Lực lượng cảnh sát biển Việt Nam chính thức được thành lập ngày 28-8-1998 và đảm nhiệm chức năng, nhiệm vụ là lực lượng chuyên trách của Nhà nước thực hiện chức năng quản lý về an ninh, trật tự, an toàn và bảo đảm việc chấp hành pháp luật của Việt Nam và điều ước quốc tế có liên quan mà nước ta là thành viên trên các vùng biển và thềm lục địa của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển hiện nay được biểu hiện ở phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý chí, năng lực và phong cách, tác phong công tác; được thể hiện ở sự kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tuyệt đối trung thành với Đảng, với chế độ xã hội chủ nghĩa, với Tổ quốc và nhân dân; dũng khí đấu tranh không khoan nhượng chống các quan điểm và hành động sai trái thù địch; chống các loại vi phạm, tội phạm trên biển; khả năng làm chủ bản thân, nhanh nhạy, độc lập, sáng tạo, quyết đoán và tinh thần trách nhiệm cá nhân cao trong suy nghĩ, hành động để tìm chọn giải pháp tối ưu hoàn thành chức trách, nhiệm vụ trước những chuyển biến, những tình huống mau lẹ, phức tạp, sự phát triển mới của tình hình, bảo đảm mọi hoạt động, trong mọi hoàn cảnh, mọi tình huống trên biển đều được xử lý đúng với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không dao động giảm sút về ý chí, niềm tin trước mọi tác động của hoàn cảnh, không mơ hồ trước mọi tình huống chính trị phức tạp và những thử thách ngặt nghèo, cam go.

Những năm qua, lực lượng cảnh sát biển Việt Nam đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng vững mạnh về mọi mặt. Nhận thức rõ vị trí, vai trò, chức năng nhiệm vụ là lực lượng nòng cốt trong đấu tranh duy trì thực thi pháp luật trên các vùng biển, đảo của Tổ quốc, Đảng ủy, Chỉ huy, đội ngũ cán bộ chính ủy, chính trị viên các cấp trong toàn lực lượng đã tập trung giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ, làm cơ sở tiếp tục đẩy mạnh xây dựng lực lượng cảnh sát biển Việt Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ của mình trong mọi tình huống. Từ đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã hết sức quan tâm đến công tác giáo dục, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ, với những nội dung, hình thức và phương pháp linh hoạt, sát với đặc điểm tình hình, yêu cầu, nhiệm vụ của cảnh sát biển. Do vậy đã tạo cho cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển có bản lĩnh chính trị kiên định vững vàng, có ý chí quyết tâm cao trong thực hiện nhiệm vụ; luôn quán triệt và thực hiện đúng đường lối, quan điểm đối ngoại của Đảng; nắm và đánh giá toàn diện tình hình trên biển, kịp thời tham mưu, đề xuất với cấp trên chủ trương, đối sách xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp trên biển, không để bị động, bất ngờ, nhất là tham mưu về sử dụng lực lượng, công tác tuyên truyền và sử dụng biện pháp đấu tranh pháp luật... để bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc; kiên quyết, quyết liệt “Không can thiệp, không để ai can thiệp” vào hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại, tấn công trấn áp các loại vi phạm, tội phạm trên biển; tích cực trong các hoạt động tìm kiếm cứu nạn và các nhiệm vụ khác. 100% số cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển nhận thức rõ nhiệm vụ, đề cao cảnh giác, sẵn sàng chấp nhận hy sinh để bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo; giữ vững an ninh trật tự an toàn, bảo đảm việc chấp hành pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế có liên quan, mà nước ta là thành viên, trên các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam.

Tình hình Biển Đông hiện nay có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường. Các hoạt động khẳng định chủ quyền trên Biển Đông của một số nước, tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, làm ăn phi pháp, cướp có vũ trang trên biển, tội phạm ma túy... có chiều hướng gia tăng với những phương thức và thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi hơn. Các thế lực thù địch đang ráo riết thực hiện âm m¬ưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hoá” lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó lực lư¬ợng cảnh sát biển là một đối tượng mà chúng tập trung chống phá. Mặt trái của cơ chế thị trường đã và đang tác động tiêu cực đến công tác giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của các tầng lớp xã hội, làm cho một bộ phận bị suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, trong đó có tác động đến cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển Việt Nam.

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI đã chỉ rõ “Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và nền văn hóa Việt Nam; giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình để xây dựng và phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa”. Một trong những mục tiêu cụ thể được xác định, đó là xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, có chất lượng tổng hợp và sức chiến đấu cao, đủ sức ứng phó thắng lợi với mọi tình huống, khắc phục được tình trạng sơ hở, mất cảnh giác; ngăn ngừa làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; phòng, chống có hiệu quả các nguy cơ xung đột trên biên giới biển, đảo, chiến tranh mạng; không để xảy ra bạo loạn khủng bố, hình thành tổ chức chính trị đối lập trong nước; bảo đảm an ninh trên các lĩnh vực, kiềm chế gia tăng tội phạm, tạo chuyển biến rõ rệt về trật tự an toàn xã hội.

Để xây dựng bản lĩnh chính trị cho lực lượng cảnh sát biển đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển cũng như cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp cần tập trung thực hiện tốt những nội dung chủ trương, biện pháp chủ yếu sau:

Một là, thường xuyên quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chủ trương, đối sách của Đảng, Nhà nước, của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới; bảo đảm trong mọi điều kiện, mọi hoàn cảnh đều phải kiên quyết đấu tranh bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Để đạt được yêu cầu đó phải tập trung xây dựng lực lượng cảnh sát biển Việt Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, có tính chuyên nghiệp cao”, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh cảnh sát biển phải triển khai quyết liệt, toàn diện, đồng bộ các giải pháp; tập trung xây dựng các yếu tố về con người, tổ chức biên chế và trang bị kỹ thuật, trong đó xác định lấy xây dựng con người là trung tâm. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, tư duy đổi mới, giỏi về chuyên môn, tinh thông về nghiệp vụ, nhạy bén, sáng tạo, không ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Hai là, tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của tổ chức đảng, hệ thống chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp đối với việc nâng cao bản lĩnh chính trị của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam trong thời kỳ mới. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị; tích cực đổi mới hình thức, phương pháp giáo dục chính trị, thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ; tăng cường bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận, đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ tàu, các đội trinh sát, đội nghiệp vụ. Chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp phải tập trung nghiên cứu, quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương, Đảng ủy Cảnh sát biển, bám sát nhiệm vụ chính trị trọng tâm của đơn vị và tình hình thực tế, chủ động tiến hành toàn diện công tác đảng, công tác chính trị, góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ, xây dựng cơ quan, đơn vị thực sự vững mạnh về chính trị.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện tốt Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” bằng những hình thức phong phú, đa dạng và việc làm cụ thể, thiết thực, hiệu quả. Công tác đảng, công tác chính trị cần phải hướng vào bồi đắp, phát huy tinh thần yêu nước, tình yêu biển, đảo, lòng tự hào, tự tôn dân tộc trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm cho mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển Việt Nam có phẩm chất chính trị, kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, sẵn sàng hy sinh vì chủ quyền dân tộc, vì sự bình yên của biển, đảo và vì sự an toàn của bà con ngư dân làm ăn sinh sống trên biển.

Cùng với việc nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy; đẩy mạnh phong trào “Thi đua quyết thắng”, các cuộc vận động, tạo môi trường thuận lợi để rèn luyện bản lĩnh chính trị, ý chí chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ.

Tổ chức đảng các cấp tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, thực hiện tốt tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; đẩy mạnh các hoạt động chào mừng đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng bằng những việc làm thiết thực. Chú trọng đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, khắc phục triệt để sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường, sự móc nối, mua chuộc của các đối tượng làm ăn phi pháp vi phạm pháp luật trên biển.

Ba là, tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng. Đổi mới phương pháp, tác phong lãnh đạo, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XI về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” với thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Trong quá trình thực hiện phải xác định nội dung sao cho thiết thực, sát với đặc thù nhiệm vụ, môi trường hoạt động của lực lượng cảnh sát biển và cương vị, chức trách, nhiệm vụ được giao; chú trọng học tập, làm theo Bác ở phẩm chất “lời nói đi đôi với việc làm”, đề cao tính nêu gương bằng hành động thực tiễn của cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ chủ trì các cấp; tăng cường giám sát, kiểm tra việc tổ chức thực hiện. Đội ngũ chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các đơn vị phải thể hiện rõ bản lĩnh chính trị vững vàng trong mọi điều kiện, hoàn cảnh; phát huy vai trò trách nhiệm, gương mẫu, đi đầu trong rèn luyện phẩm chất, năng lực và phương pháp, tác phong. Trong công tác phải chân thành với đồng đội, gần gũi và gắn bó mật thiết, tích cực và kiên trì vận động, giáo dục, thuyết phục cán bộ, chiến sĩ tự giác rèn luyện, không ngừng phấn đấu vươn lên để việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trở thành nhu cầu văn hóa, yếu tố tự giác trong mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển, nhất là việc làm theo Bác.

Bốn là, phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng đối với việc nâng cao bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển Việt Nam trong thời kỳ mới. Cấp uỷ các cấp phải thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn các tổ chức quần chúng; tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục quán triệt sâu sắc về vai trò, trách nhiệm của các tổ chức quần chúng đối với việc nâng cao bản lĩnh chính trị; hướng dẫn, chỉ đạo các tổ chức quần chúng tích cực đổi mới nội dung, hình thức hoạt động, xây dựng được những mô hình hoạt động thiết thực, hiệu quả, thu hút được đông đảo hội viên, đoàn viên tham gia. Lãnh đạo, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên ở các cấp cần thực hiện tốt quy chế dân chủ, nắm và giải quyết tốt những vấn đề tư tưởng nảy sinh, trên cơ sở đó tạo điều kiện thuận lợi để đoàn viên, hội viên thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được phân công, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trọng tâm của đơn vị.

Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần quan tâm đến đời sống của cán bộ, chiến sĩ, nhất là những quân nhân có hoàn cảnh gia đình khó khăn để làm tốt công tác chính sách và chính sách hậu phương quân đội; coi trọng xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của cán bộ, chiến sĩ; qua đó, bồi dưỡng xây dựng phẩm chất trung thành, đoàn kết, kỷ cương, tận tụy, sáng tạo, trách nhiệm cho mỗi cán bộ, chiến sĩ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Năm là, xây dựng bản lĩnh chính trị - tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển để phát huy mọi khả năng, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cùng với sự giáo dục của các tổ chức, đội ngũ cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát biển phải tự giác học tập và rèn luyện để không ngừng nâng cao trình độ về lý luận và chuyên môn, ý thức chấp hành kỷ luật, pháp luật. Có tri thức về nhiều mặt, tích lũy được nhiều kinh nghiệm, không dao động trước khó khăn, thử thách.

Để xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước, Quân đội và của nhân dân, cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển Việt Nam tiếp tục phát huy truyền thống “Kiên quyết dũng cảm, khắc phục khó khăn, đoàn kết hiệp đồng, giữ nghiêm pháp luật”, vì chủ quyền an ninh, an toàn biển, đảo của Tổ quốc; có ý chí quyết tâm chiến đấu cao để giữ vững chủ quyền, quyền chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong mọi tình huống; giữ gìn vùng biển hòa bình, ổn định và phát triển; chống cướp biển; kiên quyết, quyết liệt trong đấu tranh chống các loại vi phạm, tội phạm trên biển; thực hiện tốt nhiệm vụ “chiến đấu” trong thời bình, nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn, giúp đỡ bà con ngư dân là mệnh lệnh xuất phát từ trái tim, hết lòng, hết sức bảo vệ ngư dân vươn khơi bám biển. Có như vậy lực lượng cảnh sát biển Việt Nam mới xứng đáng với danh hiệu “Đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ đổi mới” do Đảng, Nhà nước phong tặng./.