Dự Diễn đàn còn có Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lại Xuân Môn; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương và 87 đại biểu là nông dân Việt Nam tiêu biểu.

Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá cao sáng kiến của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trong việc tổ chức Diễn đàn nông dân Quốc gia lần thứ 2 với chủ đề “Nông dân sẵn sàng với nông nghiệp 4.0”; sự xuất hiện của các cơ quan quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt là 87 nông dân xuất sắc có ý nghĩa quan trọng, bởi đó là những nhân tố đóng vai trò quyết định sự thay đổi của bộ mặt ngành nông nghiệp Việt Nam trong tương lai.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu các bộ, ngành có liên quan cần giải đáp những thắc mắc rất cụ thể trong sản xuất nông nghiệp cho người nông dân; đồng thời giải quyết các vướng mắc về vốn, nhân lực, về thị trường, công nghệ cũng như đề xuất xây dựng các chính sách rõ ràng, cụ thể để hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao; phát triển nông nghiệp 4.0.

Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lại Xuân Môn cho biết: Diễn đàn là cơ hội để các nhà khoa học, các diễn giả, nhà quản lý, nhà khoa học, nhà nghiên cứu và các đại biểu nông dân tiêu biểu thảo luận, đối thoại, trao đổi nhận diện về: Tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0 đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam; tình trạng hiện nay và xu hướng trong tương lai; thời cơ, thách thức mà cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 mang đến cho phát triển nông nghiệp nước nhà…

Chủ tịch Lại Xuân Môn cho biết: Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với xu hướng phát triển dựa trên nền tảng tích hợp cao độ của hệ thống kết nối số hóa - vật lý - sinh học cùng sự đột phá của internet vạn vật và trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi căn bản nền sản xuất của thế giới. Các thành tựu mới của khoa học - công nghệ được ứng dụng để tối ưu hóa quá trình sản xuất, phân phối, trao đổi, tiêu dùng và quản lý quản trị...; tăng trưởng nông nghiệp chủ yếu dựa vào động lực công nghệ và đổi mới sáng tạo, thay cho tăng trưởng chủ yếu dựa vào các yếu tố đầu vào truyền thống. Làn sóng đổi mới công nghệ tốc độ cao song hành với hội nhập và tự do hóa thương mại toàn cầu sẽ tạo sức ép cạnh tranh rất lớn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp.

Ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An (tỉnh Long An) là người đi khai hoang nổi tiếng ở vùng Nam Bộ, hiện đang canh tác khoảng 1.000 ha đất nông nghiệp ở 6 tỉnh khác nhau cho biết, ở trang trại của ông, việc nuôi bò đều đã được cơ giới hóa. Ông Huy đang tìm cách ứng dụng thêm công nghệ số để tự động hóa thức ăn, nguồn dinh dưỡng cho bò. Toàn bộ các khâu trong sản xuất, nuôi tôm đều ứng dụng công nghệ máy móc để đo nhiệt độ, sự sinh trưởng, chỉ số hóa lý môi trường nước. “Việc ứng dụng công nghệ đã hỗ trợ rất nhiều cho doanh nghiệp trong sản xuất, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe do nước ngoài đề ra”, ông Võ Quan Huy cho hay.

Tuy nhiên, theo ông Huy và các doanh nghiệp khác, khó khăn mà nông dân gặp phải khi ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất là nhập khẩu các thiết bị rất đắt đỏ. Các doanh nghiệp lấy ví dụ việc mua và sử dụng flycam để phun thuốc bảo vệ thực vật đem lại hiệu quả rất cao nhưng giá thành quá đắt (gần 10.000 USD). Bên cạnh đó, nguồn nhân lực có đủ trình độ để sử dụng các thiết bị công nghệ cao cũng là một trong những hạn chế cần được trợ giúp đối với nông dân.

Chia sẻ về việc tiếp cận với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 của nông dân Việt Nam, GS, TS. Nguyễn Văn Bộ, nguyên Viện trưởng Viện Nông nghiệp Việt Nam cho rằng, Nhà nước cần tập trung giải quyết 3 điều kiện: Hành làng pháp lý phục vụ cho người sản xuất chứ không phải dành cho người quản lý, hành lang pháp lý này phải minh bạch và dễ dàng tiếp cận; cơ sở hạ tầng phải tương thích với trình độ người sản xuất; cơ sở dữ liệu phải phù hợp với ngành hàng và thị trường. Theo ông Bộ, làm nông nghiệp luôn phải đối mặt với nhiều rủi ro, để thành công, người sản xuất và doanh nghiệp phải có bản lĩnh, dũng cảm và tâm huyết với nông nghiệp.

“Chúng ta không nên tiếp cận kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp công nghệ cao 4.0 của các nước theo kiểu phong trào; cũng không nhất thiết phải áp dụng tất cả các công nghệ của Cách mạng nông nghiệp 4.0, mà cần phải hài hòa và phù hợp với đặc thù riêng của nước mình. Bên cạnh đó, khi làm nông nghiệp công nghệ cao 4.0, chúng ta cũng cần xác định 3 điều, đó là sản xuất ngành hàng gì, thị trường tiêu thụ, có đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế hay không?”, Ông Bộ chia sẻ.

Các đại biểu khẳng định, để bước vào nông nghiệp 4.0, người nông dân không chỉ cần vốn, tìm kiếm thị trường mà còn phải chuẩn bị cho mình cả nhân lực có năng lực để vận hành những thiết bị hiện đại và tìm kiếm những công nghệ phù hợp trong sản xuất nông nghiệp. Nghĩa là người nông dân phải tham gia các khóa học để nâng cao kỹ năng, tính kỷ luật và tự đào tạo bằng cách học hỏi kinh nghiệm thành công của người khác.

Tại Diễn đàn, các nhà khoa học và diễn giả đã tập trung làm rõ những vấn đề về vị trí, vai trò của người nông dân Việt Nam trong xu hướng phát triển nông nghiệp thông minh. Từ đó, đề xuất Chính phủ, các bộ, ngành, trong đó có Hội Nông dân Việt Nam và các địa phương cần hỗ trợ, định hướng, đào tạo khoa học để nông dân chủ động nắm bắt những cơ hội to lớn, đồng thời vượt qua những rủi ro, thách thức không nhỏ mà cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 mang tới./.