Kết quả quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của Thành phố Hồ Chí Minh

Về quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ diện Thành ủy quản lý

Trên cơ sở tổng số 141.491 cán bộ, công chức, viên chức, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã quy hoạch 1.274 cán bộ vào các chức danh diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý giai đoạn 2010 - 2015, trong đó, có 281 cán bộ nữ (22,05%), 86 cán bộ trẻ dưới 35 tuổi (6,75%). Sau quy hoạch, từ năm 2006 đến nay, Thành phố đã phối hợp với các trường đại học, các học viện tổ chức 93 lớp đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, xây dựng Đảng, quản lý xã hội..., cử nhiều cán bộ đi đào tạo sau đại học ở nước ngoài theo Đề án 165 của Ban Tổ chức Trung ương, đưa 675 cán bộ diện Thành ủy quản lý tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng. Trong đó, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cho 3 cán bộ đạt trình độ tiến sĩ, 12 thạc sĩ và 200 cử nhân; đào tạo lý luận chính trị cho 5 cán bộ trình độ thạc sĩ, 6 cử nhân chính trị, và 39 cán bộ lý luận chính trị cao cấp. Đến nay, cả Thành phố có 322 cán bộ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ trên đại học (25,27%), 937 cán bộ có trình độ đại học (73,54%); 1.066 cán bộ có trình độ cử nhân, lý luận chính trị cao cấp (83,67%) và 150 cán bộ có trình độ lý luận chính trị trung cấp (11,77%).

Về quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng nguồn cán bộ dài hạn của Thành ủy

Để tạo nguồn cán bộ dự bị cho các chức danh chủ chốt các cơ quan đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội các cấp, Thành ủy đã xây dựng và triển khai thực hiện một số chương trình quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ sau đây:

Chương trình quy hoạch nguồn cán bộ dài hạn: từ năm 1999 đến nay, Thành phố đã xét chọn, đưa vào nguồn quy hoạch dài hạn 1.312 cán bộ là công chức trẻ đã qua công tác đoàn thể, công tác quản lý ở cơ sở, có triển vọng; là con em gia đình cán bộ có truyền thống cách mạng và gia đình có công; là sinh viên học lực khá, giỏi, có tư cách, năng khiếu lãnh đạo, quản lý; trong đó, có 842 cán bộ, công chức (64,18%); 470 cán bộ được xét chọn từ nguồn sinh viên (35,82%). Hiện tại đã có 512 cán bộ trẻ (36,73%) được đề bạt, bổ nhiệm các chức danh trưởng, phó trưởng phòng, ban các sở, ngành, quận, huyện, trưởng đầu ngành phường, xã, thị trấn; 1.030 cán bộ trẻ (73,89%) được kết nạp vào Đảng;  277 cán bộ trẻ (19,8%) tham gia cấp ủy cơ sở; 98 cán bộ  được bầu vào cấp ủy cấp trên cơ sở nhiệm kỳ 2010 - 2015; 47 cán bộ trẻ được quy hoạch các chức danh diện Thành ủy quản lý, trong đó có 16 cán bộ được bổ nhiệm giữ các chức danh diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý.

Luân chuyển cán bộ trẻ về đào tạo, thử thách tại phường, xã, thị trấn đã góp phần trẻ hóa đội ngũ cán bộ, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của cấp ủy và chính quyền cơ sở, tạo nguồn cán bộ dự bị cho quận, huyện và Thành phố. Ở các quận, huyện đã điều động 477 cán bộ trẻ  (39,6%) về cơ sở; 193/354 cán bộ (54,5%) đang công tác tại phường, xã, thị trấn được đề bạt, bổ nhiệm giữ chức vụ chủ chốt ở cơ sở. Hằng năm, 99% cán bộ trẻ diện quy hoạch dài hạn được đánh giá hoàn thành nhiệm vụ, trong đó có trên 50% hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; trên 80% được đánh giá có triển vọng phát triển tốt. Có 407 cán bộ trẻ  được đào tạo sau đại học; 318 cán bộ được đào tạo lý luận chính trị cao cấp và cử nhân chính trị, 258 cán bộ được đào tạo lý luận chính trị trung cấp. Nhiều cán bộ trẻ đã chủ động tự đào tạo bổ sung để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, có 104 cán bộ tự đăng ký học đại học văn bằng hai, 103 cán bộ học sau  đại học.

Chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ trẻ: từ năm 2001 đến nay Thành phố đã cử đi đào tạo 639/759 học viên tuyển chọn là cán bộ, công chức trẻ có triển vọng, thuộc diện quy hoạch đào tạo của các đơn vị trong hệ thống chính trị Thành phố, sinh viên giỏi và con em gia đình chính sách, gia đình có truyền thống cách mạng để đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trẻ trình độ cao với 59 cán bộ có trình độ tiến sĩ và 580 thạc sĩ. Việc lựa chọn ngành đào tạo căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và phát triển Thành phố, chú trọng lĩnh vực quản lý nhà nước về kinh tế, đô thị, thương mại quốc tế và các ngành khoa học - công nghệ mũi nhọn; phần lớn cán bộ được tuyển chọn đào tạo có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, tinh thần trách nhiệm, trình độ chuyên môn cao, say mê nghiên cứu, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. Hiện tại đã có 400 học viên hoàn thành chương trình  học tập, trong số đó có 27 tiến sĩ, 373 thạc sĩ. Sau đào tạo, 328 cán bộ có trình độ thạc sĩ về công tác tại các sở, ban, ngành, quận, huyện, doanh nghiệp. 207 cán bộ được kết nạp Đảng, 132 cán bộ được bổ nhiệm làm trưởng, phó trưởng phòng  sở, ngành, quận, huyện.

Chương trình quy hoạch tạo nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý xuất thân từ công nhân: quán triệt Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 28-01-2008, của Ban Chấp hành Trung ương khóa X “Về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Ban Thường vụ Thành ủy đã xây dựng chương trình nhằm mục tiêu phát hiện, tuyển chọn công nhân trực tiếp sản xuất, cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý các phân xưởng, dây chuyền sản xuất, cán bộ ban chấp hành các đoàn thể chính trị - xã hội tại các doanh nghiệp; sinh viên tốt nghiệp đại học các ngành kỹ thuật để quy hoạch, đào tạo, rèn luyện thành cán bộ lãnh đạo, quản lý quận, huyện; cơ quan đảng, đoàn thể chính trị - xã hội, cơ quan quản lý nhà nước của Thành phố. Đến nay, Thành phố đã tuyển chọn 54/100 chỉ tiêu đào tạo đối tượng này; đã đưa đi đào tạo lý luận chính trị cao cấp cho 26 cán bộ, bố trí 8 cán bộ về làm việc tại các doanh nghiệp.

Nhìn chung, qua quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng, đa số cán bộ lãnh đạo, quản lý khối đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội Thành phố, quận, huyện được rèn luyện và trưởng thành, có phẩm chất đạo đức tốt, quan điểm, lập trường chính trị vững vàng, nghiêm túc trong chấp hành và tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, gắn bó với nhân dân; được đào tạo cơ bản về chuyên môn, có kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn, có năng lực tiếp thu và tổ chức thực hiện hiệu quả các nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Qua kiểm điểm đánh giá cán bộ hằng năm, tỷ lệ cán bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ chiếm trên 60%, hoàn thành nhiệm vụ 35% - 40%, chưa hoàn thành nhiệm vụ khoảng 1%. Cán bộ được cử học các lớp lý luận chính trị cao cấp, đại học và sau đại học đều bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định và trong diện quy hoạch của các đơn vị, góp phần xây dựng nguồn cán bộ trẻ được đào tạo chính quy về chuyên môn, lý luận chính trị, có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt; phần lớn cán bộ trẻ nỗ lực công tác, học tập, rèn luyện, có khả năng điều hành, quản lý, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, nhất là ở phòng, ban quận, huyện và cơ sở phường, xã, thị trấn.

Bên cạnh những kết quả quan trọng nêu trên, công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Thành phố Hồ Chí Minh còn có một số hạn chế sau:

- Một số đơn vị, địa phương chưa xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện quy hoạch, đặc biệt là việc đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ sớm tiếp cận chức danh được quy hoạch hoặc luân chuyển để rèn luyện thông qua thực tiễn ở cơ sở. Một số đơn vị, địa phương còn có khó khăn trong công tác chuẩn bị nhân sự cấp ủy, nhất là cán bộ trẻ, cán bộ nữ. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trẻ và cán bộ có trình độ đại học chính quy công tác tại phường, xã, thị trấn chưa nhiều; tỷ lệ cán bộ trẻ tham gia đảng ủy phường, xã, thị trấn  còn thấp. Việc thu hút sinh viên giỏi vào các chương trình quy hoạch, đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa đáp ứng được yêu cầu, chỉ tiêu đề ra.

- Chương trình, nội dung phương pháp giảng dạy vẫn nặng về lý thuyết, thiếu thực hành, thiếu rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống; chưa đầu tư đúng mức xây dựng các chương trình bồi dưỡng chức danh; nhiều nội dung còn trùng lắp, chưa đáp ứng yêu cầu quy hoạch và chuẩn hóa cán bộ, tỷ lệ cán bộ đương nhiệm, dự bị chưa đạt tiêu chuẩn chức danh còn nhiều; quản lý đào tạo chưa chặt chẽ, thiếu kiểm tra tình hình học tập của học viên, một số cán bộ chưa thực sự nghiêm túc trong học tập; công tác nắm, đánh giá tình hình bố trí, sử dụng và khả năng phát huy của cán bộ sau đào tạo chưa được quan tâm đúng mức.

- Đối với số cán bộ trong diện quy hoạch dài hạn được đưa về cơ sở, do chưa qua đào tạo kiến thức quản lý nhà nước, thiếu thực tiễn, kỹ năng nên thời gian đầu còn lúng túng, khó khăn; đa số cán bộ công tác tại quận, huyện, phường, xã, thị trấn phát huy khá tốt, nhưng vẫn còn một số cán bộ trẻ thiếu an tâm công tác, xin chuyển, nghỉ việc do thiếu kinh nghiệm thực tiễn và chậm thích ứng với nhiệm vụ tại cơ sở hoặc chưa được tạo môi trường, điều kiện làm việc, thu nhập thấp.

Mục tiêu và một số giải pháp

Chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực giai đoạn 2011 - 2015 - một trong 6 chương trình đột phá thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ IX, đề ra mục tiêu, đến năm 2015, hoàn thành 7 chỉ tiêu:

Thứ nhất, bảo đảm 100% số cán bộ đương nhiệm, dự bị các chức danh lãnh đạo, quản lý các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể chính trị - xã hội đạt trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, ngoại ngữ, tin học theo tiêu chuẩn quy định đối với từng loại chức danh cán bộ. Đối với phóng viên, biên tập viên cơ quan báo chí, xuất bản của Thành phố, có trên 95% đạt trình độ lý luận chính trị trung cấp, trên 30% đạt trình độ lý luận chính trị cao cấp.

Thứ hai, 100% số cán bộ, công chức, viên chức các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập từ ngạch chuyên viên và tương đương trở lên có trình độ đại học chuyên ngành, chuyên môn phù hợp với nhiệm vụ đang đảm nhận; có trình độ lý luận chính trị trung cấp trở lên, sử dụng thông thạo tin học trong công việc. Riêng đối với cán bộ, công chức khối quản lý nhà nước phải qua đào tạo quản lý nhà nước từ trung cấp trở lên.

Thứ ba, 100% số cán bộ chủ chốt cơ sở phường, xã, thị trấn dưới 50 tuổi có trình độ đại học, lý luận chính trị - hành chính cao cấp (trong đó, có 50% cán bộ dưới 40 tuổi). Công chức công tác chuyên môn ở phường, xã, thị trấn phải có trình độ quản lý nhà nước, lý luận chính trị và chuyên môn từ trung cấp trở lên phù hợp với công việc đảm nhận.

Thứ tư, nâng cao chất lượng, hiệu quả Chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ giai đoạn 2011 - 2015 và những năm tiếp theo, với đối tượng chính là cán bộ, công chức trong diện quy hoạch cấp trưởng, phó phòng ban chuyên môn trở lên thuộc các quận, huyện, sở, ngành và cán bộ, công chức trẻ có triển vọng, có năng lực thực tiễn để đào tạo theo các chuyên ngành khoa học - kỹ thuật; trong đó, tập trung các lĩnh vực: công nghệ thông tin; vật liệu mới; xây dựng, quy hoạch đô thị; môi trường; quản lý dự án…

Thứ năm, đào tạo 100 tiến sĩ, thạc sĩ chuyên ngành công nghệ sinh học ở nước ngoài.

Thứ sáu, đào tạo đội ngũ kỹ sư, thạc sĩ tin học, điện tử... phục vụ công tác quản lý, vận hành, khai thác các chương trình phần mềm ứng dụng trong quản lý nhà nước.

Thứ bảy, đẩy mạnh thực hiện Chương trình quy hoạch cán bộ dài hạn để đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý trẻ các cấp, các ngành, gắn với việc luân chuyển về cơ sở  để đào tạo toàn diện. Phấn đấu tỷ lệ cán bộ trẻ tham gia cấp ủy các cấp nhiệm kỳ tới đạt quy định của Trung ương; đồng thời thực hiện tốt quy hoạch, đào tạo 100 cán bộ lãnh đạo, quản lý xuất thân từ công nhân.

Để đạt được mục tiêu với 7 chỉ tiêu nêu trên, Thành ủy tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Một là, quy hoạch tổng thể công tác đào tạo cán bộ, công chức, xác định cụ thể chương trình đào tạo theo công việc, chức danh của người học; gắn đào tạo, bồi dưỡng với bố trí, sử dụng, khắc phục tình trạng bố trí không đúng ngành nghề đào tạo. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trước khi bổ nhiệm theo đúng tiêu chuẩn chức danh được bổ nhiệm; đào tạo lại phù hợp với vị trí mới khi thực hiện luân chuyển, điều động cán bộ sau bố trí 6 tháng.

Hai là, xây dựng nội dung, chương trình đào tạo theo yêu cầu thực tế, thiết thực, hiệu quả, chú trọng bồi dưỡng kỹ năng xã hội, tác nghiệp, tăng thực hành, giảm lý thuyết, cập nhật kiến thức, kinh nghiệm xử lý tình huống. Thực hiện chế độ tu nghiệp hằng năm đối với cán bộ, công chức; chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ đào tạo từ xa, đáp ứng nhu cầu học tập của cán bộ, công chức.

Ba là, xây dựng đội ngũ cán bộ giảng dạy tại các cơ sở đào tạo của Thành phố đạt chuẩn quy định của Nhà nước; sử dụng chuyên gia Việt kiều, người nước ngoài giảng dạy trong một số chuyên ngành.

Bốn là, đổi mới chính sách sử dụng cán bộ theo hướng coi trọng phẩm chất và năng lực thực tế; thực hiện tuyển dụng công chức theo hình thức thi tuyển công khai, bảo đảm tiêu chuẩn quy định để chuẩn hóa trình độ ngay từ đầu vào; thi tuyển các chức danh công chức từ phó trưởng phòng trở lên; bố trí cán bộ đúng chuyên môn đào tạo, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để cán bộ thực hiện tốt nhiệm vụ được giao tại đơn vị, địa phương.

Năm là, có chính sách (chế độ tiền lương, tiền thưởng, điều kiện làm việc, cơ hội phát triển...) thu hút nhân lực có phẩm chất và trình độ cao phù hợp vào làm việc trong các tổ chức của hệ thống chính trị, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, chuyên gia, cán bộ khoa học đầu ngành; tạo nguồn cán bộ trẻ ở cơ sở. Nghiên cứu thực hiện cơ chế thuê, hợp tác, tư vấn đối với chuyên gia đầu ngành.

Cùng với việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nêu trên, trong thời gian tới, quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI của Đảng “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW, Kế hoạch số 08-KH/TW của Bộ Chính trị thực hiện Nghị quyết này. Trong đó, tập trung thực hiện hiệu quả 4 nhóm giải pháp về kiểm điểm, tự phê bình và phê bình; về tổ chức, cán bộ và sinh hoạt đảng; về cơ chế, chính sách; về tăng cường công tác, giáo dục chính trị, tư tưởng; đồng thời tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Kế hoạch số 13-KH/TU của Ban Thường vụ Thành ủy thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị “Về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, góp phần thiết thực nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị Thành phố đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhằm thực hiện tốt mục tiêu Nghị quyết số 20-NQ/TW của Bộ Chính trị là: Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh thành một thành phố xã hội chủ nghĩa văn minh, hiện đại, đóng góp ngày càng lớn cho khu vực phía Nam và cả nước, từng bước trở thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, khoa học công nghệ của khu vực Đông Nam Á, xứng đáng với thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu./.