Trong chuyến thăm lần này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới chào Quốc vương Preah Bat Samdech Preah Boromneath Norodom Sihamoni và Hoàng thái hậu Norodom Monineath Sihanouk; hội kiến với Chủ tịch Thượng viện Samdech Vibol Sena Pheakdei Say Chhum và Chủ tịch Quốc hội Samdech Akka Moha Ponhea Chakrei Heng Samrin; và tiếp Phó Thủ tướng Men Sam An, Chủ tịch Hội Hữu nghị Campuchia - Việt Nam. 

Tại các cuộc tiếp xúc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng lần đầu tiên thăm chính thức Vương quốc Campuchia và tận mắt chứng kiến sự phát triển năng động của “đất nước chùa tháp”; trân trọng chuyển lời thăm hỏi của lãnh đạo cấp cao Việt Nam đến các nhà lãnh đạo cấp cao Campuchia; chúc mừng Campuchia đã tổ chức thành công cuộc bầu cử hội đồng xã, phường khoá V vào tháng 6-2022 và giành nhiều thành tựu quan trọng; tin tưởng dưới sự trị vì của Quốc vương Norodom Sihamoni và sự lãnh đạo sáng suốt của Thượng viện, Quốc hội và Chính phủ Hoàng gia, nhân dân Campuchia sẽ tiếp tục đạt được nhiều thắng lợi mới trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước cũng như không ngừng nâng cao vị thế ở khu vực và trên trường quốc tế.

Thủ tướng Hun Sen và các nhà lãnh đạo khác của Campuchia hoan nghênh những thành tựu to lớn mà Việt Nam đã đạt được trong công cuộc xây dựng, đổi mới và phát triển đất nước, cũng như kết quả rất ấn tượng trong phòng, chống dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch. Thủ tướng Hun Sen và các nhà lãnh đạo Campuchia đánh giá cao chuyến thăm quan trọng này của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Thủ tướng Hun Sen chúc nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và đạt được những bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Tại cuộc hội đàm, trong không khí hữu nghị, hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, lãnh đạo hai bên đã thông báo cho nhau về tình hình hiện nay tại mỗi nước và trao đổi sâu rộng về các lĩnh vực hợp tác song phương cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực hai bên cùng quan tâm. Hai bên nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh, nhấn mạnh nguyên tắc không cho phép bất kỳ lực lượng thù địch nào sử dụng lãnh thổ của nước này làm phương hại đến an ninh và lợi ích của nước kia; khẳng định phối hợp triển khai hiệu quả các thỏa thuận, cơ chế hiện có nhằm giữ vững ổn định chính trị, an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở mỗi nước, ngăn chặn các loại tội phạm xuyên biên giới như buôn người, vận chuyển và buôn ma túy, đẩy mạnh hợp tác bảo đảm an ninh mạng, bảo hộ công dân... Hai bên cũng thống nhất tiếp tục nỗ lực chung tìm kiếm, quy tập và hồi hương hài cốt quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia và thúc đẩy việc hồi hương hài cốt các chiến sĩ Mặt trận đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia từ Việt Nam về Campuchia.

Về hợp tác kinh tế, hai bên vui mừng trước việc thương mại và đầu tư song phương trở thành điểm sáng trong quan hệ hai nước thời gian gần đây. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2021 đạt trên 9,5 tỷ USD, tăng gần 80% so với năm 2020; kim ngạch 9 tháng đầu năm 2022 đạt 8,45 tỷ USD tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2021, cán cân thương mại tương đối cân bằng. Đến nay, Việt Nam có 198 dự án đầu tư còn hiệu lực ở Campuchia với tổng vốn đăng ký đạt 2,92 tỷ USD, đứng đầu ASEAN và trong nhóm 5 nước có đầu tư lớn nhất tại Campuchia.

Hai bên nhất trí đẩy mạnh kết nối hai nền kinh tế, cả về kết cấu hạ tầng cứng cũng như thể chế, chính sách; hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ ở mỗi nước, đồng thời bảo đảm hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả. Hai Thủ tướng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của thương mại biên giới và hợp tác phát triển kinh tế khu vực giáp biên, kinh tế cửa khẩu; hoan nghênh việc hai bên đã nỗ lực hoàn tất Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia để ký kết nhân dịp chuyến thăm này. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị Chính phủ Campuchia tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư, kinh doanh ổn định, lâu dài tại Campuchia trên cơ sở cùng có lợi.

Về công tác biên giới, hai bên nhất trí tôn trọng và thực hiện đầy đủ các điều ước về biên giới đã ký kết giữa hai nước, tiếp tục thúc đẩy đàm phán, cùng nỗ lực tìm kiếm giải pháp thoả đáng đối với 16% đường biên giới trên đất liền chưa hoàn thành phân giới cắm mốc; đồng thời, giải quyết các vấn đề phát sinh trên tinh thần đoàn kết, hữu nghị, góp phần xây dựng đường biên giới Việt Nam - Campuchia hòa bình, ổn định và hợp tác. Hai Thủ tướng nhất trí tiếp tục thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực giáo dục đào tạo, giao thông vận tải, nông - lâm - ngư nghiệp, thông tin và truyền thông, tài chính - ngân hàng, văn hoá, du lịch, giao lưu nhân dân, thể thao... Thủ tướng Hun Sen cảm ơn Việt Nam tiếp tục cung cấp học bổng cho nhiều sinh viên Campuchia sang học tại Việt Nam; đánh giá cao số lượng du khách hai nước thăm nhau tăng nhanh sau khi mở cửa trở lại. Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam sẵn sàng tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ Campuchia tổ chức thành công tại Đại hội thể thao Đông Nam Á (SEA Games) lần thứ 32 tại Campuchia năm 2023.

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cảm ơn và mong muốn phía Campuchia tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng người gốc Việt sinh sống, làm việc ổn định và hợp pháp tại Campuchia, hoà nhập và đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của nước sở tại, góp phần gắn kết và thắt chặt quan hệ láng giềng hữu nghị giữa hai dân tộc. Hai Thủ tướng dành thời gian trao đổi về một số vấn đề khu vực, quốc tế hai bên cùng quan tâm; nhấn mạnh trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, Việt Nam và Campuchia cần tăng cường phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong khuôn khổ ASEAN và các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mekong; tích cực góp phần củng cố đoàn kết, thống nhất và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN; cùng đóng góp tích cực vào hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không, tăng cường xây dựng lòng tin, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc tế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; ủng hộ các bên thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cũng như thúc đẩy hoàn thành Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng mời Thủ tướng Hun Sen thăm chính thức Việt Nam trong thời gian sớm nhất. Thủ tướng Hun Sen vui vẻ nhận lời và đề nghị hai bên phối hợp thu xếp chuyến thăm qua đường ngoại giao.

Ngay sau cuộc hội đàm, dưới dự chứng kiến của Thủ tướng Hun Sen và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, đã diễn ra Lễ ký kết 11 văn kiện giữa hai nước gồm: 1- Bản ghi nhớ về loại và số lượng xe thương mại đối với việc thực hiện Hiệp định và Nghị định thư về vận tải đường bộ; 2- Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp; 3- Hiệp định Thương mại biên giới; 4- Thỏa thuận về hợp tác hành chính trong khuôn khổ Điều 56(1)(a) Quy định 2015/2446 ngày 28-7-2015 bổ sung Quy định số 952/2013 của Nghị viện và Hội đồng châu Âu về quy tắc chi tiết thi hành một số điều khoản trong Luật Hải quan của Liên minh châu Âu đối với linh kiện và phụ tùng xe đạp; 5- Thỏa thuận về hợp tác hành chính theo phần 18(3)(B) Quy định hải quan 2020 (xuất xứ của hàng hóa tính thuế: Chương trình ưu đãi thương mại); 6- Thỏa thuận hợp tác về hợp tác truyền thanh và truyền hình giai đoạn 2022 - 2025; 7- Bản Ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và chuyển đổi số; 8- Bản ghi nhớ hợp tác song phương giữa Ủy ban Dân tộc nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bộ Lễ nghi Tôn giáo Vương quốc Campuchia; 9- Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực lao động; 10- Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực đổi mới tài chính và hệ thống thanh toán; 11- Bản Ghi nhớ giữa Công ty Viettel Campuchia và Bộ Bưu chính Viễn thông Campuchia.

* Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới đặt vòng hoa tại Tượng đài Độc lập, Tượng đài Nhà vua Preah Bat Samdech Preah Norodom Sihanouk “Preah Borom Ratanak Kaudh”, cố Quốc vương Campuchia, Đài Hữu nghị Việt Nam - Campuchia và thăm một số cơ sở kinh doanh của Việt Nam tại Campuchia. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Samdech Techo Thủ tướng Hun Sen cũng tham dự và phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn Xúc tiến đầu tư và thương mại Việt Nam - Campuchia năm 2022.

Tiếp nối chuyến thăm cấp nhà nước đến Vương quốc Campuchia của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (tháng 12-2021) và các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước ta, thành công của chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia lần này, cũng là chuyến thăm Campuchia đầu tiên của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần thực hiện chủ trương của ta trong việc phát triển quan hệ với các nước láng giềng, các nước ASEAN. Năm 2022 là năm kỷ niệm 55 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia, là Năm Hữu nghị Việt Nam - Campuchia, Campuchia - Việt Nam. Với kết quả đạt được của chuyến thăm càng làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài” với Campuchia, tiếp tục đưa quan hệ giữa hai nước Việt Nam - Campuchia đi vào giai đoạn mới trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi, hợp tác hiệu quả, tôn trọng lợi ích của nhau./.

Thùy Linh (tổng hợp)