Đảng bộ thành phố Hà Nội đẩy mạnh tuyên truyền, tạo đồng thuận trong sắp xếp tổ chức bộ máy và xây dựng chính quyền địa phương hai cấp hoạt động hiệu lực, hiệu quả trong kỷ nguyên mới

Khơi dậy niềm tin, tạo đồng thuận trong toàn xã hội

Thực hiện Kế hoạch số 313-KH/TU, ngày 21-4-2025 của Thành ủy Hà Nội “Về tuyên truyền thực hiện Kết luận số 137-KL/TW, ngày 28-3-2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp”; Kế hoạch số 78-KH/BTGDVTW, ngày 10-6-2025 của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội ban hành Kế hoạch số 25-KH/BTGDVTU, ngày 13-6-2025 “Về công tác tuyên truyền những nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính các cấp”, với mục tiêu cao nhất là tạo sự thống nhất trong toàn Đảng bộ, hệ thống chính trị và sự đồng thuận sâu rộng trong nhân dân Thủ đô.

Đảng bộ thành phố Hà Nội yêu cầu, tuyên truyền không chỉ tập trung làm rõ ý nghĩa, tính cấp thiết của việc sắp xếp tổ chức bộ máy và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, mà còn nhấn mạnh vai trò then chốt của mô hình này trong tinh giản biên chế, giảm tầng nấc trung gian, tăng hiệu quả phân cấp - phân quyền, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần xây dựng bộ máy công quyền gần dân, sát dân, chuyên nghiệp, hiện đại, số hóa và vận hành hiệu quả.

Đề cao vai trò, trách nhiệm, quyết tâm chính trị cao nhất của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội của thành phố, trước hết là cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện.

Cùng với đó là việc tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp - sau khi Hiến pháp năm 2013 (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (sửa đổi) có hiệu lực thi hành - bảo đảm tinh gọn, hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, hiệu năng đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Bên cạnh việc truyền thông các chủ trương lớn, công tác tuyên truyền cũng phân tích rõ tính hiệu quả của mô hình mới từ tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, đến chính sách miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước (từ tháng 9-2025), hướng tới miễn viện phí cho toàn dân vào năm 2030 - minh chứng rõ nét cho tính thiết thực, hiệu quả của việc tổ chức lại bộ máy hành chính.

Tuyên truyền sâu sắc, đồng bộ, lấy hiệu quả làm trung tâm

Đảng bộ thành phố Hà Nội đặc biệt chú trọng làm rõ mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, với những nguyên tắc, tiêu chí cụ thể về quy mô dân số, địa lý, văn hóa, hạ tầng, trình độ phát triển, bảo đảm quốc phòng - an ninh và yêu cầu hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Công tác tuyên truyền nhấn mạnh đến các con số cụ thể, dễ hình dung là giảm từ 63 tỉnh, thành phố xuống còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh; từ 10.035 đơn vị cấp xã, xuống còn 3.321 đơn vị cấp xã, giảm gần 70%.

Đảng bộ thành phố Hà Nội nhấn mạnh, việc truyền thông nên đi sâu vào làm rõ cơ cấu tổ chức bộ máy mới, nhiệm vụ của từng cấp chính quyền sau sáp nhập, các chính sách chuyển tiếp về biên chế, cơ cấu tổ chức, sử dụng tài sản công, phân quyền quản lý. Những nội dung này, nhằm củng cố niềm tin, tạo sự chủ động trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức và nhân dân trong quá trình chuyển đổi.

Cùng với việc phản ánh kịp thời tinh thần trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, công tác tuyên truyền góp phần đấu tranh mạnh mẽ với tư tưởng bảo thủ, trì trệ, tâm lý trông chờ vào chỉ đạo cấp trên, thái độ cầu an trong bố trí nhân sự, bỏ ngỏ phát triển kinh tế - xã hội...

Đảng bộ thành phố Hà Nội xác định, việc tuyên truyền nhiệm vụ sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính các cấp được lồng ghép, gắn với tuyên truyền đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII và tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Đây là hành trình đổi mới toàn diện về tổ chức, tư duy và cách thức quản trị, là cơ hội lớn để Thủ đô và đất nước nâng tầm phát triển.

Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp là chủ trương lớn, tác động sâu rộng đến hệ thống chính trị, đời sống của đội ngũ cán bộ, công chức và nhân dân. Do đó, công tác tuyên truyền cần tiếp tục được đẩy mạnh, với nội dung sâu sắc, hình thức phong phú, phương pháp linh hoạt, hướng đến tạo sự thống nhất nhận thức và đồng thuận xã hội cao nhất.

Thành công của công tác tuyên truyền không chỉ bảo đảm cho quá trình triển khai diễn ra đúng tiến độ, đúng định hướng, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, phát huy vai trò chủ thể của nhân dân, xây dựng Thủ đô Hà Nội ngày càng văn minh, hiện đại, phát triển bền vững.

Một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cần thực hiện thời gian tới

Thực tiễn cho thấy, quá trình sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp ở thành phố Hà Nội, bên cạnh việc mang lại rất nhiều lợi ích, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức trong công tác quản lý nhà nước. Để phát huy hiệu quả của việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, cần đẩy mạnh một số giải pháp sau:

Thứ nhất, bảo đảm thống nhất về nhận thức và hành động, quyết tâm chính trị mạnh mẽ, các cấp chính quyền của Thủ đô cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận cao trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân. Việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp là một chủ trương quan trọng trong cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, tạo bước chuyển tích cực trong đổi mới nền hành chính quốc gia, phát huy hiệu quả các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội trên từng địa bàn. Việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, không chỉ nhằm mục tiêu tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước, tinh giảm biên chế, giảm chi phí hành chính trong tổ chức hoạt động của các cấp chính quyền địa phương, mà còn nhằm mục tiêu quan trọng tạo không gian lớn hơn, thống nhất và thông suốt để khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, lãng phí nguồn lực, chia nhỏ không gian phát triển hướng tới mục tiêu tạo cân đối, hài hòa hơn trong phân bổ dân cư, lãnh thổ, để thực hiện hiệu quả và thực chất hơn việc phân quyền cho chính quyền địa phương.

Thứ hai, hoàn thiện thể chế pháp luật quy định về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và phương thức hoạt động của chính quyền địa phương. Cần xác định rõ đổi mới mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của chính quyền địa phương hai cấp phù hợp với địa bàn đô thị, nông thôn; khắc phục triệt để sự chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp chính quyền địa phương; bỏ cấp trung gian, tinh gọn tổ chức bộ máy, bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả; chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Đồng thời, trên cơ sở mô hình chính quyền địa phương hai cấp (gồm: cấp tỉnh và cấp xã), phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền địa phương theo hướng: 1- Cấp thành phố tập trung ban hành cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, quản lý vĩ mô, các vấn đề có tính chất liên vùng, liên cơ sở, vượt quá năng lực giải quyết của cơ sở, đòi hỏi chuyên môn sâu và bảo đảm tính thống nhất trên toàn cấp thành phố; 2- Cấp xã là cấp tổ chức thực hiện chính sách (từ Trung ương và cấp thành phố), tập trung vào các nhiệm vụ phục vụ người dân, trực tiếp giải quyết các vấn đề của cộng đồng dân cư, cung cấp các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu cho người dân trên địa bàn; các nhiệm vụ cần sự tham gia của cộng đồng, phát huy tính chủ động, sáng tạo của cấp cơ sở.

Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh phân quyền, phân cấp triệt để giữa chính quyền địa phương cấp thành phố cho chính quyền địa phương cấp cơ sở theo nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm” để phát huy tính chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương các cấp, nhằm khơi thông mọi nguồn lực để địa phương phát triển, góp phần vào sự phát triển chung của thành phố và đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Trong đó, cần xác định rõ ràng, minh bạch 2 nhóm công việc liên quan đến thẩm quyền của từng cấp chính quyền: 1- Nhóm các công việc, nhiệm vụ mang tính địa phương hoàn toàn thuộc thẩm quyền và trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương, thông qua phương thức phân quyền cho chính quyền địa phương; 2- Nhóm các công việc, nhiệm vụ thuộc trách nhiệm của cả các cơ quan thành phố và trách nhiệm của chính quyền địa phương, được thực hiện thông qua cơ chế phân công, phối hợp giữa thành phố và đơn vị cơ sở.

Thứ tư, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp thành phố, nhằm đáp ứng yêu cầu sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy ở địa phương. Đối với cán bộ công chức, viên chức cấp xã - là người trực tiếp làm việc với nhân dân, với doanh nghiệp hay nói cách khác là những cán bộ gần dân nhất,  trực tiếp giải quyết những công việc cụ thể, liên quan đến đời sống của nhân dân. Đồng thời, tiến hành rà soát, đánh giá chất lượng, tiêu chuẩn đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức, viên chức trên cơ sở yêu cầu của vị trí việc làm tại cơ quan, tổ chức, đơn vị mới để thực hiện việc bố trí, sắp xếp nhân sự, gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ. Việc lựa chọn, sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý phải căn cứ vào năng lực, sở trường, uy tín, kinh nghiệm công tác, kết quả sản phẩm công việc cụ thể phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của tổ chức mới, nhất là đối với người đứng đầu. Triển khai chính sách thu hút, trọng dụng người có tài năng vào làm việc trong khu vực công; nâng cao đạo đức, văn hóa công vụ và thực hiện có hiệu quả cơ chế bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dàm làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Thứ năm, tăng cường sự tham gia của người dân, tổ chức vào quản trị địa phương, tăng cường tính dân chủ và giám sát của nhân dân. Người dân có thể tham gia giám sát chính quyền, dễ dàng phản ánh nhu cầu và quyền lợi của mình. Ngoài ra, người dân cũng có thể tiếp cận chính quyền dễ dàng hơn để phản ánh ý kiến, khiếu nại. Từ đó, các cấp, các ngành nắm bắt được tâm tư nguyện vọng của nhân dân để có những định hướng phát triển của địa phương. Tiếp cận quản trị địa phương hướng đến bảo đảm quyền tự do của người dân và sự tham gia của người dân với các công việc của chính quyền địa phương một cách dân chủ, đối thoại, thúc đẩy sự phát triển bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường của Thủ đô.

Thứ sáu, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số đóng vai trò quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa công tác quản lý nhà nước, là chìa khóa của chính quyền điện tử, tạo cơ sở nền tảng cho xây dựng chính quyền số. Hiện nay, thành phố Hà Nội đang có nhiều yếu tố thuận lợi để triển khai thực hiện việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy; trong đó, phải kể đến việc ứng dụng những thành tựu tiên tiến, hiện đại của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công cuộc chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số... Việc ứng dụng hiệu quả chuyển đổi số, đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến không địa giới hành chính được xem là “chìa khóa” trong việc nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp của chính quyền cơ sở. Để chính quyền cấp cơ sở giải quyết tốt hơn công việc của người dân, nhất là khi dân số, diện tích tăng lên, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số mạnh mẽ, toàn diện là yêu cầu bắt buộc. Việc bỏ cấp hành chính trung gian giúp ra quyết định nhanh chóng và cải thiện hiệu quả điều hành của chính quyền Thủ đô Hà Nội khi xử lý thủ tục hành chính trực tuyến mà không cần qua cấp trung gian./.