Mục lục Hồ sơ sự kiện số 170 (3-6-2011)

*** Hồ sơ

- Từ Sài Gòn đến Ba Đình lịch sử

Cách đây 100 năm, vào ngày 5-6-1911, người thanh niên Nguyễn Tất Thành với ý chí cứu nước mãnh liệt, lòng yêu thương dân tộc sâu sắc đã bước chân lên con tàu Amiral Latouche Treville, từ Sài Gòn mang theo khát vọng cháy bỏng tìm đường cứu nước, những mong đem lại: “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”. Sau 30 năm bôn ba khắp năm châu, tìm thấy ánh sáng cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, Người đã trở về nước trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng, dẫn dắt cách mạng nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, mở ra kỷ nguyên mới cho đất nước: Kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Sau tròn 1 thế kỷ, sự kiện Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước vẫn còn nguyên giá trị to lớn, ý nghĩa lịch sử trọng đại và mang tính thời sự sâu sắc.

*** Vấn đề và bình luận

- Dấu son mở đầu trang sử mới

Ngày 17-5, Học Viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội thảo khoa học "Kỷ niệm 100 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước". Gần 60 tham luận của các nhà khoa học trình bày tại hội thảo đã tập trung phân tích, đánh giá sâu sắc hơn về quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước, những cống hiến vĩ đại của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam và thế giới... Hồ sơ sự kiện xin trích đăng một số ý kiến.

Phong Như - Tình yêu không gì sánh nổi

Đều có chung đặc điểm là bìa đỏ, khổ A3, song những dòng lưu niệm khiến cho những cuốn sổ ghi cảm tưởng của Ban Quản lý lăng tưởng như vô tri, vô giác lại thấm đẫm, sống động hơi thở của cuộc sống, của tình người. Như một cách khác đến với ký ức về Người, những cuốn sổ ấy thêm lần nữa giúp thúng ta hiểu về Bác, hiểu những tình cảm sâu nặng, nghĩa tình của Bác đối với dân, với nước... Và cũng để thấy, tình yêu thương, lòng biết ơn của dân tộc Việt Nam và bạn bè thế giới dành cho Bác là vô hạn.

Nguyễn thụy Kha - Làng nhạc hát về Người hơn 60 năm qua

Ngay từ sau Cách mạng Tháng Tám, mở ra thời đại Hồ Chí Minh - thời đại độc lập, tự do sau ngót 1 thế kỷ nô lệ - các nhạc sĩ đã viết những ca khúc về Người với một cảm hứng ngưỡng mộ, kính yêu và thân thương.

Bạch Mai - Nhà rồng xưa và nay

Tọa lạc tại góc ngã ba sông Gài Gòn, nằm trong địa bàn quận 4 của Thành phố Hồ Chí Minh, là trung tâm của thương cảng Gài Gòn (xưa) - Nhà Rồng được xây dựng cách nay gần 150 năm, có những nét kiến trúc độc đáo hầu như còn nguyên vẹn cho đến ngày nay đã để lại nhiều dấu ấn lịch sử khó phai.

Việt Ân - Những tấm lòng với Hồ Chủ Tịch

Với lòng ngưỡng mộ sâu sắc dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhiều nhà văn, nhà báo nước ngoài đã có những nghiên cứu về hành trình của Người, hoặc giữ gìn những kỷ niệm từ các cuộc gặp gỡ với Hồ Chủ tịch. Họ tin rằng, lý tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn giữ nguyên giá trị cho tới ngày hôm nay.

 *** Bên lề sự kiện

Nguyễn Đức Quý - Bác đi theo tiếng gọi của non sông

Vào những năm đầu thế kỷ XX, nước ta bị thực dân Pháp thống trị. Không cam chịu nô lệ, nhiều nhà yêu nước nổi tiếng đã ra đi tìm đường cứu nước, nhưng kết cục đều bị thất bại. Nguyễn Tất Thành sớm thấu hiểu tình cảnh nước mất, nhà tan và nỗi thống khổ của nhân dân. Người quyết định phải tìm ra con đường cứu nước mới, nhằm đánh đuổi thực dân Pháp để cứu nước, cứu dân.

Thành Huy Long - Câu chuyện về bức ảnh qúy: Hồi ức được gặp Bác Hồ của một người bạn Trung Quốc

Trong buổi chiêu đãi nhân ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc tổ chức ở Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc, tôi có cơ hội được làm quen với chị Vương Phong, khi đó đang là phóng viên của Tạp chí Liêu Vọng - Tân Hoa Xã. Ngay từ lúc mới gặp, chị Vương Phong đã thu hút sự chú ý của tôi, bởi chị là người rất vui tính và cởi mở. Hơn thế, chị hát rất giỏi các bài hát của Việt Nam, mặc dù không hề biết tiếng Việt.

Đỗ Văn Phú - Căn hầm lịch sử trong khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh

Trong số tài liệu viết tay xác nhận những di tích hiện vật trong khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh của ông Cù Văn Chước - nguyên Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh để lại có nhiều trang viết về căn hầm tránh máy bay được xây dựng năm 1966 để phục vụ cho sự an toàn của Bác Hồ trong thời gian chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ ở miền Bắc.

Trần Đăng - “Vẽ” chân dung Bác bằng tem thư

Ở thị trấn Sa Huỳnh, huyện Đức Phổ (Quảng Ngài) có một cựu chiến binh chuyên sưu tầm tem thư, không phải để "chơi tem" như nhiều người vẫn làm, mà là để ghép những con tem ấy thành bức chân dung Hồ Chủ tịch. Ông tên là Lâm Thành Ron, 81 tuổi, hiện là Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Phổ Thành, huyện Đức Phổ.

Quân Văn - Nhà lưu niệm Hồ Chí Minh ở Liễu Châu

Liễu Châu là mảnh đất truyền thống cách mạng không chỉ của Trung Quốc. Ở những thập niên đầu thế kỷ XX, Liễu Châu là một trung tâm hoạt động của các nhà cách mạng Việt Nam. Hồ Chí Minh có nhiều năm tháng hoạt động tại Liễu Châu và để lại dấu ấn sâu đậm trong tình cảm người dân địa phương. Hiện ở Liễu Châu, có cả một quần thể di tích lịch sử gắn liền với tên tuổi của Bác trong quá trình Bác tìm đường cứu nước.

Vĩnh An - Đô đốc Latouche Treville: Tìm về con tàu của quá khứ

Tính đến nay, Hải quân Pháp đã có 3 con tàu mang tên Đô đốc Latouche Treville. Con tàu mà Bác Hồ của chúng ta đã từng làm việc để tìm đường cứu nước là con tàu thứ 2 mang tên viên đô đốc có nhiều gắn bó với hải quân của chế độ thực dân.

*** Kinh tế và hội nhập

Đoàn Linh - OECD: Hướng tới một thế giới phát triển và bền vững

Trong 3 ngày từ 24 đến 26-5-2011, OECD đã tổ chức lễ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập. Mục tiêu của tổ chức này vẫn được duy trì là hướng tới một thế giới tăng trưởng, thịnh vượng và bền vững, thực hiện bình đẳng giới. Cuộc họp lần này cũng tập trung vào việc tìm ra các phương pháp mới đo lường sự thịnh vượng.

*** Cửa sổ nhìn ra thế giới

Nguyên Anh - Sức bật của lục địa đen

Kể từ năm 1963, ngày 25-5 hằng năm được các nước châu Phi lấy làm ngày truyền thống của mình - "Ngày châu Phi", để ghi nhớ sự ra đời của Tổ chức Thống nhất châu Phi (OAU), tiền thân của Liên minh châu Phi (AU) bao gồm 53 thành viên ngày nay. “Ngày châu Phi” là niềm tự hào, là biểu tượng của toàn thể người dân châu lục này trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc apartheid, giành tự do và phát triển.

Lý Mạc Phù - Cơ hội mới cho G8

Nhóm các nước công nghiệp phát triển G7 xưa và G8 hiện tại cứ tưởng đang mất dần vai trò và lý do tồn tại, bỗng nhiên lại có được cơ hội để hồi sinh.

Lê Thế Mẫu - Giai đoạn mới trong chính sách Trung Đông của Mỹ: Tranh đoạt thị trường và tài nguyên thiên nhiên

Ngày 19-5-2011, Tổng thống Mỹ B.Obama có bài phát biểu gây sự chú ý của dư luận với chủ đề “Mùa xuân Arabia” tại Bộ Ngoại giao Mỹ về tình hình Trung Đông và Bắc Phi, cũng như chính sách của Washington tại khu vực này. Đằng sau những lời hoa mỹ vốn là đặc điểm nổi bật trong các bài phát biểu của ông chủ Nhà Trắng, là giai đoạn mới trong chính sách mới nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược toàn cầu của Mỹ tại Trung Đông.

*** Tư liệu giải mật

Lan Phương - “Dự án Azorian” - Kế hoạch tuyệt mật của CIA

Ngày 12-2-2010, Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã lần đầu tiên công bố thông tin quan trọng về một trong số những kế hoạch bí mật và nhạy cảm nhất của mình, “Dự án Azorian”. Đây là mật danh mà CIA đặt cho một chương trình đầy tham vọng, nhằm trục vớt 1 tàu ngầm bị chìm của Liên Xô từ đáy Thái Bình Dương từ đó tìm hiểu các bí mật công nghệ đặc biệt hiện đại của nó.

*** Văn hóa - xã hội

Phương Hà - Độc đáo phường hát Ải Lao

Một phường hát gần 30 người toàn nam - người ít tuổi nhất cũng từ 35 tuổi trở lên, còn người nhiều tuổi nhất có thể trên 70 tuổi - tất cả thành viên đều phải là trai đinh trong làng, con rể hay ngoại tộc đều không được tham gia... Đó là phường hát Ải Lao (còn gọi là phương Tùng choặc), thường hát trong Hội Gióng ở làng Phù Đồng (Gia Lâm, Hà Nội).

*** Văn học - nghệ thuật

Minh Hoàng - Chủ đề ngày tận thế làm “nóng” màn ảnh

Một trong những bộ phim đầu tiên của điện ảnh thế giới về ngày tận thế gây được sự chú ý, có lẽ là bộ phim khoa học viễn tưởng “Things to Come” (Những điều xảy đến) của đạo diễn người Anh Witham Cameron Menzies. Ra đời năm 1936, bộ phim nói về sự điên rồ của chiến tranh, đẩy loài người vào 1 thời kỳ đen tối. Từ đó trở đi, thập kỷ nào điện ảnh thế giới cũng cho ra đời những bộ phim mới, xoay quanh chủ đề ngày tận thế.

*** Nhân vật với lịch sử

Tiến Trung - Hồ Chí Minh và Raymond Aubrac: Tình bạn thân Việt - Pháp

Trong cuộc đời bôn ba hoạt động của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh có rất nhiều người bạn, người đồng chí thân thiết trên khắp thế giới. Trong số những người bạn của Bác, có 1 gia đình người Pháp đã trở thành bạn thân của Bác chỉ trong khoảng thời gian 6 tuần Người công tác ở Paris. Đến nay, 75 năm đã trôi qua, nhưng tình bạn thân thiết ấy vẫn được nhắc tới như 1 trong những tình bạn quốc tế thân thiết nhất của Bác Hồ.

*** Tuần trong 5 phút

- Việt Nam

- Thế giới