Những bước tiến mới trong quan hệ Mỹ - Cuba

Chuyến thăm diễn ra một ngày sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ B. Obama thông báo nới lỏng các hạn chế nhập khẩu cho phép các doanh nghiệp tư nhân nhỏ của Cuba xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ sang Mỹ.

Phát biểu với báo giới trước khi lên đường sang La Habana, Thượng nghị sỹ Clair McCaskill cho biết mục đích chuyến thăm nhằm tìm hiểu những mặt hàng nông nghiệp tiềm năng mà nông dân bang quê nhà Missouri của bà có thể bán được cho Cuba. Trước chuyến thăm, bà McCaskill đã có cuộc gặp với các nhóm nông nghiệp, nông dân bang Missouri cũng như quan chức ngoại giao hàng đầu của Cuba tại Mỹ để trao đổi về các nội dung chuyến thăm.

Thượng nghị sỹ Amy Klobuchar, đại diện cho bang nông nghiệp Minnesota, thì cho rằng Mỹ và Cuba có thể chứng kiến những thay đổi lớn trong quan hệ sau khi các hạn chế buôn bán được nới lỏng, trong đó có việc mở lại Đại sứ quán ở thủ đô hai nước. Kế tiếp có thể xem xét nới lỏng các giới hạn du lịch, tạo điều kiện để kiều dân Cuba ở Mỹ có thể về thăm quê hương. Hiện bà Klobuchar đang dẫn đầu nhóm các Thượng nghị sỹ có ý định sớm trình lên lưỡng viện Quốc hội Mỹ dự luật bãi bỏ hoàn toàn lệnh bao vây phong tỏa kinh tế áp đặt hơn nửa thế kỷ qua chống Cuba.

Trong thời gian ở thăm Cuba, hai Thượng nghị sỹ Mỹ sẽ có các cuộc gặp gỡ với các nhà ngoại giao, chủ doanh nghiệp, nhân viên y tế và các nhóm khác.

Missouri và Minnesota là hai bang đi tiên phong trong việc tìm kiếm cơ hội làm ăn với Cuba sau tuyên bố bình thường hóa giữa hai nước hồi tháng 12 năm ngoái. Thống đốc bang Missouri, ông Jay Nixon, cũng đã lên kế hoạch dẫn đầu phái đoàn nông nghiệp thăm Cuba từ ngày 01-3 tới để thiết lập các liên hệ và tìm kiếm cơ hội xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ của bang Missouri. Ông Nixon hy vọng chuyến thăm của ông sẽ khởi đầu cho một loạt chuyến thăm của Thống đốc các bang nông nghiệp khác của Mỹ tới quốc đảo này. Tháng 01 vừa qua, ông Nixon cũng đã góp phần thúc đẩy thành lập liên minh gồm 30 tổ chức nông nghiệp và doanh nghiệp Mỹ nhằm vận động Quốc hội ủng hộ tuyên bố của Tổng thống Obama bình thường hóa quan hệ với Cuba.

Trong một động thái cho thấy Chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama đang đẩy nhanh tiến trình bình thường hóa quan hệ với Cuba, ngày 17-02, lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Hạ viện Mỹ, nữ Hạ nghị sỹ Nancy Pelosi dẫn đầu phái đoàn gồm 8 nghị sỹ Dân chủ đã tới thăm đảo quốc này.

Theo thông cáo từ văn phòng của Hạ nghị sỹ Pelosi cho biết chuyến thăm nhằm cải thiện hơn nữa các mối quan hệ của Mỹ với Cuba. Đoàn nghị sỹ Mỹ có kế hoạch gặp các quan chức Chính phủ Cuba, giới chức địa phương và nhà thờ, cũng những gặp mặt các quan chức Phòng Quyền lợi của Mỹ ở Cuba.

Trong một tuyên bố, bà Pelosi nêu rõ phái đoàn sẽ nỗ lực tăng cường quan hệ Mỹ - Cuba và thúc đẩy các kết quả đạt được tại Quốc hội Mỹ trong những năm qua, đặc biệt là lĩnh vực nông nghiệp và thương mại.

Cùng đi với bà Pelosi trong chuyến thăm này còn có các Hạ nghị sỹ Eliot Engel, lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, Nghị sỹ Collin Peterson, lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Ủy ban Nông nghiệp Hạ viện và Nydia Velazquez, lãnh đạo phe Dân chủ tại Ủy ban Doanh nghiệp nhỏ Hạ viện…

Đầu tháng này, giới chức Mỹ cho biết Chính phủ Cuba đã hoãn mọi chuyến thăm của các phái đoàn quốc hội tới tháng 4-2015. Tuy nhiên, giới chức Cuba xác nhận chỉ một số chuyến thăm bị hoãn vì số lượng những chuyến thăm như thế là rất lớn.

Chuyến thăm của phái đoàn các nhà lập pháp cấp cao Mỹ diễn ra hai tháng sau khi Tổng thống Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro hôm 17-12-2014 tuyên bố sẽ bình thường hóa quan hệ giữa hai nước sau hơn nửa thế kỷ đóng băng.

Sau tuyên bố lịch sử nói trên, Washington đã có một loạt bước đi nhằm cải thiện quan hệ với La Habana, như việc nới lỏng hoạt động đi lại và giao dịch thương mại với Cuba từ ngày 01-6, hay tuyên bố mới nhất của chính quyền Mỹ hôm 13-02 ủng hộ khu vực tư nhân mới hình thành tại Cuba, đồng thời công bố “Danh mục 515.582” liệt kê các loại hàng hóa và dịch vụ có thể nhập khẩu vào Mỹ.

Chính phủ Mỹ đã dỡ bỏ từng phần lệnh cấm vận kinh tế kéo dài suốt 54 năm qua đối với Cuba, nới lỏng những hạn chế đối với việc xuất khẩu thiết bị viễn thông cũng như những giới hạn đối với các giao dịch tiền mặt và thẻ tín dụng với Cuba. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định tiến trình bình thường hóa quan hệ với La Habana sẽ còn nhiều trở ngại vì chỉ Quốc hội mới có quyền dỡ bỏ cấm vận.

Tổng thống Obama ủng hộ chủ trương này, song phe Cộng hòa đang toàn quyền kiểm soát lưỡng viện Quốc hội lại phản đối./.