Mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của cách mạng được Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định đã thắp sáng niềm tin của toàn dân tộc, trở thành động lực tinh thần to lớn thôi thúc các thế hệ người Việt Nam chiến đấu, hy sinh đến ngày thắng lợi.

Lịch sử đã chứng minh, dân tộc Việt Nam không thể giành được độc lập nếu không có đường lối cách mạng đúng đắn, đó là con đường cách mạng vô sản. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định, con đường duy nhất đúng để cứu nước, giải phóng dân tộc, là con đường giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng giai cấp; giai cấp vô sản phải nắm lấy ngọn cờ giải phóng dân tộc, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội thì cách mạng ở nước ta mới thành công. Người chỉ rõ: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc, không có con đường nào khác là con đường cách mạng vô sản”(1). Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã chứng minh sự đúng đắn đó bằng những thắng lợi to lớn của nhân dân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng đất nước, giành độc lập dân tộc. Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội chính là nền tảng lý luận và thực tiễn vững chắc, định hướng con đường cách mạng Việt Nam, là cơ sở tạo niềm tin, hội tụ sức mạnh chiến đấu của nhân dân Việt Nam.

Niềm tin là sự hòa quyện giữa nhận thức, tình cảm và ý chí của con người, những hành động phi thường và sức mạnh trong mỗi con người bình thường sẽ được nhân lên khi ở họ có niềm tin sâu sắc vào mục tiêu hướng tới của toàn dân tộc. Trong cuộc đối đầu với đế quốc Mỹ, niềm tin của nhân dân ta vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội tạo nên khả năng huy động đến mức cao nhất cả về sức lực, trí tuệ, tình cảm, ý chí của một dân tộc yêu chuộng hòa bình, sẵn sàng hy sinh để giành lại độc lập, tự do, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, đã làm nên chiến thắng trước một kẻ thù có sức mạnh quân sự lớn hơn gấp nhiều lần. Niềm tin đó không phải là một quá trình duy ý chí, hay là một quá trình tự phát, mà đó là một quá trình nhận thức và vận dụng đúng đắn, sáng tạo quy luật chiến tranh của Đảng ta trong điều kiện, hoàn cảnh của đất nước, đưa ra đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn để hội tụ sức mạnh của toàn dân đánh giặc cứu nước. Niềm tin đó là sự biểu hiện của lòng yêu nước nồng cháy, của bản lĩnh, trí tuệ và cả ước mơ, khát vọng chiến thắng của mọi người dân Việt Nam trong cuộc chiến ác liệt nhất, trước kẻ thù hung bạo nhất. Đó là niềm tin vào sự lãnh đạo độc lập, tự chủ của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh; sự vận dụng đúng đắn, sáng tạo những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lê-nin vào những điều kiện cụ thể của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, vừa có tính nguyên tắc cao, vừa có tính mềm dẻo trong sử dụng các đối sách. Với đường lối ấy, cách mạng Việt Nam thể hiện một chân lý sáng ngời của thời đại là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đó là đường lối kết hợp chặt chẽ cuộc chiến đấu chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta với cách mạng thế giới, kết hợp những mục tiêu, yêu cầu cơ bản của dân tộc Việt Nam với những mục tiêu cao cả của loài người tiến bộ, vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Chính vì vậy, nhân dân ta đã phát huy cao độ sức mạnh đoàn kết, ý chí một lòng, quyết tâm chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Trong đại thắng Mùa xuân 1975, niềm tin của nhân dân ta vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội được củng cố, nhân lên và ngày càng vững chắc trở thành một động lực vô cùng to lớn trong trận quyết chiến cuối cùng.

Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta diễn ra trong điều kiện vô cùng ác liệt, phức tạp trên nhiều mặt quân sự, chính trị và ngoại giao, trong nước và quốc tế; kẻ địch có tiềm lực quân sự, kinh tế mạnh nhất thế giới, chúng tiến hành cuộc chiến tranh với nhiều tiền của, sử dụng những vũ khí hiện đại nhất nhằm khuất phục nhân dân ta. Trong hoàn cảnh đó, Đảng ta đã bình tĩnh, kiên định mục tiêu cách mạng, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đánh giá đúng kẻ thù và so sánh đúng lực lượng đôi bên, hạ quyết tâm chính xác, đúng đắn, sáng tạo, khơi dậy niềm tin vào tương lai tươi sáng của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và dựng xây đất nước. Niềm tin đó đã động viên, huy động mọi lực lượng cả vật chất và tinh thần của mọi tầng lớp nhân dân cả nước, cùng sự ủng hộ của các lực lượng tiến bộ trên thế giới tạo nên sức mạnh làm biến chuyển lực lượng và thế trận, chớp thời cơ kết thúc chiến tranh. Vì vậy, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội luôn là niềm tin, chỗ dựa tinh thần vững chắc của quân và dân trên mọi mặt trận của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mà đỉnh cao là đại thắng Mùa xuân 1975.

Nhờ có niềm tin vững chắc vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội mà ý chí chiến đấu, bản lĩnh kiên cường với một trí tuệ tuyệt vời mà quân và dân ta đã xây dựng, tổ chức lực lượng, nắm và tạo thời cơ để giành thắng lợi hoàn toàn. Đó là một quá trình được kết tinh từ truyền thống yêu nước, ý chí quật cường suốt mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc. Niềm tin đó được củng cố phát triển cao độ trong quá trình đấu tranh cách mạng của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng ngày càng được củng cố, nhân lên trở thành một động lực vô cùng to lớn trong trận quyết chiến cuối cùng.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, hàng ngàn, vạn cán bộ, chiến sĩ, đồng bào cả nước đã anh dũng chiến đấu quên mình, xả thân vì nghĩa lớn, sẵn sàng hy sinh trước ngày toàn thắng. Với tốc độ “một ngày bằng hai mươi năm”, quân và dân ta đã toàn thắng ở ba chiến dịch then chốt, đó là Chiến dịch Tây Nguyên, Chiến dịch Huế - Đà Nẵng và Chiến dịch Hồ chí Minh lịch sử. Đây là sự phát triển đến đỉnh cao của tư duy chiến lược, thể hiện cao nhất của niềm tin chiến thắng, về ý chí, bản lĩnh và trí tuệ của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Chiến dịch Tây Nguyên, mở đầu bằng trận Buôn Ma Thuột, đã tiêu diệt một tập đoàn phòng ngự quan trọng của địch, là khởi điểm dẫn đến sự tan rã và sụp đổ về chiến lược của chúng, mở ra thời cơ tổng tiến công chiến lược giải phóng hoàn toàn miền Nam. Đây là đòn chiến lược mang đậm nét bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, với chiến thuật nghi binh, tạo yếu tố bất ngờ, nên lực lượng của ta tuy không lớn nhưng sức mạnh được nhân lên gấp bội và đã đạt được hiệu quả lớn nhất. Chiến dịch Huế - Đà Nẵng quét sạch quân địch ở các tỉnh ven biển miền Trung. Thắng lợi của chiến dịch này cùng với chiến dịch Tây Nguyên làm thay đổi hẳn so sánh lực lượng về mặt chiến lược, trực tiếp tạo thế và thời cơ cho chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử chắc thắng. Chiến dịch Hồ Chí Minh là đỉnh cao của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Mùa xuân 1975 lịch sử. Trong trận quyết chiến lược cuối cùng này, ta đã tập trung sức mạnh của cả nước đánh vào sào huyệt của địch, giải phóng Sài Gòn - Gia Định và các tỉnh còn lại của Nam Bộ. Hơn một triệu quân ngụy và cả bộ máy ngụy quyền bị đập tan, chế độ thực dân mới được Mỹ xây dựng qua năm đời tổng thống hoàn toàn sụp đổ. Nhân dân ta đã giành thắng lợi hoàn toàn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, thực hiện thống nhất nước nhà, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Thắng lợi của nhân dân ta trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước là kết quả của cả quá trình chiến đấu kiên cường, bền bỉ mấy chục năm ròng mà đỉnh cao là đại thắng Mùa Xuân 1975. Đây là bước phát triển tất yếu của cách mạng nước ta ở giai đoạn chín muồi của toàn bộ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước là thắng lợi của sự kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại, là sức mạnh tổng hợp cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, cả về tư tưởng, tinh thần và vật chất, kỹ thuật. Thắng lợi đó còn có cả tài năng, trí tuệ lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy của các tướng lĩnh và tính năng động, sáng tạo vĩ đại của quần chúng nhân dân và lực lượng vũ trang. Tất cả những nhân tố thắng lợi của cuộc kháng chiến đều được phát huy, trong đó nhân tố cơ bản nhất, quyết định nhất là sự lãnh đạo đúng đắn và sáng tạo của Đảng ta, đã kế thừa và phát huy cao độ truyền thống yêu nước, niềm tin sắt đá, ý chí chiến đấu, bản lĩnh kiên cường và trí tuệ sáng suốt của nhân dân ta trong suốt cuộc kháng chiến. Thắng lợi vĩ đại đó cho thấy sức mạnh làm nên chiến thắng là sức mạnh của niềm tin, của ý chí chiến đấu, của bản lĩnh và trí tuệ con người Việt Nam được hội tụ hướng vào thực hiện mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Kiên định, vững tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là điều kiện tiên quyết để thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong điều kiện mới.

Niềm tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong điều kiện mới là tin tưởng vào con đường xây dựng đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng và nhân dân đã lựa chọn. Mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội thể hiện rõ trong mục tiêu xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa, đó là một xã hội: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ, có một nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; con người có cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển; có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới. Rõ ràng, nếu chúng ta mất niềm tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, mất niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng thì sự nghiệp xây dựng đất nước không thể thành công, độc lập, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân sẽ bị đe dọa. Do vậy, nếu chúng ta giữ vững niềm tin thì chúng ta sẽ có tất cả, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa nhất định sẽ thành công.

Công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa là đòi hỏi tất yếu trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, để tạo những điều kiện, tiền đề cho chủ nghĩa xã hội. Đó là thời kỳ đầy khó khăn, thử thách, có cả những thành công và sai lầm khuyết điểm trong tổ chức thực hiện, song không vì thế mà phủ nhận sự đúng đắn của một đường lối cách mạng và khoa học đã và đang được thực tiễn chứng minh. Kiên định, vững tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội tạo cơ sở cả về lý luận và thực tiễn để chúng ta vận dụng sáng tạo các bài học về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, giữ vững độc lập tự chủ đi đôi với hội nhập quốc tế; kiên định về nguyên tắc, nhưng linh hoạt về sách lược; triển khai các hoạt động đối ngoại một cách đồng bộ và toàn diện. Theo đó, chỉ có niềm tin vững chắc vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội mới có thể phát huy cao nhất sức mạnh dân tộc, sức mạnh nội sinh nhằm giữ vững độc lập, tự chủ trên mọi lĩnh vực đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Từ thực tiễn phong phú của cách mạng Việt Nam, từ thực tiễn xây dựng và phát huy niềm tin thắng lợi vào độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đảng ta đã rút ra những bài học kinh nghiệm nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay. Do vậy, cho dù thế giới ngày nay và trong những năm tới có thể có nhiều đổi thay, nhưng niềm tin vào độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội vẫn không hề thay đổi, mãi mãi là mục tiêu, con đường duy nhất đúng, là động lực to lớn của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta trên con đường xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.

----------------------------------------------

(1) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002, t 9, tr 314