Qua thảo luận các đại biểu Quốc hội nhất trí cần có các quy định pháp luật đối với một số hoạt động giao thông đường thủy nội địa tại các vùng nước không phải “đường thủy nội địa”.

Các ý kiến cho rằng không bổ sung các quy định pháp luật đối với một số hoạt động giao thông đường thủy nội địa tại các vùng nước không phải “đường thủy nội địa” vào “phạm vi điều chỉnh” mà nên quy định về “áp dụng pháp luật” đối với phần mặt nước không phải là đường thủy nội địa tại một số Điều ở Chương IX của Luật Giao thông đường thủy nội địa năm 2004 để bảo đảm tính logic pháp lý.

Các đại biểu phân tích về đặc điểm, điều kiện tự nhiên của Việt Nam, thực tế hoạt động giao thông đường thủy nội địa vẫn đang diễn ra trên các vùng nước từ “mép luồng vào mép bờ tự nhiên và trên các sông, kênh, rạch chưa được công bố khai thác giao thông vận tải” (vùng nước chưa được quản lý, khai thác giao thông vận tải).

Việc đi lại tại các vùng nước này tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông. Do vậy để bảo đảm an toàn giao thông đối với hoạt động của phương tiện ngoài phạm vi luồng trong trường hợp bất khả kháng và trên vùng nước chưa được tổ chức quản lý, khai thác giao thông vận tải; đồng thời quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp trong việc bảo đảm an toàn giao thông nói chung, đặc biệt là trách nhiệm trong việc cảnh báo những khu vực nguy hiểm đối với hoạt động giao thông đường thủy nội địa, việc bổ sung quy định áp dụng pháp luật đối với một số hoạt động của phương tiện giao thông đường thủy nội địa ngoài phạm vi luồng và vùng nước chưa được tổ chức quản lý, khai thác giao thông vận tải tại Điều 101a là hợp lý.

Cụ thể: “Hoạt động của phương tiện ngoài phạm vi luồng và trên vùng nước chưa được tổ chức quản lý, khai thác giao thông vận tải phải tuân theo quy định của luật này về phương tiện đường thủy nội địa; thuyền viên, người lái phương tiện; quy tắc giao thông và tín hiệu của phương tiện; vận tải đường thủy nội địa; tai nạn giao thông đường thủy nội địa, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ đường thủy nội địa và các quy định khác của pháp luật có liên quan. Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm tổ chức báo hiệu tại những khu vực nguy hiểm đối với hoạt động của phương tiện ngoài phạm vi luồng và trên vùng nước chưa được tổ chức, quản lý khai thác giao thông vận tải”.

Theo dự thảo luật, bến thủy nội địa là công trình độc lập có quy mô nhỏ, gồm vùng đất và vùng nước trước bến để phương tiện neo, đậu xếp, dỡ hàng hóa, đón, trả hành khách và thực hiện dịch vụ hỗ trợ khác. Bến thủy nội địa gồm bến hàng hóa, bến hành khách, bến tổng hợp, bến khách ngang sông, bến chuyên dùng và bến dân sinh.

Tổ chức, cá nhân khi xây dựng cảng, bến thủy nội địa phải có ý kiến chấp thuận bằng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về giao thông đường thủy nội địa.

Theo đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) việc quy định như vậy là chưa phù hợp vì bến dân sinh phải có ý kiến chấp thuận bằng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước là “làm khó” cho người dân.

Đại biểu nêu dẫn chứng ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, cụ thể là tại tỉnh Cà Mau, có khu vực 50 - 60% người dân sống trên sông nước và nhà những người dân này đều có bến dân sinh, giờ phải xin phép sẽ khiến người dân khó khăn, cơ quan nhà nước khó thực hiện.

Trao đổi về Điều 98e, cứu hộ giao thông đường thủy nội địa, tại khoản 3 quy định: “Phương tiện, tàu biển, tàu cá được cứu hộ có thể bị bên cứu hộ cầm giữ, tạm giữ hoặc bán đấu giá để bảo đảm việc thanh toán tiền công cứu hộ”, một số ý kiến băn khoăn vì quy định này có thể bị lợi dụng, tài sản có giá trị có thể cố tình bị tạm giữ, cố tình bán đấu giá.

Có ý kiến đề nghị bổ sung thêm quy định nếu bên được cứu hộ không có khả năng thanh toán thì mới được cầm giữ, tổ chức bán đấu giá để tránh trường hợp lách luật, trục lợi.

Trong phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) đề nghị đưa vào luật quản lý các nhà nổi, phương tiện đan xen vận chuyển và đánh bắt thủy sản.

Đại biểu Phạm Thị Mỹ Ngọc (Ninh Bình) đề nghị cấm tuyệt đối sử dụng cồn đối với người điều khiển phương tiện giao thông đường thủy nội địa.

Các đại biểu Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến cụ thể về các nội dung quy hoạch phát triển đường thủy nội địa; quản lý luồng, tuyến; đăng ký phương tiện thủy nội địa; đăng kiểm phương tiện đường thủy nội địa...

Thời gian còn lại của buổi sáng, các đại biểu Quốc hội làm việc tại các đoàn, thảo luận về tình hình Biển Đông, việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương - 981 (Haiyang Shiyou - 981) trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; chủ trương và giải pháp của Việt Nam.

Buổi chiều, các đại biểu Quốc hội tiếp tục làm việc tại tổ, thảo luận và cho ý kiến về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh khóa 13 và năm 2014 của Quốc hội; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật hàng không dân dụng Việt Nam.

Thảo luận về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh khóa 13 và năm 2014 của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội đánh giá thời gian qua, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan đã có nhiều cố gắng trong việc xây dựng luật, pháp lệnh. Công tác xây dựng pháp luật đã có những chuyển biến tích cực, về cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập kinh tế quốc tế. Kỷ luật, kỷ cương trong xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật, đặc biệt là việc ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết được tăng cường.

Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng chỉ ra rằng việc lập, triển khai thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh vẫn còn nhiều hạn chế.

Đại biểu Lê Đình Khanh (Hải Dương) nhận định năm nào Quốc hội cũng điều chỉnh về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Số dự án đề nghị điều chỉnh, bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh vẫn còn nhiều.

Tán đồng với ý kiến trên, đại biểu Lê Văn Học (Lâm Đồng) bổ sung tình trạng “tồn đọng” văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh vẫn chưa được khắc phục. Hiện nay còn nhiều luật đã có hiệu lực thi hành nhưng nghị định, thông tư hướng dẫn chưa biết đến bao giờ mới hoàn thành, lại phải chờ đến khi sửa đổi, bổ sung.

Đại biểu Lê Thanh Vân (Hải Dương) đánh giá, tờ trình về dự kiến điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa 13, năm 2014 và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vẫn thiếu các đánh giá, biện pháp thực hiện chương trình như việc thay đổi cơ chế xây dựng pháp luật; việc tuân thủ chương trình; trách nhiệm của các cơ quan thực hiện xây dựng luật, pháp lệnh.

Để giải quyết tình trạng trên, các đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng), Ngô Đức Mạnh (Bình Thuận), Lê Đình Khanh (Hải Dương) kiến nghị Nghị quyết của Quốc hội về dự kiến điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa 13, năm 2014 và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015 cần quy định chế tài xử lý trách nhiệm của các bộ, ngành, đơn vị trong việc chậm xây dựng dự án luật, pháp lệnh theo chương trình Quốc hội đã đề ra.

Bên cạnh đó, để bảo đảm tính khả thi của Chương trình năm 2015, tránh bị điều chỉnh quá nhiều, các đại biểu cũng đề nghị Quốc hội cần phải cân nhắc một cách thận trọng, xác định rõ quan điểm, căn cứ lập dự kiến Chương trình để xác định thứ tự ưu tiên; tăng cường sự phối hợp chặt chẽ ngay từ đầu giữa cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra cùng với việc bảo đảm các điều kiện cần thiết cũng như bố trí thời gian phù hợp để Quốc hội xem xét, thông qua.

Tán thành sự cần thiết ban hành Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) nhấn mạnh việc sửa đổi, bổ sung luật nhằm tăng cường hiệu lực công tác quản lý nhà nước, nâng cao hiệu quả kinh doanh hàng không dân dụng, bảo đảm quyền lợi của khách hàng; tạo ra môi trường cạnh tranh; xác định rõ trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ, ngành trong lĩnh vực hàng không dân dụng.

Đối với quy định về “Nhà chức trách hàng không”, đại biểu Nguyễn Bá Thuyền nhận định trong các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có văn bản xác định là Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải là “Nhà chức trách hàng không”. Tuy nhiên, Quyết định số 94/2009/QĐ-TTg ngày 16-7-2009 của Thủ tướng Chính phủ xác định “Nhà chức trách hàng không” của Việt Nam là Cục Hàng không Việt Nam. Vì vậy, ban soạn thảo cần nghiên cứu để có sự thống nhất về quy định này.

Xung quanh quy định về giá dịch vụ chuyên ngành hàng không, đại biểu Đặng Đình Luyến (Khánh Hòa) cho rằng cần giao cho Bộ Tài chính quản lý nhằm điều chỉnh, nâng cao chất lượng và giá các dịch vụ hàng không một cách hợp lý, tránh để các đơn vị hàng không độc quyền trong vấn đề này.

Tán thành với ý kiến trên, đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) khẳng định cơ quan quản lý nhà nước về giá dịch vụ hàng không phải là Bộ Tài chính, không nên giao cho Bộ Giao thông Vận tải nhằm tránh tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi”.../.