Thái Bình - thành công với mô hình “Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh”

Những năm gần đây, tại Thái Bình số trẻ sinh ra là nam luôn nhiều hơn so với số trẻ em sinh ra là nữ, dẫn tới tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Theo báo cáo của hệ thống dân số, năm 2012 tỷ số giới tính khi sinh ở Thái Bình là 111 nam/100 nữ. Năm 2013, tỷ số này là 112 nam/100 nữ, cao hơn mức giới hạn cho phép (106 - 108 nam/100 nữ), trong đó, cao nhất là huyện Hưng Hà 117 nam/100 nữ, Vũ Thư 114 nam/100 nữ. Một số xã có tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh rất cao: Văn Cẩm 200 nam/100 nữ, Hồng Minh 164/100, Thái Phương 154/100 (Hưng Hà); Hòa Bình 188 nam/100 nữ, Song Lãng 172/100, Hiệp Hòa 167/100 (Vũ Thư)… 4 tháng năm 2014 số trẻ sinh ra trong toàn tỉnh là 8.015 cháu, tăng 15 cháu so với cùng kỳ, tỷ số giới tính ở mức 114,7 nam/100 nữ.

Ðể ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, ngành dân số đã và đang nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp. Từ năm 2011, Thái Bình triển khai mô hình “Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh” tại 71 xã, đến nay đã nhân rộng triển khai tại 157 xã của 8 huyện, thành phố. Hoạt động chính là tăng cường tuyên truyền, tư vấn trực tiếp và thông qua phương tiện thông tin đại chúng; cung cấp thông tin qua tổ chức hội thảo, nói chuyện chuyên đề, tư vấn cho nhân dân, chính quyền địa phương, các cơ sở y tế... trong việc thực hiện quy định nghiêm cấm lựa chọn giới tính. Tại các xã thực hiện mô hình, hầu hết đã thành lập và duy trì “Câu lạc bộ phụ nữ không sinh con thứ ba”, tổ chức được hàng trăm buổi truyền thông trực tiếp, buổi sinh hoạt câu lạc bộ phổ biến kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.

Bạc Liêu: Nhân rộng câu lạc bộ “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế”, “Phụ nữ không sinh con thứ ba”

Theo thống kê của ngành chức năng thì tính từ đầu năm đến nay, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh của tỉnh Bạc Liêu có chiều hướng tăng lên: 108,64/100. Đặc biệt, tại huyện Hòa Bình, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh lại khá cao (121,79 bé trai/100 bé gái). Do đó, nhằm can thiệp thực trạng mất cân bằng giới tính khi sinh đang có chiều hướng khó kiểm soát cả nước nói chung và của địa phương nói riêng, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tiếp tục triển khai thực hiện Đề án Can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2012 - 2015 với nhiều hoạt động thiết thực, mang lại hiệu quả cao.

Đề án đã triển khai ở 64/64 xã, phường, thị trấn trong tỉnh. Các địa phương tăng cường cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân, trước hết là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ; những người cung cấp dịch vụ siêu âm và dịch vụ nạo phá thai; những người có uy tín trong cộng đồng nhằm hạn chế các hành vi không phù hợp với sinh đẻ theo quy luật tự nhiên. Đề án có mục đích hoàn thiện hệ thống pháp luật về các nội dung liên quan đến giới tính khi sinh; khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái trong học tập, chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Để triển khai Đề án, hiện nay tất cả các xã, phường, thị trấn đều xây dựng và duy trì các câu lạc bộ “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế”, “Phụ nữ không sinh con thứ ba”, “Các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái”… Qua các đợt sinh hoạt, đã tổ chức tuyên truyền lồng ghép các nội dung về giới và giới tính khi sinh. Bên cạnh đó, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình cũng phối hợp với Thanh tra Sở Y tế và phòng y tế các huyện, thành phố tổ chức các đợt thanh tra các cơ sở y tế có dịch vụ siêu âm, nạo phá thai để tuyên truyền những văn bản, quy định về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh.

Sơn La: Đưa nội dung về mất cân bằng giới tính khi sinh vào chương trình học

Để giảm thiểu và từng bước khống chế tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, thời gian qua, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Sơn La đã tích cực triển khai các hoạt động can thiệp đồng bộ, hiệu quả. Chi cục đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về giới và giới tính khi sinh. Các biện pháp cụ thể được thực hiện: tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức hội thảo, các buổi nói chuyện chuyên đề với lãnh đạo Đảng, chính quyền, ban ngành đoàn thể, cán bộ dân số, cộng tác viên dân số, nhân viên y tế, hộ gia đình, phụ nữ, trẻ em gái và các đối tượng về quy định nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi,… Biên soạn, nhân bản và cung cấp các ấn phẩm truyền thông; xây dựng mới các pa-nô, khẩu hiệu tuyên truyền về giới tính khi sinh tại địa điểm trung tâm; xây dựng và duy trì hoạt động của các câu lạc bộ không sinh con thứ ba trở lên; đưa nội dung Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, đặc biệt là các nội dung liên quan đến mất cân bằng giới tính khi sinh vào chương trình giảng dạy cho các học viên của Trường Chính trị tỉnh…

Bên cạnh đó, các cấp, các ngành trong tỉnh cũng thực hiện đồng bộ các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, khoa - học kỹ thuật, đào tạo ngành nghề, sử dụng lao động tương đối phù hợp với giới tính, độ tuổi, dân tộc, cơ cấu ngành nghề với sự phát triển kinh tế - xã hội ở từng vùng trong tỉnh. Đồng thời, tỉnh cũng có những chính sách, biện pháp giúp đỡ, hỗ trợ về vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc ở những vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn thông qua các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo; tuyên truyền, tư vấn, hướng dẫn và cung cấp các dịch vụ đáp ứng việc bảo vệ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình, nâng cao chất lượng dân số.

Thử nghiệm tổng đài tư vấn

Những hệ lụy mà tình trạng mất cân bằng giới để lại vô cùng nặng nề vì thế Việt Nam cần có giải pháp mạnh để giảm sự mất cân đối một cách hiệu quả. Biện pháp hữu hiệu nhất nhưng mất thời gian nhất là truyền thông giáo dục, nâng cao nhận thức chuyển đổi hành vi. Thứ hai là cần có các chính sách hỗ trợ gia đình sinh con một bề là gái. Thứ ba là tăng cường chế tài pháp luật đối với các hành vi lựa chọn giới tính khi sinh.

Với mục đích cung cấp người dân thông tin chuyên sâu về dân số, kế hoạch hóa gia đình, Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình triển khai thử nghiệm tổng đài tư vấn vệ tinh kết nối tổng đài tư vấn 1900545586 qua mạng viễn thông, internet và tư vấn viên. Sau hơn 2 tháng triển khai thực hiện ở trung ương, tổng đài đã tư vấn được 278 trường hợp. 13 tổng đài tư vấn vệ tinh tại chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình của 13 tỉnh, thành phố đã được lắp đặt. Người dân có thể gọi và gặp trực tiếp tư vấn viên của các tỉnh này với những nội dung như: hướng dẫn sử dụng viên tránh thai hằng ngày, các bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, thông tin về làm mẹ an toàn,.../.