Thúc đẩy mạnh mẽ cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Phát biểu kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 01-10, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, nhìn lại 9 tháng đầu năm 2015, với sự quyết tâm, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục có những chuyển biến tích cực và đạt được kết quả hết sức phấn khởi và toàn diện trên các lĩnh vực. Trong 14 chỉ tiêu được đề ra, có 13 chỉ tiêu đạt và vượt.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, tinh thần chung từ nay tới cuối năm là phải tiếp tục nỗ lực, cố gắng cao nhất để đạt những kết quả cao hơn nữa, không bao giờ được chủ quan, thỏa mãn với những kết quả đạt được. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành chức năng thực hiện tốt hơn nữa công tác dự báo, theo dõi sát diễn biến tình hình để phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời. Tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn cho phát triển sản xuất, kinh doanh. Thúc đẩy mạnh mẽ cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, dứt khoát phải đạt được những tiến bộ, những dấu ấn về cải cách hành chính ở những lĩnh vực trọng điểm có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế như cải cách hành chính trong lĩnh vực thuế, hải quan, bảo hiểm...

Văn bản nợ đọng tăng so cùng kỳ

Bộ Tư pháp cho biết, đến nay, số lượng văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh còn nợ đọng là rất lớn, với 80 văn bản, tăng 46 văn bản so với Quý III-2014 (34 văn bản).

Theo Bộ Tư pháp, trong Quý III-2015, các bộ, cơ quan ngang bộ có nhiệm vụ xây dựng, trình ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 125 văn bản, gồm: 102 văn bản quy định chi tiết 34 luật, pháp lệnh đã có hiệu lực và 23 văn bản quy định chi tiết thi hành 4 luật sẽ có hiệu lực kể từ 01-01-2016. Tính đến ngày 28-9-2015, đối với 102 văn bản quy định chi tiết các luật đã có hiệu lực, đã ban hành 22 văn bản, còn nợ 80/102 văn bản (26 nghị định, 2 quyết định, 43 thông tư, 9 thông tư liên tịch). Số lượng văn bản còn nợ đọng là rất lớn: 80 văn bản, tăng 46 văn bản so với Quý III-2014 (34 văn bản), trong số đó có 43 văn bản nợ đọng (chủ yếu là thông tư và thông tư liên tịch) vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu, soạn thảo.

Đối với 23 văn bản quy định chi tiết thi hành 4 luật chưa có hiệu lực thi hành, hiện đang được các bộ, cơ quan ngang bộ nghiên cứu, xây dựng. Riêng 6 nghị định phải trình Chính phủ trong Quý III-2015, các bộ: Tài chính, Tư pháp, Lao động, Thương binh và Xã hội đã trình Chính phủ 4 nghị định.

Nguyên nhân của tình trạng nợ đọng văn bản là do các bộ, cơ quan ngang bộ phải xây dựng một số rất lớn các dự án luật, pháp lệnh. Nội dung của nhiều dự án, dự thảo văn bản quy định những vấn đề mới, phức tạp hoặc liên quan đến việc đàm phán, ký kết các hiệp định, điều ước quốc tế, trong khi đó thời gian để xây dựng văn bản là tương đối ngắn… Bên cạnh đó, lãnh đạo một số bộ, ngành chưa thực sự quyết liệt trong chỉ đạo, đôn đốc, ưu tiên, tập trung nguồn lực cho công tác xây dựng, ban hành văn bản.

Trong quý IV-2015, các bộ, cơ quan ngang bộ phải xây dựng, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 166 văn bản quy định chi tiết, trong đó có 80 văn bản nợ đọng và 86 văn bản quy định chi tiết 12 luật sẽ có hiệu lực trong năm 2016 và đầu năm 2017. Nhằm bảo đảm chất lượng soạn thảo và tiến độ trình các dự án luật, pháp lệnh thuộc Chương trình năm 2015, Bộ Tư pháp đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ chỉ đạo, đôn đốc quyết liệt; chủ động xây dựng, trình dự thảo văn bản, đồng thời, tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, cơ quan ngang bộ trong công tác xây dựng, ban hành văn bản; giải quyết những khó khăn, vướng mắc phát sinh hoặc báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ...

Đẩy mạnh triển khai nộp thuế điện tử

Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành Thuế nhằm đảm bảo đưa các quy định mới về cải cách thủ tục hành chính thực sự đi vào cuộc sống, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp và người dân.

Tổng cục Thuế cho biết, những năm qua, Tổng cục đã triển khai nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm cải cách thủ tục hành chính thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Kết quả đã cắt giảm 420 giờ thực hiện thủ tục về thuế, đưa số giờ nộp thuế của Việt Nam tính đến cuối năm 2015 ngang bằng với các nước trong khu vực ASEAN-04, được dư luận hưởng ứng, đồng tình.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế yêu cầu thủ trưởng cơ quan thuế các cấp tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều nhiệm vụ trọng tâm. Theo đó, chỉ đạo các bộ phận chức năng tiếp nhận, rà soát, phân loại và triển khai xử lý ngay các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, người nộp thuế, đảm bảo đúng quy định. Trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính không được yêu cầu người nộp thuế cung cấp thêm các tài liệu, hồ sơ, thông tin không có trong quy định hay cung cấp nhiều hơn số lượng hồ sơ theo quy định.

Đồng thời, đẩy mạnh việc triển khai nộp thuế điện tử, phấn đấu đạt 90% về cả 3 chỉ tiêu (số doanh nghiệp đang quản lý thuế trên địa bàn; số chứng từ nộp thuế; số tiền thuế thu được trên địa bàn quản lý). Tổ chức thực hiện kịp thời, hiệu quả khi Tổng cục Thuế triển khai thí điểm đề án hiện đại hoá thủ tục đối với cá nhân cho thuê nhà, lệ phí trước bạ khi đăng ký ôtô, xe máy; nộp thuế điện tử các khoản thu từ bất động sản. Bên cạnh đó, tăng cường công tác chống thất thu, đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra năm 2015 đạt tối thiểu 17% số doanh nghiệp đang quản lý thuế. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế GTGT, đồng thời tăng cường kiểm tra trước hoàn thuế. Chú trọng công tác kiểm tra, đánh giá cán bộ, công chức trong thực thi công vụ, kiên quyết xử lý nghiêm minh các sai phạm, đảm bảo kỷ cương, kỷ luật. Đẩy mạnh việc điều động, luân phiên chuyển đổi vị trí công tác theo đúng quy định để hạn chế tối đa tiêu cực có thể xảy ra.

Tăng tốc cải cách thủ tục hành chính

Triển khai Chương trình số 08-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về "Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm và chất lượng phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2011-2015” với mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể nhằm hoàn thiện, nâng cao chất lượng hệ thống văn bản pháp quy của thành phố; tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch, giảm thiểu chi phí về thời gian và kinh phí của các tổ chức, cá nhân khi giao dịch giải quyết thủ tục hành chính... Gần 5 năm qua, các sở, ngành, quận, huyện đã có nhiều sáng tạo nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Hằng năm, Ban Chỉ đạo cải cách hành chính rà soát, đánh giá, giao các cơ quan chuyên môn của thành phố xây dựng kế hoạch, đề án cụ thể để tổ chức thực hiện; đồng thời thường xuyên kiểm tra và chỉ đạo kiểm tra việc thực hiện. Cùng với việc nghiêm túc đánh giá kết quả nhiệm vụ được giao, việc tuyên truyền phổ biến các nội dung cải cách hành chính được đẩy mạnh đến tận tổ dân phố đã mang lại hiệu quả cao. Sau gần 5 năm thực hiện Chương trình số 08-CTr/TU, công tác cải cách hành chính đã đạt được kết quả ở nhiều nội dung: Cải cách thể chế; cải cách thủ tục hành chính; cải cách bộ máy hành chính; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; cải cách tài chính công và hiện đại hóa hành chính. Theo đánh giá của Thành ủy Hà Nội, việc ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đã từng bước tạo dựng nền tảng để xây dựng thành công "chính quyền điện tử" của thành phố, góp phần cải thiện năng lực cạnh tranh của kinh tế Thủ đô. Đến nay, 100% sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã áp dụng thành công hệ thống quản lý, điều hành theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008, quy trình giải quyết công việc được minh bạch, rõ trách nhiệm hơn, chất lượng công việc được nâng lên.

Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội là đơn vị tiên phong tổ chức thu, nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bằng hình thức giao dịch điện tử. Các so sánh cho thấy, nếu thực hiện giao dịch điện tử thì số lần, lượng thời gian mà người sử dụng lao động cần bỏ ra để thực hiện thủ tục giảm lần lượt là 30%, 50% và đặc biệt là giảm được các chi phí phát sinh cho các bên tham gia. Đồng thời, giúp doanh nghiệp, người lao động giảm thiểu sai sót khi kê khai; xem được kết quả giao dịch ngay qua mạng.

Với Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội và Công ty TNHH một thành viên Nước sạch số 2 Hà Nội, tuy mới áp dụng thí điểm ứng dụng công nghệ thông tin giải quyết dịch vụ công theo cơ chế một cửa khoảng một năm nhưng theo đánh giá của nhiều người sử dụng dịch vụ, quy trình mới đã làm rõ hơn trách nhiệm, thời gian các phòng, ban tham gia cung cấp dịch vụ công về thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp và cung cấp nước sạch, thể hiện nỗ lực của hai đơn vị thí điểm, tạo thuận lợi hơn cho người sử dụng dịch vụ, rút ngắn thời gian giải quyết trên tinh thần đơn giản hóa tối đa thủ tục. Các quy trình thủ tục cung cấp dịch vụ công được công khai để cá nhân, tổ chức biết, tham gia giám sát, ngăn chặn hành vi sách nhiễu, cửa quyền của viên chức, nhân viên và củng cố lòng tin của người dân đối với hoạt động cung cấp dịch vụ công.

Trong hoạt động tư pháp, trong bối cảnh việc cấp phiếu lý lịch tư pháp vẫn còn rất chậm ở nhiều địa phương, Sở Tư pháp Hà Nội đã thống nhất quy chế phối hợp, cung cấp thông tin với Công an thành phố qua mạng, rút ngắn thời hạn giải quyết các hồ sơ cấp phiếu lý lịch tư pháp cho người nước ngoài tạm trú tại Hà Nội từ 15 ngày làm việc theo quy định tại Luật xuống còn 13 ngày làm việc.

Cải cách hành chính: Kinh nghiệm từ địa phương “sáng” nhất nước

Với kết quả chỉ số cải cách hành chính được Bộ Nội vụ mới công bố, Đà Nẵng tiếp tục dẫn đầu và là năm thứ 3 liên tiếp đứng đầu cả nước về chỉ số cải cách hành chính cấp tỉnh.

Kết quả đó xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng quan trọng là Đà Nẵng có sự chỉ đạo quyết liệt, luôn tìm cách làm mới và tạo hiệu quả trong chất lượng phục vụ công dân, tổ chức và doanh nghiệp.

Chia sẻ kinh nghiệm, ông Chế Viết Sơn, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Đà Nẵng cho biết, từ nhiều năm nay, Đà Nẵng xác định cải cách hành chính là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, không chỉ đóng góp cho sự phát triển chung mà trên hết là hướng đến phục vụ người dân ngày càng tốt hơn.

Trong cải cách thể chế, Đà Nẵng chọn cải cách thủ tục hành chính là khâu đột phá vì nó liên quan trực tiếp đến đời sống dân sinh của các tổ chức, công dân, liên quan đến sản xuất của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Nổi bật của cải cách thủ tục hành chính là ứng dụng thành công mô hình một cửa và một cửa liên thông cấp độ nâng dần và ngày càng hoàn thiện. Cụ thể, từ năm 2001, Thành phố thí điểm mô hình một cửa tại Sở Xây dựng và 2 phường thuộc quận Hải Châu và Thanh Khê. Từ năm 2006-2007, Đà Nẵng đã khắc phục những nhược điểm của mô hình một cửa bằng việc thí điểm mô hình một cửa liên thông trong lĩnh vực đất đai, lao động, thương binh và xã hội, đầu tư. Riêng mô hình một cửa đến nay đã nhân rộng 100% đơn vị. Ngoài ra, một số cơ quan Trung ương cũng tham gia mô hình này như Công an Thành phố, Cục thuế, Kho bạc, Hải quan…

Từ năm 2010, Đà Nẵng bắt đầu thí điểm mô hình một cửa điện tử cấp quận tại quận Thanh Khê và nhân rộng mô hình này ra tất cả các quận, huyện. Với vai trò cơ quan tham mưu đắc lực cho UBND Thành phố, Sở Nội vụ thường xuyên kiểm tra, phân tích những hạn chế, thiếu sót trong cải cách thủ tục hành chính, từ đó khắc phục làm cho mô hình này ngày càng hoàn thiện, đặc biệt từng bước đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin làm cho năng suất, chất lượng cũng như hiệu quả dịch vụ công được nâng cao.

Bên cạnh đó, Đà Nẵng đã tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ giao tiếp ứng xử cho đội ngũ công chức làm việc tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo mô hình một cửa, một cửa liên thông, một cửa điện tử. Thống nhất về quy trình, thủ tục, thời gian, phí, lệ phí, biểu mẫu, tờ khai… theo một quy chuẩn để các cơ quan, đơn vị thực hiện.

Hàng năm, Đà Nẵng đều tiến hành rà soát đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn quy trình, giảm bớt thời gian, rút gọn các nội dung của biểu mẫu. Những thủ tục nào thấy không cần thiết, không hợp pháp, không hợp lý hoặc đã hết hiệu lực thì bỏ bớt. Kết quả đến nay, đã giảm thời gian thực hiện các thủ tục hành chính từ 1/3-1/2 so với trước đây, có những thủ tục giảm gấp 10 lần so với trước đây./.