Dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam, thường xuyên, trực tiếp là Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, trong những năm đổi mới vừa qua, đặc biệt là từ sau khi triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng, tinh thần chủ động giữ nước của Quân đội ta đã thực hiện trọn vẹn trên nhiều vấn đề chủ yếu như: Chủ động làm tốt chức năng tham mưu cho Đảng, Nhà nước lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; làm nòng cốt bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới, biển đảo và vùng trời của Tổ quốc; tích cực phát huy tốt vai trò nòng cốt của Quân đội trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc; không ngừng sáng tạo, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội; coi trọng xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị; tạo chuyển biến rõ rệt về tổ chức, biên chế, chất lượng huấn luyện, giáo dục - đào tạo, xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật và cải cách hành chính; tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức mạnh chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội; coi trọng và tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng; quán triệt sâu sắc và thực hiện có hiệu quả quan điểm của Đảng về “chủ động và tích cực hội nhập quốc tế” trong công tác đối ngoại quốc phòng…

Nhờ nêu cao tinh thần tích cực chủ động giữ nước trong thời bình, Quân đội ta đã góp phần quan trọng vào bảo đảm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, chế độ xã hội chủ nghĩa, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững. Thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân được củng cố. Tiềm lực quốc phòng - an ninh được tăng cường, nhất là trên các địa bàn chiến lược, xung yếu, phức tạp. Công tác bồi dưỡng quốc phòng được triển khai rộng rãi. Sự phối hợp quốc phòng, an ninh, đối ngoại được chú trọng hơn. Quân đội nhân dân tiếp tục được củng cố, xây dựng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại, thực sự là lực lượng tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân; làm tốt vai trò tham mưu, góp phần chủ động phòng ngừa, làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”, hoạt động gây rối, bạo loạn của các thế lực thù địch; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để đất nước phát triển bền vững trong giai đoạn tiếp theo.

Bước vào năm 2014, năm “bản lề” thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng, hướng tới đón chào và kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam Anh hùng (22-12-1944 – 22-12-2014), các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của đất nước đang diễn ra trong bối cảnh quốc tế có nhiều chuyển biến hết sức mau lẹ, khó lường và có nhiều yếu tố phức tạp mới nảy sinh. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc đòi hỏi Quân đội nhân dân Việt Nam tiếp tục phát huy cao độ tinh thần và truyền thống chủ động giữ nước trong thời bình. Với tư duy mới về quân sự, quốc phòng của Đảng trong thời kỳ chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, để thực hiện tốt nhiệm vụ này, Quân đội ta cần quán triệt một số nhiệm vụ chủ yếu sau đây:

Một là, chủ động nâng cao nhận thức về sự biến chuyển biến của tình hình thế giới, những thay đổi về cục diện quân sự, quốc phòng - an ninh trong khu vực. Nhận rõ, phán đoán trước được những thay đổi về quân sự, quốc phòng trên thế giới là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của các lực lượng vũ trang, trước hết là của Quân đội nhân dân Việt Nam. Mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi tổ chức, đơn vị, từng cán bộ, chiến sĩ Quân đội cần thấy được sự thay đổi của cục diện quân sự, quốc phòng hiện nay; không ngừng nâng cao trình độ nhận thức, ý thức trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, chủ động hoạch định và thực hiện các nhiệm vụ chiến lược lâu dài cũng như trước mắt trên phạm vi cả nước, trên những địa bàn xung yếu, chiến lược, biển đảo, biên giới quốc gia của đất nước.

Hai là, tích cực quán triệt phương châm: Phòng thủ toàn diện, chủ động, bảo vệ Tổ quốc từ xa; quốc phòng Việt Nam sử dụng các biện pháp tổng hợp nhằm giữ vững ổn định bên trong, ngăn ngừa các nguy cơ can thiệp từ bên ngoài. Đây là một trong những tư tưởng quan điểm đặc biệt quan trọng trong Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới mà Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX và khóa XI của Đảng đã xác định.

Quân đội nhân dân Việt Nam là nòng cốt của nền quốc phòng toàn dân. Phương châm xây dựng và thực thi nền quốc phòng là nhằm phòng thủ toàn diện với tinh thần chủ động, sáng tạo và linh hoạt cao độ; nhất quán thực hành tư tưởng “Bảo vệ Tổ quốc từ xa”, giữ vững ổn định từ bên trong, ngăn ngừa các nguy cơ can thiệp từ bên ngoài. Chúng ta luôn chủ động hội nhập quốc tế về mọi mặt; chủ động, tích cực xây dựng nhiều giải pháp phù hợp để khắc phục bất đồng, nhằm thúc đẩy hợp tác, vừa bảo vệ được các lợi ích cơ bản của đất nước, vừa bảo đảm lợi ích chính đáng của các đối tác cũng như lợi ích chung của khu vực và cộng đồng quốc tế.

Việc quán triệt sâu sắc phương châm bảo vệ Tổ quốc này, không chỉ là trách nhiệm chính trị, thể hiện sự nhận thức đầy đủ đường lối, quan điểm bảo vệ Tổ quốc của Đảng đối với Quân đội, mà còn tạo dựng sự chuyển biến một cách tích cực, chủ động trong các hành động quân sự, quốc phòng của toàn quân, của toàn thể cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam. Tích cực, chủ động làm tròn cương vị chức trách của mình trong các nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, tăng cường kỷ luật, xây dựng chính quy, gia tăng tiềm lực quân sự - quốc phòng, thúc đẩy các quan hệ hợp tác về quốc phòng…, là sự thể hiện tinh thần chủ động bảo vệ Tổ quốc của mỗi quân nhân Quân đội nhân dân Việt Nam.

Ba là, đẩy mạnh công tác dân vận, chủ động xây dựng và làm chủ “thế trận lòng dân”, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc. Đây là một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, mang tính chủ động giữ nước rất cao của Quân đội trong thời bình. Quân đội ta từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, hết lòng hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, thực hiện mục tiêu lý tưởng của Đảng. Đó vừa là nguồn gốc sức mạnh và là mục tiêu chiến đấu của Quân đội ta. Dựa vào sức mạnh của nhân dân, vun đắp nguồn lực của dân, xây dựng tình đoàn kết quân - dân như “cá với nước” trong học tập, chiến đấu và công tác là truyền thống vẻ vang của Quân đội ta.

Thông qua việc thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 152 của Quân uỷ Trung ương về “Tiếp tục đổi mới và tăng cường công tác dân vận của lực lượng vũ trang trong thời kỳ mới”, một mục tiêu mang tính đột phá cần đạt được của Quân đội là: Bồi dưỡng niềm tin của nhân dân, làm cho tinh thần yêu nước, ý chí, quyết tâm bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ở nơi dân và toàn bộ hệ thống chính trị, nhất là ở cơ sở không ngừng được bồi bổ, nâng cao; làm cho quần chúng nhân dân hiểu rõ: Bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ của toàn dân; tạo nên một khí thế mới, xung lực mới về tinh thần sẵn sàng bảo vệ Đảng, chính quyền các cấp và thành quả cách mạng; làm cho nhân dân không chỉ tự nguyện, tự giác trong hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống…, mà ngày càng tham gia tích cực, đầy đủ và chủ động vào các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương; thiết lập và làm chủ “thế trận lòng dân” một cách vững chắc...

Bốn là, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế về quốc phòng - an ninh, khéo léo ứng xử trong các quan hệ quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình trong nước, khu vực và quốc tế.

Quân đội ta cần nhất quán thực hiện chủ trương, đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển của Đảng và Nhà nước ta. Nhiệm vụ của công tác đối ngoại quốc phòng đặt ra cho mọi cấp, mọi tổ chức, đơn vị Quân đội ta là giữ gìn môi trường hòa bình, tạo thuận lợi cho đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Chính vì vậy, các lực lượng vũ trang, trước hết là Quân đội nhân dân cần thấy rõ, hòa bình là mục tiêu cao nhất của đất nước ta hiện nay. Trong mọi hành động quân sự, quốc phòng phải lấy đại cục của đất nước làm trọng, thống nhất tư tưởng và hành động "Thượng tôn pháp luật", tuân thủ Hiến pháp, thực hiện nhiệm vụ theo đúng chức trách, nhiệm vụ được giao.

Trong tình hình quốc tế, khu vực và trong nước còn có nhiều khó khăn, phức tạp và khó lường hiện nay, việc nêu cao tinh thần chủ động giữ nước trong thời bình của Quân đội nhân dân Việt Nam là vô cùng quan trọng. Bên cạnh việc quán triệt và thực hiện tốt các nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó, hơn lúc nào hết, Quân đội ta, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang cần nắm vững và thực hành triệt để tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Bất kỳ hòa bình hoặc chiến tranh, ta cũng phải nắm vững chủ động, thấy trước, chuẩn bị trước./.