Thông cáo phiên họp thứ 11 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khoá XII

Từ ngày 21 đến ngày 27-8-2008, Uỷ ban thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã họp phiên thứ 11 tại Hà Nội dưới sự chủ toạ của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng.

Tham dự phiên họp có Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Gia Khiêm, đại diện Thường trực Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức hữu quan.

1. UBTVQH đã cho ý kiến về việc chuẩn bị kỳ họp thứ tư, Quốc hội khoá XII và việc cải tiến cách thức tổ chức tiến hành kỳ họp Quốc hội: Dự kiến kỳ họp thứ tư sẽ diễn ra trong khoảng 30 ngày, bắt đầu từ ngày 20-10-2008.

Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 8 dự án luật, 1 nghị quyết; cho ý kiến 10 dự án luật; xem xét quyết định các vấn đề về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước; xem xét một số báo cáo, giám sát chuyên đề, xem xét việc giải quyết kiến nghị của cử tri, trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội và một số vấn đề quan trọng khác.

Bên cạnh việc nâng cao chất lượng chuẩn bị các nội dung trình Quốc hội, các vấn đề về quy trình, thủ tục tiến hành kỳ họp và công tác phục vụ cũng có vai trò rất quan trọng, tác động đến chất lượng, hiệu quả kỳ họp.

UBTVQH yêu cầu Hội đồng dân tộc, các Uỷ ban của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội phối hợp với các cơ quan hữu quan sớm hoàn tất các công việc chuẩn bị để kỳ họp diễn ra thành công tốt đẹp.

2. UBTVQH đã cho ý kiến về 4 dự án Luật. Đó là các dự án: Luật đăng ký giao dịch bảo đảm; Luật đăng ký bất động sản; Luật cơ quan đại diện nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài (bao gồm cả vấn đề lãnh sự) và Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

- Về dự án Luật đăng ký giao dịch bảo đảm: Những năm vừa qua, hệ thống đăng ký giao dịch bảo đảm của nước ta đã có nhiều tác dụng trong việc công khai, minh bạch các giao dịch; giúp cá nhân, tổ chức có thông tin tìm hiểu trước khi quyết định giao kết hợp đồng và đầu tư, cho vay vốn; tạo cơ sở pháp lý xác định thứ tự ưu tiên trong trường hợp cần xử lý tài sản để thanh toán nghĩa vụ.

Tuy nhiên, hệ thống văn bản pháp luật về nội dung này còn phân tán, giá trị pháp lý chưa cao; tổ chức và thẩm quyền của các cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm còn nhiều bất cập; thiếu thống nhất trong việc cung cấp thông tin và thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm; ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế.

Trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng cao, đòi hỏi pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm phải tiếp tục hoàn thiện và nâng lên thành Luật, để tạo thuận lợi cho xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự, thương mại; tăng cường khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp khi tham gia thị trường.

- Về dự án Luật đăng ký bất động sản: Thời gian qua, các quy định pháp luật về đăng ký bất động sản còn phân tán; quản lý hành chính về bất động sản chưa tách bạch với quản lý nhà nước về đăng ký bất động sản tạo nên sự thiếu đồng bộ, không phù hợp với chủ trương cải cách hành chính.

Bên cạnh đó, việc điều chỉnh quan hệ hành chính với quan hệ dân sự, kinh tế còn lẫn lộn; cá nhân, tổ chức phải lập nhiều bộ hồ sơ, đến các cơ quan để yêu cầu đăng ký và thực hiện nhiều quy trình đăng ký khác nhau; phải nộp nhiều loại phí và lệ phí.

Do đó, việc ban hành Luật là cần thiết nhằm khắc phục những bất cập nêu trên; đảm bảo an toàn pháp lý cho các bên tham gia giao dịch; ngăn ngừa và cung cấp chứng cứ để giải quyết các tranh chấp thông qua cơ chế công khai, minh bạch quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và các quyền khác có liên quan; góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản.

- Về dự án Luật cơ quan đại diện nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài (bao gồm cả vấn đề lãnh sự): dự án Luật được xây dựng trên cơ sở Pháp lệnh cơ quan đại diện nước CHXHCN Việt Nam ở nước ngoài, Pháp lệnh lãnh sự và những nguyên tắc cơ bản của 3 Công ước Viên về quan hệ lãnh sự, quan hệ ngoại giao, đại điện của quốc gia tại các tổ chức quốc tế có tính phổ cập.

Việc ban hành Luật nhằm khắc phục tình trạng thiếu nhất quán, thiếu chính xác về mặt pháp lý; chưa có cơ chế thực hiện tốt về chế độ thủ trưởng; hạn chế những khó khăn trong công tác tổ chức, biên chế và cán bộ của cơ quan đại diện; pháp điển hoá nhiệm vụ ngoại giao phục vụ phát triển kinh tế, văn hoá, công tác đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; tạo cơ sở pháp lý thống nhất để thành lập, tổ chức, quản lý các cơ quan đại diện, cũng như tạo điều kiện để các cơ quan này hoàn thành nhiệm vụ; góp phần quan trọng vào thành công chung trong thực hiện đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước…

- Về dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi): Thuế tiêu thụ đặc biệt là loại thuế gián thu, đánh vào một số hàng hoá, dịch vụ mà Nhà nước cần điều tiết thu nhập và hướng dẫn sản xuất, tiêu dùng. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều quy định chưa bao quát hết các trường hợp thuộc diện cần điều tiết bằng thuế tiêu thụ đặc biệt; mức thuế suất áp dụng chưa phù hợp với các mặt hàng.

Do đó, việc ban hành Luật nhằm góp phần hướng dẫn sản xuất tiêu dùng theo định hướng; phục vụ cho tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế thông qua quy định lộ trình từng bước tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với một số mặt hàng; đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước…

UBTVQH hoan nghênh, đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ giữa các Uỷ ban thẩm tra với Ban soạn thảo, các cơ quan hữu quan trong việc khẩn trương chuẩn bị các dự án Luật và yêu cầu các cơ quan này tiếp tục thực hiện những quy trình tiếp theo để hoàn thiện văn bản trình Quốc hội tại kỳ họp thứ tư sắp tới.

3. UBTVQH đã nghe báo cáo một số nội dung liên quan đến việc thi hành Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật: Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ ba, Quốc hội khoá XII và có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2009.

UBTVQH đã cho ý kiến và thống nhất một số nội dung về: ngày thông qua luật, pháp lệnh, nghị quyết; việc quy định chi tiết ban hành và sửa đổi, bổ sung các quy định trái với quy định của văn bản mới ban hành; quy định chi tiết việc hợp nhất văn bản quy phạm pháp luật và hệ thống hoá, pháp điển hoá hệ thống quy phạm pháp luật; phổ biến, phát hành văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội, UBTVQH nhằm đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật; đồng thời góp phần ổn định tiến độ ban hành các dự án.

4. UBTVQH đã nghe Báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về xử lý vấn đề đất đai, mua bán cổ phiếu trong thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước và nghe Báo cáo kết quả giám sát việc thi hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo

- Về giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về xử lý vấn đề đất đai, mua bán cổ phiếu trong thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước: Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước là nội dung mới, phức tạp, đang trong giai đoạn tổng kết hoàn thiện hệ thống pháp luật và chấn chỉnh trong quá trình tổ chức, thực hiện.

Khi cổ phần hoá doanh nghiệp, cổ phiếu của người lao động và việc sử dụng đất đai phải được quản lý có hiệu quả; đảm bảo hài hoà lợi ích giữa Nhà nước, người bị thu hồi đất và người được giao đất, cho thuê đất.

UBTVQH đánh giá cao những kiến nghị nêu trong Báo cáo giám sát, góp phần hoàn thiện hơn nữa cơ chế, chính sách và khuôn khổ pháp lý về đất đai, doanh nghiệp, người lao động, cổ đông chiến lược; đặc biệt là quản lý vốn nhà nước sau cổ phần hoá.

- Về giám sát việc thi hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo: Hiện nay, tình hình khiếu nại, tố cáo còn diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng, một số lĩnh vực còn trở nên gay gắt, tác động đến an ninh, trật tự xã hội ở nhiều địa phương và trên phạm vi cả nước.

Trong 3 năm, từ 2005 đến 2007, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Nhiều cơ quan, địa phương đã giải quyết tốt với tỷ lệ cao. Uỷ ban thường vụ Quốc hội đánh giá cao các Báo cáo của Đoàn giám sát, Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan hữu quan đã chuẩn bị công phu, chu đáo; đưa ra nhiều kiến nghị góp phần quan trọng làm rõ nguyên nhân để từ đó có những chủ trương, chính sách, cơ chế giải quyết phù hợp; khắc phục tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp; nâng cao hơn nữa chất lượng cải cách tư pháp trong giai đoạn đất nước hội nhập với thế giới.

UBTVQH đề nghị Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Đoàn giám sát, các Bộ, ngành và các cơ quan hữu quan tiếp tục phối hợp, hoàn thiện các Báo cáo để gửi đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ tư.

5. Cũng tại phiên họp này, UBTVQH đã thông qua Pháp lệnh thủ tục bắt giữ tàu biển và nghe báo cáo kết quả chuyến công tác của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta do Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng dẫn đầu tham dự AIPA lần thứ 29 được tổ chức tại Xin-ga-po./.