Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Nhật bản Yoshihiko Noda trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 30-4 vừa qua

Chỉ có điều là những chuyển biến mới ở khu vực và liên quan đến khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã buộc hai nước phải nâng tầm và gây dựng chất lượng mới cho quan hệ hợp tác trên lĩnh vực chính trị, quân sự và an ninh.

Chuyến đi Mỹ này của ông Y.Noda trước hết nhằm mục đích ấy. Trên chương trình nghị sự những chủ đề về những lĩnh vực hợp tác khác như sử dụng năng lượng hạt nhân, nghiên cứu và phát triển năng lượng sạch, đối phó với nguy cơ bị tấn công qua mạng Internet hay tiến hành đàm phán về quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương mà thực chất là hình thành khu vực mậu dịch tự do xuyên Thái Bình Dương đều được đề cập đến nhưng ưu tiên hàng đầu vẫn là việc củng cố và tăng cường mối liên kết đồng minh chiến lược và tin cậy.

Trước chuyến đi của Thủ tướng Yoshihiko Noda, Mỹ và Nhật bản đã đạt được thỏa thuận về bố trí lại lực lượng quân đội Mỹ đóng trên đảo Okinawa của Nhật bản và xem xét khả năng xây dựng những căn cứ huấn luyện chung. Điều Mỹ cần ở Nhật Bản là một đồng minh chiến lược đáng tin cậy ở khu vực. Trong khi điều Nhật Bản cần ở Mỹ không còn là sự bảo hộ về an ninh, mà là chỗ dựa và là bàn đạp để gây dựng vai trò chính trị an ninh ở khu vực.

Chất lượng và tầm vóc mới của sự hợp tác về chính trị, quân sự và an ninh không chỉ có lợi mà còn cần thiết để Mỹ và Nhật Bản thực hiện hiệu quả nhất những lợi ích chiến lược chung mới liên quan đến nhiều đối tác ở trong cũng như ngoài khu vực. Cả hai đều phải đối phó với nguy cơ về an ninh đối với mình từ sự trỗi dậy của Trung Quốc, đặc biệt sự gia tăng tiềm năng quân sự của Trung Quốc, và từ vấn đề hạt nhân, tên lửa của Triều Tiên.

Cả hai đều cần đồng thuận quan điểm và phối hợp hành động trong quan hệ với Myanmar và vấn đề hạt nhân của Iran chứ không phải ganh đua ảnh hưởng và đi theo lối đường riêng. Chỉ cùng hội thôi chưa thể đủ mà còn phải có chung một thuyền thì hai bên mới có thể cùng nhau, hay đúng hơn là đưa nhau, đến được bến bờ mong ước trong suy tính chiến lược ở khu vực này. Cho nên dù chuyến đi Mỹ của Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda không đạt được kết quả cụ thể nào, thì sự hài hòa và đồng thuận quan điểm đã được cả ông Y.Noda và ông B.Obama chủ định biểu hiện về phương diện hợp tác chính trị, quân sự và an ninh đã đủ để thấy chuyến đi này có ý nghĩa rất quan trọng đối với cả hai bên./.