chọn chủ đề là “Năm kỷ cương hành chính”; năm 2018 là năm “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị”; chủ đề công tác này tiếp tục được thành phố triển khai thực hiện trong năm 2019. Cùng với việc tiếp tục đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các ngành, các cấp, Hà Nội quyết tâm đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện tinh giản biên chế gắn với vị trí việc làm theo tinh thần Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 17-4-2015, của Ban Chấp hành Trung ương, về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; Nghị quyết số 18 -NQ/TW, ngày 25-10-2017, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25-10-2017, của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”. Là địa phương đầu tiên trong cả nước phê duyệt xong bản mô tả công việc và khung năng lực vị trí việc làm trong toàn bộ các cơ quan hành chính và các đơn vị sự nghiệp, đến nay, các cơ quan, đơn vị thuộc thành phố thực hiện công tác tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá theo vị trí việc làm, bước đầu mang lại hiệu quả. Thành phố ban hành và thực hiện có hiệu quả kế hoạch về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý cho cán bộ là chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, trưởng - phó phòng chuyên môn thuộc sở, ủy ban nhân dân cấp huyện; bảo đảm đến năm 2020, 100% cán bộ chủ chốt cấp cơ sở được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.

Công tác đánh giá, phân loại cán bộ, công chức của thành phố có nhiều đổi mới như việc đánh giá hằng tháng đối với cán bộ, công chức, viên chức và lao động hợp đồng trong hệ thống chính trị và giám đốc các sở chuyên ngành, chấm điểm trưởng các phòng chuyên môn cấp sở và ủy ban nhân dân cấp huyện, chủ tịch cấp huyện chấm điểm chủ tịch cấp xã... Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức,viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội được triển khai sâu rộng; kỷ luật, kỷ cương hành chính được đặc biệt quan tâm, kịp thời chấn chỉnh, xử lý các trường hợp vi phạm; thái độ, lề lối làm việc của công chức đã có chuyển biến tích cực, rõ nét.

Cùng với việc tập trung nâng cao trách nhiệm công vụ, thành phố đã phối hợp thực hiện có hiệu quả năm “Dân vận chính quyền” - năm cả hệ thống chính trị đồng lòng, chung sức làm công tác dân vận, trong đó các cấp chính quyền của thành phố là nòng cốt, đi tiên phong. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền từ thành phố tới cơ sở thực hiện tốt việc tiếp xúc, đối thoại với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trên địa bàn. Việc tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm dân chủ, công khai trong quá trình đối thoại, kịp thời giải quyết những phát sinh ngay tại cơ sở, được dư luận đồng tình, qua đó góp phần quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền địa phương, phát huy dân chủ trực tiếp, củng cố và tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền và nhân dân. Các đồng chí lãnh đạo thành phố đã đối thoại trực tiếp với công dân tại một số “điểm nóng”, nổi cộm, để kịp thời chỉ đạo giải quyết đối với một số vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người phức tạp; kịp thời chỉ đạo các quận, huyện, sở, ngành có liên quan tập trung giải quyết dứt điểm các vụ khiếu nại, tố cáo theo đúng quy định, đề xuất phương án giải quyết có lý, có tình, có tính khả thi cao, tạo được sự đồng thuận trong nhân dân; đồng thời, xử lý theo quy định của pháp luật những trường hợp lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo, kích động tập trung đông người, gây mất an ninh, trật tự trên địa bàn.

Đại biểu tham dự Hội thảo_Ảnh: Đình Quyết

Việc nâng cao trách nhiệm công vụ kết hợp với công tác “dân vận chính quyền khéo” có đóng góp quan trọng vào sự ổn định và phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội. Hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của thành phố đã được thể hiện qua các chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động của chính quyền: Chỉ số cải cách hành chính xếp thứ 2/63 tỉnh, thành phố; chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2018 xếp thứ 9/63 tỉnh, thành phố, tăng 4 bậc so với năm 2017, tăng 15 bậc so với năm 2015, cao nhất từ trước đến nay và nằm trong nhóm 10 tỉnh, thành phố có chất lượng điều hành kinh tế xuất sắc nhất. Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính (SIPAS) năm 2018 tăng 16 bậc so với năm 2017 về đích sớm 2 năm so với mục tiêu nhiệm kỳ. Những nỗ lực trong công tác cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm công vụ, đẩy mạnh dân vận chính quyền đã thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô: GRDP ước tăng 7,37% - cao hơn trung bình giai đoạn 2011 - 2015 (6,93%) và cả nước (ước 6,74%); GRDP/người ước đạt  5.450 USD - gấp 1,32 lần năm 2015. Tổng vốn đầu tư phát triển: 1,742 triệu tỷ đồng, bằng khoảng 37% GRDP. Đầu tư nước ngoài giai đoạn 2016 - 2019 đạt 22,1 tỷ USD, gấp 3,5 lần giai đoạn 2011 - 2015. Năm 2019, vốn đăng ký đạt mức kỷ lục 8,35 tỷ USD, cao nhất sau 30 năm mở cửa và hội nhập và là năm thứ 2 liên tiếp dẫn đầu cả nước. Mô hình tăng trưởng chuyển biến tích cực. Mức độ đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đạt 51,9%, cao hơn giai đoạn 2011 - 2015 (31,2%). Năng suất lao động giai đoạn 2016 - 2020 ước tăng 6,05% (vượt mục tiêu từ 5,4% - 5,9%), cao hơn giai đoạn 2011 - 2015 (5,2%). Hà Nội đóng góp 19,7% tăng trưởng GDP cả nước, 19% tổng thu ngân sách và 5,68% kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức của thành phố có ý thức và năng lực thực thi công vụ hạn chế; tình trạng vi phạm trách nhiệm công vụ, đạo đức công vụ, hách dịch, sách nhiễu, gây phiền hà, lạm quyền, cửa quyền, cậy quyền vẫn xảy ra; thái độ ứng xử của một số công chức thiếu chuẩn mực gây bức xúc trong nhân dân... Công tác nắm bắt, dự báo diễn biến tình hình tư tưởng nhân dân ở cơ sở, nhất là các vụ, việc có tính chất phức tạp có nơi, có lúc chưa kịp thời; một số bức xúc, nổi cộm trong đời sống của nhân dân chưa giải quyết dứt điểm...

83 tham luận và 11 ý kiến tại Hội thảo đã tập trung vào các nhóm vấn đề chính sau:

- Kiến giải rõ hơn một số vấn đề lý luận về “trách nhiệm công vụ” và “dân vận chính quyền”, nhất là khái niệm “trách nhiệm công vụ” từ phương diện pháp lý, chính trị, xã hội; các khái niệm có liên quan, như “đạo đức công vụ”, “trách nhiệm chính trị”, “trách nhiệm hành chính”, “trách nhiệm pháp lý”, “trách nhiệm giải trình”...; bản chất, nguồn gốc, nội dung, phương thức thực hiện “dân vận chính quyền”... Về mối quan hệ giữa thực thi trách nhiệm công vụ và dân vận chính quyền. Đặc biệt, những vấn đề lý luận trên cần được soi chiếu làm sáng rõ hơn từ chính thực tiễn của Hà Nội, cũng như tham chiếu một số kinh nghiệm quốc tế về trách nhiệm công vụ và dân vận chính quyền.

- Đánh giá thực trạng công tác dân vận chính quyền và thực thi đạo đức công vụ ở Hà Nội thời gian qua; nhận định về những “điều kiện mới” hiện nay ảnh hưởng, tác động đến hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, trong đó có thực thi trách nhiệm công vụ và công tác dân vận chính quyền, có tính đến những đặc điểm, điều kiện mang tính đặc thù của Thủ đô. Ghi nhận những nỗ lực, kết quả của Hà Nội trong xây dựng một nền công vụ ngày càng hiện đại, hiệu quả, một chính quyền chuyển mạnh sang mô hình phục vụ, mở, chỉ ra những bất cập, hạn chế để các cấp chính quyền Hà Nội tiếp tục đổi mới, vươn lên.   

- Những vấn đề đặt ra đối với công tác dân vận chính quyền và thực thi đạo đức công vụ ở Hà Nội trong thời gian tới, như mâu thuẫn giữa sự phát triển đô thị “nóng”, nhất là với một đô thị lớn, đặc biệt như Hà Nội với năng lực, kinh nghiệm quản trị phát triển đô thị còn hạn chế; xung đột giữa mô hình chính quyền mở, tương tác, chính quyền điện tử mà Hà Nội đang hướng tới với mô hình chính quyền khép kín, bị động, quan liêu vẫn còn tồn tại khá nặng nề trong cả tư duy và thực tiễn; năng lực quản trị khủng hoảng đạo đức công vụ, khủng hoảng thông tin, giải quyết những “điểm nóng”, điều hòa mâu thuẫn xã hội liên quan tới chính sách công của các cấp chính quyền còn hạn chế... 

- Các kiến nghị, giải pháp để nâng cao chất lượng việc thực thi trách nhiệm công vụ, đạo đức công vụ, cũng như công tác dân vận chính quyền, như: Đẩy mạnh xây dựng mô hình “dân vận chính quyền khéo” gắn với lợi ích người dân; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao chất lượng thực thi công việc và đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; tiếp tục hướng công tác dân vận về cơ sở, giải quyết những bức xúc, nguyện vọng chính đáng của nhân dân; phát huy trách nhiệm người đứng đầu chính quyền trong công tác dân vận, hoàn thiện pháp luật về đạo đức công vụ, đẩy mạnh xây dựng văn hóa công vụ trong các cơ quan hành chính; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và thực thi trách nhiệm công vụ; tăng cường công tác tuyên truyền về trách nhiệm công vụ; xây dựng và hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị...

Đồng chí PGS, TS. Đoàn Minh Huấn, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập, Bí thư Đảng ủy Tạp chí Cộng sản phát biểu kết luận Hội thảo_Ảnh: Đình Quyết

Phát biểu kết luận Hội thảo, PGS, TS. Đoàn Minh Huấn khẳng định, Hội thảo đã thu được nhiều ý kiến sâu sắc, quý báu của các nhà khoa học và kinh nghiệm thực tiễn phong phú từ các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố Hà Nội. Những nội dung trên cần tiếp tục được giải mã, chắt lọc, vận dụng vào thực tiễn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực thi trách nhiệm công vụ và dân vận chính quyền của Thủ đô, chuyển hóa thành khát vọng vươn lên, khát vọng cống hiến và hành động đầy trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức, hướng tới xây dựng một nền hành chính phục vụ, hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả, kỷ cương, minh bạch và liêm chính, góp phần vào thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội của Hà Nội thời gian tới, đồng thời đóng góp xây dựng Văn kiện Đại hội XVII của Đảng bộ thành phố Hà Nội và Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốclần thứ XIII của Đảng./.