Cộng đồng các Quốc gia độc lập (SNG) ra đời ngay sau khi Liên Xô sụp đổ, bao gồm 12 nước Cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, trừ 3 nước vùng Ban - tích. Sau 15 năm tồn tại, mặc dù đã xác lập được những thể chế cơ bản nhưng quan hệ hợp tác giữa các nước thành viên vẫn còn hết sức yếu kém. Niềm tin vào quan hệ nội bộ SNG để đảm bảo an ninh ngày càng giảm sút, bởi nó không giải quyết được các cuộc xung đột vũ trang trong khu vực ngày càng gia tăng. Ý tưởng liên kết kinh tế theo mô hình EU cũng không thực hiện được vì tính chất và nhịp độ cải cách ở các nước SNG quá khác nhau, việc xây dựng các thể chế, tổ chức chung gặp quá nhiều khó khăn như Ngân hàng liên quốc gia, Hội đồng tiền tệ, Liên minh thuế quan... Những nền kinh tế đầu tàu trong SNG như Nga, U-crai-na chưa phối hợp chặt chẽ được với nhau.

Mặt khác, Liên bang Nga coi hợp tác với các nước SNG là ưu tiên số một trong chính sách đối ngoại của mình, nhưng trên thực tế, Nga chưa làm được như vậy. Trong khi đó, các nước SNG khác lại luôn lo sợ Nga muốn gây áp lực chính trị, kinh tế, quân sự nhằm giữ lấy vai trò lãnh đạo SNG và vì vậy họ muốn tìm kiếm các đối tác khác ngoài khu vực để tránh sự phụ thuộc vào Nga. Những mâu thuẫn mới gần đây giữa các nước trong SNG, đặc biệt là giữa Nga và Gru-di-a, Nga với Bê-la-rút cho thấy triển vọng phát triển của SNG còn hết sức phức tạp và nhiều khó khăn.

Cho đến nay, các công trình nghiên cứu một cách toàn diện về sự phát triển của Cộng đồng các quốc gia độc lập cả ở trên thế giới cũng như ở Việt Nam còn ít được chú ý. Các vấn đề được đề cập chủ yếu đến từng quốc gia và những vấn đề riêng lẻ. Vì vậy, nghiên cứu quá trình phát triển của Cộng đồng các quốc gia độc lập, xu hướng phát triển sau những chuyển biến chính trị diễn ra tại một số nước Cộng hòa SNG vừa qua, những triển vọng phát triển và tác động của nó đối với khu vực và thế giới là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn to lớn hiện nay.

Với ý nghĩa như vậy, Nhà xuất bản Khoa học xã hội vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách Cộng đồng các quốc gia độc lập, quá trình hình thành và phát triển do GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn chủ biên.

Nội dung cuốn sách gồm 3 chương:

Chương I: Tổng quan về sự ra đời và phát triển của Cộng đồng các quốc gia độc lập.

Chương II: Sự phát triển của Cộng đồng các quốc gia độc lập trong bối cảnh quốc tế mới hiện nay.

Chương III: Đánh giá triển vọng phát triển của SNG trong giai đoạn 2006-2010 và những tác động đến khu vực và thế giới.