Chi phí logistics cao, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm

Diễn đàn “Phát triển thị trường quốc tế cho ngành rau, củ, quả và giải pháp phát triển hệ thống logistics phục vụ nông nghiệp, nông thôn” - một trong những hoạt động thành phần của Hội nghị Xúc tiến đầu tư Đồng Tháp năm 2017 đã diễn ra chiều 18-12 tại thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương đã đến dự và trao đổi với đông đảo doanh nghiệp, nhà đầu tư tại diễn đàn này.

Diễn đàn nhằm quảng bá tiềm năng ngành rau, củ, quả Việt Nam, xúc tiến thương mại và xúc tiến đầu tư vào chuỗi giá trị ngành rau, củ, quả đến đối tác thương mại, nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Đây cũng là cơ hội nhận diện về xu hướng phát triển ngành rau, củ, quả và nhu cầu thị trường toàn cầu, cơ hội và những bước đi của Việt Nam để hội nhập.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, diễn đàn là dịp nhận diện rõ hơn tiềm năng, lợi thế của Đồng bằng sông Cửu Long nói chung, Đồng Tháp nói riêng; cùng với đó là hình thành hệ thống logistic nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, thương mại của hàng nông sản địa phương. Khẳng định Việt Nam là nước có sức sản xuất nông nghiệp không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn phục vụ xuất khẩu, Bộ trưởng cũng thông tin thêm, hiện nay giá trị xuất khẩu năm 2017 của Việt Nam khả năng sẽ đạt trên 36 tỷ USD. Đó là thành quả chung rất đáng ghi nhận.

Điểm danh những mặt hàng rau, củ, quả thế mạnh của Đồng Tháp, ông Lê Thành - Viện trưởng Viện Kinh tế Nông nghiệp hữu cơ cho rằng, Đồng Tháp có thế mạnh về tài nguyên, vùng nguyên liệu. Từ xoài Cao Lãnh, quýt Lai Vung, hoa Sa Đéc,… tất cả đã tạo được một thương hiệu Đồng Tháp riêng biệt và thu hút các nhà đầu tư. Đặc biệt nữa là nông dân ở Đồng Tháp có tay nghề lao động cao và quản lý vùng trồng trọt cũng rất tốt, đây là nguồn lực hết sức quan trọng, để từ đó kết nối các nhà đầu tư phát triển thành chuỗi giá trị, từ khâu thu mua, chế biến nông sản, đến phát triển thị trường cho sản phẩm.

Ông Thành cũng đánh giá, Đồng Tháp xây dựng thương hiệu địa phương rất tốt. Từ bộ nhận diện thương hiệu đến giá trị cốt lõi đều được lãnh đạo tỉnh truyền đạt và thống nhất đến các sở, ngành, địa phương.

Diễn đàn đã nghe ông Richard Courey - Chủ tịch kiêm TGĐ Tập đoàn Vision Transportation Group (Canada) chia sẻ về kinh nghiệm phát triển hệ thống logistics trên thế giới và giải pháp xây dựng hệ thống logistics phục vụ nông nghiệp, nông thôn tại Đồng Tháp và Đồng bằng sông Cửu Long. Theo ông Richard Courey, việc chi phí giao thông và chi phí vận chuyển ở Việt Nam lên đến 25% trong khi các nước phát triển chỉ chiếm 7 - 15% là cao gấp đôi so với các nước khác.

Theo ông Richard Courey, khi phát triển hạ tầng hay phát triển giao thông là cũng thúc đẩy phát triển nông nghiệp. Ông Richard Courey cũng khẳng định sẽ sát cánh với Đồng Tháp để tìm ra giải pháp logistics tốt nhất cho tỉnh để phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân.

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, năm 2017, ngành rau, củ quả Việt Nam đã xuất khẩu vượt lúa gạo và dầu khí đây là sự cố gắng lớn của người nông dân Việt Nam, của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Đánh giá cao tỉnh Đồng Tháp và Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ tổ chức diễn đàn để bàn những biện pháp tổ chức tốt hơn việc sản xuất và tiêu thụ rau củ quả của Việt Nam, Thủ tướng cũng nêu rõ những bất cập, tồn tại của ngành nông nghiệp và ngành giao thông vận tải, nhất là tại các địa phương có thế mạnh về sản xuất nông nghiệp.

Theo Thủ tướng, mặc dù tiềm năng của thị trường rau, củ, quả còn lớn, nhưng trong khi Việt Nam đứng ở top 50 quy mô nền kinh tế (tính theo giá trị GDP) thì giá trị rau củ quả chỉ chiếm 1% của thế giới. Cùng với đó là năng suất còn thấp; chất lượng, hiệu quả còn nhiều vấn đề đặt ra trong một số vùng, địa phương. Bên cạnh đó, sản xuất còn chưa ổn định, vẫn còn tình trạng được mùa mất giá. Công nghệ sinh học, nhất là khâu giống còn nhiều vấn đề. Thất thoát sau thu hoạch còn cao, chiếm trên 30%.

Thủ tướng cũng nêu một thực tế, trong hơn 3 tỷ USD rau củ quả xuất khẩu thì giá trị chế biến mới chiếm trên 8%. Trong khi đó, chính sách thúc đẩy ngành rau, củ, quả phát triển vẫn chưa rõ nét.

Thực tế nữa là Việt Nam còn có những bất cập về hạ tầng, logistic khiến tính cạnh tranh còn thấp. Theo đánh giá của Ngân hàng thế giới, chi phí logistic của Việt Nam thuộc nhóm đắt đỏ so với thế giới. Chi phí vận chuyển logistics tính theo tỷ trọng GDP khoảng 18-20%, gần gấp đôi so với các nền kinh tế phát triển và cao hơn 4% mức bình quân toàn cầu. Điều đó làm ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm rau củ quả. Chỉ số năng lực logistics giảm gần 16 bậc, từ 48 năm 2014 xuống 64 năm 2016. Đây là bài toán mà Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành cần tháo gỡ.

Thủ tướng cho rằng, các chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực rau củ quả chưa thực sự hấp dẫn và Chính phủ, các bộ ngành sẽ có những giải pháp cụ thể hơn sau hội nghị này. Nhấn mạnh thị trường là rất quan trọng đối với rau củ quả, Thủ tướng cho biết, nhu cầu thị trường là rất lớn, cả thị trường trong nước và nước ngoài.

“Chúng tôi, những người lãnh đạo của đất nước đi đâu cũng chứng minh bằng chất lượng, mẫu mã để đưa ra nước ngoài. Các tham tán thương mại, cùng nhà đầu tư, các nhà quản lý thị trường phải làm tốt hơn thì mới có thị trường bền vững được, vì năng lực sản xuất trong nước còn lớn. Ngoài thị trường xuất khẩu thì cần chú trọng thị trường 90 triệu dân Việt Nam,” Thủ tướng phát biểu chỉ đạo.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng nắm chắc dự báo thị trường để đến năm 2020, phấn đấu giá trị xuất khẩu rau, củ quả đạt gần 5 tỷ USD.

“Chìa khóa của sự thành công đó chính là giá thành và sản phẩm”, Thủ tướng chỉ rõ và đề nghị phải làm tốt công tác quy hoạch gắn với thị trường. Trong đó phải hoàn thiện quy hoạch sản xuất nông nghiệp dài hạn gắn với yêu cầu của thị trường trong điều kiện biến đổi khí hậu. Cùng với đó là quy hoạch hạ tầng để giảm các chi phí vận chuyển, bao gồm cả việc phát triển các dịch vụ logistics.

Thủ tướng nêu quan điểm không phải tập trung hết vào sản xuất lúa, dù an ninh lương thực là quan trọng. Bên cạnh đó là phải tính lại sản xuất, trong đó có rau, củ, quả, thủy sản trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Đánh giá cao Đồng Tháp là một trong những tỉnh gương mẫu, đi đầu trong tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, Thủ tướng yêu cầu các địa phương cần phải thực hiện tốt điều này. Đi liền với đó là hoàn thiện cơ chế chính sách đầu tư, bao gồm cả vùng nguyên liệu, nhà máy chế biến, khuyến khích phát triển liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị để giảm bớt các tầng lớp trung gian. Trong quá trình đó phải đặc biệt “coi trọng doanh nghiệp, lấy doanh nghiệp là trung tâm, ưu tiên phát triển kinh tế tập thể, trong đó có hợp tác xã và tổ hợp tác”.

Tán thành với nhận định của các diễn giả về phí logistic ở Việt Nam, Thủ tướng cho rằng, cần cải thiện nhanh chóng hơn dịch vụ logistics trong chuỗi giá trị ngành hàng rau củ quả nói riêng và nông nghiệp nói chung. Thủ tướng cho rằng, cần dứt bỏ “lối mòn sản xuất manh mún, tự phát, chạy theo năng suất sản lượng thấp, chất lượng kém, xuất khẩu thô, mà cần có cách làm mới bài bản hơn, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, trong đó có giảm chi phí vận tải, làm tốt nhất dịch vụ logistics”.

Nâng cao tính kết nối hiệu quả giữa sản xuất và thị trường, giảm các chi phí thương mại, hạ giá thành sản phẩm. “Tất cả các mệnh đề này đều gắn kết với nhau để có một sản phẩm cạnh tranh cho các nhà đầu tư, tiêu thụ. Chính vì thế, nông sản Việt Nam không những nhiều, tốt mà giá cả phù hợp với sự lựa chọn của thị trường”, Thủ tướng phân tích.

Thủ tướng cũng lưu ý phải đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm mới có thể xuất khẩu vào được các thị trường khó tính. Về mô hình sản xuất rau, củ, quả, Thủ tướng nhắc lại mô hình đã đề cập tại Diễn đàn nông nghiệp hữu cơ Việt Nam tổ chức mới đây, đó là mô hình có các doanh nghiệp lớn, nhà đầu tư lớn, “năng lực chế biến là hướng rất quan trọng”. Ngoài ra là vai trò của các hợp tác xã, tổ hợp tác, vận động nông dân và hộ gia đình với mô hình VAC cùng tham gia.

Tại Diễn đàn, trước sự chứng kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp, Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ và các đối tác đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác nghiên cứu và xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, logistics, cơ sở hạ tầng tại Đồng Tháp.

Thăm mô hình hội quán của người nông dân Đồng Tháp

Chiều tối 18-12, sau khi kết thúc Diễn đàn về rau củ quả vả logistics phục vụ nông nghiệp tại Đồng Tháp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tới thăm hỏi, nói chuyện với các thành viên hội quán Thuận Tân, Tân Quê (xã Tân Thuận Tây, thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp). Đây là “diễn dàn” trao đổi nghề nông mang đậm chất văn hóa của người dân Đồng bằng sông Cửu Long.

Tỉnh Đồng Tháp là địa phương đầu tiên ở Đồng bằng sông Cửu Long thành lập mô hình hội quán, quy tụ nông dân bàn phương án sản xuất nông nghiệp gắn với nhu cầu thị trường tiêu thụ. Từ hội quán đầu tiên thành lập ở xã An Nhơn, huyện Châu Thành vào tháng 6-2016, đến nay toàn tỉnh có 27 hội quán với khoảng 1.000 thành viên tham gia…

Hầu hết các hội quán tập hợp những nông dân cùng sản xuất chung một ngành nghề như: lúa, xoài, chanh, cam, quýt, hoa kiểng (hoa cảnh), trồng khoai môn, nuôi lươn, làm bột… cùng tham gia để sinh hoạt, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm ăn giỏi. Các nhà khoa học, nhà chuyên môn về nông nghiệp đã đến trao đổi với nông dân về những kỹ thuật sản xuất mới, phương pháp giảm giá thành, tăng năng suất, chất lượng; liên kết với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho nông dân.

Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Lê Minh Hoan cho biết, hội quán là không gian để bà con cùng nhau hợp tác. Lãnh đạo tỉnh, chuyên gia tư vấn, nhà khoa học cũng đến hội quán sinh hoạt với bà con. Các doanh nghiệp cũng đến đây để “cùng ngồi chung con thuyền vươn ra thế giới” với người nông dân.

Vui mừng tới thăm, chứng kiến buổi sinh hoạt của bà con tại hội quán, đánh giá cao mô hình này, Thủ tướng cho rằng, hội quán giúp bà con bày tỏ tâm tư nguyện vọng, tình cảm, trao đổi thông tin, không chỉ về sản xuất, kỹ thuật mà cả về vấn đề an sinh xã hội, cả về hạ tầng, an ninh trật tự, qua đó tình làng nghĩa xóm gắn bó hơn.

Thủ tướng kỳ vọng thời gian tới, các hội quán sẽ đi vào hoạt động tốt hơn với những nội dung nghề nghiệp hiệu quả hơn như “nâng cao chất lượng xoài, nhãn khu vực này thế nào, nâng cao năng suất ra sao;” “vấn đề chế biến tốt hơn;” “quy trình canh tác, an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng”…

Thủ tướng mong chính quyền địa phương tăng cường hỗ trợ bà con một cách tốt nhất để phát triển sản xuất, nâng cao đời sống, giữ vững an ninh trật tự, phát triển thương hiệu nông sản. Từ đó, xây dựng cộng đồng dân cư vững mạnh, văn hóa.

Và tiếp các doanh nghiệp dự xúc tiến đầu tư tỉnh Đồng Tháp

Ngay sau khi tham dự Diễn đàn về rau, củ, quả và logistics phục vụ nông nghiệp, nông thôn, chiều 18-12 tại thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp đại diện các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước tham dự Diễn đàn quan trọng này và Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Đồng Tháp sẽ được tổ chức vào sáng mai 19-12.

Phát biểu tại buổi tiếp, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh các doanh nghiệp, nhà đầu tư về tham dự Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Đồng Tháp năm 2017.

Thông tin đến các doanh nghiệp, nhà đầu tư về tình hình kinh tế-xã hội của Việt Nam năm 2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam đã bước đầu được cải thiện nhưng vẫn còn những vướng mắc về thể chế, cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung. Do đó, Thủ tướng và Chính phủ, các cơ quan chức năng của Việt Nam luôn mong muốn được tiếp nhận những góp ý, kiến nghị của các nhà đầu tư trong và ngoài nước để qua đó, góp phần hoàn thiện khuôn khổ chính sách trong lĩnh vực này.

Tại buổi tiếp, đại diện các nhà đầu tư bày tỏ vinh dự và cảm ơn Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dành thời gian tiếp; chia sẻ những cảm nhận tốt và đánh giá cao tiềm năng mạnh mẽ của thị trường và sức phát triển của nền kinh tế Việt Nam.

Các vị lãnh đạo các tập đoàn quốc tế như ông Zhang Yuliang, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Greenland Group; ông Philippe Broianigo, Tổng giám đốc điều hành Central Group Việt Nam phát biểu, bày tỏ mong muốn đầu tư, mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, trong đó có dịch vụ bán lẻ; đồng thời khẳng định sẽ sớm triển khai các dự án sản xuất kinh doanh tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long – địa phương có rất nhiều thế mạnh và tiềm năng trong lưu vực sông Mekong.

Hoan nghênh ý tưởng, kế hoạch kinh doanh của các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước vào Việt Nam và các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long, Thủ tướng nhấn mạnh, việc các nhà đầu tư mở rộng mạng lưới, hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam là phù hợp với pháp luật; song Thủ tướng đề nghị các nhà đầu tư cần chú ý đảm bảo chất lượng, an toàn sản phẩm, bảo vệ môi trường, có chính sách khuyến khích, ưu tiên hàng Việt Nam trong kinh doanh.

Nhắc lại ý tưởng và đánh giá đã nêu ra trong tham luận tại Diễn đàn “Phát triển thị trường quốc tế cho ngành rau, củ, quả và giải pháp phát triển hệ thống logistics phục vụ nông nghiệp, nông thôn”, ông Richard Courey, Chủ tịch kiêm TGĐ Tập đoàn Vision Transportation Group tin tưởng, kinh tế Việt Nam sẽ phát triển mạnh mẽ hơn với việc hoàn thiện hạ tầng giao thông, logistic. Cho biết Tập đoàn sẽ sớm triển khai các dự án tại Việt Nam, ông Richard Courey mong muốn nhận được sự quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện của Thủ tướng, Chính phủ và các cơ quan chức năng để tham gia vào các dự án phát triển hạ tầng tại Việt Nam trên cơ sở kinh nghiệm đầu tư tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Đánh giá cao ý định đầu tư lâu dài tại Việt Nam của các doanh nghiệp, nhà đầu tư trên các lĩnh vực như bán lẻ, nông nghiệp, phát triển hạ tầng, logistic, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết sẽ giao các bộ, ngành, địa phương, nhất là tỉnh Đồng Tháp tạo điều kiện thuận lợi cho nhất để các nhà đầu tư triển khai hoạt động sản xuất kinh doanh trên tinh thần phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam và đem lại hiệu quả cho các nhà đầu tư.

Thủ tướng cho biết, đến nay, đã có trên 24.000 dự án đầu tư nước ngoài được triển khai tại Việt Nam với trên 320 tỷ USD. Việt Nam đã tái cơ cấu nền kinh tế khá thành công trên nhiều lĩnh vực. Năm 2017, Việt Nam thu hút trên 35 tỷ USD đầu tư nước ngoài, cao nhất từ trước đến nay.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng hy vọng các nhà đầu tư sẽ sớm công bố các chương trình, dự án đầu tư vào Đồng Tháp và các địa phương của Việt Nam và khẳng định, Thủ tướng Chính phủ sẵn sàng đối thoại để lắng nghe, tháo gỡ khó khăn cho các nhà đầu tư trong quá trình sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam./.