Khai mạc Hội thảo, Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương Trịnh Xuân Toản cho biết, đây là Hội thảo đầu tiên về pháp luật hình sự và tố tụng tư pháp Việt Nam - Hoa Kỳ được tổ chức.

Hội thảo là hoạt động nằm trong chương trình triển khai thực hiện thỏa thuận về thúc đẩy quyền con người và cải cách tư pháp được nêu trong Tuyên bố chung được đưa ra trong cuộc gặp lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Hoa Kỳ nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Mỹ B. Obama ngày 23-5-2016; Thư thỏa thuận về trợ giúp thực thi pháp luật và tư pháp hình sự giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Hợp chúng quốc Hoa Kỳ ký ngày 24-5-2016.

Thông qua Hội thảo, các chuyên gia, cán bộ pháp lý của Việt Nam và các chuyên gia Hoa Kỳ sẽ có điều kiện tiếp cận, hiểu biết nhiều hơn về hệ thống pháp luật hình sự, tố tụng tư pháp của mỗi nước; cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm thực thi pháp luật, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Ông Trịnh Xuân Toản nhấn mạnh cải cách tư pháp là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng của quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, năm 2005, Việt Nam đã ban hành Chiến lược cải cách tư pháp, trong đó xác định rõ mục tiêu: “Xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; hoạt động tư pháp mà trọng tâm là hoạt động xét xử được tiến hành có hiệu quả và hiệu lực cao”.

Qua hơn 10 năm triển khai thực hiện chiến lược cải cách tư pháp, tổ chức, hoạt động tư pháp tại Việt Nam đã có nhiều đổi mới và đạt được nhiều kết quả tích cực: đã sửa đổi, bổ sung, ban hành nhiều văn bản pháp luật về tổ chức bộ máy các cơ quan tham gia hoạt động tư pháp; sửa đổi, bổ sung nhiều chủ trương, chính sách về việc đào tạo, bồi dưỡng, tuyển chọn, bổ nhiệm các chức danh tư pháp và đội ngũ cán bộ bổ trợ tư pháp. Chất lượng hoạt động tư pháp được nâng lên, từng bước khắc phục tình trạng oan sai; tiếp cận gần hơn với mục tiêu bảo vệ công lý, quyền con người và các quyền, lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Quyền Phó Đại sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội Brett Blackshaw hoan nghênh những nỗ lực của Việt Nam trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và cải cách tư pháp nhằm bảo đảm tốt hơn quyền và tự do cơ bản cho mọi người phù hợp với Hiến pháp năm 2013.

Ông Brett Blackshaw khẳng định Chính phủ Hoa Kỳ cam kết sẽ hỗ trợ tối đa cho Việt Nam trong việc thực hiện cải cách hệ thống tư pháp nhằm thúc đẩy mối quan hệ sâu sắc giữa hai bên trên tinh thần của Tuyên bố chung Việt Nam - Hoa Kỳ.

Trong hai ngày 03 và 04-10, Văn phòng Ban Chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương sẽ giới thiệu khái quát về hệ thống tư pháp hình sự Việt Nam và những nội dung mới được sửa đổi, bổ sung trong Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng Hình sự và một số văn bản pháp luật có liên quan. Các chuyên gia của Hoa Kỳ sẽ giới thiệu cơ chế bảo đảm tính độc lập và việc thực hiện nguyên tắc tranh tụng, bảo đảm sự bình đẳng giữa các bên đương sự trong quá trình xét xử tại các tòa án Hoa Kỳ; cơ chế hoạt động của các cơ quan điều tra, công tố; vai trò, trách nhiệm, mối quan hệ của điều tra viên, công tố viên trong hoạt động tố tụng tư pháp tại Hoa Kỳ; mô hình tổ chức, hoạt động của các cơ quan, tổ chức tham gia hoạt động hỗ trợ tư pháp; vai trò, trách nhiệm của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ trong việc giúp Chính phủ thực hiện chức năng quản lý tổ chức, hành chính tư pháp và các hoạt động hỗ trợ tư pháp.

Trên cơ sở đó, các đại biểu cùng trao đổi, thảo luận các vấn đề cùng quan tâm, trọng tâm là những vấn đề có liên quan đến pháp luật hình sự, tố tụng tư pháp Việt Nam và kinh nghiệm của các cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ trong lĩnh vực tư pháp hình sự; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi pháp luật về tư pháp hình sự ở Việt Nam trong thời gian tới./.