Tuần tin cải cách hành chính từ ngày 25-4 đến ngày 01-5-2016

Hồng Ngọc tổng hợp
08:52, ngày 03-05-2016
TCCSĐT - Thủ tướng chủ trì Hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp năm 2016; cam kết của Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho đầu tư, kinh doanh; ban hành Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2016 - 2017, định hướng đến năm 2020; công bố Chỉ số SIPAS 2015 - Thước đo sự hài lòng của người dân; Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu làm rõ thông tin “nộp phí bôi trơn sổ đỏ”;… là những tin nổi bật tuần qua.

Thủ tướng Chính phủ: Nhà nước bảo đảm sự ổn định lâu dài của chính sách, để doanh nghiệp yên tâm bỏ vốn đầu tư

Ngày 29-4, tại TP. Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp năm 2016. Tại Hội nghị, các doanh nghiệp kiến nghị: Cải cách thể chế mạnh mẽ hơn nữa với mục tiêu chất lượng thể chế của Việt Nam không thua kém các nước tiên tiến trên thế giới. Kiên quyết loại bỏ những quy định, điều kiện và giấy phép kinh doanh không còn phù hợp đang làm cản trở quyền tự do kinh doanh của người dân và đang làm tăng rủi ro, chi phí cho doanh nghiệp. Các doanh nghiệp mong muốn Chính phủ giảm lãi suất, miễn, giảm, hoãn một số khoản thuế, phí để “khoan thư sức dân”, tạo môi trường bình đẳng giữa các thành phần kinh tế; coi “doanh nghiệp như đối tượng phục vụ chứ không phải là đối tượng quản lý”…

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng nêu rõ, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhưng vẫn còn tồn tại không ít rào cản đối với lực lượng kinh tế tiên phong này. Thủ tướng khẳng định: Chính phủ luôn bảo vệ quyền tài sản, quyền kinh doanh của người dân, doanh nghiệp; không hình sự hoá các quan hệ kinh tế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hội nhập, tạo nên niềm tự hào “Made in Việt Nam”.

Tuy nhiên, trên thực tế việc ban hành các luật và văn bản hướng dẫn còn chậm để doanh nghiệp phải chờ đợi; có những trường hợp văn bản hướng dẫn không rõ ràng, tính tương thích không cao hoặc còn cảm tính, thiếu định lượng dẫn đến có nhiều cách hiểu khác nhau về một vấn đề; chưa có cơ chế hiệu quả khuyến khích doanh nghiệp đột phá, thông qua áp dụng khoa học kĩ thuật tiên tiến, tạo ra sản phẩm có thương hiệu lớn; công tác cổ phần hóa đã chỉ đạo quyết liệt nhưng còn nhiều vướng mắc về cơ chế; hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp còn thấp, khả năng kết nối của doanh nghiệp Việt Nam còn hạn chế; tình trạng phí chồng phí, thanh tra, kiểm tra chồng chéo, tình trạng một số cán bộ, đảng viên tiêu cực, gây phiền hà làm mất nhiều thời gian, tiền bạc của doanh nghiệp; thực tế triển khai các cải cách thủ tục hành chính chưa đạt như mục tiêu đề ra...

Thủ tướng nhấn mạnh, Nhà nước sẽ bảo vệ quyền lợi chính đáng, bảo đảm quyền kinh doanh của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Doanh nghiệp được hoạt động kinh doanh tất cả các loại hình, lĩnh vực mà pháp luật không cấm. Đồng thời, Nhà nước bảo đảm sự ổn định lâu dài của chính sách, để doanh nghiệp yên tâm bỏ vốn đầu tư, “không sớm nắng chiều mưa về chính sách”.

Nhà nước sẽ giảm dần, tiến tới loại bỏ các loại giấy phép con, phí, phụ phí bất hợp lý. Phải bỏ hết những quy định cũ trái với quy định của luật đã được Quốc hội thông qua...

Mỗi địa phương phải công khai đường dây nóng, website, hướng dẫn thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Tăng cường chống tham nhũng, quan liêu. Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 19 về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia vừa được Thủ tướng ký ban hành (ngày 28-4-2016), với tinh thần lớn là các chỉ tiêu đạt mức ASEAN-4.

Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho đầu tư, kinh doanh

Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp về tình hình triển khai thi hành Luật doanh nghiệp và Luật đầu tư.

Luật doanh nghiệp và Luật đầu tư có hiệu lực từ ngày 01-7-2015 là hai luật quan trọng, cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp 2013 về quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp và người dân. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan có liên quan cần tập trung thực hiện nghiêm các quy định của Luật doanh nghiệp và Luật đầu tư với quyết tâm chính trị và nỗ lực cao nhất, nhằm bảo đảm thực thi đầy đủ, nhất quán các quy định của hai Luật này gắn với việc triển khai Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; tạo những điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động đầu tư, kinh doanh và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư; tuyệt đối không đặt ra các rào cản, điều kiện đầu tư kinh doanh bất hợp lý, gây cản trở hoạt động của doanh nghiệp; tập trung kiện toàn tổ chức, xác định rõ trách nhiệm, nâng cao nhận thức, tinh thần và hành động của đội ngũ cán bộ, công chức trong hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Về việc thực hiện các quy định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp trao đổi, thống nhất với các bộ, cơ quan ngang bộ về nội dung, phạm vi của điều kiện đầu tư kinh doanh, phân biệt rõ với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, làm cơ sở cho việc xác định điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc thẩm quyền quy định của Chính phủ. Trên cơ sở đó, các bộ, cơ quan ngang bộ theo lĩnh vực được phân công quản lý, rà soát các Thông tư, Quyết định của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ có quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh để tổng hợp, xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh; trình Chính phủ trước ngày 30-5-2016 theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Đối với các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện theo quy định tại Phụ lục 4 Luật đầu tư chưa ban hành Nghị định của Chính phủ quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh, các cơ quan chủ trì soạn thảo cần khẩn trương thực hiện: Đối với các dự thảo Nghị định đã được Bộ Tư pháp thẩm định hoặc đã trình Chính phủ, Văn phòng Chính phủ khẩn trương hoàn tất các thủ tục để trình Chính phủ trước ngày 30-5-2016.

Đối với các dự thảo Nghị định đang trong quá trình soạn thảo, cơ quan chủ trì soạn thảo tổng hợp, gửi nội dung dự thảo cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 10-5-2016 để tổng hợp, xây dựng một Nghị định của Chính phủ theo trình tự, thủ tục rút gọn, nhưng phải bảo đảm việc lấy ý kiến của các đối tượng điều chỉnh; Bộ Tư pháp tổ chức thẩm định trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ dự thảo Nghị định; Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ trước ngày 30-5-2016.

Các bộ, cơ quan ngang bộ khẩn trương rà soát đầy đủ các điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của mình được quy định tại các luật, pháp lệnh, nghị định được ban hành sau ngày Luật đầu tư có hiệu lực, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 30-5-2016 để cập nhật và công bố trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp theo quy định tại Điều 12 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP ngày 12-11-2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật đầu tư.

Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh

Ngày 28-4, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2016 - 2017, định hướng đến năm 2020.

Chính phủ quyết nghị mục tiêu và nhiệm vụ chung phấn đấu cải thiện cả về điểm số và vị trí xếp hạng về môi trường kinh doanh. Theo đó, các chỉ tiêu về môi trường kinh doanh đạt tối thiểu bằng trung bình của nhóm nước ASEAN 4. Bám sát tiêu chí đánh giá của Ngân hàng Thế giới và Diễn đàn kinh tế thế giới, củng cố, duy trì các kết quả đạt được trong khởi sự kinh doanh, tiếp cận điện năng, bảo vệ nhà đầu tư, nộp thuế và bảo hiểm xã hội, đồng thời phấn đấu nâng điểm trên tất cả các chỉ tiêu.

Bãi bỏ hoặc đình chỉ áp dụng các quy định về điều kiện kinh doanh không còn phù hợp, trái quy định của pháp luật. Cải cách toàn diện các quy định về điều kiện kinh doanh, về quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, nhập khẩu, phù hợp với thông lệ quốc tế, chuyển căn bản sang hậu kiểm.

Đơn giản hóa, bãi bỏ các thủ tục hành chính không còn phù hợp, bảo đảm hàng năm cắt giảm tối thiểu 10% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính.

Đạt trung bình của nhóm nước ASEAN 4 về cải cách hành chính thuế trên 03 nhóm chỉ tiêu: hoàn thuế; quản lý rủi ro trong thanh tra, kiểm tra thuế; thời gian và kết quả xử lý khiếu nại về thuế.

Rút ngắn thời gian cấp phép xây dựng và các thủ tục liên quan tối đa không quá 77 ngày (bao gồm cả thủ tục thủ tục phê duyệt thiết kế xây dựng công trình, kết nối cấp thoát nước, nghiệm thu đưa công trình vào khai thác sử dụng, đăng ký tài sản sau hoàn công,...); thời gian đăng ký quyền sở hữu, sử dụng tài sản xuống không quá 14 ngày; thời gian thông quan hàng hóa qua biên giới tối đa 10 ngày đối với hàng hóa xuất khẩu, 12 ngày đối với hàng hóa nhập khẩu; chỉ số tiếp cận tín dụng thuộc nhóm 30 nước đứng đầu; thời gian giải quyết tranh chấp hợp đồng từ 400 ngày xuống còn tối đa 200 ngày; thời gian giải quyết phá sản doanh nghiệp từ 5 năm xuống còn 24 tháng.

Giảm thiểu giấy tờ, rút ngắn thời gian, giảm chi phí thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu. Thay đổi căn bản phương thức quản lý, kiểm tra chuyên ngành, thực hiện nguyên tắc quản lý trên cơ sở đánh giá rủi ro, áp dụng rộng rãi thông lệ quốc tế, chuyển căn bản sang hậu kiểm; điện tử hóa thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành; kết nối chia sẻ thông tin giữa các cơ quan, tổ chức quản lý, kiểm tra chuyên ngành và với cơ quan hải quan.

Tạo lập hệ thống hỗ trợ khởi nghiệp, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, ổn định, tự do sáng tạo cho doanh nghiệp khởi nghiệp.

Đến năm 2017 đạt mức trung bình của nhóm nước ASEAN 4 trên một số chỉ tiêu về năng lực cạnh tranh thuộc nhóm chỉ số nâng cao hiệu quả (theo đánh giá của Diễn đàn kinh tế thế giới).

Mục tiêu đến năm 2020, môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh đạt mức trung bình của các nước ASEAN 3 trên một số chỉ tiêu thông lệ quốc tế. Tạo chuyển biến rõ nét về nhận thức phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Theo Nghị quyết 19, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trực tiếp chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về kết quả thực hiện Nghị quyết.

Công bố Chỉ số SIPAS 2015: Thước đo sự hài lòng của người dân

Ngày 26-4, Bộ Nội vụ, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam đã công bố Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước năm 2015 (SIPAS 2015).

Theo đó, 3 bên đã khảo sát xác định Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2015 trong phạm vi cả nước từ 01-01-2014 – 30-6-2015, đối với 6 thủ tục hành chính và được triển khai tại 108 xã, phường, thị trấn thuộc 36 quận, huyện, thị xã, thành phố ở 10 tỉnh, thành phố trong cả nước như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Ninh… SIPAS được khảo sát trên 4 tiêu chí: Tiếp cận dịch vụ, hài lòng về tiếp cận dịch vụ, thủ tục hành chính, sự phục vụ của công chức, kết quả giải quyết thủ tục hành chính và đều có kết quả cụ thể.

Kết quả SIPAS 2015 cho thấy, người dân đánh giá tốt về kết quả giải quyết thủ tục hành chính. Con số hài lòng về toàn bộ quá trình giải quyết thủ tục hành chính là: Thủ tục cấp chứng minh nhân dân: 83,4%; Thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: 74,4%; Thủ tục cấp giấy phép xây dựng nhà ở: 78,4%; Thủ tục chứng thực: 86%; Thủ tục kết hôn: 89,5%; Thủ tục cấp giấy khai sinh: 87,5%. Chất lượng năng lực chuyên môn của công chức được người dân đánh giá cao, tuy nhiên người dân chưa bằng lòng về đạo đức nghề nghiệp, về sự phục vụ nhiệt tình chu đáo của công chức (27% - 47% số người dân được hỏi đánh giá sự giao tiếp, tinh thần phục vụ và năng lực chuyên môn của công chức ở mức bình thường và thấp).

Qua khảo sát cho thấy, hình thức tiếp cận thông tin phổ biến mà người dân thường sử dụng với các thủ tục hành chính là thông qua chính quyền phường, xã (62% - 76%), tiếp đến là hình thức hỏi người thân, bạn bè (11% - 17%), chỉ có từ 4% - 8% người dân sử dụng hình thức tiếp cận qua mạng. Từ đó cho thấy, để Chính phủ điện tử thành công, để người dân thành công dân điện tử thì cần tuyên truyền nhiều cũng như tạo điều kiện để người dân tiếp cận mạng. Đáng lưu ý, toàn bộ 6 thủ tục hành chính được khảo sát đều có tình trạng người dân phải trả thêm tiền ngoài lệ phí, phí phải nộp/không nộp theo quy định. Hiện nay, 2 loại thủ tục hành chính mà dân không phải nộp phí, lệ phí là giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh, lại là 2 thủ tục có nhiều người trả tiền ngoài quy định nhất (20% - 30% số người được hỏi).

Kết quả chỉ số hài lòng này cũng có sự khác biệt rõ rệt giữa các tỉnh, thành phố. Trong đó, người dân ở Đà Nẵng có chỉ số hài lòng cao nhất với quá trình giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan hành chính, tiếp đến là Cà Mau, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hà Nội; thấp nhất là các tỉnh Hưng Yên, Đắk Lắk, Tây Ninh, Hà Tĩnh, Lai Châu. Cũng qua khảo sát, người dân đã đưa ra nhiều gợi ý về các nội dung ưu tiên cần cải tiến để việc giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan hành chính nhà nước được tốt hơn. Trong đó có việc cần mở rộng các hình thức thông tin, tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, cải thiện hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị; tăng tính minh bạch, công khai; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; cải thiện thái độ giao tiếp, tinh thần phục vụ của công chức; nâng cao năng lực giải quyết của công chức; giảm phí/lệ phí..

Tại buổi công bố, lãnh đạo Bộ Nội vụ cũng cho biết, đến nay đã có hơn 20 địa phương tự triển khai xác định chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính trước khi Bộ Nội vụ tiến hành. Đó là tín hiệu rất đáng mừng cho thấy các địa phương đã quan tâm đến việc làm hài lòng người dân. Phân tích chỉ số SIPAS 2015, Bộ Nội vụ cho rằng, chỉ số hài lòng thấp nhất là 70%, cao nhất là trên 80%, đó là con số khá cao.

Đây là lần đầu tiên Bộ Nội vụ tiến hành đo lường, xác định chỉ số hài lòng của người dân trên phạm vi cả nước.

Làm rõ thông tin “nộp phí bôi trơn sổ đỏ”

Liên quan tới thông tin “44% sổ đỏ phải nộp phí bôi trơn”, Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản số 1415/BTNMT-TCQLĐĐ gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị các địa phương chỉ đạo kiểm tra làm rõ vấn đề này.

Các địa phương tổ chức thanh tra công vụ, phát hiện những cán bộ, công chức nhũng nhiễu, tiêu cực trong thực thi nhiệm vụ cấp giấy chứng nhận; xử lý nghiêm minh đối với cá nhân, tổ chức có liên quan.

Bên cạnh đó, rà soát các thủ tục hành chính về đất đai đã ban hành, công bố theo quy định; việc công khai các loại phí, lệ phí mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phải nộp khi thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận tại nơi tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả theo quy định.

Ngoài ra, thiết lập, công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về đường dây nóng tiếp nhận, phản ánh, kiến nghị về tình trạng vi phạm pháp luật đất đai và tình trạng gây nhũng nhiễu trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến cấp giấy chứng nhận ở địa phương.

Công văn cũng yêu cầu các địa phương báo cáo kết quả trước ngày 16-5-2016.

Trước đó, ngày 22-4, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã công bố đường dây nóng - số máy 043.795.7889 - tiếp nhận thông tin phản ánh, kiến nghị về tình trạng vi phạm pháp luật đất đai và nhũng nhiễu trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất./.