Rước ảnh Bác Hồ diễu hành trong buổi Lễ

Tới dự có các đồng chí Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, Lê khả Phiêu, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Nguyễn Văn An, nguyên chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Vũ Văn Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phạm Bình Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, các đồng chí lãnh đạo đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương, cùng đại biểu của nhiều tỉnh, thành phố bạn trong cả nước. Đại diện Đảng bộ, chính quyền tỉnh Nam Định có các đồng chí Phạm Hồng Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Nguyễn Khắc Hưng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Nguyễn Văn Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, các đồng chí nguyên là lãnh đạo tỉnh, các đồng chí lãnh đạo các ban, sở, ngành, các huyện, thị, thành phố, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, cùng đông đảo các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

 750 năm trước, năm Nhâm Tuất (năm 1262), Thượng hoàng Trần Thái Tông đã ban chiếu đổi hương Tức Mặc thành phủ Thiên Trường, đưa vùng đất này trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa và được coi như kinh đô thứ hai của Đại Việt, sau Kinh thành Thăng Long. Vùng đất đó nằm trên địa bàn tỉnh Nam Định ngày nay. Suốt chặng đường lịch sử của dân tộc, thời nào Thiên Trường - Nam Định cũng  có những đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước bằng những chiến công lẫy lừng, những giá trị văn hóa độc đáo và những con người kiệt xuất…

Diễn văn buổi Lễ, đồng chí Phạm Hồng Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh nêu rõ: Để ôn lại chặng đường xây dựng và phát triển hào hùng của vùng đất văn hiến, tri ân các bậc tiền nhân, các thế hệ người con Nam Định đã góp phần tạo lập, dựng xây và làm rạng rỡ quê hương trong suốt 750 năm qua, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc tỉnh Nam Định long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 750 năm Thiên Trường - Nam Định (1262-2012), đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh, phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước trao tặng cho nhân dân và cán bộ tỉnh Nam Định và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận thành phố Nam Định là đô thị loại I.

Nam Định là nơi phát tích và dấy nghiệp của Vương triều Trần, một trong những triều đại vàng son, hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử, kéo dài 175 năm; một trong những Vương triều đã để lại những dấu ấn đậm nét nhất về tinh thần độc lập, tự chủ, một Vương triều đã biết huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân để làm nên chiến công vĩ đại: 3 lần đánh thắng, đè bẹp ý đồ bành trướng, xâm lược nước ta của đế chế Nguyên Mông, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền của dân tộc trước một thế lực ngoại xâm hùng mạnh, hung hãn nhất trên thế giới thời đó. Lời đồng thanh “Sát thát” tại Hội nghị Diên Hồng lịch sử vẫn còn vang vọng cho đến tận bây giờ, vẫn là một biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết, ý chí sắt đá, lòng quả cảm quyết đánh và quyết thắng của cả dân tộc trước bất kỳ thế lực ngoại xâm nào.

Cùng với việc thiết lập và hoàn thiện thể chế của một nhà nước phong kiến độc lập, tự chủ, nhà Trần đã thực thi chính sách khoan thư sức dân, coi đó là kế sâu rễ, bền gốc, thượng sách giữ nước, chấn hưng kinh tế, khuyến khích, trọng dụng nhân tài, phát triển văn hóa, nghệ thuật… đã đưa đất nước Đại Việt vào một trong những thời kỳ phát triển rực rỡ nhất. Sự ra đời và phát triển của thiền phái Trúc lâm Yên Tử do Thượng hoàng - Phật hoàng Trần Nhân Tông khai sáng đã để lại dấu ấn đặc sắc trong lịch sử tư tưởng triết học và phật giáo Việt Nam, thể hiện đầy đủ trí tuệ, bản lĩnh và các giá trị nhân văn cao cả của dân tộc Việt.

Những chiến thắng oanh liệt Chương Dương, Hàm Tử, Bạch Đằng, những bậc quân Vương anh minh, lỗi lạc như các đức vua Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông, Trần Anh Tông… ; các nhà chính trị, quân sự kiệt xuất, văn võ song toàn như Quốc công tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn - người mà nhân dân tôn vọng là Đức Thánh Trần, Thái sư Trần Thủ Độ, Thượng tướng Thái sư Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật, người thiếu niên anh hùng Trần Quốc Toản mãi mãi sống trong lòng nhân dân Việt Nam.

Thiên Trường là nơi để lại những dấu ấn đậm nét, đặc sắc trong nền văn hóa, nghệ thuật thời Trần với những công trình kiến trúc nổi tiếng như chùa Tháp Phổ Minh, các cung điện Trùng Quang, Trùng Hoa, với những hình thức, thiết chế hoạt động văn hóa cộng đồng, lễ hội dân gian đa dạng, phong phú như lễ rước kiệu, hát chèo, hát chầu văn, múa bài bông, lễ khai Ấn, lễ hội phủ Giầy, chùa Keo… mang đậm bản sắc dân tộc Việt còn được lưu truyền, lan tỏa cho tới ngày nay.

Thiên Trường là nơi nhà Trần lập nhà Học, dấu mốc khởi đầu cho truyền thống khuyến học, hiếu học, học giỏi của vùng đất Thiên Trường - Nam Định. Ở thời Trần và các thời kỳ lịch sử sau này, vùng đất này là quê hương của nhiều vị đại khoa, trí thức nổi tiếng của đất nước như các trạng nguyên Nguyễn Hiền, Đào Toàn Bân, Đào Sư Tích, Lương Thế Vinh, Vũ Tuấn Chiêu, Trần Văn Bảo…

Mặc dù có nhiều lần thay đổi địa giới, tên gọi, song vùng đất này vẫn được các triều đại phong kiến coi là một địa bàn rất quan trọng trong việc bảo vệ, xây dựng, mở mang bờ cõi của đất nước, Thiên Trường - Nam Định vẫn là mạch nguồn xuyên suốt, vẫn giữ được vai trò trung tâm văn hóa, kinh tế của khu vực, một vùng địa linh, nhân kiệt, góp phần hội tụ, hình thành và tỏa sáng nhiều giá trị nhân văn của dân tộc.

Những thành tựu, công sức của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nam Định trong 2 cuộc kháng chiến chống ngoại xâm và công cuộc đổi mới đất nước đã ghi vào truyền thống quê hương những trang sử hào hùng mới. Quân và dân Nam Định vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quí “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” và Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhất; 122 tập thể và cá nhân được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; 28 tập thể và cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động; toàn tỉnh có 1.240 bà mẹ được phong tặng “Mẹ Việt Nam anh hùng”.

Thành phố Nam Định, thủ phủ của Thiên Trường xưa và tỉnh Nam Định nay, luôn giữ một vị trí chiến lược và có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển chung của toàn tỉnh.

Với vị trí quan trọng và thuận lợi của thành phố, Nghị quyết số 54 ngày 14-9-2005 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng vùng Đồng bằng sông Hồng đã xác định thành phố Nam Định là hạt nhân, trung tâm và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 109 ngày 19-5-2006 phê duyệt Đề án quy hoạch tổng thể phát triển thành phố Nam Định trở thành trung tâm kinh tế, văn hoá xã hội của vùng Nam đồng bằng sông Hồng.

Sau hơn 10 năm phấn đấu, từ đô thị loại 2, với sự quan tâm đầu tư của Trung ương và của tỉnh, Đảng bộ, nhân dân thành phố Nam Định đã khẳng định, từng bước hình thành vai trò trung tâm của tiểu vùng. Ngày 28-11-2011, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định công nhận thành phố Nam Định là đô thị loại I trực thuộc tỉnh.

Diễn văn của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng thẳng thắn chỉ rõ: Những kết quả đạt được trong những năm gần đây chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của tỉnh. Hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế, một số chỉ số phát triển chủ yếu chưa cao. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm. Đời sống của một bộ phận nhân dân, nhất là ở nông thôn và các đối tượng chính sách còn khó khăn. Lĩnh vực văn hoá - xã hội còn có những vấn đề bức xúc. Công tác xây dựng đảng, chính quyền, đoàn thể ở một số nơi còn hạn chế, chưa theo kịp yêu cầu nhiệm vụ mới.

Trong chặng đường mới, Đảng bộ, quân và dân Nam Định quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII với mục tiêu: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Củng cố khối đại đoàn kết và đồng thuận xã hội. Thực hiện dân chủ và công bằng xã hội. Chăm lo nâng cao hơn nữa đời sống của nhân dân. Tăng cường tiềm lực quốc phòng; giữ vững an ninh chính trị, trật tự - an toàn xã hội. Tích cực huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, coi trọng phát huy nội lực văn hoá, giáo dục và lợi thế về phát triển công nghiệp, nông nghiệp, kinh tế biển để tạo bước phát triển mới, nhanh, mạnh và vững chắc về kinh tế - xã hội. Phát huy sức mạnh tổng hợp của Đảng bộ và nhân dân, chủ động nắm bắt và tạo dựng thời cơ, phấn đấu rút ngắn khoảng cách về phát triển kinh tế so với tốc độ, trình độ chung của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, sớm xây dựng thành phố Nam Định trở thành trung tâm của vùng Nam đồng bằng sông Hồng”.

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng Đảng bộ và nhân dân Nam Định về những thành tựu to lớn đã đạt được trong những năm qua, về phần thưởng cao quý Huân chương Hồ Chí Minh mà Đảng, Nhà nước trao tặng, chúc mừng thành phố Nam Định được Thủ tướng Chính phủ công nhận là đô thị loại I trực thuộc tỉnh; đền Trần, chùa Tháp được cấp bằng di tích lịch sử văn hóa quốc gia hạng đặc biệt.

Chủ tịch nước nhấn mạnh, Thiên Trường-Nam Định vùng đất cổ phía Nam Đồng bằng sông Hồng, một trong những cái nôi của nền văn minh Đại Việt, là quê hương, đất phát tích của nhà Trần, một triều đại huy hoàng trong lịch sử Việt Nam với chiến công hiển hách 3 lần đánh thắng quân xâm lược Nguyên Mông hùng mạnh và tàn bạo.

Chủ tịch nước đánh giá cao, Đảng bộ và nhân dân Nam Định, trong các cuộc kháng chiến trường kỳ và anh dũng của dân tộc, đã vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, huy động sức người, sức của, vừa sản xuất, chiến đấu ở địa phương, vừa phục vụ, chi viện cho chiến trường, cùng quân dân cả nước lập nên kỳ tích: đánh thắng các kẻ thù xâm lược hùng mạnh, bảo vệ độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc.

Trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ và nhân dân Nam Định phát huy truyền thống của quê hương văn hiến và cách mạng, đã vượt qua khó khăn, đạt được những thành tựu có ý nghĩa trên nhiều lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh cho Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh  Nam Định.

Chủ tịch nước đề nghị trong thời gian tới Đảng bộ và nhân dân Nam Định cần nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, trong đó tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm.

 Đó là lãnh đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4, khóa XI “Một số vấn đề cấp bách trong về xây dựng Đảng hiện nay”; quyết tâm đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong một bộ phận cán bộ đảng viên; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức Đảng trong toàn Đảng bộ trong sạch vững mạnh, có năng lực lãnh đạo sức chiến đấu cao, được nhân dân tin tưởng yêu mến.

Chủ tịch nước nhấn mạnh Nam Định cần chú trọng đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế của tỉnh theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, bền vững; tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ; ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp sạch; thực hiện tốt Nghị quyết của Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Chương trình quốc gia về xây dựng nông thôn mới; đầu tư xây dựng thành phố Nam Định trở thành trung tâm vùng Nam đồng bằng sông Hồng, cùng với việc đưa kinh tế biển trở thành động lực cho phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã thay mặt Thủ tướng Chính phủ trao quyết định công nhận đô thị loại I cho Thành phố Nam Định.

Buổi Lễ được mở đầu bằng một chương trình diễu binh, diễu hành của các lực lượng vũ trang, bán vũ trang, các ngành, địa phương trong toàn tỉnh. Từ 20h00 đến 21h30 ngày 5-10, sau lễ công bố và trao Quyết định công nhận Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Đền Trần - Chùa Phổ Minh là Di tích quốc gia đặc biệt là chương trình nghệ thuật chào mừng. Sau chương trình nghệ thuật là màn bắn pháo hoa tại 7 điểm trên địa bàn tỉnh./.