TCCS - 45 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng bộ Học viện Phòng không - Không quân (PK-KQ) đã lãnh đạo Nhà trường làm tốt công tác giáo dục - đào tạo và góp phần xứng đáng vào cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược. Ngày nay, khi đất nước hội nhập và phát triển, Đảng bộ Học viện đã và đang tiếp tục phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, lãnh đạo xây dựng Học viện ngày càng chính quy, hiện đại, xứng đáng là một cơ sở đào tạo lớn của Quân chủng PK-KQ và Quân đội nhân dân Việt Nam.

45 năm nhìn lại

Trường Sĩ quan cao xạ (tiền thân của Học viện PK - KQ) được thành lập vào ngày 16-7-1964 theo Quyết định số 79/QĐ-QP của Bộ Quốc phòng. Đáp ứng yêu cầu thực tiễn công cuộc chiến đấu, xây dựng và phát triển của đất nước qua từng giai đoạn, trường đã nhiều lần được bổ sung nhiệm vụ, đổi tên, tách, nhập, đến tháng 6-1999 hợp nhất hai học viện: Phòng không và Không quân thành Học viện PK-KQ. Như vậy, từ chức năng đào tạo sĩ quan cao xạ dã chiến, yếu địa, nghiên cứu kỹ thuật, chiến thuật pháo cao xạ..., đến nay, Học viện đã được bổ sung chức năng đào tạo cán bộ quân sự, chính trị, hậu cần và kỹ thuật; đào tạo sĩ quan từ cấp phân đội đến cấp chiến thuật - chiến dịch; đào tạo từ bậc đại học đến sau đại học... Trải qua chặng đường 45 năm, từng bước Học viện đã trở thành một trung tâm nghiên cứu khoa học chuyên sâu về các lĩnh vực: khoa học quân sự, khoa học kỹ thuật PK-KQ và khoa học xã hội và nhân văn quân sự của quân đội.

Quán triệt mục tiêu giáo dục theo tư tưởng Hồ Chí Minh “đào tạo ra những con người toàn diện, vừa “hồng” vừa “chuyên”, có tri thức, lý tưởng, đạo đức...”, 45 năm qua, Đảng bộ Học viện luôn chú trọng lãnh đạo nâng cao chất lượng đào tạo, bảo đảm cán bộ, học viên ra trường có đủ năng lực, trình độ, đáp ứng yêu cầu sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi trong các cuộc chiến tranh xâm lược của địch, đặc biệt là chiến tranh công nghệ cao, góp phần bảo vệ bình yên bầu trời Tổ quốc, kiên quyết không để Tổ quốc bị bất ngờ trong mọi tình huống, tạo môi trường hòa bình để đất nước phát triển và hội nhập. Đồng thời, bám sát yêu cầu giáo dục theo tinh thần Đại hội Đảng lần thứ IX: “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Học viện còn góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế của đất nước thông qua thực hiện nhiệm vụ đào tạo, chuyển cấp, chuyển loại kỹ sư hàng không cho Cục Hàng không dân dụng Việt Nam.

Xuất phát từ quan điểm, giảng viên là yếu tố quyết định đến chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục - đào tạo, muốn có trò giỏi, phải có thầy giỏi, nên trong những năm qua, Đảng ủy, Ban Giám đốc và các khoa chuyên ngành luôn quan tâm, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ giảng viên. Học viện thường xuyên mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ giảng dạy mới; đưa giảng viên đi học tập, nghiên cứu thực tế, đi dự nhiệm ở các đơn vị để kịp thời cập nhật những nội dung mới vào giảng dạy.

Tuy nhiên, Học viện hiện đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt giảng viên. Thế hệ các giảng viên giỏi, các chuyên gia đầu ngành đến tuổi nghỉ theo chế độ ngày một nhiều. Lực lượng cán bộ giảng viên kế cận mỏng, sự hụt hẫng về đội ngũ cán bộ giảng viên đang là vấn đề được đặt ra. Việc tiếp tục phát huy nguồn chất xám ở đội ngũ giảng viên có kinh nghiệm, có trình độ này đòi hỏi đồng bộ các cơ chế, chính sách thích hợp.

Nhận thức rõ vai trò then chốt của công tác xây dựng Đảng, trong suốt chặng đường xây dựng và phát triển, Đảng bộ Học viện luôn quan tâm đến công tác đảng, công tác chính trị với quan điểm: “Lấy xây dựng chính trị là hàng đầu, nhiệm vụ giáo dục - đào tạo là trung tâm, công tác xây dựng Đảng là then chốt”. Trong những năm qua, trên 80% số tổ chức cơ sở đảng của Đảng bộ Học viện đạt trong sạch, vững mạnh và trên 85% số đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ. Riêng trong năm 2008, có 83% số tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch, vững mạnh và 87,86% số đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Những thành tích nổi bật của Học viện PK-KQ trong 45 năm qua: - Trực tiếp chiến đấu 129 trận, bắn rơi 91 máy bay Mỹ. - Đào tạo trên 5 vạn sĩ quan PK-KQ cho Quân đội ta và trên 1.400 sĩ quan PK-KQ cho Quân đội nhân dân cách mạng Lào và Quân đội Hoàng gia Cam-pu-chia. - Nghiên cứu 340 đề tài khoa học. - 100% giảng viên có trình độ đại học và sau đại học, trong đó có 1 giáo sư, 5 phó giáo sư, 32 tiến sĩ. - 1 nhà giáo nhân dân, 13 nhà giáo ưu tú.

Đảng bộ Học viện coi việc tổ chức học tập tư tưởng, tấm gương đạo đức Bác Hồ là thiết thực góp phần xây dựng nền tảng tinh thần, đạo đức của những cán bộ lãnh đạo, chỉ huy thuộc Quân chủng PK-KQ trong tương lai. Vì vậy, Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đã được tổ chức sâu rộng, linh hoạt trong toàn Học viện. Đảng bộ đã tổ chức để quần chúng góp ý cho cấp ủy và đảng viên về đạo đức, lối sống; tổ chức cho các đối tượng viết thu hoạch và xây dựng chương trình hành động; mở chuyên mục “Học tập và làm theo tấm gương đạo đạo đức Hồ Chí Minh” trên đài truyền thanh nội bộ... Qua hơn hai năm thực hiện, do nhận thức đúng tầm quan trọng của Cuộc vận động nên phong trào làm theo tấm gương đạo đức Bác Hồ đang trở thành những hành động thực tế trong giảng dạy và học tập của mỗi giảng viên, cán bộ, công nhân viên và học viên toàn Học viện.

Hoạt động thông tin thời sự tháng, thông báo chính trị tuần được tiến hành có nền nếp và đạt chất lượng cao. Hằng tháng, vào thứ 5 tuần cuối tháng, Đảng ủy Học viện thực hiện quy chế giáo dục chính trị đơn vị. Đây được gọi là “Ngày chính trị và văn hóa tinh thần”. Nội dung sinh hoạt thường xuyên là trao đổi về thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở; giáo dục truyền thống, định hướng tư tưởng; tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao; tổ chức các chuyến đi tham quan các di tích, danh thắng... Hoạt động này được tổ chức thường xuyên, nghiêm túc, lãnh đạo Đảng ủy, Học viện luân phiên trực tiếp dự, lắng nghe và tiếp thu ý kiến của các cán bộ, học viên. Chính tại các buổi sinh hoạt này, nhiều vấn đề bức xúc nảy sinh, nhiều nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, học viên đã được giải quyết, đáp ứng kịp thời, tạo tâm lý thoải mái, yên tâm cho các cán bộ, học viên.

Nghiêm túc chấp hành Điều lệ Đảng và trên cơ sở Hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam và Cục Chính trị Quân chủng PK-KQ, các tổ chức cơ sở đảng của Học viện đã vận dụng linh hoạt vào đặc thù của nhà trường quân đội để xây dựng và triển khai nghị quyết năm học và các nghị quyết chuyên đề, trong đó đặc biệt coi trọng việc xây dựng và triển khai thực hiện nghị quyết chuyên đề nhằm tăng cường sức lãnh đạo giải quyết các nhiệm vụ đặc biệt và đột xuất.

Những nhận thức rút ra

Một là, Đảng bộ phải luôn quan tâm xây dựng các tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy Bộ Tư lệnh Quân chủng, Đảng bộ Học viện thường xuyên quán triệt, triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị và cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Hằng năm, Đảng bộ chỉ đạo thực hiện tốt kế hoạch học tập cho cán bộ, đảng viên, nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, nhiệm vụ của quân đội, quân chủng; giữ vững vai trò lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng về chính trị tư tưởng, chủ động đấu tranh chống các quan điểm, tư tưởng phản động, thù địch.

Trong 45 năm qua, Học viện PK-KQ đã vinh dự đón nhận những phần thưởng cao quý: - 2 Huân chương Quân công hạng Nhì. - 8 Huân chương Quân công hạng Ba. -13 Huân chương Chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba. - 2 Huân chương Lao động hạng Nhì. - 3 Huân chương Itxala của Nhà nước Lào. - 1 Huân chương Ăng Co của Nhà nước Cam-pu-chia. - 20 Cờ thưởng của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tây (cũ). - Ngày 3-11-2004 được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Nhằm củng cố, kiện toàn tổ chức đảng, tăng cường năng lực lãnh đạo toàn diện, Đảng bộ Học viện thường xuyên quán triệt, thực hiện nghiêm túc Điều lệ Đảng và các quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Quân sự Trung ương. Việc xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh được Đảng bộ gắn với việc xây dựng cơ quan, khoa, đơn vị vững mạnh toàn diện, giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ. Thường xuyên tiến hành phân tích chất lượng tổ chức đảng, đảng viên chặt chẽ, nghiêm túc, kịp thời biểu dương khen thưởng những tổ chức đảng có thành tích tốt, phê bình thẳng thắn, nghiêm túc những tổ chức đảng và đảng viên có mặt còn hạn chế, yếu kém. Ngoài ra, công tác xây dựng điểm về tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh các cấp, nhân rộng các điển hình tiên tiến cũng được Đảng bộ quan tâm, thực hiện tốt.

Thường xuyên quán triệt và thực hiện có kết quả cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII và Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa IX.

Hai là, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên là nhiệm vụ được Đảng bộ đặc biệt coi trọng. Trước đây, cấp trên dạy cấp dưới qua kinh nghiệm thực tiễn chiến đấu là phương thức đào tạo chủ yếu. Hiện nay, do đặc điểm tình hình, những người thầy được tôi luyện qua chiến đấu ngày một ít đi, hơn nữa, do yêu cầu xây dựng quân đội hiện không chỉ cần những người thầy có trình độ chính trị, quân sự và chuyên môn, nghiệp vụ giỏi mà còn phải có kỹ năng sư phạm thành thạo và những hiểu biết cần thiết về tâm lý học. Do đó, Đảng bộ thường xuyên sâu sát, chỉ đạo Ban Giám đốc chăm lo đội ngũ này nhằm bảo đảm đủ các yêu cầu, tiêu chuẩn phục vụ nhiệm vụ đào tạo các bậc học của nhà trường.

Ba là, đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng ngày càng nâng cao chất lượng. Trên cơ sở nắm vững các quan điểm, nghị quyết của Đảng, mục tiêu, yêu cầu giáo dục - đào tạo sĩ quan PK-KQ, nhất là Nghị quyết số 86 của Đảng ủy Quân sự Trung ương “Về công tác giáo dục - đào tạo trong tình hình mới”, bám sát tình hình thời cuộc, có tầm nhìn xa hơn, Đảng bộ Học viện đã vận dụng cụ thể vào thực tiễn tại Học viện và chỉ đạo triển khai với nhiều biện pháp sáng tạo về đổi mới nội dung, chương trình đào tạo; đổi mới phương pháp dạy, học; bảo đảm vũ khí, khí tài, trang thiết bị ngày càng tốt hơn; kịp thời biên soạn, in ấn giáo trình, tài liệu phục vụ giảng dạy, học tập và nghiên cứu khoa học.

Bốn là, xây dựng hệ thống chính trị nhà trường vững mạnh, với mục tiêu hoạt động nhịp nhàng, đồng bộ, hiệu quả, xây dựng Học viện chính quy, vững mạnh về mọi mặt. Trong đó, đề cao nhiệm vụ xây dựng và phát huy tốt vai trò của các tổ chức quần chúng, đoàn thể, coi đó là những nguồn lực quan trọng tạo nên sức mạnh tổng lực để xây dựng và phát triển Học viện.

Việc chú trọng xây dựng đội ngũ giảng viên vừa tâm huyết với nghề vừa đủ tầm chuyên môn, đáp ứng tốt yêu cầu tình hình mới được Đảng bộ Học viện xác định là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu để góp phần xây dựng Quân chủng PK-KQ chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

Là đơn vị có số lượng hội viên, đoàn viên lớn (gần 300 hội viên phụ nữ, hơn 200 đoàn viên công đoàn và trên 1.600 đoàn viên thanh niên), để phát huy được vai trò của các tổ chức quần chúng trong tham gia xây dựng Đảng, Đảng bộ Học viện đã quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để từng tổ chức thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức hoạt động, tập trung các hoạt động hướng về cơ sở; làm tốt công tác vận động đoàn viên, hội viên tích cực học tập, nâng cao trình độ về mọi mặt, hăng hái tham gia các hoạt động dân chủ ở cơ sở; hướng dẫn các tổ công đoàn, phụ nữ quan tâm giúp đỡ đoàn viên, hội viên phấn đấu trở thành đảng viên. Nhiều phong trào đã được phát động và mang lại hiệu quả cao trong thời gian qua như phong trào “5 nhất, 3 không”, “Lao động giỏi, lao động sáng tạo” của công đoàn; phong trào “Tích cực học tập, lao động sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc” của hội phụ nữ. Hằng năm, qua phân tích chất lượng, có trên 99% số hội viên phụ nữ đạt 3 nội dung và đoàn viên công đoàn đạt tiên tiến, trong đó có 45% - 50% số hội viên phụ nữ, trên 78% số đoàn viên thanh niên đạt xuất sắc.

Năm là, nâng cao chất lượng sinh hoạt dân chủ ở cơ sở. Chỉ có như vậy mới phát huy trí tuệ, sức lực của mỗi người và mọi người, tạo sự đồng thuận, tin tưởng trong toàn thể cán bộ, học viên toàn Học viện. Để làm được việc đó, trong những năm qua, Đảng ủy Học viện và các cấp ủy cơ sở đã tích cực, chủ động xây dựng và hoàn thiện quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo, tập trung trên các mặt như: công tác giáo dục - đào tạo, công tác hậu cần, công tác cán bộ... Coi đó là chuẩn mực, là thước đo trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ. Trên cơ sở thực hiện nghiêm quy chế đã ban hành, nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách được phát huy, bảo đảm mọi quân nhân, đảng viên đều được bàn bạc, đóng góp ý kiến.

Một số nhiệm vụ tới

Quán triệt sâu sắc các quan điểm Nghị quyết Đại hội X của Đảng, Nghị quyết số 51-NQ/TW ngày 20-7-2005 của Bộ Chính trị về việc thực hiện cơ chế lãnh đạo của Đảng chế độ một người chỉ huy gắn với chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội, tiếp tục thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Xây dựng và chỉnh đốn Đảng”, nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ toàn diện của đội ngũ cán bộ, đảng viên, từ những nhận thức đã rút ra qua chặng đường 45 năm xây dựng và trưởng thành, trong những năm tới, Đảng bộ Học viện tập trung làm tốt một số nhiệm vụ sau:

Trước hết, để tiếp tục khẳng định là một trong những cơ sở đào tạo lớn của Quân chủng, Đảng bộ Học viện tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ giảng viên theo yêu cầu “chuẩn hóa, hiện đại hóa”, đủ về số lượng, cao về chất lượng; đồng thời, kết hợp nhiều hình thức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ kiến thức, năng lực thực tiễn, coi đây là những nhân tố có ý nghĩa trực tiếp quyết định sự nghiệp giáo dục - đào tạo và xây dựng Học viện. Để đổi mới nội dung, phương pháp dạy, học, Đảng ủy Học viện đã đề ra các biện pháp, yêu cầu sau:

1 - Trên cơ sở các văn bản của Bộ Quốc phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tổng cục Chính trị, Đảng bộ Học viện chỉ đạo xây dựng nội dung chương trình đào tạo vừa bảo đảm chất lượng vừa không quá tải cho học viên; bảo đảm tỷ lệ hợp lý giữa học lý thuyết và thực hành; chú trọng cả đào tạo ngắn hạn và dài hạn, bảo đảm tính liên thông.

2 - Nâng cao năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên, đổi mới phương pháp dạy.

3 - Đổi mới phương pháp học, kích thích hứng thú, phát huy tư duy độc lập, sáng tạo của học viên.

4 - Hạn chế đến mức thấp nhất các biểu hiện vi phạm quy chế, đánh giá kết quả thi. Xóa bỏ tiêu cực trong thi tuyển nhằm bảo đảm chất lượng học viên ngay từ “đầu vào”.

Thứ hai, tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của tổ chức đảng, bảo đảm tổ chức cơ sở đảng thực sự là hạt nhân chính trị lãnh đạo mọi nhiệm vụ. Nhằm xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, Đảng bộ Học viện đề ra nhiệm vụ: Tiếp tục đổi mới công tác giáo dục chính trị tư tưởng, duy trì nghiêm chế độ sinh hoạt học tập, gắn trách nhiệm cán bộ, đảng viên với sự nghiệp giáo dục - đào tạo; quán triệt và thực hiện đúng quan điểm, nguyên tắc của Đảng về công tác cán bộ, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra đảng viên thực hiện nhiệm vụ, bảo đảm 100% số đảng viên hằng năm xây dựng kế hoạch phấn đấu, có chỉ tiêu, biện pháp cụ thể.

Thứ ba, tiếp tục tăng cường vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy thông qua việc chỉ đạo, tạo điều kiện cho các tổ chức quần chúng hoạt động hiệu quả và thực hiện nghiêm Quy chế Dân chủ ở cơ sở. Đồng thời, có kế hoạch chủ động bồi dưỡng cán bộ đoàn, công đoàn, phụ nữ, hội đồng quân nhân; duy trì và nâng cao chất lượng sinh hoạt của các đoàn thể quần chúng; đa dạng hóa các hình thức hoạt động theo hướng bám sát chức năng, nhiệm vụ từng tổ chức đoàn thể, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong học tập, rèn luyện, xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng Học viện chính quy; hướng hoạt động của các tổ chức quần chúng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Học viện.

Thứ tư, Đảng bộ thường xuyên quan tâm, lãnh đạo xây dựng nền nếp chính quy cho cán bộ, đảng viên trên cơ sở giáo dục đảng viên, học viên nhận thức đúng đắn về nhiệm vụ học tập, rèn luyện các phẩm chất của “bộ đội Cụ Hồ”, phẩm chất của người sĩ quan PK-KQ; xây dựng tập thể học viên vững mạnh.

Phát huy truyền thống, chủ động khắc phục khó khăn, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Bộ Tư lệnh Quân chủng, Đảng bộ Học viện PK-KQ quyết tâm lãnh đạo Học viện vững mạnh về mọi mặt, là trung tâm đào tạo cán bộ PK-KQ có trình độ cao, trung tâm nghiên cứu khoa học của Quân chủng, xứng đáng với truyền thống đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, quân đội và nhân dân giao phó./.