Thất bại được báo trước

TCCSĐT - Tuy chỉ là bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ, nhưng cuộc bầu cử ngày 2-11 tới ở Mỹ lại có ý nghĩa to lớn đối với nước Mỹ nói chung và đối với cá nhân Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma nói riêng. Trong lần đi bỏ phiếu này, cử tri Mỹ sẽ bầu lại tất cả 435 ghế Hạ viện, 37 trong tổng số 100 ghế Thượng viện và 37 trong tổng số 50 ghế Thống đốc bang. Kết quả bỏ phiếu không chỉ làm thay đổi tương quan lực lượng giữa các đảng phái trong lưỡng viện Quốc hội mà còn cả ở các bang liên quan. Theo luật pháp Mỹ, cứ 10 năm một lần xác định lại đơn vị bầu cử ở các bang và Thống đốc bang. Các đảng cầm quyền ở bang thường tận dụng vị thế quyền lực để xác định lại đơn vị bầu cử sao cho có lợi nhất cho mình. Bởi thế, cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ lần này sẽ tác động không nhỏ tới kết quả cuộc bầu cử Tổng thống tới vào năm 2012.

Rất hiếm khi dự báo về kết quả cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ ở Mỹ lại rõ ràng và dễ được tin cậy như năm nay: Ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ sẽ bị thất bại đau đớn, nguy cơ Đảng Dân chủ bị mất đa số ghế hiện tại trong lưỡng viện Quốc hội không phải không thực tế.

Thất bại này như thể được báo trước đối với ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ. Trước hết, ngoại trừ một vài trường hợp hiếm hoi, còn truyền thống chính trị ở nước Mỹ là đảng cầm quyền thường thất bại trong các cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ. Nguyên nhân là do diện “cử tri độc lập” ở Mỹ muốn tạo sự đối trọng quyền lực giữa Chính phủ và Quốc hội, giữa lập pháp và hành pháp.

Lý do thứ hai khiến ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ không thể không thất bại ở cuộc bầu cử này là họ đã có được đa số ghế ở cả Hạ viện lẫn Thượng viện, bởi cử tri Mỹ từng không hài lòng với cựu Tổng thống Bu-sơ, từng bị cuốn hút bởi ứng cử viên Tổng thống là B. Ô-ba-ma. Bây giờ, cả hai nhân tố ấy đều không còn như trước. Ông G. Bu-sơ đã rời nhiệm sở và ông B. Ô-ba-ma không còn được cử tri mến mộ, và sủng ái như trước.

Lý do thứ ba là thực trạng kinh tế đất nước. Cho tới nay, không phải ông B. Ô-ba-ma không làm gì để cải thiện tình hình kinh tế đất nước, nhưng kết quả đạt được chưa là bao. Mức độ phục hồi kinh tế Mỹ rất chậm và tỷ lệ thất nghiệp vẫn rất cao (gần 10%). Vì thế, ông B. Ô-ba-ma bị cử tri nghi ngờ về cả khả năng lãnh đạo lẫn quyết tâm thực hiện những cam kết tranh cử.

Cuộc bầu cử này, bởi vậy, sẽ là sự phán xét của cử tri về chính sách của ông B. Ô-ba-ma. Mất đa số ở lưỡng viện Quốc hội hoặc chỉ ở một trong hai nơi đều sẽ gây khó khăn đáng kể cho ông B. Ô-ba-ma, và ông sẽ càng khó khăn hơn trong thực hiện các dự án cải cách chính sách. Nhưng thất bại này lại có thể là cơ hội để ông B. Ô-ba-ma điều chỉnh chính sách trong thời gian tới với mục đích và hy vọng duy trì cơ hội tái cử Tổng thống năm 2012./.