Hiện nay ở Việt Nam có tới hơn 10 Tạp chí lý luận, chính trị, tạp chí chuyên ngành của Đảng thuộc các cơ quan nghiên cứu, đào tạo, các ban Đảng đều đi sâu nghiên cứu, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng. Tuy nhiên mỗi Tạp chí có bản sắc riêng.

Phát huy truyền thống là cơ quan lý luận và chính trị của Trung ương Đảng; là đơn vị nghiên cứu khoa học, Tạp chí có nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, nghị quyết, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, góp phần đưa nghị quyết vào cuộc sống. Đồng thời Tạp chí là nơi phản ánh những tâm tư nguyện vọng của cán bộ, đảng viên; nơi trao đổi kinh nghiệm công tác Đảng ở các tổ chức, cơ sở Đảng trong cả nước. Tạp chí tuyên truyền, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đấu tranh, phê phán các tư tưởng, quan điểm sai trái, phản động, giữ vững sự kiên định mục tiêu lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Tạp chí cùng các cơ quan lý luận tổng kết thực tiễn, góp phần làm rõ một số vấn đề cụ thể của sự nghiệp đổi mới, khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.

Tuy nhiên với vai trò là tạp chí lý luận, chính trị lớn nhất của Đảng, Tạp chí còn những nhược điểm cần khắc phục, nhất là trình độ lý luận của nhiều bài viết chưa sâu, tính chiến đấu chưa cao; việc phân tích và tổng kết những vấn đề mới, phức tạp do thực tiễn cách mạng trong nước và thế giới đặt ra còn chưa kịp thời và sắc bén. Công tác phát hành, bạn đọc còn hạn chế, chưa thường xuyên tổng kết rút kinh nghiêm kịp thời...

Để khắc phục những hạn chế, phát huy truyền thống 73 năm, xứng đáng với phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước trao tặng - Huân chương Sao Vàng, Tạp chí tập trung thực hiện tốt những vấn đề chủ yếu sau :

1. Làm tốt chức năng tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước

Hằng năm, Đảng và Nhà nước ta ban hành số lượng văn kiện khá lớn và rất quan trọng. Nhiệm vụ của Tạp chí là qua công tác biên tập, phát hành và bạn đọc tuyên truyền, giải thích các quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, làm cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân quán triệt sâu sắc và nhất trí cao với đường lối chủ trương đúng đắn, sáng tạo của Đảng và Nhà nước. Tạp chí lý giải những cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề giúp người đọc nhận thức sâu về nghị quyết, chính sách, pháp luật ; chỉ rõ những quan điểm nội dung chính của nghị quyết đặt ra, các bước của kế hoạch triển khai nghị quyết. Đảng ta có những nghị quyết rất quan trọng, có ý nghĩa lịch sử lớn lao, tạo bước ngoặt cho sự phát triển cách mạng. Vì vậy, việc nghiên cứu, chọn những vấn đề mấu chốt, cần tập trung tuyên truyền cho bạn đọc có ý nghĩa quyết định đối với việc phát huy vai trò của Tạp chí. Tuyên truyền bảo đảm tính chân thực, chính xác, khoa học, hấp dẫn thuyết phục và lôi cuốn bạn đọc.

2. Đi sâu nghiên cứu, trao đổi góp phần làm sáng rõ những vấn đề tư tưởng lý luận đang đặt ra

Sự nghiệp cách mạng của Đảng đang đứng trước nhiều vấn đề mới về lý luận và thực tiễn. Thông qua mục " nghiên cứu trao đổi" Tạp chí đi sâu nghiên cứu góp phần làm rõ hơn những vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra. Đó là những vấn đề về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; các mô hình kinh tế trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và giữ vững nền kinh tế độc lập tự chủ về thực hiện dân chủ ở cơ sở; về xây dựng Đảng; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân v.v... Tạp chí tổ chức nghiên cứu, trao đổi về những vấn đề nổi cộm, bức xúc của cuộc sống để góp phần tìm ra câu trả lời đúng, góp phần tạo nên sự thống nhất nhận thức trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Những vấn đề lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; những chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

3. Nghiên cứu tổng kết thực tiễn góp phần phát triển lý luận của Đảng

Thời gian qua Tạp chí Cộng sản chủ động nghiên cứu một số đề tài, khảo sát thực tế, tổ chức các cuộc Hội thảo khoa học - thực tiễn về những vấn đề quan trọng. Các cuộc Hội thảo đã làm phong phú và sâu sắc thêm khả năng nhận thức về những vấn đề lý luận cơ bản, tổng kết những kinh nghiệm, rút ra những bài học thiết thực từ các cấp ; các ngành, các địa phương, các cơ sở, vừa thúc đẩy việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng, góp phần làm rõ hơn căn cứ khoa học và thực tiễn của việc ban hành các chủ trương, nghị quyết của Đảng.

Tạp chí Cộng sản chủ động có chương trình biên tập, hướng vào những vấn đề lý luận quan trọng, tích cực tham gia tổng kết thực tiễn, góp phần phát triển lý luận của Đảng. Đội ngũ phóng viên biên tập viên thường xuyên đi thực tế, bám sát cơ sở. Thực tế cho thấy, không đi sâu nghiên cứu thực tế thì bài viết sẽ mờ nhạt, tính lý luận, tính tổng kết không cao, khó thuyết phục người đọc.

4. Thông tin các hoạt động lý luận, chính trị trong nước và thế giới

Tạp chí thường xuyên giới thiệu, bình luận thông tin về tình hình lý luận, chính trị, thời sự ở trong nước, trên thế giới nhằm định hướng đúng đắn cho việc quan sát, nhận thức của cán bộ đảng viên, quần chúng trước những diễn biến nhanh chóng và phức tạp. Tạp chí làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền giáo dục truyền thống cách mạng, chủ nghĩa yêu nước, tinh thần tự lực tự cường của dân tộc qua những kỷ niệm lớn của thế giới và trong nước. Tạp chí cũng đặc biệt chú trọng thông tin sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân về các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước.

Tạp chí thường xuyên thông tin về các hoạt động lý luận quan trọng, làm rõ những khái niệm cần thiết trên nhiều lĩnh vực khoa học, nhất là khoa học xã hội và nhân văn, làm công cụ nhận thức cho việc tiếp cận những vấn đề của nghị quyết, của đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước một cách khoa học, chính xác, dễ hiểu.

5. Tham gia đấu tranh tư tưởng, lý luận tuyên truyền giáo dục lý tưởng cách mạng

Tạp chí dành số lượng bài vở thích đáng cho nhiệm vụ đấu tranh tư tưởng, lý luận, góp phần giáo dục lý tưởng cách mạng cao đẹp của Đảng, truyền thống cách mạng hào hùng của dân tộc ta; góp phần làm thất bại mọi mưu toan của các thế lực thù địch hòng xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Tạp chí đăng tải các bài viết đấu tranh phê phán những quan điểm, tư tưởng, lý luận sai trái, phản động, bảo vệ sự đúng đắn của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng ta.

Tạp chí thông qua những bài viết góp phần giáo dục thế giới quan khoa học và nhân sinh quan cách mạng bồi dưỡng lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, khẳng định những thành tựu to lớn của sự nghiệp cách mạng, nhất là của công cuộc đổi mới, làm rõ sự cần thiết tất yếu về vai trò lãnh đạo của Đảng.

6. Gương mẫu thực hiện Luật Báo chí và Quy ước đạo đức nhà báo

Phát huy vai trò tạp chí lý luận chính trị của Trung ương Đảng, cán bộ, phóng viên, biên tập viên nhân viên Tạp chí luôn giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật thực hiện tốt Luật Báo chí, coi đó là một trong những nhân tố quyết định bảo đảm sự thành bại công tác của Tạp chí. Đặc biệt coi trọng việc rèn luyện phẩm chất đạo đức nhà báo về tinh thần trách nhiệm về trình độ lý luận; về tính trung thực trong nghiên cứu biên tập bài vở.

7. Xác định rõ đối tượng phục vụ và tạo điều kiện thuận lợi để Tạp chí hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao

Tạp chí Cộng sản xác định, đối tượng phục vụ của mình là các cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên toàn Đảng; các cấp chính quyền, các cơ quan nghiên cứu, giảng dạy, các nhà khoa học; công nhân, nông dân, trí thức, thanh niên, sinh viên trong cả nước và bạn đọc ở nước ngoài. Tùy yêu cầu cụ thể, người đọc sẽ khai thác, tìm đến Tạp chí với những nội dung thích hợp, các lĩnh vực có liên quan ngày một nhiều hơn.

Tạp chí Cộng sản có đội ngũ cộng tác viên đông đảo và vững mạnh, có trình độ lý luận sâu sắc, có bản lĩnh chính trị vững vàng.

8. Thực hiện nghiêm Chỉ thị 11 của Bộ Chính trị "về việc mua và đọc báo, tạp chí của Đảng"

Chỉ thị nêu rõ: "Tổng cục Bưu điện tăng cường tổ chức phát hành báo chí của Đảng. Mỗi đảng bộ cơ sở đều có ít nhất một Tạp chí Cộng sản. Có các hình thức phù hợp để đảng viên, đoàn viên, và nhân dân thường xuyên đọc, nghiên cứu báo chí của Đảng, hiểu rõ, nắm vững và thực hiện có hiệu quả đường lối, quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước".

Tạp chí ý thức sâu sắc rằng bản thân Tạp chí phải không ngừng đổi mới các hoạt động trong khả năng của mình. Song công tác biên tập phát hành, bạn đọc như Chỉ thị của Đảng cũng như thực tế cho thấy phải nhờ vào các cấp ủy đảng, chính quyền ban tuyên giáo của các bộ, ngành, địa phương và hệ thống bưu điện phát hành trong cả nước. Nhờ vậy, mặc dù Tạp chí Cộng sản in từ 1 kỳ lên 2 kỳ và 3 kỳ một tháng cộng với 2 kỳ Tạp chí điện tử, nhưng lượng phát hành không những không giảm mà ngày một tăng./.