Các tỉnh Tây Nguyên cũng đã hoàn thành việc xây dựng đề án giao rừng, khoán bảo vệ 109.324 ha rừng cho trên 4.770 hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ quản lý, bảo vệ. Tỉnh Đắk Lắk đã thực hiện thí điểm giao khoán rừng tự nhiên theo Quyết định 304 của Thủ tướng Chính phủ cho 945 hộ và 31 nhóm hộ, cộng đồng buôn, với tổng diện tích trên 9.108 ha. Các công ty cà phê, cao su cũng đã tuyển dụng gần 15.570 lao động là đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ vào làm công nhân ở các đơn vị.

Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, việc hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, tuyển dụng đồng bào vào làm công nhân ở các công ty cà phê, cao su, lâm nghiệp... không những thực hiện tốt công tác xóa đói, giảm nghèo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào mà còn góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, củng cố niềm tin của đồng bào đối với Đảng, Nhà nước.

Tuy nhiên, hiện nay, các tỉnh Tây Nguyên vẫn còn trên 20.000 hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn thiếu hoặc không có đất sản xuất. Nguyên nhân là do các tỉnh Tây Nguyên tổ chức thực hiện chính sách hỗ trợ đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số còn lúng túng, nhất là công tác quản lý nhà nước về đất đai, tài nguyên, môi trường. Các tỉnh Tây Nguyên còn bị nhiều áp lực gia tăng dân số cơ học, chủ yếu là đồng bào di cư đến ngoài kế hoạch nên phá vỡ các quy hoạch về đất đai, phát triển kinh tế, xã hội...

Thêm vào đó, một số bộ, ngành, địa phương chưa thật sự quan tâm đến vấn đề bức xúc hiện nay của vùng Tây Nguyên đó là khó khăn trong công tác quản lý, điều chỉnh lại đất rừng; chưa nhận thức được hết ý nghĩa, tầm quan trọng của các chủ trương, chính sách giải quyết đất đai cho đồng bào dân tộc thiểu số...

Ban Chỉ đạo Tây Nguyên cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành liên quan và các tỉnh Tây Nguyên sớm thực hiện quy hoạch lại đất đai cho các buôn làng Tây Nguyên gắn với xây dựng nông thôn mới trên cơ sở tôn trọng cách thức sử dụng đất rừng của buôn, làng truyền thống ở Tây Nguyên nhằm bảo đảm để người dân có đủ đất sản xuất, đất ở và đất dân sinh khác.

Thêm vào đó, cần nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, quản lý nhà nước của chính quyền đối với các chương trình, chính sách dân tộc - miền núi, trong đó có chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ.

Các tỉnh Tây Nguyên cũng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động đồng bào thực hiện tốt việc quản lý, sử dụng có hiệu quả đất đai đã được Nhà nước giao, đồng thời, triển khai công tác khuyến nông, khuyến lâm, hướng dẫn kỹ thuật thâm canh cây trồng, vật nuôi cho đồng bào để tăng năng suất lao động, hệ số sử dụng đất, tăng thu nhập cho đồng bào.

Các tỉnh Tây Nguyên tiếp tục rà soát, thu hồi diện tích đất của các công ty nông, lâm nghiệp sử dụng không đúng mục đích, kém hiệu quả để tạo quỹ đất giao cho địa phương quản lý hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ thiếu đất sản xuất.../.