Đẩy mạnh tuyên truyền, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách đối với người có công

Nhận thức sâu sắc ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác đền ơn đáp nghĩa, trong hơn 10 năm qua, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu đã ban hành nhiều chủ trương, chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức nhiều hội nghị quán triệt và xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện Chỉ thị số 07-CT/TW của Ban Bí thư, Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng (gọi tắt là Pháp lệnh người có công), Chỉ thị số 12/CT-TTg, ngày 28-4-2012, của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chăm sóc người có công với cách mạng và hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” cho hơn 4.000 lượt. Các cấp ủy đảng, chính quyền luôn xác định vai trò và tầm quan trọng của việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và người có công với cách mạng, xem công tác chăm lo cho gia đình chính sách, người có công là một trong những nội dung quan trọng và thường xuyên trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, đơn vị.

Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh đã phối hợp chặt chẽ trong công tác tuyên truyền, vận động và tổ chức quán triệt trong công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên, nhân dân để bảo đảm triển khai thực hiện tốt các chế độ chính sách đối với người có công. Báo Bạc Liêu, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Bạc Liêu tăng cường các nội dung, chủ đề, chuyên mục tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” và lòng biết ơn sâu sắc đối với các anh hùng liệt sỹ, thương binh, bệnh binh, những người đã hy sinh xương máu vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Nhờ thực hiện tốt công tác tuyên truyền, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh đã có chuyển biến tích cực về mặt nhận thức, từ đó ngày càng nâng cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội về công tác “Đền ơn đáp nghĩa”.

Từ năm 2006 đến 2016, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các ngành: Lao động - Thương binh và Xã hội, Công an, Quân sự và các ngành, các cấp có liên quan tiếp nhận, xét duyệt, công nhận hơn 42.000 người có công. Đến cuối năm 2016, toàn tỉnh đã xét và công nhận trên 65.000 người có công với nước. Số người đang hưởng chính sách trợ cấp ưu đãi thường xuyên trên 11.000 người, với tổng số tiền trợ cấp hằng tháng trên 15 tỷ đồng. Thực hiện Kế hoạch số 611/KH-LĐTBXH, ngày 03-3-2009 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban nhân dân tỉnh đã trình Bộ xem xét, giải quyết 48 hồ sơ liệt sỹ và 64 hồ sơ thương binh còn tồn đọng. Tỉnh đã rà soát lại đối tượng bị địch bắt tù đày đã hưởng trợ cấp một lần và lập hồ sơ chuyển sang hưởng trợ cấp hằng tháng cho 563 đối tượng.

Đến nay, toàn tỉnh có 1.976 Mẹ được truy, phong tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng”, trong đó có 164 Mẹ còn sống. Các Mẹ đều được các cơ quan, đơn vị, trường học nhận phụng dưỡng đến cuối đời, với mức phụng dưỡng 1 triệu đồng/tháng. Không chỉ trợ cấp tiền, các Mẹ thường xuyên được cấp ủy, chính quyền quan tâm thăm hỏi, chăm sóc cả về vật chất lẫn tinh thần. Các cơ quan, đơn vị nhận hỗ trợ thương binh hạng 1/4, 2/4 đời sống còn khó khăn với mức hỗ trợ 11 triệu đồng/tháng. Tính chung, 10 năm qua, tỉnh đã chi trả chế độ, chính sách cho trên 110 ngàn lượt đối tượng với số tiền trên 1.337 tỷ đồng. Đến nay, đã có 100% người có công có mức sống trung bình trở lên tại địa bàn nơi cư trú.

Chính sách ưu đãi trong giáo dục, đào tạo đối với người có công được hầu hết các địa phương, đơn vị thực hiện đúng theo quy định. Đến nay, toàn tỉnh có trên 1.400 lượt người có công, thân nhân của đối tượng người có công được ưu đãi giáo dục, đào tạo, với số tiền 9,8 tỷ đồng; trên 750 lượt đối tượng (gia đình liệt sĩ, bệnh binh, người hoạt động kháng chiến) được hưởng chính sách hỗ trợ phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, với số tiền hơn 1,5 tỷ đồng; 38.483 lượt đối tượng là người có công và thân nhân của người có công được hưởng chế độ điều dưỡng tập trung hoặc điều dưỡng tại gia đình, với tổng chi phí thực hiện hơn 37 tỷ đồng; 236.000 lượt người có công và thân nhân người có công đã được cấp thẻ bảo hiểm y tế, với số tiền 83 tỷ đồng. Ngoài ra, các đối tượng chính sách hưởng trợ cấp ưu đãi người có công trong tỉnh còn được ưu tiên vay vốn để sản xuất, kinh doanh, chăn nuôi, trồng trọt; gia đình chính sách được xét miễn, giảm thuế nhà, đất, kinh doanh…

Nghĩa trang liệt sỹ tỉnh được tu bổ, chỉnh trang theo mô hình Nghĩa trang công viên, với gần 4.000 ngôi mộ được ốp đá hoa cương. Tỉnh đã vận động các doanh nghiệp hỗ trợ kinh phí ốp đá mộ liệt sỹ, trồng hoa, tặng cây kiểng, tu bổ 03 nghĩa trang liệt sỹ huyện và 34 bia ghi danh anh hùng liệt sỹ tại các xã. Hằng năm, đến dịp kỷ niệm Ngày Thương binh liệt sỹ (27-7), các địa phương, đơn vị trong tỉnh đều tổ chức chương trình “Thắp nến tri ân” các anh hùng liệt sỹ tại Nghĩa trang liệt sỹ tỉnh và các đài tưởng niệm, bia ghi tên liệt sỹ ở các địa phương; hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa cho những hộ gia đình chính sách khó khăn về nhà ở; thăm và tặng quà cho thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ đang gặp khó khăn, bệnh tật; tổ chức cho các đối tượng chính sách đi tham quan, nghỉ dưỡng. Tính chung, 10 năm qua, tỉnh đã vận động Quỹ Đền ơn đáp nghĩa được trên 75 tỷ đồng, cùng với ngân sách địa phương và sự hỗ trợ các doanh nghiệp, tỉnh đã xây dựng và sửa chữa trên 4.000 căn nhà tình nghĩa cho gia đình chính sách, người có công với cách mạng.

Cùng với việc biểu dương những thương binh, gia đình liệt sỹ tiêu biểu toàn tỉnh, để phát huy vai trò của người có công và các gia đình chính sách trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, từ năm 2007 đến nay, tỉnh đã xét, công nhận hơn 15.000 lượt công dân kiểu mẫu, gia đình cách mạng gương mẫu, nhằm động viên, giáo dục thế hệ con cháu phát huy truyền thống cách mạng của gia đình. Mỗi năm, tỉnh chọn 5 đối tượng người có công tiêu biểu đề nghị Trung ương tặng Bằng khen.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực người có công

Để bảo đảm thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh thường xuyên chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý, chi trả trợ cấp và thực hiện các chế độ, chính sách ưu đãi người có công tại từ các huyện, thị xã, thành phố đến các xã, phường, thị trấn. Qua công tác thanh tra, kiểm tra, tỉnh đã phát hiện và xử lý 08 trường hợp vi phạm (không cắt giảm chế độ khi đối tượng đã từ trần hoặc con liệt sĩ hết tuổi được hưởng chế độ) và đã xử lý, đề nghị thu hồi trên 500 triệu đồng. Qua đó, nhắc nhở các đơn vị, địa phương thực hiện tốt công tác quản lý đối tượng chính sách, thực hiện chế độ mai táng phí, công khai đối tượng, hưởng chế độ, chi trả trợ cấp.

Nhằm tạo thuận lợi để thực hiện tốt công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, tỉnh đã đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, trong đó, tập trung bảo đảm cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” thông suốt để phục vụ tốt nhất cho những người có công với cách mạng. Tính đến nay, tổng số thủ tục hành chính trong lĩnh vực người có công thuộc thẩm quyền giải quyết của tỉnh là 36 thủ tục, trong đó, có nhiều thủ tục đã giảm thời gian thực hiện. Cụ thể: thủ tục giải quyết chế độ thương binh, người hưởng chính sách như thương binh rút ngắn còn 11 ngày; thủ tục hưởng mai táng phí, trợ cấp một lần khi người có công cách mạng từ trần còn 14 ngày; thủ tục giải quyết trợ cấp ưu đãi hằng tháng đối với người có công giúp đỡ cách mạng còn 09 ngày; chế độ đối với thân nhân liệt sỹ còn 05 ngày. Đến nay toàn tỉnh có 28.908 hồ sơ được giải quyết trước thời hạn. Bên cạnh đó, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội còn tổ chức đối thoại và hướng dẫn thủ tục cho các đối tượng chính sách từ huyện đến các xã, phường, góp phần giải quyết nhanh các chế độ ưu đãi cho đối tượng người có công, gia đình chính sách. Nhờ đó, việc giải quyết các chế độ, chính sách đối với gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, gia đình có công với cách mạng ở hầu hết các địa phương, đơn vị đã được triển khai đầy đủ, kịp thời; nhanh chóng.

Nhìn chung, công tác chăm lo đời sống người có công trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu thời gian qua đã được tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện xuyên suốt, đồng bộ đến từng xã, phường, thị trấn. Nhiều chương trình, phong trào hành động thiết thực đã được triển khai thực hiện như: Chương trình “Xây dựng và sửa chữa nhà tình nghĩa”; Phong trào “Nhận phụng dưỡng, chăm sóc các Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng, bố, mẹ liệt sỹ, thương binh già yếu, neo đơn”; các chương trình: hỗ trợ giải quyết việc làm, phát triển kinh tế và ổn định đời sống bằng nhiều hình thức (giới thiệu việc làm, ưu tiên vay vốn và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho các gia đình chính sách,…”. Đặc biệt, công tác xây dựng “Xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sỹ và người có công” đã được các cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân quan tâm, tạo cơ sở vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu nâng cao đời sống người có công. Đến nay, 100% hộ gia đình chính sách trong tỉnh có cuộc sống bằng hoặc khá hơn mức sống trung bình của người dân cùng nơi cư trú; 100% xã, phường, thị trấn được công nhận làm tốt công tác thương binh, liệt sỹ và người có công.

Để thực hiện tốt hơn phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, nhìn chung, việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 07-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác thương binh, liệt sỹ, người có công và phong trào đền ơn đáp nghĩa” và các chủ trương, chính sách có liên quan vẫn còn một số khó khăn, hạn chế. Cụ thể là:

- Việc xác minh giải quyết các hồ sơ chế độ chính sách cho các đối tượng từng lúc, từng nơi còn chậm (do nhân chứng đã chết, không còn minh mẫn để xác nhận hồ sơ hoặc hồ sơ không còn đầy đủ, chưa rõ ràng).

- Công tác điều tra, thống kê nắm tình hình đời sống của hộ chính sách người có công tại một số xã, phường, thị trấn chưa thường xuyên; đôi lúc việc hỗ trợ các chế độ chính sách cho các đối tượng chưa kịp thời, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa, điều kiện đi lại khó khăn.

- Một số đơn vị, địa phương triển khai thực hiện các chế độ chính sách còn chậm; công tác tuyên truyền chưa thường xuyên làm ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết hồ sơ, nhất là các hồ sơ gửi về Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

- Đội ngũ cán bộ, công chức phụ trách còn hạn chế về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đề ra.

- Cấp ủy, chính quyền một số địa phương thiếu quan tâm công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc; một số cán bộ xã, phường, thị trấn trình độ, năng lực còn hạn chế nên việc vận dụng chính sách và giải thích, hướng dẫn cho đối tượng chính sách chưa rõ ràng, gây nên tình trạng chậm trễ trong việc giải quyết các thủ tục.

- Các xã vùng sâu, vùng xa có địa hình phức tạp, dân cư sống phân tán nên công tác tuyên truyền hiệu quả không cao, dẫn đến đối tượng chính sách chưa được tiếp cận đầy đủ thông tin.

- Một số đối tượng chính sách không lưu giữ được giấy tờ chứng minh quá trình tham gia hoạt động cách mạng, công tác nên việc thẩm định, xác minh bảo đảm đầy đủ thủ tục theo quy định còn gặp rất nhiều khó khăn, kéo dài, thậm chí có trường hợp không giải quyết được.

Từ những kết quả và hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu thời gian qua, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm:

- Nơi nào cấp ủy, chính quyền nắm vững quan điểm chỉ đạo của Trung ương; phát huy tốt tinh thần, trách nhiệm đối với công tác “Đền ơn đáp nghĩa” và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các chủ trương, chính sách cho phù hợp với thực tiễn địa phương thì công tác “Đền ơn đáp nghĩa” luôn đạt hiệu quả cao.

- Gắn kết chặt chẽ công tác thương binh, liệt sĩ, người có công với việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội, chính sách hậu phương quân đội ở địa phương; coi trọng nghiên cứu vận dụng chính sách cho phù hợp với thực tiễn địa phương; hướng dẫn thực hiện phải đi đôi với việc thanh, kiểm tra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm lo cho người có công với cách mạng.

- Các cấp ủy đảng, chính quyền phải thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo để đảm bảo có sự phối hợp công tác chặt chẽ giữa ngành Lao động Thương binh và Xã hội với các ngành có liên quan và các đoàn thể chính trị - xã hội, nhất là trong công tác tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác “Đền ơn đáp nghĩa” đến cơ sở.

- Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ở xã, phường, thị trấn, nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Tiếp tục thực hiện tốt Chỉ thị số 07-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác thương binh, liệt sỹ, người có công và phong trào đền ơn đáp nghĩa” và các chủ trương, chính sách có liên quan đối với người có công, một trong những nhiệm vụ trọng tâm đã được đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bạc Liêu lần thứ XV, nhiệm kỳ 2015-2020 là: “… đặc biệt quan tâm chăm lo các gia đình chính sách, người có công và đồng bào dân tộc thiểu số; đảm bảo mức sống cho gia đình chính sách, người có công với cách mạng và các đối tượng chính sách cao hơn mức trung bình của dân cư nơi cư trú”. Theo đó, cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Một là, các cấp ủy, chính quyền tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật có liên quan đến chế độ, chính sách đối với người có công với cách mạng, đặc biệt là Chỉ thị số 07-CT/TW của Ban Bí thư, Pháp lệnh người có công…, nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết của cán bộ, đảng viên và nhân dân, tạo sự đồng thuận, làm chuyển biến sâu sắc trong nhận thức và hành động của toàn xã hội về công tác “Đền ơn đáp nghĩa”.

Hai là, các cấp, các ngành nêu cao tinh thần trách nhiệm và thực hiện nghiêm túc các chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và gia đình có công với cách mạng. Phấn đấu duy trì mức sống của đối tượng chính sách, người có công bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình người dân trong cùng địa bàn.

Ba là, tiếp tục tổ chức thực hiện bảo đảm đúng, kịp thời, đầy đủ các chế độ, chính sách đối với các đối tượng thuộc diện thụ hưởng; tránh bỏ sót đối tượng; tập trung nguồn lực để giải quyết tốt những nhu cầu cấp thiết của những người có công.

Bốn là, tập trung giải quyết những hồ sơ chính sách cho người có công còn tồn đọng trên địa bàn tỉnh; chi trả kịp thời các chế độ, chính sách, ưu đãi cho người có công với cách mạng; ứng dụng công nghệ trong việc quản lý, tra cứu thông tin về người có công.

Năm là, nâng cao năng lực, công tác quản lý, củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm chính sách; chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thực hiện chủ trương, chính sách ưu đãi người có công. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm các vấn đề tiêu cực trong việc thực hiện các chế độ, chính sách đối với người có công.

Sáu là, đẩy mạnh các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, thực hiện tốt công tác xã hội hóa, huy động nguồn lực từ các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân để góp phần cải thiện đời sống cho người có công và các gia đình chính sách như xây dựng nhà ở, hỗ trợ cho các gia đình người có công đặc biệt khó khăn, neo đơn, già yếu,...

Bảy là, tiếp tục thực hiện tốt việc phụng dưỡng, trợ cấp hàng tháng đối với Mẹ Việt Nam Anh hùng, hỗ trợ thương binh 1/4, 2/4 có mức sống trung bình đang gặp khó khăn; tập trung giải quyết dứt điểm những tồn đọng về công tác thương binh, liệt sĩ và người có công qua các thời kỳ.

Tám là, kịp thời phát hiện và biểu dương, khen thưởng những địa phương, đơn vị, cá nhân tiêu biểu trong phong trào chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và người có công với cách mạng./.