Thế giới: Vấn đề - Sự kiện

Hội nghị Thượng đỉnh EU: cải cách rộng rãi hệ thống quản lý kinh tế châu Âu

19:46, ngày 30-10-2010

TCCSĐT - Trong hai ngày 28 và 29-10, tại Brúc-xen, thủ đô Vương quốc Bỉ, đã diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) với sự tham dự của các nguyên thủ quốc gia và những người đứng đầu chính phủ của 27 nước thành viên. Hội nghị đã kết thúc bằng một thỏa hiệp lịch sử về cải cách rộng rãi hệ thống quản lý kinh tế châu Âu và sửa đổi "có giới hạn" Hiệp ước Li-xbon.

Những vấn đề được đặt lên hàng đầu trong chương trình nghị sự của Hội nghị này là: chính sách kinh tế; hội nghị Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G-20); biến đổi khí hậu và mối quan hệ với Mỹ.

Chủ tịch Rôm-puy nói rõ, ông muốn nghe ý kiến của các nhà lãnh đạo về các đề xuất của Lực lượng đặc nhiệm liên quan việc thành lập Liên minh Kinh tế và Tiền tệ. Theo ông, các đề xuất đó tạo cho các nền kinh tế các nước EU khả năng đối phó với khủng hoảng tốt hơn, sự phản ứng cương quyết trước thách thức nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng. Dựa trên báo cáo cuối cùng của Lực lượng đặc nhiệm về quản lý nền kinh tế, EC sẽ giải quyết những vấn đề còn tồn đọng và định hướng cho sự thực hiện nhanh chóng các giải pháp được đưa ra.

Thay đổi mang tính đột phá trong cách thức quản lý kinh tế của EU

Ngày 29-10, Hội nghị thượng đỉnh đã kết thúc bằng một thỏa hiệp lịch sử về cải cách rộng rãi hệ thống quản lý kinh tế châu Âu và sửa đổi "có giới hạn" Hiệp ước Li-xbon (được xem là Hiến pháp chung của EU). Các biện pháp đặc biệt quan trọng để chống khủng hoảng, các nguyên tắc cơ bản tăng cường quản lý kinh tế tại châu Âu được Hội nghị thông qua tập trung vào 3 hướng:

Thứ nhất, thành lập quỹ ổn định thường xuyên khu vực đồng ơ-rô, theo đó, EU có thể lập một quỹ cứu trợ lâu dài để có thể nhanh chóng viện trợ cho các nước thành viên bị khủng hoảng tài chính. Quỹ này được gọi là cơ chế ứng phó khủng hoảng dài hạn để duy trì sự ổn định tài chính trong toàn khu vực đồng ơ-rô. Hiện EU có một quỹ cứu trợ khẩn cấp tạm thời, phối hợp với Quỹ Tiền tệ quốc tế, ra đời tháng 5 vừa qua sau cuộc khủng hoảng nợ ở Hy Lạp và sẽ hết hiệu lực vào năm 2013.

Thứ hai, áp dụng cơ chế mới theo dõi các xu hướng khủng hoảng trong nền kinh tế châu Âu. Dự thảo ngân sách của các nước thành viên EU phải được đưa ra xem xét tại hội nghị mùa Xuân hàng năm của EU nhằm đảm bảo các cơ cấu tài chính quốc gia không đi chệch hướng quá xa so với các mục tiêu ngân sách của EU. Đây là sự thay đổi đột phá trong cách thức quản lý kinh tế của EU.

Thứ ba, áp dụng các biện pháp chống vi phạm quy định ngân sách EU. Lâu nay các biện pháp trừng phạt chỉ được áp dụng trong những trường hợp vi phạm quy định về mức trần thâm hụt ngân sách nhà nước, nay sẽ có hiệu lực đối với tất cả các chính sách kinh tế được xem là "nguy hiểm". Chẳng hạn, một nước EU có nguy cơ rơi vào khủng hoảng bất động sản hoặc mất khả năng cạnh tranh sẽ phải điều chỉnh tình hình, nếu không sẽ bị trừng phạt.
 
EU, lần đầu tiên, sẽ áp dụng cơ chế trừng phạt mang tính phòng ngừa đối với những nước vi phạm các quy định về nợ nhà nước (không được quá 60% GDP) và thâm hụt ngân sách quốc gia (không được quá 3% GDP), bằng việc buộc những nước có dấu hiệu vi phạm phải nộp cho EU một khoản tiền gửi có lãi hoặc không có lãi. Điểm mới trong cơ chế trừng phạt là biện pháp cứng rắn này chỉ áp dụng với những nước không giảm mạnh được thâm hụt ngân sách trong khoảng thời gian 6 tháng điều chỉnh cho phép. Cơ chế mới không cho phép áp dụng biện pháp trừng phạt một cách tự động, nhưng sẽ khiến cho chính phủ các nước EU khó phản đối quyết định trừng phạt hơn và có thể áp dụng biện pháp này ở giai đoạn sớm hơn trước đây.

Cũng tại Hội nghị này, lãnh đạo các nước EU kêu gọi nỗ lực tránh một cuộc chiến tiền tệ trong nền kinh tế thế giới. Văn kiện kết thúc hội nghị được 27 nước thành viên thông qua nêu rõ các nền kinh tế hàng đầu thế giới không được để xảy ra một cuộc chiến tiền tệ mà mục đích nhằm kiếm lợi ngắn hạn trong cạnh tranh.

Lãnh đạo các nước EU cũng ủng hộ thoả thuận cải cách Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đạt được tại Hội nghị Bộ trưởng G-20 hôm 23-10.

Vẫn còn những bất đồng giữa các nước trong Khối

Mặc dù đạt được những thoả thuận như trên đã trình bày, nhưng vẫn còn những vấn đề chưa đạt được sự nhất trí, thậm chí gây những bất đồng, phản ứng trái chiều của các nước trong Khối. Chẳng hạn, biện pháp trừng phạt theo đề xuất của Đức về đình chỉ quyền bỏ phiếu của những nước vi phạm vấp phải sự phản đối quyết liệt của các đại biểu tham dự hội nghị, do ý tưởng này có thể dẫn đến việc thay đổi mạnh mẽ Hiệp ước Li-xbon, điều mà Ủy ban châu Âu (EC) đã khẳng định là "không thể chấp nhận được".

Theo quy định, bất kỳ đề xuất "viết lại" Hiệp ước Li-xbon đều phải được lãnh đạo EU chấp thuận và được các nước thành viên EU thông qua dưới hình thức bỏ phiếu tại quốc hội hoặc trưng cầu ý dân. Hiện tại, Chủ tịch thường trực EU Héc-man Van Rôm-puy được trao nhiệm vụ thuyết phục các nước EU đồng ý cải tổ Hiệp ước Li-xbon và ông sẽ thông báo kết quả tại Hội nghị thượng đỉnh EU vào tháng 12 tới trên tinh thần ủng hộ những sửa đổi này. Dự kiến, những sửa đổi trong Hiệp ước Li-xbon sẽ có hiệu lực từ giữa năm 2013. Những khía cạnh kỹ thuật của các biện pháp này cũng như dự thảo sửa đổi Hiệp ước Li-xbon, Chủ tịch EU và Ủy ban châu Âu sẽ chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh EU kế tiếp tổ chức tháng 12-2010.

Hoặc, vấn đề tăng ngân sách EU cho năm 2011. Có 11 nước đứng đầu là Anh, Pháp và Đức đã bác bỏ nghị quyết của Nghị viện châu Âu thông qua tuần này về việc tăng ngân sách EU thêm 5,9%, lên mức 130 tỉ ơ-rô./.
Bài cùng chủ đề

Lễ Bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 17  (30/10/2010)

Những vấn đề kinh tế - xã hội trong bổ sung, phát triển Cương lĩnh năm 1991 trình Đại hội XI  (30/10/2010)

Trung Quốc công bố kiến nghị quy hoạch 5 năm của Đảng Cộng sản  (30/10/2010)

Hội nghị Cấp cao ASEAN - Ô-xtrây-lia: Phối hợp hữu hiệu hơn trong các tiến trình hợp tác và đối thoại ở khu vực  (30/10/2010)

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết tiếp xã giao lãnh đạo các nước tham gia Cấp cao Đông Á  (30/10/2010)

Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nga lần thứ 2: Đưa quan hệ hợp tác lên tầm cao mới, thực chất và hiệu quả hơn  (30/10/2010)

mới nhất