Vai trò của Hội Nông dân tỉnh An Giang trong thực hiện Chương trình “Tam nông”

TCCSĐT - Tổ chức Hội Nông dân (HND) có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân, xây dựng nông thôn mới. Nghị quyết số 26-NQ/TW Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khoá X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn xác định: “… tạo cơ chế và điều kiện thuận lợi cho Hội Nông dân Việt Nam trong việc trực tiếp thực hiện một số chương trình, dự án phục vụ sản xuất và nâng cao đời sống của nông dân, hướng dẫn phát triển các hình thức kinh tế tập thể trong nông nghiệp”. Quán triệt tinh thần đó, HND tỉnh An Giang đã phát huy vai trò của mình và có nhiều nỗ lực đáng ghi nhận trong việc thực hiện Chương trình “Tam nông” tại địa phương.

Bạn đồng hành giúp nông dân thoát nghèo, vươn lên khá giàu

Những năm qua, dưới sự chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự hỗ trợ của các cấp HND tỉnh An Giang, phong trào nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi (NDSXKDG) phát triển ngày càng sâu rộng tạo thành một phong trào thi đua sôi nổi ở nhiều địa phương. Những mô hình canh tác đạt hiệu quả cao như “3 giảm, 3 tăng”(1), “1 phải, 5 giảm”(2) … được đại bộ phận nông dân tích cực hưởng ứng, giúp bà con tiếp cận nhanh và ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất - kinh doanh, qua đó nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nhiều loại nông phẩm trên thị trường. Từ phong trào này, nhiều nông hộ vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng; bước đầu tạo ra những vùng chuyên canh tiến tới sản xuất nông sản hàng hóa quy mô lớn, góp phần tích cực vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nông nghiệp.

Nông nghiệp phát triển, nhiều nông hộ vươn lên khá, giàu còn là cơ sở để lực lượng doanh nhân nông thôn hình thành và ngày càng gia tăng số lượng, kích thích phát triển thị trường nông thôn. Ngoài ra, những năm gần đây, ở An Giang xuất hiện nhiều mô hình liên kết sản xuất ở nông thôn thông qua các tổ hợp tác sản xuất, trang trại… góp phần đáng kể vào việc giải quyết việc làm, giảm hộ nghèo, tăng thu nhập, ổn định cuộc sống cho nhiều lao động nông thôn.

Hỗ trợ vốn cho nông dân phát triển sản xuất được xác định là một trong những nhiệm vụ trong tâm của HND tỉnh An Giang nhiều năm qua. Từ năm 2000 đến năm 2010, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, các công văn, thỏa thuận liên ngành giữa Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Việt Nam và Trung ương HND Việt Nam, HND tỉnh An Giang đã chủ động phối hợp với Chi nhánh Ngân hàng NN-PTNT tỉnh An Giang ký kết nhiều văn bản liên tịch về việc phối hợp thực hiện chính sách tín dụng phục vụ nông nghiệp, nông thôn, nông dân. HND tỉnh cũng chỉ đạo các cấp hội triển khai kịp thời, sâu rộng đến các cán bộ, hội viên, nông dân những chủ trương, chính sách mới của nhà nước về tín dụng phục vụ nông nghiệp, nông thôn; củng cố, xây dựng mới các mô hình kinh tế tập thể ở nông thôn để có thể tiếp cận nhanh và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn tín dụng phục vụ “Chương trình Tam nông”. Nhờ đó, số dư nợ của Chi nhánh Ngân hàng NN-PTNT An Giang với nông dân hàng năm đạt trên 4 tỉ đồng.

Ngoài nguồn vốn vay của Ngân hàng NN-PTNT, HND tỉnh còn thành lập Ban điều hành Quỹ Hỗ trợ nông dân để tăng thêm nguồn vốn hỗ trợ nông dân. Đến cuối năm 2010, quỹ này đã vận động được nguồn vốn trên 1,9 tỉ đồng, phát vay hỗ trợ nông dân hơn 1 tỉ đồng. Các cấp hội cũng tích cực trong việc tư vấn thành lập các tổ hợp tác vay vốn cho người nghèo, tập huấn nghề để các hộ nghèo được vay sử dụng vốn đúng mục đích, hiệu quả, vươn lên thoát nghèo bền vững.

Những nỗ lực đó đã góp phần làm cho đời sống vật chất và tinh thần của nông dân An Giang không ngừng được nâng cao, niềm tin của nông dân với Đảng, Nhà nước và chế độ ta ngày càng được củng cố.

Nhiệm vụ Hội Nông dân trong thực hiện Chương trình “Tam nông”

Quán triệt và thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khoá X về Nông nghiệp - Nông dân - Nông thôn (gọi tắt là Nghị quyết 26-NQ/TW) và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh An Giang lần thứ IX (nhiệm kỳ 2010-2015), để tiếp tục phát huy vai trò của Hội trong phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân, xây dựng nông thôn mới, HND tỉnh An Giang đã đề ra một số nhiệm vụ chủ yếu trong giai đoạn 2011-2015. Cụ thể như sau:

Đối với nông nghiệp: Thông qua phong trào NDSXKDG, các cấp Hội tập trung giúp đỡ, vận động nông dân tích cực tham gia vào quá trình tổ chức lại sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa lớn, hình thành những vùng chuyên canh phù hợp với thế mạnh của từng địa phương. Hướng dẫn nông dân tạo ra nhiều loại nông sản phẩm có chất lượng- giá trị cao, giá thành hạ, số lượng nhiều để tiến tới xây dựng thương hiệu, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. Trong đó, chú trọng vào những sản phẩm chiến lược, có lợi thế cạnh tranh như: lúa chất lượng cao, cá nước ngọt, rau màu.

Chủ động tham gia vào quá trình tổ chức lại sản xuất nông nghiệp với các hình thức liên kết theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ. Tích cực làm “cầu nối” cho việc ký kết hợp đồng giữa các tổ hợp tác sản xuất, câu lạc bộ nông dân, hợp tác xã nông nghiệp, trang trại, gia trại… với các doanh nghiệp và có sự hướng dẫn, giúp đỡ của các nhà khoa học.

Đối với nông dân: Tiếp tục triển khai và nhân rộng các mô hình có hiệu quả trong phong trào NDSXKDG theo phương châm: “Người đi trước rước người đi sau, người đi sau theo mau người đi trước”, hướng nông dân phát triển sản xuất phù hợp với đặc điểm của từng địa phương, đạt hiệu quả kinh tế cao.

Thông qua hoạt động của Câu lạc bộ Doanh nhân nông thôn thuộc HND tỉnh để phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nông thôn, đồng thời mở rộng các dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp gắn với giải quyết việc làm. Từ đó kích thích phát triển nhiều ngành nghề sản xuất - kinh doanh ở nông thôn, làm cho thị trường nông thôn ngày càng khởi sắc, tạo điều kiện cho nhiều nông dân vươn lên làm giàu chính đáng.

Các cấp HND tăng cường phối hợp với các sở, ngành có liên quan đẩy mạnh hoạt động đào tạo nghề cho nông dân, giúp nông dân nâng dần trình độ sản xuất, làm cơ sở chuyển dần một bộ phận nông dân sang các ngành nghề phi nông nghiệp, tạo thêm nhiều việc làm ở nông thôn để giúp nông dân nâng cao thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Quyết tâm xây dựng và hình thành những phẩm chất mới của người nông dân hiện đại. Đó là: người nông dân phải có trình độ học vấn, ham học hỏi; có phẩm chất đạo đức tốt, lối sống văn minh, có tình làng nghĩa xóm; có ý thức chấp hành pháp luật; thích nghi dần với cách làm ăn trong môi trường tập thể, hợp tác liên kết; biết làm, dám làm, làm có hiệu quả, thậm chí phải biết chấp nhận và vượt qua rủi ro, thất bại, không cam chịu trước những khó khăn, nghịch cảnh trong cuộc sống để vươn tới thành công.

Đối với nông thôn: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục, làm cho các cấp Hội và nông dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, chủ trương, chính sách, cơ chế của Đảng và Nhà nước về xây dựng nông thôn mới, góp phần thực hiện có hiệu quả 20 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới của tỉnh.

Tích cực tham gia có hiệu quả Cuộc vận động: “Toàn dân tham gia xây dựng nông thôn mới”; xây dựng nông thôn An Giang theo hướng văn minh, hiện đại, gắn với giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp.

Thường xuyên phát động và duy trì các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước ở nông thôn như: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Thi đua sản xuất - kinh doanh giỏi vươn lên làm giàu”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, xây dựng tổ chức Hội và giai cấp nông dân vững mạnh làm nòng cốt trong công cuộc xây dựng nông thôn mới…

Một số giải pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả công tác Hội và phong trào nông dân

Một là, tăng cường vai trò tham mưu đề xuất của HND tỉnh Trung ương HND Việt Nam và lãnh đạo tỉnh về việc cần thiết ban hành một số chủ trương, chính sách đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Trong đó, cần đặc biệt chú trọng: tạo điều kiện để nông dân giỏi vươn lên trở thành doanh nhân nông thôn; tạo động lực cho các vùng chuyên canh; khuyến khích, tạo điều kiện cho những nông dân ít đất chuyển đổi sang ngành nghề phi nông nghiệp phù hợp; tạo điều kiện để HND nâng cao năng lực đào tạo cán bộ, đào tạo để nâng cao hiệu quả hoạt động của các loại hình hợp tác trong nông dân thích ứng với tình hình mới; có chủ trương, chính sách để HND có điều kiện tham gia các chương trình, dự án hoặc trực tiếp đảm nhận các dự án phát triển kinh tế - xã hội ở những địa bàn đời sống nông dân còn khó khăn, có đông đồng bào dân tộc Khơ-me.

Hai là, nâng cao chất lượng phong trào; sắp xếp, hình thành ba chương trình lớn làm nền tảng cho việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của HND để góp phần thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 26-NQ/TW. Một phong trào cần nâng chất là: Phong trào NDSXKDG phát triển thành doanh nhân nông thôn. Ba chương trình cần sắp xếp hình thành là: Chương trình dạy nghề gắn với tín dụng, giải quyết việc làm và chuyển dịch lao động nông nghiệp sang các ngành nghề phù hợp; Chương trình tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức pháp luật và yêu cầu hội nhập WTO cho cán bộ, hội viên, nông dân; Chương trình nâng cao năng lực và kỹ năng tiếp cận thông tin, tiếp cận cơ chế chính sách, kỹ năng vận động tài trợ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách Hội và cán bộ trong các tổ chức của nông dân.

Ba là, đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức hoạt động của HND.

Tăng cường đào tạo cán bộ và tập hợp nông dân. Trong đó chú trọng đào tạo kiến thức, kỹ năng ma-két-tinh, hướng dẫn cho cán bộ chuyên trách Hội và cán bộ trong các loại hình hợp tác của nông dân cách làm ăn mới để đội ngũ này hướng dẫn lại cho nông dân cách sản xuất, tổ chức tiêu thụ sản phẩm hiệu quả hơn.

Xây dựng các loại hình tập hợp nông dân đa dạng theo ngành nghề, sở thích, đáp ứng nhu cầu đa dạng của nông dân trong tình hình mới.

Bốn là, tổ chức các hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật phù hợp với đặc điểm, trình độ nông dân; xây dựng đội ngũ cán bộ Hội vừa có nghiệp vụ công tác Hội vừa có kỹ năng vận động quần chúng, có kiến thức về sản xuất - kinh doanh, kiến thức pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của cán bộ, hội viên, nông dân.

Củng cố, bổ sung đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, cán bộ phụ trách phong trào của HND từ tỉnh đến cơ sở.

Thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng cho cán bộ Hội, cán bộ trong các loại hình hợp tác của nông dân kiến thức về pháp luật, kinh doanh, xây dựng, quản lý mô hình kinh tế hợp tác, tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn Việt Nam và thế giới.

Năm là, hình thành nhóm tư vấn đề xuất, xây dựng chiến lược hoạt động Hội và phong trào nông dân An Giang giai đoạn 2011-2020.

(1) Giảm lượng lúa mới gieo sạ; giảm lượng phân bón; giảm lượng thuốc trừ sâu trong quá trình canh tác. Tăng năng suất; tăng chất lượng; tăng thu nhập

(2) Phải sử dụng giống lúa xác nhận. Giảm lượng lúa mới gieo sạ; giảm lượng phân bón; giảm lượng thuốc trừ sâu trong quá trình canh tác; giảm thất thoát sau thu hoạch; giảm sử dụng nước trong quá trình canh tác