Những kết quả nổi bật trong xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc ở tỉnh Lai Châu thời gian qua

Đại đoàn kết toàn dân tộc là tập hợp, huy động và phát huy sức mạnh của các tầng lớp nhân dân tạo thành nguồn sức mạnh tổng hợp, vững chắc, là động lực chủ yếu và là nhân tố có ý nghĩa quyết định bảo đảm thắng lợi của mọi cuộc cách mạng. Xây dựng và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc vừa là đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam, vừa là quan điểm chỉ đạo xuyên suốt trong quá trình lãnh đạo xây dựng đất nước của Đảng ta.

Những ngày đầu mới chia tách, thành lập (năm 2004), tỉnh Lai Châu đứng trước muôn vàn khó khăn, thách thức của một tỉnh nghèo nhất cả nước: kinh tế - xã hội kém phát triển, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn; đội ngũ cán bộ vừa mới, vừa thiếu; tình hình an ninh, trật tự còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp... Lúc này, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu được xác định trong Nghị quyết Đại hội XI của Đảng bộ tỉnh, nhiệm kỳ 2005 - 2010 là: “Phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết các dân tộc, tập trung mọi nguồn lực để tăng trưởng kinh tế, nâng cao dân trí, xóa đói, giảm nghèo, bảo đảm quốc phòng, an ninh; xây dựng Lai Châu ổn định và phát triển”.

Xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc tiếp tục là chủ trương xuyên suốt trong 2 nhiệm kỳ Đại hội XII, XIII của Đảng bộ tỉnh. Theo đó, Tỉnh ủy, cấp ủy các cấp chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, tuyên truyền, triển khai sâu rộng các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết các dân tộc, tạo sự thống nhất về ý chí và hành động trong thực hiện nhiệm vụ chính trị; đồng thời, cụ thể hóa thành các nghị quyết chuyên đề, đề án để triển khai thực hiện phù hợp với tình hình thực tiễn của tỉnh. Tập trung làm tốt công tác xây dựng Đảng bộ tỉnh trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả điều hành của chính quyền các cấp; chú trọng chỉ đạo phát triển kinh tế, xã hội gắn với thực hiện tốt các chính sách dân tộc, giảm nghèo, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, từng bước nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Đẩy mạnh công tác dân vận của hệ thống chính trị, chú trọng công tác dân vận của chính quyền, cơ quan nhà nước; quan tâm giáo dục đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, thực hiện phương châm “Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với nhân dân”. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong tập hợp đoàn viên, hội viên; trong tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực: kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị.

Cùng với tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, việc giữ gìn truyền thống đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ luôn được các cấp ủy, tổ chức đảng đặc biệt quan tâm. Nhờ đó, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ tỉnh không ngừng được nâng lên; tổ chức đảng và đội ngũ đảng viên ngày càng lớn mạnh. Đến nay, toàn Đảng bộ tỉnh có trên 28 nghìn đảng viên và 100% số thôn, bản đều có chi bộ. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được chú trọng; đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có bản lĩnh chính trị vững vàng, tâm huyết, trách nhiệm với công việc, gắn bó, tận tụy với nhân dân, có trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được sắp xếp theo hướng tinh gọn, hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả; Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tập hợp đông đảo hội viên, nhân dân, góp phần xây dựng đồng thuận xã hội và củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước.

Dưới sự lãnh đạo của cấp ủy các cấp, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị theo phương châm: Đại đoàn kết phải được xây dựng trên cơ sở bảo đảm lợi ích của nhân dân, tin vào dân, dựa vào dân, phấn đấu vì quyền lợi chính đáng của dân. Nhân dân các dân tộc trong tỉnh luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của các cấp ủy, sự quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, đồng thuận và tích cực thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; đoàn kết, giúp đỡ, chia sẻ với nhau những kinh nghiệm và mô hình hiệu quả trong phát triển kinh tế gia đình; động viên nhau tích cực thi đua lao động sản xuất, góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển sản xuất nông nghiệp của tỉnh, hình thành nhiều vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, có chất lượng cao, như chè, quế, mắc-ca..., với nhiều mô hình sản xuất có sự liên kết giữa người dân và doanh nghiệp, hợp tác xã.

Đồng thuận, phấn khởi với nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhân dân các dân tộc trong tỉnh luôn đoàn kết, hỗ trợ, giúp đỡ nhau vượt khó, vươn lên xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế, như đồng bào dân tộc Mông, Thái ở huyện Phong Thổ làm giàu từ cây chuối; đồng bào dân tộc Hà Nhì, La Hủ ở huyện Mường Tè tích cực trồng và chiết xuất tinh dầu sả; đồng bào Mông, Thái, Kinh, Dao... ở các huyện Tân Uyên, Than Uyên, Tam Đường làm kinh tế từ cây chè... Nhờ đó, ở nhiều nơi, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc ngày càng được nâng lên; từ năm 2015 đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm nhanh, bình quân gần 5%/năm; hiện tại, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn dưới 17%; năm 2019, hai huyện Tân Uyên, Than Uyên được Chính phủ công nhận thoát nghèo giai đoạn 2016 - 2020.

Nhân dân các dân tộc trong tỉnh tích cực hưởng ứng và tham gia cùng cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả Chương trình xây dựng nông thôn mới; đông đảo đồng bào các dân tộc tự nguyện đóng góp công lao động, hiến hàng chục nghìn mét vuông đất để xây dựng đường giao thông liên bản, nội đồng, nội bản, các công trình công cộng của bản, làng, khu phố, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, đô thị về mọi mặt. Tại các địa phương trong tỉnh, đồng bào các dân tộc đoàn kết giữ gìn bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc, duy trì tổ chức các hoạt động lễ hội văn hóa truyền thống; xây dựng bản, làng trở thành những điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan, góp phần quảng bá bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc và thúc đẩy phát triển du lịch của tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh có 35/94 xã đạt chuẩn nông thôn mới; thành phố Lai Châu được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2019.

Đặc biệt, thực hiện chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước và của tỉnh về xây dựng thủy điện Lai Châu và các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh, hàng chục nghìn hộ dân đã đồng thuận, tự nguyện di dời đến nơi ở mới, nhường đất xây dựng các công trình thủy điện, như Lai Châu, Sơn La, Huổi Quảng - Bản Chát, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành sớm công trình thủy điện quốc gia và thực hiện nhiệm vụ phát triển công nghiệp thủy điện trên địa bàn tỉnh.

Song song với việc phát triển kinh tế - xã hội, nhân dân các dân tộc trong tỉnh còn đoàn kết cùng cấp ủy, chính quyền thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn; nâng cao cảnh giác, không tin, không nghe theo các luận điệu tuyên truyền của kẻ xấu. Đồng bào các dân tộc yên tâm định canh, định cư, bám đất, bám bản; hỗ trợ, giúp đỡ cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng vũ trang làm tốt công tác nắm tình hình, tham gia bảo vệ đường biên, cột mốc, giữ vững biên cương của Tổ quốc; tích cực tham gia xây dựng quan hệ láng giềng hòa bình, hữu nghị, cùng phát triển giữa nhân dân hai bên biên giới, góp phần thắt chặt tinh thần đoàn kết quốc tế. Cũng nhờ có khối đại đoàn kết các dân tộc vững chắc mà trong những năm qua, mặc dù trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều đợt thiên tai, mưa lũ, dịch bệnh, gây thiệt hại lớn về người và tài sản của nhân dân, song cấp ủy, chính quyền, nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã chung sức, đồng lòng, tương thân, tương ái, khắc phục khó khăn, ổn định đời sống, sản xuất.

Những kết quả nêu trên khẳng định sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc trong tỉnh là động lực chủ yếu và là nhân tố có ý nghĩa quyết định trong xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, là nền tảng quan trọng để Đảng bộ tỉnh lãnh đạo thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ chính trị. Tuy nhiên, Lai Châu là tỉnh miền núi, biên giới, có nhiều dân tộc cùng sinh sống, trình độ dân trí không đồng đều; các thế lực phản động không ngừng tìm mọi cách thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo để chống phá, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc, tăng cường tuyên truyền xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tuyên truyền thành lập “Nhà nước riêng”, truyền đạo trái pháp luật, kích động di cư tự do bằng những thủ đoạn ngày càng tinh vi, nhằm làm mất ổn định an ninh, trật tự; bên cạnh đó, còn có một số cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, vi phạm chuẩn mực đạo đức, lối sống, làm giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước... Tất cả những điều đó gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc xây dựng, củng cố, phát huy khối đại đoàn kết các dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Một số kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc ở tỉnh Lai Châu thời gian qua

Từ thực tiễn công tác xây dựng và phát huy sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc trên địa bàn tỉnh Lai Châu những năm qua, có thể rút ra một số kinh nghiệm như sau:

Trước hết, luôn quán triệt sâu sắc, quan điểm, chủ trương của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh
về đại đoàn kết toàn dân tộc, xác định phát huy sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc trong tỉnh là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của toàn Đảng bộ tỉnh để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện thống nhất từ tỉnh đến cơ sở đối với mọi nhiệm vụ chính trị, tạo sự thống nhất trong tư tưởng và hành động của tất cả các cấp, các ngành, của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân. Đặc biệt, cần quán triệt, thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trong đó có chuyên đề năm 2020 về “Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Hai là, tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng để xây dựng hạt nhân chính trị, giữ vai trò trung tâm trong xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết các dân tộc. Đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; kịp thời nắm tình hình và định hướng dư luận, xây dựng đồng thuận xã hội. Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng; xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh; đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng để Đảng thật sự là hạt nhân lãnh đạo khối đại đoàn kết các dân tộc. Xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng, gắn bó mật thiết với nhân dân, thường xuyên tự phê bình và lắng nghe ý kiến phê bình, góp ý xây dựng của nhân dân; đồng thời, có năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Ba là, thực hiện tốt công tác dân vận của hệ thống chính trị, nhất là công tác dân vận của chính quyền, các cơ quan nhà nước. Phát huy vai trò của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong tiếp xúc, đối thoại, tiếp công dân, giải quyết kịp thời nguyện vọng, bức xúc chính đáng của nhân dân. Tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa các cấp ủy, chính quyền với nhân dân; phát huy quyền làm chủ, đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân; huy động sức dân phải đi đôi với bồi dưỡng sức dân; những gì có lợi cho dân thì hết sức làm, những gì có hại cho dân thì hết sức tránh.

Bốn là, kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo việc quán triệt và triển khai thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhất là các chủ trương, chính sách đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Quan tâm phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc, từng bước xóa bỏ hủ tục lạc hậu, tạo điều kiện để các dân tộc phát triển toàn diện theo phương châm “Bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển”.

Năm là, phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc. Các tổ chức này cần được thường xuyên đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động, đa dạng hóa các hình thức tập hợp, động viên các tầng lớp nhân dân, nhằm tạo sự đồng thuận cao trong thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đẩy mạnh thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước; động viên nhân dân tích cực tham gia các phong trào thi đua làm kinh tế giỏi, phát triển kinh tế gắn liền với phát triển văn hóa - xã hội; khen thưởng, động viên kịp thời những cá nhân có thành tích tiêu biểu, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng.

Sáu là, tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia, thường xuyên nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, đấu tranh làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc của các thế lực thù địch. Mở rộng quan hệ đối ngoại trên tinh thần hợp tác, hữu nghị, cùng phát triển, xây dựng tinh thần đoàn kết quốc tế, góp phần xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng vững chắc./.