TCCS - Trong những năm qua, Thanh Hóa có bước tăng trưởng nhanh, song vẫn chưa tương xứng với các lợi thế và tiềm năng của mình. Cải cách hành chính hiệu quả chính là nút khơi thông những nguồn lực chưa khai thác hết, đặc biệt là thu hút đầu tư, góp phần đưa Thanh Hóa vượt qua khó khăn của thời kỳ khủng hoảng kinh tế thế giới, tăng tốc phát triển, trở thành “đòn bẩy” cho vùng Bắc Trung Bộ.

Đẩy mạnh cải cách hành chính - động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Thanh Hóa có điều kiện thuận lợi về giao lưu kinh tế, tài nguyên thiên nhiên, nguồn nhân lực để phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Nhằm khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế nêu trên, một trong những giải pháp quan trọng mà tỉnh quyết tâm thực hiện là cải cách hành chính. Thanh Hóa xác định, xây dựng một nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, quy trình khép kín chính là tạo nên sức hút và mang lại lợi thế cạnh tranh của mình. Vì vậy, tỉnh dồn tâm sức, quyết liệt thực hiện, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, khâu đột phá để nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của bộ máy chính quyền các cấp, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với tổ chức, công dân.

Công tác cải cách hành chính của tỉnh thực hiện đồng bộ trên nhiều nội dung: rà soát văn bản, đơn giản hóa thủ tục hành chính; thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông”; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức; hiện đại hóa nền hành chính...

Cải cách thể chế tập trung ở đổi mới quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật, qua đó hoàn thiện hệ thống này, tạo cơ sở pháp lý cho công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực theo hướng dễ thực hiện, dễ kiểm tra, sát với tình hình thực tiễn. Rà soát và hệ thống hóa các văn bản quy phạm pháp luật để công bố kịp thời những văn bản hết hiệu lực thi hành; phát hiện, bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung văn bản ban hành trái pháp luật, không đúng thẩm quyền, chồng chéo, mâu thuẫn, lạc hậu, gây khó khăn, cản trở cho phát triển kinh tế - xã hội và đời sống sinh hoạt của nhân dân. Đến nay, đã rà soát gần 3.200 lượt văn bản quy phạm pháp luật, đề xuất, công bố 25 văn bản hết hiệu lực thi hành, ban hành 1.030 văn bản đúng trình tự, thủ tục, quy định của pháp luật, sát với tình hình thực tiễn của địa phương.

Cải cách thủ tục hành chính được coi là khâu đột phá trong thực hiện cải cách hành chính, trọng tâm ở các lĩnh vực liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng cơ bản, tài chính, lao động, thương binh, xã hội, hộ tịch, hộ khẩu, chứng thực... Một hệ các giải pháp được triển khai, nhằm rút ngắn quy trình, thời gian, điểm nhấn là ở việc đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục, giấy tờ; mẫu hóa các đơn, tờ khai, niêm yết công khai để tổ chức, công dân biết, thực hiện và giám sát việc giải quyết thủ tục hành chính của cán bộ, công chức.

Thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” tại 100% các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, huyện và 96% cấp xã (612/636 xã). Nhiều đơn vị thực hiện hiệu quả như: Sở Kế hoạch và Đầu tư triển khai “một cửa liên thông” trong cấp đăng ký kinh doanh, mã số thuế, khắc dấu; thẩm định, điều chỉnh dự án; phê duyệt kế hoạch đấu thầu... Thành phố Thanh Hóa thực hiện Trung tâm “một cửa” hiện đại, kết nối liên thông với các sở, ngành, các phường.

Đội ngũ cán bộ vừa là chủ thể, vừa là đối tượng của cải cách hành chính, là nhân tố quyết định sự thành bại của quá trình đổi mới. Nhận thức rõ vấn đề này, Thanh Hóa đặc biệt coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, thông qua việc phân cấp mạnh, giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị trong tuyển dụng, quản lý, sử dụng cán bộ theo quy định của Nhà nước. Tăng cường đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ, quản lý hành chính nhà nước để chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức, đặc biệt là khu vực miền núi, biên giới, ven biển và cấp xã, phường, thị trấn. Bồi dưỡng chức danh chủ tịch ủy ban nhân dân của 194 xã thuộc 11 huyện miền núi, 183 xã thuộc 6 huyện, thị xã ven biển; kiến thức khuyến nông, lâm cho trưởng ban, chi hội trưởng phụ nữ 15 xã biên giới... Tạo nguồn cán bộ chất lượng cao qua việc quy hoạch, luân chuyển, đồng thời tuyển chọn người có năng lực đi đào tạo trong nước và nước ngoài. Chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương, tác phong, lề lối công tác, khen thưởng, khuyến khích cán bộ, công chức làm việc tích cực, đồng thời phát hiện, xử lý nghiêm minh những trường hợp năng lực kém, gây khó khăn, phiền hà cho tổ chức, công dân.

Cải cách tài chính công qua việc công khai, minh bạch trong phân bổ, sử dụng và quyết toán ngân sách; triển khai thực hiện chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế, kinh phí hoạt động ở 100% các cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị công lập. Qua đó, đã cơ bản xóa bỏ cơ chế “xin - cho” trong cấp phát tài chính, khuyến khích các ngành, địa phương tích cực khai thác, nuôi dưỡng nguồn thu, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

Để từng bước hiện đại hóa nền hành chính, hầu hết các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã triển khai, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác văn phòng, kết nối in-tơ-nét, mạng LAN nội bộ. Xây dựng được hệ thống một số cơ sở dữ liệu quan trọng như: Dữ liệu quản lý cán bộ, hộ khẩu, chứng minh thư nhân dân. Cài đặt và ứng dụng phần mềm chuyên dụng trong lĩnh vực kế toán, kê khai hải quan, thuế..., áp dụng triển khai hiệu quả vào thực tiễn ở nhiều đơn vị, như Cục Hải quan Thanh hóa thực hiện hải quan điện tử, điều hành qua mạng nội bộ nên giảm giấy tờ và chi phí hành chính cho tổ chức, cá nhân.

Toàn hệ thống chính trị tập trung nỗ lực cải cách hành chính, thực hiện có trọng tâm qua việc chọn các đơn vị làm điểm, sau đó mở rộng và phủ về diện, đã tạo những kết quả rõ nét. Tính công khai, minh bạch, cũng như năng lực, hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động bộ máy nhà nước từ tỉnh đến cơ sở được nâng lên. Trình độ, tinh thần, thái độ, lề lối làm việc của cán bộ, công chức có những chuyển biến tích cực, tình trạng tiêu cực, nhũng nhiễu giảm đáng kể, tiết kiệm chi phí tiền bạc, thời gian, công sức của tổ chức, cá nhân. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, cải cách hành chính của tỉnh còn bộc lộ nhiều vướng mắc, kết quả đạt được hạn chế so với mục tiêu đề ra, chưa đáp ứng được yêu cầu của quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế.

Bước sang năm 2009, năm nước rút thực hiện Đề án Đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 của tỉnh, Thanh Hóa càng tập trung cao độ cải cách hành chính, quyết tâm tạo diện mạo mới của một nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp và hiệu quả, qua đó đưa Thanh Hóa thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư.

Nghi Sơn - điểm nhấn thu hút đầu tư

Năm 2009 được coi là “năm xây dựng cơ bản” của Thanh Hóa, với nỗ lực phát triển về hạ tầng kỹ thuật, thu hút đầu tư, trong đó khu kinh tế Nghi Sơn là mũi nhọn, được tỉnh dành mọi nguồn lực để phát triển. Đây không chỉ là “đầu tàu” kinh tế của Thanh Hóa mà còn được coi là tâm điểm thúc đẩy kinh tế của các tỉnh Bắc Trung Bộ và khu vực Nam sông Hồng.

Trên cơ sở quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế và quy hoạch chi tiết các khu chức năng, tập trung xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng, trước mắt là các công trình hạ tầng kỹ thuật thiết yếu như: Các tuyến đường giao thông chính, cảng biển, hệ thống cấp điện, nước, thông tin liên lạc, hạ tầng khu tái định cư. Năm 2009, tỉnh ưu tiên dành vốn ngân sách cùng với vốn đối ứng của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tập trung hoàn thành đường giao thông 513, cảng xuất sản phẩm dầu khí, hệ thống cấp nước thô và các khu tái định cư di dân của các xã Hải Hà, Hải Thượng, Mai Lâm... Song song với đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng là những chính sách kêu gọi, khuyến khích đầu tư vào khu kinh tế, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc cho các nhà đầu tư trong quá trình triển khai dự án.

Huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện giải quyết những lợi ích chính đáng của người dân, đồng thời đẩy mạnh công tác dân vận, qua đó nâng cao nhận thức, sự ủng hộ của nhân dân đối với một dự án trọng điểm, có ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của tỉnh và mang lại nhiều lợi ích mà người dân sẽ được thụ hưởng.Vận dụng tối đa các chính sách của Nhà nước để hỗ trợ, bồi thường thỏa đáng cho các hộ bị thu hồi đất, đồng thời kiên quyết xử lý những đối tượng cố tình chây ỳ, vi phạm pháp luật, cản trở công tác giải phóng mặt bằng phục vụ phát triển khu kinh tế. Nhanh chóng đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ để sẵn sàng đón dòng đầu tư mới, khi dự án lọc hóa dầu tại đây khởi động.

Sau hơn 2 năm đi vào hoạt động, khu kinh tế đã từng bước khẳng định được tiềm năng, thế mạnh, đến nay đã thu hút 27 dự án, trong đó hội tụ những dự án lớn bậc nhất Việt Nam hiện nay. Dự án Liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn với tổng vốn đầu tư 6,15 tỉ USD, công suất lọc dầu 10 triệu tấn/ năm, khi đi vào vận hành thương mại sẽ cung cấp gần 60% nhu cầu sử dụng xăng dầu của Việt Nam, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực Bắc Trung Bộ và cả nước. Nhà máy Gang thép Nghi Sơn được xem là nhà máy luyện thép lớn nhất Việt Nam với tổng công suất lên đến 2,25 triệu tấn thép/ năm, tổng vốn đầu tư 8.000 tỉ đồng; Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn, công suất 1.800 MW (giai đoạn 1 là 600 MW, vốn đầu tư 725 triệu USD)... Những dự án trên là hạt nhân của quá trình hình thành, hoàn thiện khu kinh tế, đồng thời là lực đẩy cho sự phát triển chung của cả tỉnh.

Sức bật giai đoạn tiếp theo

Thanh Hóa đang tập trung dồn sức thực hiện mục tiêu mà Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đề ra, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới và những khó khăn chung của đất nước tác động bất lợi không ít tới sự phát triển. Để đạt được các mục tiêu đã đề ra, vượt qua những khó khăn trước mắt, Thanh Hóa phát huy nội lực, tranh thủ các nguồn lực bên ngoài, theo đó, tập trung một số nội dung:

Một là, ngăn chặn đà suy giảm, khôi phục và từng bước nâng cao tốc độ tăng trưởng kinh tế. Triển khai thực hiện tốt chính sách kích cầu đầu tư của Chính phủ để sớm hoàn thành và đưa vào vận hành, sử dụng các công trình giao thông, thủy lợi, trường học, nhà ở cho người có thu nhập thấp..., qua đó, cải thiện kết cấu hạ tầng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện đời sống nhân dân. Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về vốn, thị trường, mặt bằng sản xuất, thủ tục hành chính..., tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các thành phần kinh tế phát triển, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo dõi, đối thoại trực tiếp với doanh nghiệp để phát hiện, giải quyết kịp thời những vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tiếp tục mở rộng cho vay ngắn hạn, đồng thời triển khai thực hiện tốt chính sách hỗ trợ lãi suất và bảo lãnh vay vốn, giúp doanh nghiệp tận dụng thời cơ giá thấp hiện nay để đầu tư trang thiết bị, công nghệ, tăng năng lực sản xuất, cơ cấu lại sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường.

Thứ hai, tập trung rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện hệ thống mạng lưới quy hoạch đầu tư của tỉnh, bảo đảm tính khoa học, khả thi và phát huy tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, miền. Trên cơ sở quy hoạch chung, lựa chọn những công trình quan trọng, có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội để xây dựng dự án, triển khai. Tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh để khuyến khích phát triển nhiều doanh nghiệp, thu hút tối đa và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn. Thường xuyên rà soát, quyết định ngừng triển khai các dự án đầu tư khi xét thấy không hiệu quả. Điều chuyển vốn từ các dự án triển khai chậm, nhiều vướng mắc cho các dự án có hiệu quả, triển khai nhanh.

Thứ ba, có 7 huyện nghèo trong tổng số 63 huyện nghèo nhất của cả nước, Thanh Hóa là địa phương có số lượng người thu nhập thấp lớn, dễ bị tổn thương trong điều kiện kinh tế khó khăn hiện nay. Do đó, phát triển kinh tế song hành với bảo đảm tốt an sinh xã hội, ổn định và nâng cao đời sống nhân dân. Trước mắt, thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với hộ nghèo, cận nghèo, ngư dân, đồng bào dân tộc, người bị thu hồi đất, vùng có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn, vùng bị thiên tai, dịch bệnh. Lâu dài, có cách thức để người nghèo tiếp cận vốn, phương tiện, phương cách sản xuất hiệu quả để giảm nghèo bền vững. Thực hiện đồng bộ với các chương trình nhà ở xã hội, dạy nghề cho lao động nông thôn, giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động, trong đó chú trọng nâng cao trình độ tay nghề, tác phong công nghiệp cho người lao động, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế.

Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, gắn với nâng cao năng lực, trình độ, tác phong, thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức. Đổi mới phương thức chỉ đạo, điều hành theo hướng giảm hội họp, sâu sát thực tiễn, linh hoạt và có trọng tâm, trọng điểm. Tập trung các nguồn lực hoàn thành mục tiêu 5 chương trình trọng tâm của tỉnh: Xây dựng khu kinh tế Nghi Sơn; phát triển miền tây Thanh Hóa; đào tạo, sử dụng nhân lực; phát triển xuất khẩu; phát triển du lịch, đưa Thanh Hóa trở thành địa bàn trọng điểm về du lịch của quốc gia.

Thực hiện những mũi nhọn đột phá về cải cách hành chính, thu hút đầu tư giúp Thanh Hóa từng bước tháo gỡ khó khăn, tạo thế, tích lũy lực, phát triển nhanh cùng với đà phục hồi của nền kinh tế cả nước, phấn đấu là địa phương có tốc độ tăng trưởng cao./.